Την επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Εθνικής Άμυνας ενημέρωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Κατσανιώτης σχετικά με την ομογένεια στην Ουκρανία.
Ο κ. Κατσανιώτης ενημέρωσε τα μέλη της επιτροπής για τα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, σύμφωνα με τα οποία ο ελληνικής καταγωγής πληθυσμός στην Ουκρανία ανέρχεται περίπου σε 120.000. Διακρίνεται σε 3 κατηγορίες:
– Στην ιστορική κοινότητα των Ελλήνων της Αζοφικής
– Στους ομογενείς της πρώην ΕΣΣΔ, κυρίως Πόντιους από την Γεωργία
– Στους Νεοέλληνες Ομογενείς
Τα μεγάλα κέντρα του Ελληνισμού είναι η Μαριούπολη και το Ντονιέτσκ καθώς και τα 48 χωρία-κωμοπόλεις της περιφέρειας Ντονμπάς. Υπάρχουν βέβαια μικρότερες κοινότητες Ελλήνων και σε άλλες περιοχές. Συνολικά έχουμε 272 ομογενείς δημάρχους και δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους ενώ στις τελευταίες εθνικές εκλογές της Ουκρανίας εξελέγησαν 3 βουλευτές ελληνικής καταγωγής.
Ως προς τις ενέργειες του υπουργείου Εξωτερικών, ο υφυπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε την επιτροπή για το χρονικό των ενεργειών και χειρισμών και ανέφερε ότι:
– Στις 31 Ιανουαρίου ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, μετά από συνεννόηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη μετέβη στη Μαριούπολη, προκειμένου να συναντηθεί με τα μέλη της πολυάριθμης ελληνικής κοινότητας και να δηλώσει την αμέριστη συμπαράσταση της μητέρας πατρίδας
– Το πρωί της 14ης Φεβρουαρίου συνεκλήθη σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών υπό κ. Δένδια, στην οποία συμμετείχαν οι υπουργοί Εθνικής Άμυνας και Παιδείας, ο υφυπουργός Εξωτερικών για τον απόδημο Ελληνισμό, καθώς και υπηρεσιακά στελέχη των εν λόγω υπουργείων.
– Την ίδια ημέρα το υπουργείο Εξωτερικών απηύθυνε σύσταση στους Έλληνες πολίτες που βρίσκονταν στην Ουκρανία να αναχωρήσουν άμεσα, αποθάρρυνε την πραγματοποίηση ταξιδιών προς την Ουκρανία ενώ σύστησε προς τους Έλληνες πολίτες που τυχόν παρέμεναν εκεί να δηλώσουν στοιχεία επικοινωνίας στην ελληνική Ππρεσβεία στο Κίεβο
– Παράλληλα, δόθηκε εντολή ενίσχυσης του προξενείου Μαριούπολης και εστάλησαν ο γενικός πρόξενος Μανώλης Ανδρουλάκης και ο έμπειρος πρέσβης Φραγκίσκος Κωστελλένος
– Στις 22 Φεβρουαρίου το υπουργείο Εξωτερικών απηύθυνε νέα αυστηρή σύσταση προς τους Έλληνες πολίτες να μην ταξιδεύουν προς την Ουκρανία ενώ παράλληλα κάλεσε τους Έλληνες πολίτες που βρίσκονταν εκεί και επιθυμούν την αποχώρησή τους να επικοινωνούν με τις ελληνικές Αρχές δηλαδή την πρεσβεία στο Κίεβο, και τα γενικά προξενεία σε Οδησσό και Μαριούπολη
– Μετά από δύο ημέρες, τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και οι ελληνικές Αρχές εντατικοποίησαν το δίκτυο επικοινωνίας με τους Έλληνες πολίτες και τους κατόχους Ειδικών Δελτίων Ταυτότητας Ομογενούς προκειμένου να τους παρασχεθεί κάθε δυνατή αρωγή.
– Το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου και μετά από συνεννοήσεις του πρωθυπουργού και του υπουργείου Εξωτερικών ενεργοποιείται η Ειδική Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων.
– Στις 27 Φεβρουαρίου ο κ. Δένδιας πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με τον αποσπασμένο στο γενικό προξενείο Μαριούπολης πρέσβη Φραγκίσκο Κωστελλένο, τον γενικό πρόξενο Μανώλη Ανδρουλάκη και τον γενικό πρόξενο στην Οδησσό Δημήτρη Δόχτση. Σκοπός της τηλεδιάσκεψης ήταν να υπάρξει ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις, καθώς και για τις δυνατότητες αρωγής προς τους Έλληνες πολίτες και τους Ομογενείς στην Ουκρανία.
– Παράλληλα συζητήθηκαν και τα σχέδια απεγκλωβισμού όσων είχαν δηλώσει την επιθυμία να αποχωρήσουν. Να σημειωθεί πως ήδη ο Δήμαρχος του χωριού Σαρντανά είχε ζητήσει από τον πληθυσμό να μετακινηθεί προς την Μαριούπολη. Είχαν προηγηθεί βομβαρδισμοί από τις ρωσικές δυνάμεις με συνέπεια τον θάνατο ομογενών μας.
– Σε εκείνη την τηλεδιάσκεψη συμμετείχε και η πρέσβης στο Βουκουρέστι Σοφία Γραμματά, η οποία έχει αναλάβει τον συντονισμό της υποδοχής πολιτών που έρχονται στην Μολδαβία και την Ρουμανία από την Ουκρανία.
– Στις 28 Φεβρουαρίου αποφασίστηκε η προσωρινή μεταφορά του Γενικού Προξενείου Μαριούπολης στις εγκαταστάσεις του ΟΑΣΕ με σκοπό την ασφάλεια των μελών του προσωπικού, καθώς και των φιλοξενουμένων σε αυτό δημοσιογράφων,
– Την ίδια ημέρα το γενικό προξενείο Οδησσού εισηγήθηκε και έλαβε άδεια να πραγματοποιήσει επιχείρηση απεγκλωβισμού Ελλήνων πολιτών και μελών των οικογενειών τους από την περιοχή. Πρόκειται για την επιχείρηση «Νόστος 2» με την οποία ο γενικός πρόξενος Δημήτρης Δοχτσής μετέφερε 26 άτομα έως τα σύνορα με την Μολδαβία όπου και τα παρέλαβε η Ελληνίδα πρέσβης στη Ρουμανία. Ο κ. Δοχτσής επέστρεψε στο προξενείο καθώς παραμένει ανοικτό εως και σήμερα προσφέροντας κάθε δυνατή αρωγή.
– Την 1η Μαρτίου το υπουργείο Εξωτερικών, με ειδική ναυλωμένη πτήση, μετέφερε 50 πολίτες της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και μέλη των οικογενειών τους μεταξύ των οποίων 12 παιδιά, από το Βουκουρέστι στην Αθήνα.
Σε σχέση με το κομβόι, ο υφυπουργός Εξωτερικών είπε ότι η απόφαση για την ενεργοποίηση της επιχείρησης ελήφθη μετά από ασφαλείς πληροφορίες ότι οι αυτονομιστές του Ντονέτσκ, θα επιτρέψουν τη δημιουργία ανθρωπιστικού διαδρόμου για την αναχώρηση όσων το επιθυμούν από την Μαριούπολη το διήμερο 01 έως και 02 Μαρτίου.
«Μετά από αυτή την ανακοίνωση υπήρξε συνεννόηση με τους Διπλωμάτες μας στην Μαριούπολη και αποφασίσθηκε να ενθαρρυνθεί η αναχώρηση με ίδια μέσα των ενδιαφερομένων Ελλήνων πολιτών, ομογενών, καθώς και των μελών των οικογενειών τους, από την πόλη. Είχε καταστεί αδύνατη η εξεύρεση διαθέσιμων λεωφορείων και οδηγών», είπε ο κ. Κατσανιώτης και πρόσθεσε ότι ο πρέσβης Φ. Κωστελλένος ανέλαβε να συνοδεύσει την πομπή των αυτοκινήτων, η οποία πήρε τον ανθρωπιστικό διάδρομο με δυτική κατεύθυνση προς Ζαπορίζγια, ώστε από εκεί να φτάσουν με ασφάλεια στα σύνορα της Μολδαβίας ή της Ρουμανίας».
Υπήρξε ενημέρωση προς όλους τους ομογενείς να συγκεντρωθούν καθορισμένη ώρα έξω από το κτίριο του ΟΑΣΕ εφόσον βέβαια επιθυμούσαν να μετέχουν στην επιχείρηση απεγκλωβισμού.
«Η πομπή 21 αυτοκινήτων και 82 ατόμων ξεκίνησε την Τετάρτη 2 Μαρτίου στις 11 το πρωί. Από πλευράς υπουργείου Εξωτερικών απεστάλησαν Ρηματικές Διακοινώσεις στις εδώ πρεσβείες Ρωσίας και Ουκρανίας προκειμένου να παράσχουν διευκόλυνση για την ασφαλή μετακίνηση της πομπής. Το ίδιο έπραξε και η πρεσβεία μας στην Μόσχα προς το ρωσικό ΥΠΕΞ.
Η πρώτη φάση της επιχείρησης, δηλαδή η διαδρομή Μαριούπολη – Ζαπορίζια μήκους 230 χλμ ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Το βράδυ της Τετάρτης έφτασαν όλα τα οχήματα στην Ζαπορίζια και σήμερα το πρωί ξεκίνησαν παλι την πορεία τους.
Στόχος είναι να φτάσει η πομπή στα σύνορα με την Μολδαβία σήμερα το απόγευμα. Οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις όμως είναι πιθανό να αναθεωρηθούν από ενδεχόμενα εμπόδια που θα προκύψουν», είπε ο κ. Κατσανιώτης που ευχαρίστησε τα στελέχη των ελληνικών προξενικών αρχών σε Μαριούπολη και Οδησσό.
«Διεξάγουν επιχειρήσεις εξαιρετικής δυσκολίας και κρισιμότητας. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι η πομπή που είναι ήδη καθ οδόν υπολογίζεται ότι θα διανύσει περίπου 1.000 χλμ σε εμπόλεμη περιοχή. Ίσως είναι οι μοναδικές τέτοιου είδους επιχειρήσεις που γίνονται στο Ουκρανικό έδαφος και σίγουρα είναι επιχειρήσεις που θα καταγραφούν στην ιστορία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών», είπε ο κ. Κατσανιώτης που πρόσθεσε πάντως ότι «τα αιτήματα των Ελλήνων ομογενών για αποχώρηση από τη Μαριούπολη είναι λίγα» και σημείωσε ότι «οι ομογενείς μας θέλουν να μείνουν στις πατρογονικές τους εστίες».
«Η συντριπτική πλειοψηφία θέλει να μείνει στη Μαριούπολη. Το προξενείο μας παραμένει ανοιχτό, καταγράφει και θα είναι για ό,τι χρειαστεί για τους Έλληνες», είπε ο υφυπουργός Εξωτερικών.
