Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Εφημερίδα των Συντακτών, έκρουσε το «καμπανάκι» σε περίπτωση αναστολής εφαρμογής του νέου ποινικού κώδικα.
Ακολουθεί ένα απόσπασμα, όσων δήλωσε ο κ. Βενιζέλος:
Ακούγονται και γράφονται τις τελευταίες ημέρες απόψεις για προσωρινή αναστολή λειτουργίας των ποινικών κωδίκων πέρα από τις συνεχείς αναφορές σε αλλαγές από την επόμενη μέρα της ψήφισής τους. Ποια είναι η δική σας άποψη στο ζήτημα αυτό, δεδομένου ότι είχατε εκφραστεί καθαρά για την αναγκαιότητα ψήφισης των κωδίκων μέσα κι έξω από τη Βουλή;
Οι κώδικες εφαρμόζονται από την 1η Ιουλίου και φυσικά δεν έχουν ακόμα συναχθεί συμπεράσματα. Θα ήταν πολύ βεβιασμένο. Βεβαίως μπορεί να υπάρχουν σημεία που είναι προβληματικά. Δεν είχα εκφραστεί επί των σημείων, δεν είμαι άλλωστε ποινικολόγος. Είχα μιλήσει για την ανάγκη συστηματοποίησης, φιλελευθεροποίησης και εκσυγχρονισμού μιας ποινικής νομοθεσίας που ήταν πεπαλαιωμένη και δυσανάλογη και της οποίας έχει διαρραγεί η συστηματική ενότητα. Εάν προκύψει κάποιο πρόβλημα στο ένα ή στο άλλο σημείο -όπως είχε προκύψει με τον βιασμό, για παράδειγμα, που οδήγησε σε τροποποίηση της σχετικής διάταξης επί τόπου μέσα στα Βουλή- βεβαίως και πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες παρεμβάσεις. Αυτό προϋποθέτει ότι θα συγκροτηθεί μια επιτροπή παρακολούθησης και αξιολόγησης. Αν υπάρχουν κάποιες διατάξεις που επιβάλλουν να γίνει μια σημειακή παρέμβαση, τότε προφανώς αυτή ας έρθει στη Βουλή και ας γίνει χωρίς να θίγεται ο συστηματικός χαρακτήρας που πρέπει να έχει ένας κώδικας.
Η συνολική αναστολή όμως θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα, ιδίως σε ό,τι αφορά τον Ποινικό Κώδικα (δηλαδή το ουσιαστικό ποινικό δίκαιο) διότι ήδη έχει ισχύσει ο νόμος. Από τη στιγμή που ίσχυσε, ακόμα κι αν ανασταλεί, τα αποτελέσματα επέρχονται για όλες τις πράξεις οι οποίες έχουν τελεστεί μέχρι την αναστολή. Εάν δε επανέλθει σε ισχύ θα ισχύει και για το διάστημα της αναστολής.
● Από μια ενδεχόμενη αναστολή δεν θα υπάρξουν έννομες αφορμές για να γίνουν προσφυγές;
Θα προκύψουν προβλήματα συνταγματικότητας, τα οποία δεν ξέρω αν τα ελληνικά δικαστήρια θα τα δεχτούν, αλλά μπορεί να προκύψουν και προβλήματα σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Πρακτικά δημιουργείται πρόβλημα ασφάλειας δικαίου και σεβασμού των κανόνων που απορρέουν από το άρθρο 7 του Συντάγματος* και τις αντίστοιχες διατάξεις της ΕΣΔΑ. Διότι αν πούμε ότι αναστέλλεται ο ουσιαστικός ποινικός νόμος (Ποινικός Κώδικας) σήμερα 18 Ιουλίου. Ολες οι πράξεις που έχουν τελεστεί μέχρι σήμερα διέπονται από τον νόμο αυτό, εφόσον είναι επιεικέστερος, είτε ανασταλεί είτε όχι, εφόσον ίσχυσε. Από εκεί και πέρα οι πράξεις που θα τελεστούν από αύριο μέχρι την ημέρα που θα υπάρξει νεότερος νόμος θα υπάγονται στον επανερχόμενο σε ισχύ παλιό κώδικα, εκτός και αν ο νεότερος νόμος που θα ισχύσει τελικά είναι επιεικέστερος. Αρα εφόσον μεταξύ της τέλεσης της πράξης και της εκδίκασής της ίσχυσε ένας ευμενέστερος νόμος ισχύει πάντα ο ευμενέστερος. Αυτή είναι μια θεμελιώδης αρχή. Η διελκυστίνδα όμως αυτή θίγει τον πυρήνα του κράτους δικαίου. Ολα αυτά δηλαδή είναι παρακινδυνευμένα από πλευράς ασφάλειας δικαίου και το ορθότερο είναι να εξεταστούν από μια νέα επιτροπή παρακολούθησης και αξιολόγησης.
● Να υποθέσω συνοψίζοντας ότι μια ενδεχόμενη αναστολή θα δημιουργήσει ένα αδιέξοδο και επί της ουσίας θα είναι δώρον άδωρον;
Θα υπάρξει, όπως είπα, θέμα ασφάλειας δικαίου και ενδεχόμενης παραβίασης του άρθρου 7 του Συντάγματος και φυσικά, ναι, θα είναι δώρον άδωρον.
