Eντός των επόμενων ημερών εισάγεται προς ψήφιση στη Βουλή η νομοθετική διάταξη στην οποία θα περιγράφεται πώς θα γίνει πράξη το καλάθι του νοικοκυριού με τα 50 προϊόντα.
Σύμφωνα, μάλιστα, με στελέχη του αρμόδιου υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (ΥΠΑΝ), δεν αποκλείεται να δημιουργηθούν σύντομα αντίστοιχα καλάθια από αρτοποιεία και κρεοπωλεία, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών για τη συγκράτηση των τιμών.
Σε σχέση με τη διάταξη επεσήμαναν στον «Ε.Τ.» πως είναι έτοιμη και θα κατατεθεί προσεχώς, για να ψηφιστεί στο πρώτο διαθέσιμο νομοσχέδιο. Θα περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις όσων συμμετέχουν στην πρωτοβουλία, ενώ είναι πολύ πιθανές μερικές προσθαφαιρέσεις στις 30 κατηγορίες -όπως αυτές έχουν κοινοποιηθεί- από τις οποίες θα προκύψουν τα 50 προϊόντα κάθε καλαθιού. Ο λόγος για την προσθήκη του αλευριού για όλες τις χρήσεις και των οσπρίων, αλλά και για την αφαίρεση από την αρχική λίστα ακόμη δύο κατηγοριών, των αναψυκτικών και του μεταλλικού νερού.
Σήμανση
Οι ίδιες πηγές σημείωσαν πως η σήμανση στο καλάθι δεν θα είναι ίδια σε όλα τα σούπερ μάρκετ. «Στην αρχή θα αφήσουμε τις εταιρίες να το χειριστούν με τον δικό τους τρόπο. Εάν αργότερα κριθεί ότι για λόγους ορατότητας απαιτείται ενιαία σήμανση, θα το ρυθμίσουμε», είπαν.
Ακόμη, στη διάταξη θα ορίζεται πως τα προϊόντα του καλαθιού θα ελέγχονται κατά προτεραιότητα, για τη συμμόρφωση με τους κανόνες περί αισχροκέρδειας.
Από το ΥΠΑΝ ξεκαθαρίζουν πως για τις αλυσίδες με τζίρο άνω των 90 εκατ. ευρώ το να μη συμμετέχουν στην πρωτοβουλία δεν είναι επιλογή. Η διάταξη θα τους υποχρεώνει να στείλουν στο υπουργείο μία λίστα. Και θα προβλέπονται κυρώσεις αν δεν το κάνουν ή σε περίπτωση που το καλάθι δεν είναι πλήρες.
Καλάθι του νοικοκυριού: Αλλαγές προϊόντων
Από εκεί και πέρα, σε Υπουργική Απόφαση (Υ.Α.) -και όχι στη διάταξη, για να μπορεί να επικαιροποιείται άμεσα αν χρειαστεί- θα περιγράφεται κάθε πότε θα ανανεώνονται τα προϊόντα στο καλάθι.
Μόλις ψηφισθεί η διάταξη θα βγει και η Υ.Α., για να μπορέσει να τεθεί άμεσα σε ισχύ η πρωτοβουλία. Αρχικά αναμένεται η αλλαγή των προϊόντων να γίνεται μία φορά την εβδομάδα, για να αποφευχθούν ενδεχόμενες ελλείψεις στην αγορά.
Οπως εξήγησαν στον «Ε.Τ.», «…θα μπορούσαν να μας ενημερώνουν από τα σούπερ μάρκετ για τα καλάθια κάθε Δευτέρα -στην πρώτη φάση εφαρμογής της πρωτοβουλίας- για το χρονικό διάστημα Τετάρτη με Τετάρτη, κάθε εβδομάδας. Αν τα έχουμε Δευτέρα θα μπορούμε να τα αναρτούμε την Τρίτη (σ.σ.: στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΝ και στην εφαρμογή e-καταναλωτής)». Καθώς ο καταναλωτής θα συνηθίζει την ιδέα του καλαθιού και δει πώς ακριβώς «δουλεύει», πιθανώς οι 7 ημέρες να γίνουν 14, όπως αναφέρουν από το ΥΠΑΝ.
Σε σχέση με την επιλογή των συγκεκριμένων κατηγοριών, σχολίασαν πως αφορούν σε βασικά προϊόντα για την ανθρώπινη διαβίωση, τα οποία απευθύνονται πρωτίστως, αλλά όχι αποκλειστικά, στα κοινωνικά στρώματα που έχουν χαμηλότερη εισοδηματική ικανότητα, διότι αυτούς επηρεάζει περισσότερο ο πληθωρισμός. Χαρακτηριστικά έκαναν λόγο για το νο6 στα μακαρόνια που επιλέχθηκε, καθώς είναι ο κωδικός με τη μεγαλύτερη ζήτηση, όπως αποδεικνύεται από τον όγκο των πωλήσεων.
Στόχος η πλήρης συγκράτηση τιμών
Στη διάταξη του υπουργείου Ανάπτυξης δεν θα προσδιορίζεται πώς θα γίνει η συγκράτηση των τιμών, «διότι αυτό θα αποτελούσε ωμή παρέμβαση στην αγορά», υπογράμμισαν αρμόδια στελέχη, εκτιμώντας πως ο ανταγωνισμός θα οδηγήσει στο στόχο με πιο αποτελεσματικό τρόπο από ό,τι μία διοικητική παρέμβαση.
Χαρακτηριστικά σημείωσαν πως «η έννοια της συγκράτησης των τιμών είναι σαν το φρενάρισμα. Οταν έχουμε ένα αυτοκίνητο που κινείται με 100 χλμ. στην Εθνική Οδό και φρενάρει, δεν πηγαίνει προς τα πίσω, απλώς σταματάει να πηγαίνει γρήγορα προς τα μπροστά».
Με άλλα λόγια, σκοπός της πρωτοβουλίας είναι ένας πολύ χαμηλότερος ρυθμός ανατιμήσεων για τα προϊόντα του καλαθιού, έως και η πλήρης συγκράτηση. «Η προσδοκία είναι να δούμε τα προϊόντα στα σημερινά επίπεδα ή με πολύ μικρότερο ρυθμό ανατίμησης», δήλωσαν, προσθέτοντας πως αν, για παράδειγμα, τα μακαρόνια νο6 που περιλαμβάνονται στο καλάθι ανατιμώνται με 3% και οι υπόλοιπες κατηγορίες με 10%, αυτή θα είναι μία καλή εξέλιξη για τον καταναλωτή.
«Ζυμώσεις» με αρτοποιούς, κρεοπώλες
Εκτός από τα σούπερ μάρκετ, καλάθια με προϊόντα που θα έχουν «συγκρατημένες» τιμές αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους και σε άλλα καταστήματα, όπως για παράδειγμα σε αρτοποιεία και σε κρεοπωλεία.
Σύμφωνα με πηγές από το ΥΠΑΝ, γίνεται προσπάθεια, ώστε μέσω της πρωτοβουλίας για το καλάθι των 50 προϊόντων που θα προσφέρεται από τα σούπερ μάρκετ, να ευαισθητοποιηθούν κι άλλοι κλάδοι από την αγορά. Ήδη, σύμφωνα με την εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» έχουν γίνει συζητήσεις με αρτοποιούς και κρεοπώλες, με σκοπό «να μιμηθούν αυτή τη δράση για λόγους marketing, αλλά και για λόγους κι ένας κοινωνικής ευθύνης. Να δείξουν το κοινωνικό τους πρόσωπο ορίζοντας με τη σειρά τους ένα καλάθι προϊόντων, το οποίο θα απευθύνεται πρωτίστως στους πολίτες που έχουν ανάγκη», εξήγησαν στον «Ε.Τ.» καλά πληροφορημένα στελέχη.
Οι ίδιες πηγές ξεκαθάρισαν πως για τη συγκεκριμένη δράση δεν θα προβλέπεται κάποια διάταξη, δεν θα νομοθετήσει δηλαδή το κράτος υποχρεώνοντάς τους να φτιάξουν αντίστοιχα καλάθια με αυτά των υπεραγορών τροφίμων.
