To Hilton δεν υπήρξε ποτέ ένα απλό οικοδόμημα στην καρδιά της Αθήνας ή ένα ακόμη πεντάστερο ξενοδοχείο που στέκει για χρόνια στις παρυφές του ιστορικού κέντρου.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», ήταν το μέρος που εγκαινίασε τη μοντέρνα οπτική της Αθήνας όταν ακόμα στα μάτια των δημοσιογράφων της εποχής φάνταζε σαν ένας επικίνδυνος ουρανοξύστης και η λέξη πολυτέλεια ήταν σχεδόν άγνωστη.
Ωστόσο το περίοπτο ξενοδοχείο με τις αυστηρές μοντερνιστικές γραμμές του σπουδαίου αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Βουρέκα αλλά και των συναδέλφων του Προκόπη Βασιλειάδη, Σπύρου Στάικου και Αντώνη Γεωργιάδη καθώς και με τα εμβληματικά χαρακτικά του Γιάννη Μόραλη να στολίζουν την πρόσοψή του ήρθε κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 50, οπότε έπεσαν τα θεμέλια για να μείνει και να σημαδέψει τις ημέρες και τα βράδια των Αθηναίων οι οποίοι μάθαιναν στις αίθουσές του τι σημαίνει κοσμοπολιτισμός.
Από την αίθουσα Τερψιχόρη είχαν άλλωστε περάσει οι πάντες από τον Αριστοτέλη Ωνάση και τον Ινγκμαρ Μπέργκμαν έως τον Φρανκ Σινάτρα και τη Χίλαρι Κλίντον. Από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του οπότε οι διάσημοι αστέρες φρόντιζαν να φωτογραφηθούν στα απειράριθμα πάρτυ του μέχρι πρόσφατα που οι εκπρόσωποι της τρόικας αναγκαστικά προσέδωσαν μια άλλη διάσταση στα κλειστά του δωμάτια, το Hilton δεν έπαψε ποτέ να είναι συνώνυμο της σύγχρονης αθηναϊκής και ελληνικής Ιστορίας συνιστώντας αναπόσπαστο κομμάτι της.
Τριήμερα εγκαίνια
Σε μια Ελλάδα που έφερε βαριά τα τραύματα του Εμφυλίου και της οικονομικής ανέχειας και σε μια Αθήνα όπου στις παρυφές της έβοσκαν ακόμα πρόβατα, η δημιουργία ενός ξενοδοχείου πολυτελείας εκεί όπου κάποτε περνούσε ο Ιλισός ήταν κάτι ανήκουστο. Η διαδικασία της ανέγερσης ήταν ένα άκρως τολμηρό εγχείρημα καθώς δύσκολα χτίζονταν μεγάλα κτίσματα στην Αθήνα τη δεκαετία του 50. «Ενα ξενοδοχείο αμύθητου πλούτου πρόκειται να ανεγερθεί εις τας Αθήνας» έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής για το κτίσμα που θα ξεχώριζε ανάμεσα στα άλλα και θα επιβαλλόταν σε ένα κενό τοπίο στη συγκεκριμένη περιοχή. Το φιλόδοξο κτιριολογικό πρόγραμμα προέβλεπε τη δημιουργία 960 κλινών, αίθουσες χορού, εστιατόρια, θέσεις στάθμευσης και πισίνα κάτι που ποτέ δεν θα μπορούσε να γίνει αντιληπτό σε μια πόλη με προβληματικό ακόμα σύστημα ύδρευσης.
Ο Τύπος της εποχής μιλούσε για πρόκληση και για έναν ουρανοξύστη που θα ερχόταν σε αντιπαράθεση με την απέριττη αισθητική της Ακρόπολης, αλλά ο αξιομνημόνευτος Εμμανουήλ Βουρέκας με όραμα και αισθητική πιστός στις αυστηρές αρχές του μοντερνισμού ήξερε σε συνεργασία με τους Προκόπη Βασιλειάδη και Σπύρο Στάικο ακριβώς τι έκανε, έφτιαξε ένα είδος κάνναβου με τα μεγάλα χαρακτηριστικά πτερύγια και τα στηθαία των μπαλκονιών σε πλήρη αρμονία και οριζόντια διεύθυνση με την πρόσοψή του να κοσμείται από το τεράστιο έργο του κορυφαίου ζωγράφου Γιάννη Μόραλη, ο οποίος εμπνεύστηκε από τη ζωφόρο του Παρθενώνα και έφτιαξε ένα αντίστοιχο δοξαστικό αθηναϊκό πλάνο με τη θεά Αθηνά. τον βωμό με τις προσφορές των ιερειών, τις αυλητρίδες αλλά και το αντίστοιχο άλογο που παρατηρούμε στα Παναθήναια της Ακρόπολης.
Ολα αυτά όμως τα έκανε με τη γνωστή απέριττη αισθητική που χαρακτήριζε τα έργα του και που έδωσαν στο Hilton την αισθητική σφραγίδα που αναζητούσε. «Καταρχάς πρόσεξα τον άξονα ώστε να μη γέρνει η σύνθεση επειδή ο δρόμος είναι κατηφορικός. Δηλαδή επειδή η δεξιά πλευρά κατεβαίνει, έδωσα την κίνηση της όλης σύνθεσης προς τα αριστερά», έγραφε εκ των υστέρων ο Μόραλης.
«Μου άρεσε που από πίσω φαίνεται ο Υμηττός. Φαντάσου πως τότε δεν είχαν ακόμα χτιστεί πολυκατοικίες στην περιοχή. Θυμάμαι και μια φορά που έβγαινε πίσω από τον Υμηττό το φεγγάρι και το τοπίο ήταν σχεδόν απόκοσμο». Ολα αυτά δείχνουν ότι το έργο που έκανε τρία ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί δεν ήταν τυχαίο και είχε σκοπό να επιβάλει τη δική του αισθητική προοπτική στην Αθήνα. Το υποκίτρινο γιαννιώτικο μάρμαρο που δέσποζε στην πρόσοψη και το λευκό πανάκριβο πεντελικό στο εσωτερικό του σε συνδυασμό με την πολυτέλεια που διέκρινε τις αχανείς του αίθουσες όπως η Τερψιχόρη, έδιναν τη σφραγίδα ενός πολυτελούς ξνοδοχείου αλλά με έντονο το αθηναϊκό χρώμα.
Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής o οποίος φρόντιζε να υπερτονίζει τη σημασία της ανέγερσης μιας τέτοιας μονάδας για το εκσυγχρονιστικό του όραμα είχε εξάρει τη σημασία του και είχε φωτογραφηθεί αρκετές φορές πάνω από την εμβληματική του μακέτα μαζί με διάφορους επιφανείς άνδρες της εποχής, μεταξύ των οποίων και ο μετέπειτα Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος. Γνώριζε άλλωστε ότι δεν πρόκειται για ένα ακόμη απρόσωπο ξενοδοχείο της διάσημης αλυσίδας αλλά για μια μονάδα που επρόκειτο να αλλάξει δυναμικά τον τουριστικό και όχι μόνο χάρτη της Αθήνας, συνδυάζοντας την πολυτέλεια με την αυστηρή λιτή αθηναϊκή γραμμή.
Μάλιστα η ιδιαιτερότητά του αυτή είναι που έκανε τον ιδρυτή της αλυσίδας Κόνραντ Χίλτον να παραδεχτεί ενθουσιασμένος κατά την τριήμερη τελετή των εγκαινίων «Ναι αυτό είναι το πιο όμορφο Hilton» του κόσμου. Ηταν άλλωστε ένα από τα πιο ακριβά ξενοδοχεία της αλυσίδας αφού τότε είχε στοιχίσει 15 εκατ. δολάρια ποσό-ρεκόρ ειδικά για τα ελληνικό δεδομένα. Στόχος ήταν το ελληνικό Hilton να αποτελέσει έναν ζωντανό πόλο έλξης για τους πλούσιους και διάσημους της εποχής που θα έβρισκαν έναν παραπάνω λόγο πέρα από τα ελληνικά νησιά και την Ακρόπολη για να επισκεφτούν τη μεταπολεμική Αθήνα. Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν ο Αριστοτέλης Ωνάσης με τη Λι Ράτζβιλ, αδελφή της Τζάκι Κένεντι-Ωνάση, η Ελα Φιτζέραλντ και φυσικά η Μελίνα Μερκούρη και όλοι οι διάσημοι Ελληνες πρωταγωνιστές της εποχής όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη και o Δημήτρης Παπαμιχαήλ.
Οπως σημείωνε χαρακτηριστικό απόσπασμα του αθηναϊκού Τύπου «Στη δεξίωση των εγκαινίων πήγανε όλοι οι κοσμικοί που κατόρθωσαν να βρούνε πρόσκληση και μερικοί πήγανε της προσκολλήσεως όπως συχνά συμβαίνει σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις. Οι κύριοι ήταν όλοι τους με επίσημο ένδυμα, ενώ οι κυρίες είχαν κάπως πρόωρα φέρει την Άνοιξη με τα πολύχρωμα καπέλα τους, για τα οποία είχαν καταβάλει ουκ ολίγα στις Αθηναίες καπελούδες τις μετρημένες πια στα δάχτυλα». Πολυτελή ενδύματα που ίσως δεν είχε δει ποτέ η Αθήνα μέχρι τότε παρέλασαν από τις αχανείς αίθουσες με τον επίσημο χορό να ανοίγει ο ίδιος ο ιδιοκτήτης της αλυσίδας Hilton, Κόνραντ Χίλτον, καλώντας στην πίστα την αδελφή του.
Τα πράγματα συνέχισαν να είναι ανθηρά για το ξενοδοχείο όλες τις επόμενες δεκαετίες καθώς δεν υπήρχε διάσημος αστέρας που να μην περάσει από τα ωραία του δωμάτια με φόντο τον Λυκαβηττό και την Ακρόπολη από τον Ομάρ Σαρίφ που βρέθηκε εκεί στις της δεκαετίας του ΄70 έως τον Φρανκ Σινάτρα ο οποίος έκανε βόλτα μαζί με τον γιο του Χίλτον Ζαν-Πιερ Πικέ όχι μόνο στα σοκάκια της Πλάκας αλλά και στο νεότευκτο τότε Καζίνο «Μον Παρνές». Στο εστιατόριο του Hilton λέγεται επίσης ότι σερβιρίστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα αμερικανικό χάμπουργκερ, ενώ μόνο εκεί μπορούσε κανείς να πιει την υπερμοδάτη τότε Πίνα Κολάντα.
Ισως μάλιστα να είναι και το μοναδικό ξενοδοχείο που τόλμησε να συνδυάσει την ηρεμία της ανάπαυσης με τα ξέφρενα βράδια αφού έγινε εξαρχής συνώνυμο με την άλλη πλευρά της νυχτερινής Αθήνας. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ξενοδοχεία που διαφήμιζαν την ηρεμία και την ξεκούραση, το Hilton μένοντας πιστό στον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του επέμενε στην εξωστρέφεια, στην κοσμικότητα και την άγνωστη έως τότε έννοια για τα ξενοδοχεία «after parties». Ακόμα και δεκαετίες μετά με τα περίφημα πρόσφατα πάρτυ του Αλέξανδρου Χριστόπουλου, το Hilton παρέμενε άμεσα συνυφασμένο με τη διασκέδαση.
To rooftop bar του Galaxy έγινε το σήμα κατατεθέν της διασκέδασης τη δεκαετία του ΄90 όπως και οι ανοιχτοί χώροι της πισίνας και τα dj sets κάθε πανσέληνο. Δεν επρόκειτο άλλωστε ποτέ για ένα ξενοδοχείο αλλά για μια διαρκή πηγή ψυχαγωγίας, πολιτισμού και αστικής δύναμης που έβγαινε από τα σπάργανα της πόλης και αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος της.
Η Lamborghini του Κόκοτα
Ανάμεσα στους θησαυρούς που έκρυβε στα έγκατά του το Hilton – απόδειξη ότι πέρα από ξενοδοχείο συνιστούσε έναν ολοζώντανο οργανισμό – ήταν και η Lamborghini που ανακαλύφθηκε με τη ριζική ανακαίνιση του το 2003.
Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο μοναδικό και σπάνιο στην ιστορία της αυτοκίνησης ήταν ειδικά προσαρμοσμένο για τα γούστα του μεγάλου ινδάλματος της εποχής Σταμάτη Κόκοτα και ήταν δώρο του στενού του φίλου και θαυμαστή Αριστοτέλη Ωνάση. Άλλωστε και οι δύο τα έπιναν συχνά παρέα στην Τερψιχόρη με τον γνωστό αοιδό να αφιερώνει πολλά από τα άσματά του που ενίοτε τραγουδούσε σε αυτοσχέδιες βραδιές αποκλειστικά στον Ελληνα μεγιστάνα.
Για χάρη του λοιπόν και για να τον ευχαριστήσει ο Ωνάσης παρήγγειλε το 1972 μια ειδικά προσαρμοσμένη Lamborghini Miura S μοντέλο του ’69, της οποίας όμως ο κινητήρας ύστερα από κάποια χιλιόμετρα παρουσίασε πρόβλημα και μεταφέρθηκε στο εργοστάσιο της Lamborghini για να επισκευαστεί. Ωστόσο μάλλον δεν επέστρεψε ποτέ στην Αθήνα με αποτέλεσμα το κουφάρι της Miura να παραμείνει για πάνω από 30 χρόνια στο πάρκινγκ του ξενοδοχείου και να ανακαλυφθεί πρόσφατα μαζί με διάφορους άλλους ανεκτίμητους θησαυρούς που κανείς δεν ήξερε ποτέ ότι υπήρχαν.
Ενδεχομένως η εμπιστοσύνη που γεννούσε το ξενοδοχείο στους θαμώνες να δικαιολογεί τέτοιες αντίστοιχες κινήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι στις τεράστιες αίθουσές του ζητούσαν καταφύγιο άλλοτε για να κρυφτούν από τα αδιάκριτα μάτια, άλλοτε απλώς για να κάνουν γνωστές τις ταινίες τους οι πιο διάσημοι σταρ όχι μόνο του Χόλιγουντ αλλά και της Ευρώπης. Εκτός από τη Λάιζα Μινέλι και τον Τζόελ Γκρέι που έφεραν στο Hilton έναν αέρα Καμπαρέ, αφού ήταν οι διάσημοι πρωταγωνιστές της αξέχαστης ομώνυμης ταινίας, το αθηναϊκό Ξενοδοχείο εξύμνησε και τίμησε ο Ζορζ Μουστάκι και ο τότε γόης συνάδελφός του Σασά Ντιστέλ .Ακόμη τους χώρους του επέλεξε για τη συνέντευξη Τύπου της ταινίας «Οι διαρρήκτες» ο Ζαν-Πολ Μπελμοντό μαζί με τον σκηνοθέτη της Ανρί Βερνέιγ με πολλές μάλιστα από τις σκηνές της να έχουν γυριστεί στο εσωτερικό του.
«Επίσης πριν από λίγα χρόνια», αναφέρει η εφημερίδα “Πρώτο Θέμα”, «συνέντευξη μας παραχωρούσε στη σουίτα του η Μόνικα Μπελουτσι, εν μέσω καύσωνος, ομολογώντας ότι δεν θα μπορούσε να μείνει πουθενά αλλού στην Αθήνα μακριά από την αγαπημένη της θέα». Το ίδιο έλεγε κάποια χρόνια πιο πριν και η Σϊρλεϊ Μπάσεϊ, μία από τις διάσημες σταρ που είχαν σερβιριστεί φρέσκο ελληνικό ψάρι σε ένα από τα εστιατόρια του, γνωρίζοντας πως εδώ μόνο μπορεί να βρει ελληνικά πιάτα και πραγματικό κοσμοπολιτισμό.
Αντίστοιχα σε ένα από τα απειράριθμα μπαλκόνια του φωτογραφιζόταν ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν από τους πιο περίοπτους σκηνοθέτες του παγκόσμιου σινεμά, γεγονός που μαρτυρά ότι δεν υπήρξαν ποτέ διαχωρισμοί στους Ευρωπαίους και Αμερικανούς αστέρες ως προς την προτίμηση που έδειχναν προς το Hilton. Αξέχαστες όμως έχουν μείνει και οι συναυλίες όπως αυτή των Platters που δόθηκε στην πισίνα του Hilton, την οποία προτιμούσαν πάντοτε οι διάσημοι και λόγω του μεγάλου μεγέθους της. Ο Ρομπέρτο Μπενίνι συνήθιζε μάλιστα να αστειεύεται καθώς επιχειρούσε βουτιές χωρίς να φοβάται τη δημόσια έκθεση. Κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Χιου Χέφνερ ο οποίος καταλάμβανε τις απλώστρες παρέα με τα απειράριθμα Κουνελάκια του.
Δεν ήταν μόνο πρίγκιπες και διάσημοι stars αυτοί που φιλοξενήθηκαν στο «Hilton». Ήταν και τα στελέχη της ΤΡΟΙΚΑ που έμειναν στο ιστορικό ξενοδοχείο.
Hilton και σύγχρονη τέχνη
Ωστόσο δεν ήταν μόνο οι διάσημοι ηθοποιοί και σκηνοθέτες που έκαναν γνωστό το Hilton πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας, αλλά και οι εικαστικοί αφού ανέκαθεν το ξενοδοχείο συνιστούσε πόλο έλξης για τους απανταχού καλλιτέχνες και εικαστικούς. Εκτός από τον Γιάννη Μόραλη ο οποίος έβαλε πρώτος τη σφραγίδα της εκλεκτής αισθητικής, το Hilton έχει ενσωματώσει στους τοίχους του έργα κορυφαίων Ελληνων με διεθνή απήχηση, όπως του Stephen Antonakos της Chryssa και του Pavlos. Ηδη από τα τέλη της δεκαετίας του ΄60 με την επιβολή της χούντας και μέχρι το 1972 δηλαδή σε μια άνυδρη όσον αφορά τα εικαστικά εποχή, το Hilton αντιλαμβανόμενο αυτή τη συμβολή που επρόκειτο να παίξει στην εικόνα της σύγχpovns τέχνης, στην πρωτοτυπία και τον πειραματισμό διοργάνωσε τις ιστορικές εκθέσεις με την υπογραφή της Μαριλένας Λιακοπούλου.
Παρότι οι εκθέσεις σταμάτησαν, το ξενοδοχείο δεν έπαψε να επιδεικνύει μεγάλο ενδιαφέρον για τη σύγχρονη εικαστική σκηνή και δη την ελληνική φιλοξενώντας στους εσωτερικούς και εξωτερικούς του χώρους έργα των Γιώργου Ζογγολόπουλου, Γιώργου Λάππα και Θεόδωρου Στάμου και πραγματοποιώντας παράλληλα ειδικές ξεναγήσεις για όλους όσοι ήθελαν να μυηθούν στις άγνωστες πτυχές της εικαστικής του διαδρομής
Ακόμα και κατά την πλήρη ανακαίνιση που σημειώθηκε σε όλους τους χώρους του λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, επιλέχθηκαν πρώτης γραμμής έργα από την Κατερίνα Κοσκινά με την προσθήκη μιας νέας εξαώροφης πτέρυγας από τα αρχιτεκτονικά γραφεία των Αλέξανδρου Τομπάζη και Χάρρυ Μπουγαδέλη. Μαζί με το φρεσκάρισμα ωστόσο άλλαξε και η προσέγγιση του ξενοδοχείου καθώς εξαλείφθηκαν το μοντερνιστικό και κάπως ρετρό στοιχείο του και πλέον θεωρούνταν περισσότερο ένα ξενοδοχείο που θα έπρεπε να ικανοποιεί τις υψηλές απαιτήσεις των επιχειρηματιών και όλων των στελεχών επιχειρήσεων που πάντοτε επέλεγαν τη συγκεκριμένη αλυσίδα για τη διαμονή τους. Ο opos «executive» χαρακτήριζε πια περισσότερο την ταυτότητά του και τα άγνωστα έως τότε business centers του προστέθηκαν στους κεντρικούς άξονες της λειτουργίας του.
Τρόικα και Μοιραράκη
Το Hilton άλλαξε κατά κάποιον τρόπο προσανατολισμό καθώς έπρεπε όχι μόνο να ικανοποιεί τις ιδιαιτερότητες των απανταχού καλλιτεχνών και celebrities που ανέδειξαν τη φήμη του αλλά και τις ανάγκες των στελεχών που κατέφταναν στην Αθήνα για δουλειά. Μια παράξενη συνεύρεση αυτών των δύο ετερόκλητων κόσμων ήταν κατά κάποιον τρόπο και η ταυτόχρονη συνύπαρξη των εκπροσώπων της ΤΡΟΙΚΑΣ και της γνωστής ως βασίλισσας των χαλιών Δέσποινας Μοιραράκη, απόδειξη ότι το ξενοδοχείο δεν έκανε διακρίσεις. Ενδεχομένως πάντως τις ημέρες των μνημονίων το ξενοδοχείο να έγινε συνώνυμο με τις επώδυνες για τους Ελληνες διαπραγματεύσεις με τη μόνιμη ύπαρξη δημοσιογράφων στο αχανές του λόμπι.
Ολοι πια άρχισαν να βλέπουν με κάποια καχυποψία τούς χώρους υποδοχής του που μετατράπηκαν από μέρη ψυχαγωγίας και ανεμελιάς σε τόπους αγωνίας και παρατεταμένης αγανάκτησης. Αν πάντως κάτι μπορεί και πρέπει να σημειώσει κανείς για το Hilton είναι ότι τελικά είναι άμεσα συνδεδεμένο τόσο με τις λαμπρές όσο και με τις πιο τραυματικές πλευρές της Ιστορίας μας, απόδειξη των διαρκών αναθέσεων που διαπερνούν τη σύγχρονη πορεία της Ελλάδας που ήταν πάντοτε ικανή να υπερβαίνει τα όρια ακόμη και την ίδια της την ταυτότητα. Ακριβώς όπως και το Ξενοδοχείο της πρωτεύουσάς της, που όσα ονόματα και να αλλάξει πάντα στο συνειδητό και το ασυνείδητο θα παραμένει γνωστό ως Hilton.
Πηγή/φωτογραφίες: Εφημερίδα «Πρώτο Θέμα»