Στο κλείσιμο της πρόσφατης συνεδρίασης της Πολιτικής Γραµµατείας του ΣΥΡΙΖΑ για τη διεύρυνση του κόµµατος και τον µετασχηµατισµό του, ο Αλέξης Τσίπρας ήταν σαφής: Για όλα θα πάρει αποφάσεις το συνέδριο.
Και ποια είναι τα όλα; Από το πώς θα ονοµάζεται ακριβώς ο πολιτικός φορέας, τι θα γίνει µε το Καταστατικό του και ενδεχοµένως µέχρι το πώς θα εκλέγεται ο πρόεδρος, καθώς και η ηγετική οµάδα του. Προς το παρόν και έως το συνέδριο θα πορεύεται ως ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συµµαχία, µε ενιαίο κέντρο, Οργανωτική Επιτροπή Ανασυγκρότησης αποτελούµενη από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και της Προοδευτικής Συµµαχίας και πιθανότατα από µια µικρότερη Γραµµατεία, που θα έχει και τον συντονιστικό ρόλο και την ευθύνη λήψης αποφάσεων υπό τον πρόεδρο.
Προσκόμματα
Αυτό βεβαίως δεν σηµαίνει ότι στη συζήτηση για το πώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα πετύχει τον µετασχηµατισµό του δεν µπαίνουν και προσκόµµατα. Τα πράγµατα αναµένεται να ξεκαθαρίσουν στην Κεντρική Επιτροπή που µετατέθηκε για την ερχόµενη Παρασκευή και το Σάββατο, ακριβώς για να πάρει η Κουµουνδούρου τον χρόνο της να διασαφηνίσει ορισµένα θέµατα. Π.χ. το υφιστάµενο Καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ δεν προβλέπει όλη αυτήν τη διαδικασία της µετεξέλιξης, η οποία από την άλλη, εάν υπάρξει τήρηση του Καταστατικού, θα σκοντάψει σε όλα. Μεγάλη συζήτηση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται και για τη δηµιουργία της ψηφιακής πλατφόρµας -µε τη συνδροµή ειδικών επί της πληροφορικής-, η οποία θα λειτουργήσει ως επί το πλείστον για την εγγραφή χιλιάδων νέων µελών. Το σύστηµα προφανώς και θα έχει την τεχνική δυνατότητα να υποδεχθεί µαζικές εγγραφές. Το πρόβληµα βρίσκεται στο εάν τον πολλαπλασιασµό των µελών του κόµµατος µπορεί να τον «σηκώσει» η ίδια η Κουµουνδούρου.
Συζήτηση στο εσωτερικό του κόµµατος γίνεται και αναφορικά µε το πότε και αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει αυτοκριτική για τα τεσσεράµισι χρόνια διακυβέρνησης. Το ένα βήµα έγινε στη ∆ΕΘ από τον ίδιο τον πρόεδρο, που στάθηκε σε τέσσερα σηµεία της κυβερνητικής πολιτικής, για τα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ επέδειξε αδράνεια ή ατολµία. Η εντύπωση που δηµιουργείται είναι πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει να αποφύγει τη διαδικασία εντοπισµού των λαθών, ωστόσο δεν επιθυµεί στην παρούσα χρονική στιγµή να αυτοµαστιγώνεται δίνοντας τροφή στη Νέα ∆ηµοκρατία, στο ΚΙΝΑΛ και στα media να αναδεικνύουν τις εσωτερικές διεργασίες µε επίκεντρο διχογνωµίες για λάθη και παραλείψεις. Πιθανότατα για να ανακοπεί η σχετική συζήτηση αναφέρθηκε από µόνος του στο ζήτηµα των αστοχιών από το βήµα της ∆ΕΘ, επιδιώκοντας ουσιαστικά να εξασφαλίσει χρόνο. Την ίδια στιγµή, πάντως, στελέχη όπως ο Νίκος Βούτσης προβάλλουν ως επιτακτική αυτήν τη συζήτηση και πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής θεωρεί ότι πρέπει να διεξαχθεί συζήτηση για το σύνολο της κυβερνητικής εµπειρίας, ώστε να φανούν πιο καθαρά και πλευρές τακτικής και ύφους -όπως λέει- της εξουσίας αλλά και ζητηµάτων για τα οποία δεν υπήρξε η απαραίτητη τόλµη για να επιλυθούν. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν δέχεται βεβαίως πιέσεις µόνο από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Η πίεση είναι αµφίπλευρη και αφορά και την Προοδευτική Συµµαχία, παράγοντες της οποίας ζητούν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες της ανασυγκρότησης, χωρίς η σχετική συζήτηση να γεννά εσωστρέφεια και αµφισβητήσεις της γραµµής.
Το επόµενο τρίµηνο θα είναι γεµάτο από εξελίξεις και διεργασίες, καθώς, σύµφωνα µε τον προγραµµατισµό, στις αρχές Οκτωβρίου θα ξεκινήσουν οι µαζικές εγγραφές µέσω της πλατφόρµας e-SYRIZA αλλά και οι εµφανίσεις του Αλέξη Τσίπρα σε συνδιασκέψεις που θα αποτελούν το µέσο για την επαφή του κόµµατος µε την κοινωνία. Η πολιτική διακήρυξη είναι στα σκαριά, θα παρουσιαστεί στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και σύµφωνα µε πληροφορίες έχει ανατεθεί από τον Αλέξη Τσίπρα στον Νάσο Ηλιόπουλο. Επίσης, υπεύθυνος της εκπόνησης του προγράµµατος του διευρυµένου πολιτικού φορέα έχει αναλάβει ο πρώην υπουργός Γιώργος Σταθάκης. Παρέµβαση για το θέµα της εκλογής του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ από τη βάση έκανε η Ρένα ∆ούρου λίγες ηµέρες µετά τη θέση Τσακαλώτου πως είναι αρνητικός σε µια τέτοια προοπτική. «Αν χρειαστεί και το θέµα της εκλογής του προέδρου από τη βάση θα συζητηθεί ανοιχτά, οργανωµένα και δηµοκρατικά» τόνισε η πρώην περιφερειάρχης (News 24/7) και σηµείωσε: «Εννοείται ότι δεν υπάρχουν συζητήσεις-ταµπού». Προσέθεσε, άλλωστε, ότι «γονιδιακά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ποτέ αρχηγοκεντρικός µηχανισµός. Οµως εκείνο που προέχει είναι ο ριζικός προγραµµατικός µετασχηµατισµός του ΣΥΡΙΖΑ σε εκφραστή ενός πλατιού δηµοκρατικού προοδευτικού µετώπου». Να σηµειωθεί ότι το συγκεκριµένο ζήτηµα έκλεισε προσώρας ο Αλέξης Τσίπρας, παραπέµποντας τη σχετική συζήτηση στο συνέδριο.
Νovartis
Η διαδικασία έναρξης του µετασχηµατισµού του ΣΥΡΙΖΑ συµπίπτει και µε τις εξελίξεις περί το σκάνδαλο της Novartis. Η Κουµουνδούρου κάνει λόγο για προσπάθεια αποπροσανατολισµού από το πραγµατικό σκάνδαλο και καλεί την κυβέρνηση να αποδείξει όσα ισχυρίζεται ο κ. Σαµαράς στη µήνυσή του, ότι δηλαδή πρόκειται περί σκευωρίας . Ως εκ τούτου η αξιωµατική αντιπολίτευση επιµένει πως εφόσον ο Κ. Μητσοτάκης υιοθετεί τη λογική της σκευωρίας και στέλνει σε προανακριτική επιτροπή τον πρώην αναπληρωτή υπουργό ∆ικαιοσύνης ∆. Παπαγγελόπουλο, θα πρέπει η πλειοψηφία να τη συγκροτήσει και για όλους, δηλαδή και για τον Αλέξη Τσίπρα, τον οποίο, σύµφωνα µε πληροφορίες από τη δικογραφία, έχει κατονοµάσει µόνο ο Αντ. Σαµαράς.
Η Κουµουνδούρου θεωρεί ότι ο πρωθυπουργός ακολουθεί αυτή την «ενδιάµεση λύση» όχι γιατί είναι µετριοπαθής και δεν επιθυµεί να διώκει τους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά πρώτιστα γιατί ανησυχεί πως η άµεση στοχοποίηση Τσίπρα θα επιφέρει πολλαπλά πολιτικά οφέλη και για τον αρχηγό της αξιωµατικής αντιπολίτευσης και για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Με ερείσµατα στην κοινωνία
Για ορισµένους υπάρχει και ο κίνδυνος της «πασοκοποίησης» του κόµµατος. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, για παράδειγµα, έχει πει ότι ανησυχεί για ενδεχόµενη επιµόλυνση του ΣΥΡΙΖΑ από στοιχεία που δεν ακολουθούν τις αξίες της Αριστεράς. Ο αντίλογος είναι ότι δεν µπορεί να σχεδιάζεις διεύρυνση και να δείχνεις φοβικός ως προς την ένταξη συµµαχικών δυνάµεων που προέρχονται από το προοδευτικό Κέντρο ή την Κεντροαριστερά. Ο Νίκος Παππάς, για παράδειγµα, είπε προσφάτως ότι τα κακά του ΠΑΣΟΚ ήταν τα κλειστά συστήµατα εξουσίας και η δεξιά στροφή του, όχι η λαϊκότητα και η µαζικότητά του, για να συµπληρώσει πως τα κλειστά κόµµατα που δεν έχουν αρµούς ζωντανούς µέσα στην κοινωνία και στους χώρους εργασίας πολύ πιο εύκολα παρεκκλίνουν από τις αξίες της Αριστεράς.