Η θέση της ελληνικής πλευράς – όπως εκφράστηκε ξεκάθαρα και στη δήλωση του πρωθυπουργού – είναι η εφαρμογή του πλαισίου των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου, το οποίο επαναβεβαιώθηκε το Νοέμβριο. Σε ό,τι αφορά το προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων, κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως «θα εργαστούμε για να το βελτιώσουμε. Δυστυχώς, υπάρχουν ακόμα και σήμερα χώρες που δεν θέλουν καθόλου κυρώσεις για την Τουρκία. Για μας, διακυβεύεται η αξιοπιστία της ΕΕ», καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
Σημειώνεται ότι ο πρωθυπουργός σκοπεύει ν’ αναδείξει και άλλες πτυχές της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας που αφορούν άμεσα την Ευρώπη, όπως την απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού. Ο κ. Μητσοτάκης θα επαναλάβει, εξάλλου, την πρόταση που διατύπωσε στη Σύνοδο του Νοεμβρίου για ευρωπαϊκό εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία, όπως έπραξε και κατά τη χθεσινή προπαρασκευαστική της Συνόδου τηλεδιάσκεψη των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η ελληνική πλευρά μιλά για μείζον ζήτημα ηθικής και πολιτικής τάξης, καθώς όπλα και πολεμικό υλικό που προμηθεύεται η Τουρκία από την ΕΕ δεν μπορούν να στρέφονται κατά της ίδιας, μέσα από την απειλή της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων δύο κρατών-μελών της, δηλαδή της Ελλάδας και της Κύπρου.
Στην ελληνική πλευρά υπάρχει πεποίθηση ότι όλο και περισσότερες χώρες κατανοούν το δίκαιο των ελληνικών θέσεων, καθώς αυτές έχουν μετατραπεί σε ευρωπαϊκές το τελευταίο διάστημα μέσα από τη στρατηγική που ακολούθησε η κυβέρνηση και τις κινήσεις της στο διπλωματικό πεδίο. Κυρίως αναγνωρίζεται το επιχείρημα, δηλαδή, ότι η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας δεν στρέφεται μόνο κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά απειλεί τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Επίσης, στρέφεται κατά της ίδιας της Ευρώπης και δεν συνάδει με τις αξίες και αρχές της, ενώ – όπως αναμένεται να επισημάνει κατά τη διάρκεια της Συνόδου ο πρωθυπουργός – η Τουρκία είχε το χρόνο μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου να εγκαταλείψει τις μονομερείς ενέργειες και να αναβαθμίσει τη σχέση της με την Ευρώπη. Επέλεξε, όμως, τον αντίθετο δρόμο και γι’ αυτό πρέπει να υποστεί τις συνέπειες.
Προς συμβιβασμό με Ουγγαρία-Πολωνία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης
Βασικό θέμα στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής αποτελεί, όμως, και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο – δηλαδή ο προϋπολογισμός της ΕΕ – και το Ταμείο Ανάκαμψης, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα του βέτο Ουγγαρίας-Πολωνίας. Στο ζήτημα αναφέρθηκε αναλυτικά κατά τη δήλωσή του, προσερχόμενος στη Σύνοδο, και ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός εξέφρασε, συγκεκριμένα, την εκτίμηση «ότι η συμβιβαστική πρόταση, η οποία έχει επιτευχθεί, κινείται στη σωστή κατεύθυνση και ότι αυτό το ζήτημα, αυτή η εκκρεμότητα, θα λήξει σήμερα. Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες που έχει καταθέσει το δικό της λεπτομερές σχέδιο για το πώς θα αξιοποιήσει τους πόρους του ταμείου ανάκαμψης και είναι πάρα πολύ σημαντικό, λαμβάνοντας υπόψιν και την έκταση της οικονομικής κρίσης, τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης να πέσουν στις πραγματικές οικονομίες της Ευρώπης το συντομότερο δυνατό», κατέληξε.
Στο δείπνο η συζήτηση για την Τουρκία
Σε εξέλιξη βρίσκεται από το μεσημέρι η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, στην οποία μεταξύ των βασικών θεμάτων που θα συζητηθούν είναι και το ζήτημα της Τουρκίας. Για ξεκάθαρη θέση της Γαλλίας έκανε λόγο ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, προσερχόμενος στη Σύνοδο, σημειώνοντας ότι «θα υπερασπιστούμε την κυριαρχία των κρατών της ΕΕ και τη σταθερότητα ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στο σύνολο της περιοχής, που σημαίνει Ανατολική Μεσόγειο, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή».
Η εκτίμηση της ΕΕ για την Τουρκία δεν είναι θετική, σημείωσε ο ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τονίζοντας ότι «η αξιολόγηση δεν είναι θετική και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε».
«Θα προσεγγίσουμε την σχέση μας με την Τουρκία και να δούμε με ποιον τρόπο με ενότητα μπορούμε να στείλουμε ξεκάθαρο μήνυμα και να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αξιών και των ευρωπαϊκών συμφερόντων» ανέφερε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Υπέρ της «δυνατότητας στοχευμένων κυρώσεων» στην Άγκυρα τάσσεται ο Βέλγος πρωθυπουργός, Αλεξάντερ Ντε Κρόο, σύμφωνα με την εφημερίδα Nieuwsblad. «Το Βέλγιο υποστηρίζει πάντα μια θετική ατζέντα με την Τουρκία, για διάλογο σχετικά με τις στρατηγικές προκλήσεις και την συνεργασία στον τομέα της μετανάστευσης και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας» ανέφερε ο Ντε Κρόο στη συμβουλευτική επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Την ίδια ώρα, Ευρωπαίος Αξιωματούχος έκανε λόγο για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα της Συνόδου Κορυφής εκφράζοντας την «απογοήτευση» της ΕΕ για τη στάση της ‘Αγκυρας και υπογραμμίζοντας ότι «δεν είναι εύκολο να βρεθεί συμφωνία» καθώς υπάρχουν «διαφορετικές απόψεις».
Πάντως, σύμφωνα με το Reuters στο προσχέδιο των συμπερασμάτων αναφέρεται ότι η ΕΕ θα διευρύνει τον κατάλογο των ατόμων και των επιχειρήσεων της Τουρκίας στις οποίες θα επιβληθούν κυρώσεις.
Η Τουρκία, οι σχέσεις της ΕΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Βrexit και οι κυρώσεις στη Ρωσία αναμένεται να συζητηθούν κατά τη διάρκεια του δείπνου, ενώ κατά την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι ηγέτες τίμησαν τη μνήμη του Ζισκάρ Ντ’Εστέν.