Ο Νοτιοαφρικάνος αγγλικανός αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, νομπελίστας Ειρήνης και ήρωας του αγώνα κατά του απαρτχάιντ, πέθανε σήμερα σε ηλικία 90 ετών, ανακοίνωσε ο πρόεδρος της χώρας, ο Σίριλ Ραμαφόσα.
Ο πρόεδρος εξέφρασε «εξ ονόματος όλων των Νοτιοαφρικανών, τη βαθιά του θλίψη για τον θάνατο, σήμερα Κυριακή», αυτή της κορυφαίας προσωπικότητας στην Ιστορία της Νότιας Αφρικής, σύμφωνα με ανακοίνωση.
«Ο θάνατος του αρχιεπισκόπου επί τιμή Ντέσμοντ Τούτου είναι ένα νέο κεφάλαιο πένθους στον αποχαιρετισμό του έθνους μας σε μια γενιά εξαιρετικών Νοτιοαφρικανών, που μας κληροδότησαν μια απελευθερωμένη Νότια Αφρική», δήλωσε ο πρόεδρος.
«Ένας άνδρας εξαιρετικής ευφυΐας, ακεραιότητας και ακατάβλητος απέναντι στις δυνάμεις του απαρτχάιντ, ήταν επίσης τρυφερός και ευάλωτος στη συμπόνια του για αυτούς που υπέστησαν καταπίεση, αδικία και βία υπό το απαρτχάιντ και για τους καταπιεσμένους ολόκληρου του κόσμου», πρόσθεσε ο Ραμαφόσα.
Η υγεία του Ντέσμοντ Τούτου είχε επιδεινωθεί εδώ και αρκετούς μήνες. Δεν έκανε πλέον δημόσιες ομιλίες, όμως πάντα χαιρετούσε τις κάμερες, που ήταν παρούσες σε κάθε μετακίνησή του, χαμογελώντας ή με πειρακτικό βλέμμα, όπως όταν εμβολιάστηκε κατά της Covid-19 σε νοσοκομείο, ή κατά τη διάρκεια του εορτασμού των γενεθλίων του τον Οκτώβριο.
Ποιος ήταν ο Ντέσμοντ Τούτου
Γεννήθηκε το 1931 στο Κλέρκσντορπ της Νότιας Αφρικής, αρχικά εργάστηκε ως δάσκαλος ενώ στη συνέχεια σπούδασε θεολογία και έγινε ο πρώτος μαύρος Αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος του Κέιπ Τάουν και του Γιοχάνεσμπουργκ.
Μέσα από τις διαλέξεις του και τα γραπτά του, με τα οποία επέκρινε σφοδρά το καθεστώς του απαρτχάιντ, έγινε γνωστός ως η «φωνή» των άφωνων μαύρων της Νότιας Αφρικής. Μετά την εξέγερση των φοιτητών στο Σοβέτο και την κλιμάκωση των ταραχών, ο Τούτου υποστήριξε το οικονομικό μποϊκοτάζ της χώρας του, ενώ παράλληλα ενθάρρυνε συνεχώς τη συμφιλίωση μεταξύ των διαφόρων φατριών που σχετίζονταν με το απαρτχάιντ.
Όταν έγιναν οι πρώτες πολυφυλετικές εκλογές της Νότιας Αφρικής το 1994 –στις οποίες εξελέγη ο Νέλσον Μαντέλα ως ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της χώρας– ο Μαντέλα διόρισε τον Τούτου ως πρόεδρο της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης (TRC).
Στο έργο του για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Τούτου διατύπωσε τον στόχο του για «μια δημοκρατική και δίκαιη κοινωνία χωρίς φυλετικές διακρίσεις» και διατύπωσε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για την επίτευξη αυτού του στόχου, συμπεριλαμβανομένων της ισότητας των πολιτικών δικαιωμάτων για όλους, ενός κοινού συστήματος εκπαίδευσης και της παύσης της αναγκαστικής απέλασης.
Πέρα από το Νόμπελ Ειρήνης, έχει λάβει το βραβείο Άλμπερτ Σβάιτσερ για τον Ανθρωπισμό, το βραβείο Ειρήνης Γκάντι, το Βραβείο του Ιδρύματος Ωνάση το 1981 και ήταν ο πρώτος επίτιμος ηγέτης του Ιδρύματος Ειρήνης Πυρηνικής Εποχής. Επίσης, ήταν πρόεδρος της Νοτιοαφρικανικής Επιτροπής για την αλήθεια και τη συμφιλίωση, μέλος της επίτιμης επιτροπής της Διεθνούς συντονιστικής επιτροπής για την Δεκαετία για ένα πολιτισμό της Μη Βίας, Πρόεδρος των Πρεσβυτέρων και μέλος του συμβουλίου του Ιδρύματος Ειρήνης Πυρηνικής Εποχής.
