Σαφές μήνυμα στην Τουρκία πως η Αγιά Σοφιά πρέπει να παραμείνει μουσείο έστειλε η UNESCO. Σε κάθε περίπτωση, διεμήνυσε, ό,τι κι αν γίνει, η Τουρκία θα πρέπει να την ενημερώσει εκ των προτέρων.
Η UNESCO πρέπει να ειδοποιηθεί για οποιαδήποτε μετατροπή στο μουσείο της Αγίας Σοφίας, για την οποία πιθανόν θα πρέπει να υπάρξει νέα αξιολόγηση από πλευράς της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ήταν το μήνυμα που έστειλε την Πέμπτη (09.07.2020) η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Επιμορφωτική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών στην Τουρκία, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας δεν αποκλείεται να αποφασίσει σήμερα ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης σε μουσείο το 1934 (από τον Κεμάλ Ατατούρκ) ήταν παράνομη, όπως είπαν δύο Τούρκοι αξιωματούχοι στο Reuters. Μια τέτοια απόφαση θα ανοίξει το δρόμο για τη μετατροπή της σε τζαμί, παρά τις διεθνείς ανησυχίες.
Η UNESCO τόνισε στο Reuters ότι η Αγιά Σοφιά έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του», εξήγησε η υπηρεσία του ΟΗΕ.
«Για οποιαδήποτε μετατροπή πρέπει να ειδοποιηθεί η UNESCO από το κράτος εκ των προτέρων, και θα πρέπει να υπάρξει (νέα) διαδικασία αξιολόγησης, εάν χρειάζεται, από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς», πρόσθεσε.
Η UNESCO υπογράμμισε ακόμη ότι έχει εκφράσει τις ανησυχίες της στις τουρκικές αρχές με επιστολές της και ότι επέδωσε ξανά το μήνυμα αυτό στον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Οργάνωση χθες Πέμπτη.
«Προτρέπουμε τις τουρκικές αρχές να αρχίσουν διάλογο προτού ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση η οποία θα μπορούσε να υπονομεύσει την οικουμενική αξία του μνημείου», πρόσθεσε.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει προτείνει να μετατραπεί σε τζαμί η Αγιά Σοφιά, ο ναός του έκτου αιώνα που συγκαταλέγεται στα μνημεία της Τουρκίας τα οποία δέχονται τις περισσότερες επισκέψεις.
Η προοπτική μιας τέτοιας ενέργειας προκαλεί ανησυχία σε Αμερικανούς, Ρώσους και Έλληνες αξιωματούχους, ενόψει της σημερινής ετυμηγορίας του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Τουρκίας.
