Στον ρυθμό των ρίχτερ χορεύει τους τελευταίους εννέα μήνες η Θήβα, όπου υπολογίζεται ότι από τον Ιούλιο έχουν σημειωθεί περίπου 2.900 σεισμικές δονήσεις, σε μια περιοχή που απέχει λιγότερο από 100 χιλιόμετρα από την Αθήνα.
Μετά και το πρόσφατο μπαράζ σεισμικότητας που καταγράφηκε όταν σημειώθηκαν 15 μικροσεισμοί από 1 έως 3,9 ρίχτερ, στις 27 Μαρτίου, ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, δεχόμενος πλήθος μηνυμάτων από ανάστατους κατοίκους της περιοχής, προχώρησε σε δύο διαδοχικές αναρτήσεις, μέσω των οποίων συνιστούσε ψυχραιμία.
«Υπάρχει μια ανησυχία, αυτό είναι αλήθεια, και το βλέπω και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γιατί μου απευθύνονται. Κυρίως τους προβληματίζει αν θα γίνει μεγαλύτερος σεισμός, πότε θα σταματήσει το φαινόμενο, ποια είναι η πορεία του φαινομένου γενικώς», σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Ο ίδιος, σε δημόσια τοποθέτησή του, δύο ημέρες μετά, αναφέρθηκε διεξοδικά στο ζήτημα πραγματοποιώντας μια ιστορική αναδρομή στους σεισμούς που έχει «δώσει» η Θήβα κατά το παρελθόν, με τον μεγαλύτερο να αγγίζει τα 6,7 ρίχτερ και τρεις εξ αυτών να ξεπερνούν τα 6, ενώ σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «η επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να είναι επιφυλακτική, γιατί έχουμε επιμονή της σεισμικής δράσης στη συγκεκριμένη περιοχή, η οποία γνωρίζουμε ότι δίνει ισχυρούς σεισμούς. Ολοι ευχόμαστε να μη συμβούν τα χειρότερα. Αλλά με τις ευχές δεν αντιμετωπίζονται τα φυσικά φαινόμενα».
Μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο έμπειρος σεισμολόγος ρίχνει φως στο φαινόμενο – που «ξύπνησε» ουσιαστικά για πρώτη φορά στις 2 Δεκεμβρίου 2020 με τα «προειδοποιητικά» 4,6 ρίχτερ – υπογραμμίζοντας τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου από τον Ιούλιο και έπειτα, με αφορμή τη νέα έξαρση σεισμικότητας που εκδηλώθηκε τότε στη Θήβα, ώστε η περιοχή να είναι θωρακισμένη αν – ο μη γένοιτο – σημειωνόταν κάποιος σεισμός ισχυρότερος όσων καταγράφονται το τελευταίο διάστημα.
«Στη Θήβα οι σεισμοί ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2021 και δεν έχουν σταματήσει. Από τον Ιούλιο έχουμε περίπου 2.900 σεισμούς, με μεγαλύτερο εκείνον στις 11 Ιουλίου, με 4,3 ρίχτερ, και μια έξαρση πριν από μία εβδομάδα με 3,9. Στις 21 Ιουλίου συνήλθε εκτάκτως η Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου. Καταλήξαμε ότι δεν μπορούσαμε να είμαστε βέβαιοι για το ποια θα είναι η πορεία της σεισμικής εξέλιξης στη Θήβα διότι τα στοιχεία ήταν λίγα. Ωστόσο, συστήσαμε στις τοπικές Αρχές να τεθεί σε εφαρμογή το προληπτικό σκέλος του Επιχειρησιακού Σχεδίου “Εγκέλαδος”. Η σεισμική δραστηριότητα συνεχίστηκε με μια έντονη έξαρση τον Σεπτέμβριο. Στις 29 Σεπτεμβρίου εξετάσαμε πάλι την περίπτωση της Θήβας, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή το προληπτικό σκέλος του Σχεδίου “Εγκέλαδος”. Εκτοτε η σεισμική δραστηριότητα συνεχίστηκε, είχαμε μια ύφεση τον Νοέμβριο, αλλά μετά είχαμε πάλι πολλούς σεισμούς, με έξαρση το τελευταίο δεκαήμερο».
Το μεγάλο πλήθος των σεισμικών γεγονότων είναι αυτό που επιτρέπει πλέον στον Γεράσιμο Παπαδόπουλο και στην ομάδα του να προχωρήσουν σε μια εκτίμηση όσον αφορά την πορεία του φαινομένου.
«Όταν είναι πολλά τα σεισμικά γεγονότα, σχεδόν 3.000, προσφέρονται για στατιστική ανάλυση. Δεν βλέπω να έχουμε περάσει μια κόκκινη γραμμή κινδύνου μετά την έξαρση που είχαμε τις τελευταίες μέρες και η οποία συνεχίζεται. Προχθές είχαμε 2,8-2,9 ρίχτερ. Όμως, δεν θέλω να είμαι απολύτως καθησυχαστικός γιατί όταν μια περιοχή βρίσκεται σε συνεχή σεισμική δραστηριότητα επί εννέα μήνες, δεν μπορείς να είσαι βέβαιος για το ποια θα είναι η πορεία, με δεδομένο, μάλιστα, ότι είναι μια περιοχή όπου έχουν γίνει ισχυροί σεισμοί στο παρελθόν. Εκείνο το οποίο κάνουμε είναι συνεχής επικαιροποίηση ορισμένων στατιστικών δεικτών που μας δείχνουν την πορεία του φαινομένου. Εάν δω ότι περνάμε μια κόκκινη γραμμή στους δείκτες, τότε νομίζω ότι θα πρέπει να το εξετάσουμε ξανά στο πλαίσιο της Επιτροπής. Προς το παρόν δεν το βλέπω, δεν φαίνεται να την πλησιάζουμε την κόκκινη γραμμή. Είναι, όμως, αξιοπρόσεκτο ότι δεν πέφτει η σεισμική δραστηριότητα. Δεν ανεβαίνει σε μεγέθη, αλλά είναι πολλοί στο πλήθος, και αυτό δεν μπορεί να σε καθησυχάζει απολύτως, τουλάχιστον εμένα ως σεισμολόγο».
Λέκκας: «Οι μεγάλοι σεισμοί δεν μας προειδοποιούν»
Εδώ και δέκα μήνες περίπου έχει αρχίσει η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή των Θηβών και ειδικότερα σε πολύ μικρή απόσταση από την πόλη με εκατοντάδες σεισμούς οι οποίοι περιλαμβάνουν ένα μέγιστο μέγεθος της τάξεως των 5 βαθμών. Αυτές οι σεισμικές δονήσεις όλο αυτό το χρονικό διάστημα εκδηλώνονται σε ένα μικρό βάθος που δεν υπερβαίνει τα 6 με 7 χιλιόμετρα γίνονται έντονα αισθητές και στην πόλη της Θήβας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή και ουσιαστικά προβλημάτισαν και τις αρχές εκεί και τον κόσμο αλλά και το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και τον ΟΑΣΠ. Οι δονήσεις αυτές προέρχονται από πολλά μικρά ρήγματα τα οποία συγκροτούν μια μεγαλύτερη ρηξιγενή ζώνη. Αυτά τα μικρά ρήγματα επαναδραστηριοποιούνται το ένα μετά το άλλο γι αυτό και έχουμε κατά βάση μικρούς σεισμούς.
Και επειδή στην περιοχή δεν υπάρχουν μεγάλες τεκτονικές δομές δεν περιμένουμε να έχουμε κάποια πολύ μεγάλη σεισμική δραστηριότητα.
Παράλληλα με τη Θήβα εξελίχθηκε και η σεισμική δραστηριότητα στο Αρκαλοχώρι με παρόμοια χαρακτηριστικά όπου εκεί όμως στις 27 Σεπτεμβρίου είχαμε μια μεγάλη δόνηση της τάξης των 6 βαθμών με πολύ μεγάλες καταστροφές. Βλέπουμε ότι οι δύο αυτές περιοχές καίτοι είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά η μία έδωσε μεγάλο σεισμό η άλλη συνεχίστηκε με τους ίδιους ρυθμούς και έχουμε να κάνουμε με περιοδικές μικροεξάρσεις οι οποίες περιλαμβάνουν 15 με 20 σεισμούς της τάξης των 4 βαθμών. Από πλευράς πολιτείας παρακολουθούμε αδιάλειπτα το φαινόμενο Θεωρούμε και με απόφαση της Επιτροπής Σεισμικού Κινδύνου ότι το φαινόμενο δεν έχει πολύ μεγάλη δυναμικότητα ώστε να κάνει κάποιον σεισμό μεγαλύτερο από 5,5 Ρίχτερ και θα συνεχίσει με την ίδια μορφή αλλά σιγά-σιγά θα εξασθενεί. Από πλευράς Πολιτικής Προστασίας έχουμε κάνει τις απαραίτητες ενέργειες έτσι ώστε σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τον Δήμο να έχουμε την απαιτούμενη ετοιμότητα αν τυχόν γίνει κάτι να επέμβουμε αμέσως. Ο ΟΑΣΠ έχει κάνει πολλές επιμορφώσεις σε μαθητές σε καθηγητές και σε ειδικές ομάδες πληθυσμού έτσι ώστε να φρεσκάρουν στη μνήμη τους τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης κι έχουν γίνει συναντήσεις με τον δήμο και την περιφέρεια.
Οι σεισμικές δονήσεις στη Θήβα αναμένεται να κινηθούν στο επίπεδο από 3 έως 4 βαθμούς και το σίγουρο είναι ότι δεν θα πάνε πάνω από 5 Ρίχτερ. Θα είναι πολύ σπάνιο Από τα συγκεκριμένα ρήγματα τουλάχιστον αποκλείεται γιατί είναι μικρά ρήγματα. Τώρα από την ευρύτερη περιοχή ανά πάσα στιγμή μπορεί να εκδηλωθεί σεισμός. Στην πολύ ευρύτερη περιοχή υπάρχουν τα ρήγματα σε Ευβοϊκό Κόλπο είναι οι Αλκυονίδες το ρήγμα των Δελφών όλα αυτά είναι ρήγματα που μπορούν να δώσουν σημαντικούς σεισμούς. Είναι ένα θέμα το οποίο υπάρχει στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. Αυτούς τους μεγάλους σεισμούς ούτε μπορούμε να τους προβλέψουμε ούτε μας προειδοποιούν.
