Νέα υγειονομική κρίση στον πλανήτη, δυο χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας του κορονοϊού καθώς ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε τον πρώτο θάνατο παιδιού από την μυστηριώδη ηπατίτιδα που πλήττει κυρίως τις ηλικίες 2 έως 5 ετών.
Μέχρι στιγμής έχουν επιβεβαιωθεί 169 κρούσματα ηπατίτιδας σε παιδιά από συνολικά 12 χώρες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έκανε γνωστή τη χώρα από την οποία καταγόταν το παιδί που έχασε τη ζωή του.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ ως την 21η Απριλίου περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας άγνωστης προέλευσης σε παιδιά είχαν καταγραφεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ, στην Ισπανία, στο Ισραήλ, στη Δανία, στην Ιρλανδία, στην Ολλανδία, στην Ιταλία, στη Νορβηγία, στη Γαλλία, στη Ρουμανία και στο Βέλγιο με την πλειονότητα αυτών – 114 από τις 169 περιπτώσεις – να έχει καταγραφεί στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα παιδιά που παρουσίασαν οξεία ηπατίτιδα ήταν ηλικίας μεταξύ του ενός μήνα και των 16 ετών. Τα 17 κρίθηκε πως χρειάζονται μεταμόσχευση ήπατος.
Ο ΠΟΥ ανέφερε ότι στις τελευταίες 74 περιπτώσεις, εντοπίστηκε συνηθισμένος ιός της γρίπης, γνωστός ως αδενοϊός. Τα 20 από τα παιδιά που εξετάστηκαν είχαν μολυνθεί από τον νέο κορονοϊό· τα 19 είχαν ταυτόχρονα τον αδενοϊό και την COVID-19, πρόσθεσε.
Αγωνία στους γονείς για τη μυστηριώδη ηπατίτιδα σε παιδιά: Τα έξι συμπτώματα που πρέπει να προσέχουν
Παγκόσμια ανησυχία έχει προκαλέσει ο εντοπισμός σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες αλλά και τις ΗΠΑ κρουσμάτων ηπατίτιδας άγνωστης προέλευσης σε παιδιά με τους ειδικούς να παρακολουθούν τις αναφορές αναζητώντας απαντήσεις.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) τα κρούσματα άγνωστης προέλευσης παιδικής ηπατίτιδας αρχικά ταυτοποιήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και πλέον έχουν εντοπισθεί σε παιδιά σε άλλες τέσσερις χώρες της Ευρώπης.
«Έπειτα από κρούσματα άγνωστης προέλευσης οξείας ηπατίτιδας που εντοπίσθηκαν από τη βρετανική Υπηρεσία Υγειονομικής Ασφάλειας» στις αρχές Απριλίου, «επιπλέον κρούσματα σε παιδιά έχουν αναφερθεί στη Δανία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία και την Ισπανία», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ευρωπαϊκή υπηρεσία.
Την ίδια ώρα εννέα ύποπτα κρούσματα εντοπίσθηκαν επίσης σε παιδιά ηλικίας από 1 ως 6 ετών στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ , σύμφωνα με το ECDC. «Οι έρευνες συνεχίζονται σε όλες τις χώρες που αναφέρουν κρούσματα. Αυτή τη στιγμή, η ακριβής αιτία της ηπατίτιδας παραμένει άγνωστη», γράφει το ECDC, όμως οι Βρετανοί ερευνητές «θεωρούν πως μια μολυσματική αιτία είναι η πιθανότερη λόγω των κλινικών και των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών των κρουσμάτων».
Σε εγρήγορση βρίσκονται και οι ελληνικές αρχές, μολονότι ακόμα δεν έχει βρεθεί κρούσμα, με τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη, να εκφράζει την ανησυχία του για την έξαρση ηπατίτιδας σε παιδιά στην Αγγλία καθώς, όπως σημείωσε, σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις η νόσηση οδήγησε σε μεταμόσχευση σε παιδιά ηλικιών από 3 έως 5 ετών.
Τα έξι συμπτώματα
Τα παιδιά στη Βρετανία «ήταν υγιή μέχρι πριν μία εβδομάδα. Τα περισσότερα αναρρώνουν μόνα τους» δηλώνει η ηπατολόγος στο παιδιατρικό νοσοκομείο του Μπέρμιγχαμ Ντέιρντε Κέλι στο Science.
Οι γιατροί στη Βρετανία που μετρά τα περισσότερα κρούσματα ηπατίτιδας συμβουλεύουν τους γονείς να παρακολουθούν τα παιδιά τους ηλικίας κάτω των 16 ετών προκειμένου να διαπιστώσουν αν εμφανίσουν τα εξής συμπτώματα:
1. Ικτερο
2. Αλλαγή στο χρώμα τον ούρων και των κοπράνων
3. Κνησμό στο σώμα
4. Πυρετό
5. Ναυτία
6. Πόνο στην κοιλιακή χώρα
Τι αναφέρει η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος για την έξαρση
Τα νεότερα επιστημονικά και επιδημιολογικά δεδομένα που αφορούν στα κρούσματα οξείας ηπατίτιδας -αγνώστου αιτιολογίας προς το παρόν- σε παιδιά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ παρακολουθεί η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ), ευρισκόμενη σε διαρκή συνεργασία με τους εγχώριους αρμόδιους φορείς.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο Τύπου που εξέδωσε η επιστημονική εταιρεία, «η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος εργάζεται διαχρονικά προς την κατεύθυνση της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για τη διάγνωση των νοσημάτων του ήπατος και θα συνεχίσει να το πράττει σε οποιεσδήποτε συνθήκες, με σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα».
Και υπενθυμίζει τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τα παιδιατρικά κρούσματα ηπατίτιδας σύμφωνα με τις οποίες «συνιστάται προσοχή και προτεραιότητα στον προσδιορισμό της αιτιολογίας των περιπτώσεων, ώστε να υπάρχει συντονισμός των περαιτέρω κλινικών δράσεων και των μέτρων δημόσιας υγείας».
Σύμφωνα με έγγραφο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) που έλαβε η ΕΕΜΗ, δεν έχει αναφερθεί αύξηση κρουσμάτων ηπατίτιδας στα παιδιά στη χώρα μας. Εντούτοις, οι κλινικοί γιατροί καλούνται να είναι σε εγρήγορση γι’ αυτήν την αναδυόμενη κατάσταση και να επαγρυπνούν για την έγκαιρη ανίχνευση παιδιών ηλικίας μικρότερων των 16 ετών, που παρουσιάζουν συμπτώματα ηπατίτιδας χωρίς σαφή αιτιολογία.
Τα σχετιζόμενα συμπτώματα περιλαμβάνουν: ίκτερο, υπέρχρωση ούρων ή/και αποχρωματισμό κοπράνων, κνησμό, αρθραλγία/μυαλγία, πυρετό, ναυτία, εμετό ή κοιλιακό άλγος, λήθαργο ή απώλεια όρεξης, τρανσαμινάσες ορού > 500 IU/L.
Ο όρος «ηπατίτιδα» αναφέρεται σε φλεγμονή του ήπατος. Είναι συχνά λοιμώδους αιτιολογίας, αλλά υπάρχουν και άλλες μορφές, όπως η αυτοάνοση και η φαρμακευτική. Οι ιογενείς ηπατίτιδες οφείλονται κυριότερα σε πέντε ιούς (Α έως Ε), που μεταδίδονται είτε παρεντερικά, είτε μέσω τροφών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε κανένα περιστατικό οξείας ηπατίτιδας που καταγράφηκε στην Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία, δεν απομονώθηκε ιός ηπατίτιδας και δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση με ταξίδια.
Ειδικότερα, στο έγγραφο του ΕΟΔΥ αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής: «Το κλινικό σύνδρομο εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών και περιλαμβάνει οξεία ηπατίτιδα με αξιοσημείωτα αυξημένες τρανσαμινάσες, συχνά ίκτερο και γαστρεντερικά συμπτώματα (κυρίως εμετούς) που προηγούνται του ίκτερου. Στην Αγγλία υπάρχουν περίπου 60 περιστατικά υπό διερεύνηση, με τις περισσότερες περιπτώσεις να είναι ηλικίας 2 έως 5 ετών. Ορισμένες περιπτώσεις χρειάστηκαν μεταφορά σε εξειδικευμένες παιδιατρικές ηπατολογικές μονάδες και ένας μικρός αριθμός υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος. Σύμφωνα με αναφορές των ειδικών μονάδων κανένα παιδί δεν έχει πεθάνει. Η υποκείμενη αιτία της αύξησης, από τις αρχές του 2022, παραμένει επί του παρόντος άγνωστη».
Ο ιός που ίσως ευθύνεται για την έξαρση
Ως ένα «σοβαρό θέμα» χαρακτήρισε την έξαρση της ηπατίτιδας σε παιδιά, σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ο Έλληνας γιατρός και ερευνητής Γιώργος Παυλάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο τα πρώτα στοιχεία, μέχρι στιγμής, δείχνουν ένα κοινό αδενοϊό που «δεν κάνει ηπατίτιδες», προσθέτοντας ότι «χρειαζόμαστε ακόμη χρόνο».
Ο κ. Παυλάκης εξήγησε στη συνέχεια ότι η εμφάνιση του αδενοϊού στα κρούσματα αυτά ίσως είναι τυχαία λόγω της συχνότητας εμφάνισης του στα παιδιά που νοσούν «δεν μπορούμε να τα ρίχνουμε όλα στην τύχη», ενώ συμπλήρωσε ότι ίσως ο κορονοϊός συμμετέχει έμμεσα, εξασθενίζοντας το ανοσοποιητικό των παιδιών
Το χειρότερο σενάριο, πρόσθεσε, είναι ότι καθώς δυστυχώς πολλά από αυτά τα παιδιά είχαν μολυνθεί και από κορονοϊό, ένα μεγάλο μέρος του ανοσοποιητικού τους είχε καταστραφεί καθιστώντας τα ευάλωτα.
«Μπορεί να συνδέεται. Δεν είναι τίποτα σίγουρο. Ένα κακό σενάριο είναι ότι δυστυχώς ο κορονοϊός συμμετέχει έμμεσα, οπότε μια κάποια άλλη ιική λοίμωξη που δεν θα είχε σοβαρές επιπτώσεις τώρα μπορεί να έχει», τόνισε χαρακτηριστικά.