Τη θέση της Ελλάδας στα ελληνοτουρκικά ξεκαθάρισε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μιλώντας στο Πρώτο Θέμα. Συγκεκριμένα, ξεκαθάρισε ότι η χώρας μας είναι έτοιμη «για όλα τα ενδεχόμενα» και πώς είναι πρόθυμη για έναν «εποικοδομητικό και ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία».
Και όπως υπογραμμίζει: «αυτό δεν συνιστά ρητορική έκφραση. H ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο, προϊόν του υστερήματος του ελληνικού λαού μας επιτρέπει να διατυπώνουμε τον ισχυρισμό αυτό με εδραία αυτοπεποίθηση». «Ευελπιστούμε ότι δεν θα φτάσουμε ποτέ σε αυτό το σημείο. Αλλά οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για όλα τα ενδεχόμενα», τονίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.
Ο υπουργός Εξωτερικών σημειώνει την πρωτοφανή κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων «με ένα κρεσέντο ανιστόρητων δηλώσεων, ψευδών ισχυρισμών, νομικά αβάσιμων αιτιάσεων, ακόμα και προσωπικών προσβολών». Πρόσφατο παράδειγμα, όπως υπενθυμίζει είναι η ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, η οποία αντιστρέφει πλήρως την πραγματικότητα.
«Ως Ελλάδα έχουμε επιλέξει να μην ακολουθήσουμε την γειτονική μας χώρα σε αυτόν τον εξωφρενικό και επικίνδυνο κατήφορο επιθετικής ρητορικής», τονίζει. «Διατηρούμε την ψυχραιμία μας και την αυτοπεποίθηση που μας δίνουν οι ξεκάθαρες θέσεις μας, οι οποίες στηρίζονται στην ισχύ του Διεθνούς Δικαίου, καθώς και στην αποτρεπτική ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων μας».
Τις απαντήσεις, όπως αναφέρει, τις έδωσε ο πρωθυπουργός από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών ενημερώνοντας με επιστολές τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, τους εταίρους μας στην ΕΕ, αλλά και στις συναντήσεις που είχε στη Νέα Υόρκη.
Την ίδια στιγμή, βέβαια σημείωσε, η Ελλάδα λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να ενισχύσει την αποτρεπτική ικανότητά της. «Έχουμε δηλώσει επανειλημμένα και με πάσα ειλικρίνεια ότι είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι για έναν εποικοδομητικό και ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία, που δεν μπορεί να διεξαχθεί παρά μόνο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».
Δυστυχώς, όμως, αναφέρει η άλλη πλευρά δεν φαίνεται έτοιμη, ενώ επενδύει την άρνηση με τον ισχυρισμό ότι η χώρα μας δεν μπορεί να είναι ισότιμος συνομιλητής με την Τουρκία διπλωματικά, πολιτικά και στρατιωτικά.
«Πρόκειται για μία καινοφανή προσέγγιση, που καταστρατηγεί έναν βασικό κανόνα των διεθνών σχέσεων – την αρχή της ισοτιμίας μεταξύ των κρατών». Ο υπουργός Εξωτερικών τονίζει πως αυτό που βιώνουμε σήμερα στις σχέσεις μας με την Τουρκία είναι πρωτοφανές, καθώς για πρώτη φορά η όξυνση είναι τόσο διαρκής και μακροχρόνια, φθάνοντας ένα διάστημα που προσεγγίζει τα τρία χρόνια.
«Σήμερα πλέον, δεν μπορούμε να μιλάμε απλώς για κλιμάκωση σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, γιατί η Τουρκία έχει υπερβεί προ πολλού τα εσκαμμένα», αναφέρει και τονίζει πως παρατηρείται μία ενορχηστρωμένη επιθετικότητα εκ μέρους της Τουρκίας κατά της Ελλάδας.
«Αντιμετωπίζουμε ένα κράμα ακραίου εθνικισμού, αναθεωρητισμού, και προσπάθεια αντιστροφής της πραγματικότητας», σημειώνει και υπογραμμίζει πως η θεωρία περί δηλώσεων εσωτερικής κατανάλωσης αποτελεί «υπεραπλούστευση».
Ερωτηθείς σχετικά με την αποκατάσταση των σχέσεων της Τουρκίας με τα ΗΑΕ, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία, ο κ. Δένδιας σημειώνει ότι δεν πρέπει να βλέπουμε τις σχέσεις και τις συμμαχίες που η χώρα μας έχει διαμορφώσει μέσα από ένα «τουρκο-κεντρικό» πρίσμα.
«Είμαστε μία χώρα με αυτοπεποίθηση, με εμπιστοσύνη στις θέσεις και τις αρχές μας, με ενεργητική εξωτερική πολιτική», αναφέρει και τονίζει πως οι σχέσεις μας με τις παραπάνω χώρες έχουν πλέον αποκτήσει στρατηγικό χαρακτήρα ενώ έχουν και μια σαφή οικονομική διάσταση, που ολοένα και διευρύνεται.
Κληθείς να σχολιάσει την τουρκική θέση ότι η Ελλάδα «ρυμούλκησε» την αμερικανική κυβέρνηση στην απόφαση να μπλοκαριστεί η πώληση F-35 στον Ερντογάν και τώρα κάνει λόμπινγκ για να καθυστερήσει η αναβάθμιση των τουρκικών F-16, ο κ. Δένδιας αναφέρει: «Η χώρα μας δεν «ρυμουλκεί» ούτε «παρασύρει» κανέναν, πόσω μάλλον τις ΗΠΑ».
«Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην ανατολική Μεσόγειο, μια ακόμη πηγή γεωπολιτικής αστάθειας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, σε μια εποχή που διεξάγεται ένας πόλεμος στην Ουκρανία, είναι το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε στη Συμμαχία», επισημαίνει. «Η αμυντική συνεργασία Ελλάδος και ΗΠΑ διαπνέεται από την επιθυμία των δύο χωρών να συνεισφέρουν στην ασφάλεια τη σταθερότητα και την ευημερία της ευρύτερης περιοχής μας», αναφέρει και προσθέτει:
«Σε τελική ανάλυση η απόφαση εξαγωγής αμερικανικού στρατιωτικού υλικού στην Τουρκία εξαρτάται κατά βάση από τις σχέσεις μεταξύ των δύο αυτών χωρών, καθώς και τις επιλογές που έχει κάνει η Τουρκία όσον αφορά την προμήθεια στρατιωτικού υλικού από μη-Νατοϊκή χώρα».
Ο υπουργός Εξωτερικών τονίζει ακόμη ότι πλέον «δεν επιτρέπονται ανοχές, ούτε συμβιβασμοί με ηγεσίες αντιδημοκρατικές που ορίζονται από τη βία και την αυθαιρεσία». «Είναι επιτακτική ανάγκη να σταλεί ένα μήνυμα σε όλους τους αυταρχικούς ηγέτες ότι τα σύνορα δεν μπορούν να επαναχαραχθούν με τη βία, ότι ο ιστορικός αναθεωρητισμός δεν θα επιβραβευτεί», επισημαίνει και προσθέτει πως υπάρχει μόνο ένας τρόπος να λύνονται οι διαφορές στον σημερινό κόσμο και αυτός είναι η τήρηση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου. «Οι πόλεμοι δεν πρέπει να έχουν θέση στον 21ο αιώνα και ότι είναι απαράδεκτο να χρησιμοποιείται η στρατιωτική ισχύς ως μέσο για την επίτευξη πολιτικών στόχων. Αυτό είναι ένα μήνυμα προς πολλούς αποδέκτες».
Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε και στις πολλαπλές προκλήσεις που υπάρχουν στην περιοχή, οι οποίες έχουν κοινό παρονομαστή: την απουσία ενός ρυθμιστικού παράγοντα. Όσον αφορά τις εξελίξεις στη Συρία, αναφέρει ότι πρέπει να σκεφθούμε εκτός παραδοσιακού πλαισίου πως θα αντιμετωπιστεί η χώρα αυτή, η οποία συνορεύει και μπορεί να αποσταθεροποιήσει χώρες όπως η Ιορδανία, ο Λίβανος, το Ιράκ και ενδεχομένως, αν και σε μικρότερο βαθμό το Ισραήλ.
Στη Λιβύη ο κίνδυνος ανάφλεξης και αποσταθεροποίησης είναι υπαρκτός και το παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο τουρκο-λιβυκό «μνημόνιο», μια διαρκής εστία πιθανών προβλημάτων. Ακόμη, η παράνομη προσάρτηση εδαφών της Ουκρανίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, πέρα από τη διπλωματική απάντηση, πρέπει να αναλογιστεί η Δύση πως θα αντιμετωπίσει την νέα αυτή πρόκληση, αν υπάρχει περιθώριο για νέα δέσμη κυρώσεων και ποιος θα είναι ο στρατιωτικός αντίκτυπος, Ιδιαίτερα για τη χώρα μας, υπάρχει το ζήτημα της ελληνικής κοινότητας.
Τέλος, ο Καύκασος, όπου η ουσιαστική αποχώρηση της Ρωσίας από την περιοχή δημιουργεί νέα εστία έντασης μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, η οποία μπορεί γρήγορα να μετατραπεί σε υπαρξιακή απειλή για την Αρμενία.
Ερωτηθείς αν μετά την υπόθεση των υποκλοπών η κυβέρνηση οφείλει να λάβει πρωτοβουλίες για να μην επιτρέψει στην πολιτική ζωή να γίνει τοξική, ο κ. Δένδιας σημειώνει πως εευελπιστεί ότι ένα τέτοιο κλίμα δε θα επηρεάσει την αναγκαία διαμόρφωση συνθηκών εθνικής ενότητας, στην εξωτερική και αμυντική πολιτική. «Δεν έχουμε την «πολυτέλεια» ενός διχασμού σε αυτά τα ζητήματα, απέναντι σε μία χώρα που απειλεί ευθέως και ενδέχεται, όπως έχω προειδοποιήσει και στη Βουλή, να κλιμακώσει περαιτέρω τις προκλήσεις της», αναφέρει.
Σημειώνει δει ότι «έχει διατηρηθεί μέχρι στιγμής σε γενικές γραμμές, αν και υπάρχουν εξαιρέσεις, ένα κλίμα συναντίληψης και ομόνοιας έναντι των εξωτερικών απειλών, παρά τις διαφορετικές απόψεις, όπως είναι φυσιολογικό, σε επιμέρους ζητήματα».
