O επικεφαλής της εταιρείας μισθοφόρων Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, συμφώνησε το Σάββατο (24.06.2023) να εγκαταλείψει τη Ρωσία και να εγκατασταθεί στη Λευκορωσία, μετά από συμφωνία που ανακοινώθηκε από το Κρεμλίνο.
Νωρίτερα είχε τερματιστεί η ανταρσία των χιλιάδων βαριά οπλισμένων πολεμιστών της Wagner, που χαρακτηρίστηκε ως η σοβαρότερη απειλή για τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν στα 23 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία.
Σύμφωνα με ανάλυση του αμερικανικού Ινστιτούτου Μελετών του Πολέμου (ISW), το Κρεμλίνο προσπάθησε να απαντήσει γρήγορα και αποτελεσματικά στο «πραξικόπημα» της Wagner, αποκαλύπτοντας τις αδυναμίες εσωτερικής ασφάλειας που πιθανόν να οφείλονται στον αιφνιδιασμό και τον αντίκτυπο των μεγάλων απωλειών στην Ουκρανία.
Τα όργανα εσωτερικής ασφάλειας του Κρεμλίνου απέτυχαν να αποτρέψουν την κατάληψη του αρχηγείου της Μόσχας στο Ροστόφ, με τη Wagner να προχωρά προς τη Μόσχα (πιθανότατα θα μπορούσε να φτάσει στα περίχωρά της αν ο Πριγκόζιν επέλεγε να δώσει αυτήν τη διαταγή).
Οι ρωσικές πηγές έσπευσαν να τονίσουν ότι η ένοπλη εξέγερση της Wagnerδεν επηρέασε τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία, ωστόσο, οι ενέργειες της παραστρατιωτικής οργάνωσης του Πριγκόζιν κατέδειξαν την έλλειψη εφεδρειών της Ρωσίας στις πίσω περιοχές.
Ο Πούτιν ήταν αυτός που στήριξε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας και τις συνεχείς προσπάθειές του να συγκεντρώσει τον έλεγχο των μη τακτικών ρωσικών δυνάμεων (συμπεριλαμβανομένης της Wagner) στο πρόσωπο του Πριγκόζιν.
Η συμφωνία, με τη διαμεσολάβηση του Λουκασένκο, είναι πολύ πιθανόν ν’ αλλάξει τον ρόλο της Wagner ως ανεξάρτητου παράγοντα υπό την ηγεσία του Πριγκόζιν, με τον ίδιο να αποσύρεται από την ηγεσία της, αν και δεν θεωρείται απίθανο να μην αποσυνδεθεί εντελώς ή να του δοθεί ένας άλλος ρόλος στον πόλεμο.
Ο Πριγκόζιν είναι πολύ πιθανόν να έκρινε πως ο μόνος τρόπος να διατηρήσει τη Wagner ως ανεξάρτητη δύναμη ήταν να στραφεί εναντίον του υπουργού Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού, πιθανότατα σκοπεύοντας να εξασφαλίσει αποστάσεις στον ρωσικό στρατό, αλλά υπερεκτιμώντας τις δικές του προοπτικές.
Η εξέγερση του Πριγκόζιν διέβρωσε περαιτέρω την υπάρχουσα βάση υποστήριξής του στην υπερεθνικιστική κοινότητα, τη ρωσική κυβέρνηση, αλλά και σε στοιχεία που βρίσκονται εντός της ίδιας της Wagner.
Το γεγονός ότι ο προέδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, διαδραμάτισε άμεσο ρόλο στην ανάσχεση μιας στρατιωτικής προέλασης στη Μόσχα, εν προκειμένω της της Wagner, είναι από μόνο ταπεινωτικό για τον Πούτιν και μπορεί να έχει εξασφαλίσει στον Λουκασένκο άλλα οφέλη.
Το Κρεμλίνο αντιμετωπίζει τώρα μια βαθιά αστάθεια. Η συμφωνία που διαπραγματεύτηκε ο Λουκασένκο είναι μια βραχυπρόθεσμη λύση και όχι μια μακροπρόθεσμη, ενώ η εξέγερση του Πριγκόζιν αποκάλυψε σοβαρές αδυναμίες στο Κρεμλίνο και στο υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας.
