Να γίνει συνέδριο και εκλογή προέδρου μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ήταν η θέση που διατύπωσε ο Παύλος Πολάκης στη συνεδρίαση της ΚΕ. Σε δηλώσεις που έκανε εν συνεχεία μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες είπε ότι αν αυτό γίνει αποδεκτό αύριο στην ψηφοφορία, «τότε, ναι, είναι ανοικτό για μένα να καταθέσω υποψηφιότητα για πρόεδρος του κόμματος».
«Αν πάμε σε μια λογική και μια fast track διαδικασία και με όρους life style που προσπαθούν να επιβάλουν μια σειρά από συστημικά Μέσα, τότε σε αυτή τη διαδικασία εγώ δεν έχω θέση».
Ειδικότερα, ο κ. Πολάκης δήλωσε ότι με την τοποθέτηση του σήμερα στη συνεδρίαση ξεκαθάρισε ποια είναι η άποψη του για την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. «Πρέπει να υπάρξει μια περίοδος στην οποία θα καταλήξουμε για τις αιτίες που χάσαμε το 2023, αλλά θεωρώ ότι δεν έχει γίνει και η σωστή εκτίμηση των αιτιών που χάσαμε το 2019 και έκανα μια αναλυτική τοποθέτηση στη συνεδρίαση γι’ αυτό». Είπε ότι «πρέπει να πάμε σε ένα συνέδριο (σ.σ. μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές) που θα ξεκαθαρίσει τον πολιτικό και προγραμματικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ για την επόμενη χρονική περίοδο ως της κεντρικής δύναμης της κυβερνώσας αριστεράς, ως της κεντρικής δύναμης και κορμού της δημοκρατικής και προοδευτικής παράταξης». Πρόσθεσε ότι «πρέπει να αναγνωρίσουμε τους λόγους που η κοινωνία μας γύρισε την πλάτη και να διατυπώσουμε ένα πρόγραμμα τόσο στο επίπεδο της παραγωγικής ανασυγκρότησης, όσο στις αλλαγές στη δικαιοσύνη, στη μάχη κατά της διαπλοκής που πρέπει να είναι προμετωπίδα, στην πολιτική αναδιανομής υπέρ της εργασίας και των μικρομεσαίας επιχειρήσεων, στην ύπαρξη ενός ισχυρού κοινωνικού κράτους». Ένα τέτοιο προγραμματικό πλαίσιο θα αποτελεί την απεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία, είπε.
Εξήγησε ότι γι’ αυτό πρότεινε να γίνει συνέδριο αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές και ότι στη ΔΕΘ μπορεί κάλλιστα να εκπροσωπήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ο Σωκράτης Φάμελλος.
«Θεωρώ ότι μπορούμε να πάμε και μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές να καταλήξουμε σε αυτά, και αν αυτό γίνει αποδεκτό αύριο στην ψηφοφορία τότε ναι ειναι ανοικτό για μένα να καταθέσω υποψηφιότητα για πρόεδρος του κόμματος». Πρόσθεσε ότι όμως «αν πάμε σε μια λογική και μια fast track διαδικασία και με όρους life style που προσπαθούν να επιβάλουν μια σειρά από συστημικά Μέσα, τότε σε αυτή τη διαδικασία εγώ δεν έχω θέση».
Νωρίτερα, κατά την τοποθέτηση του στην κλειστή συνεδρίαση της ΚΕ ο κ. Πολάκης είχε διατυπώσει αναλυτικά τις δικές του θέσεις για το χρονοδιάγραμμα των διαδικασιών εκλογής προέδρου.
Συγκεκριμένα ανέφερε στην τοποθέτηση του ότι για εκείνον «παρουσιάζεται ως μονόδρομος η σύγκληση Συνεδρίου μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, στο οποίο θα εκτεθούν όλες οι απόψεις και θα ληφθούν οι συλλογικές αποφάσεις για το μέλλον του κόμματος. Εννοείται ότι το Συνέδριο θα εκλέξει νέα Κ.Ε., νέα Π.Γ και νέο Γραμματέα και θα δρομολογήσει τη διαδικασία για την εκλογή νέου Προέδρου από τη βάση». Είπε ότι «δεν είναι δυνατό να κάνουμε το αντίστροφο, δηλαδή πρώτα να εκλέξουμε το πρόσωπο που θα ηγηθεί του κόμματος και μετά να αποφασίσουμε το πολιτικό πλαίσιο που αυτός ή αυτή θα κληθεί να εφαρμόσει και να υπηρετήσει».
Ο κ. Πολάκης ανέφερε ότι «εάν ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία και βέβαια υπάρξει απόφαση του συνεδρίου που να περιλαμβάνει τους άξονες τους οποίους ανέπτυξα παραπάνω, τότε ναι είναι ανοιχτό για εμένα να θέσω υποψηφιότητα για Πρόεδρος του κόμματος». Ο κ. Πολάκης ολοκλήρωσε την ομιλία του αναφέροντας: «Ζητώ συγγνώμη από αμέτρητα στελέχη, μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ που καθ΄ όλο το τελευταίο διάστημα με παρακινούσαν να θέσω υποψηφιότητα, ανεξαρτήτως διαδικασίας και σε κάθε περίπτωση. Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν έχω μάθει να πορεύομαι αντίθετα από τη συνείδηση και τις απόψεις μου και για αυτό δεν μπορώ να είμαι υποψήφιος σε μια fast track διαδικασία, η οποία δεν πιστεύω ότι θα βοηθήσει τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ».
Αναλυτικά η ομιλία του Παύλου Πολάκη:
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών αποτελεί για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κάτι παραπάνω από μια απλή εκλογική ήττα. Από την ανάλυση των ευρημάτων των exit polls προκύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχασε την στήριξη ακόμα και των πιο ευνοϊκά προσκείμενων σε αυτόν κοινωνικών στρωμάτων (π.χ. νεολαία), ενώ ταυτόχρονα απώλεσε την πρωτιά σε περιοχές οι οποίες θεωρούνταν εκλογικά “προπύργια” του (π.χ. Κερατσίνι/Δραπετσώνα). Πρόκειται συνεπώς, για μια συνολική ήττα των πολιτικών θέσεων, της στρατηγικής, της επικοινωνίας και του πολιτικού προσωπικού του κόμματος (με όποια σειρά προτεραιότητας κι αν τα βάλει ο καθένας).
Ανάμεσα σε εκείνους που μας έστρεψαν την πλάτη, ήταν η νεολαία που διαμαρτυρόταν μαζικά σε πλατείες, συναυλίες και γήπεδα αλλά και μέσα στα πανεπιστήμια ενάντια στην πανεπιστημιακή αστυνομία, καθώς και πολίτες οι οποίοι ανήκουν στα χαμηλά αμειβόμενα στρώματα. Πολίτες που αγωνιούν για το πώς θα “βγάλουν” τις τελευταίες μέρες κάθε μήνα και που στέκονται αμήχανοι μπροστά στα ράφια των super markets εξαιτίας της τρομακτικής ακρίβειας. Πολίτες, που για μεγάλο χρονικό διάστημα φοβόντουσαν να ανοίξουν τους λογαριασμούς ρεύματος και έβαζαν βενζίνη με το σταγονόμετρο. Πολίτες, τέλος, που βγήκαν στους δρόμους, οργισμένοι με το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών που στοίχισε τη ζωή δεκάδων νέων ανθρώπων.
Το απρόσμενα κακό για εμάς εκλογικό αποτέλεσμα είχε ως συνέπεια την παραίτηση του Αλέξη, την οποία ακολούθησε – με τη βοήθεια και των συστημικών ΜΜΕ – μια προσπάθεια να πειστούμε όλοι ότι αυτό που χρειαζόμαστε για να ανακάμψουμε, δεν είναι τίποτε άλλο παρά το να επιλέξουμε άμεσα τον/την διάδοχό του, που θα έρθει ως νέος Μεσσίας να μας απαλλάξει από κάθε πρόβλημα. Κάθε μέρα που περνά, φαίνεται να κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος απόψεις σαν και αυτή του Δημήτρη Μαύρου, σύμφωνα με την οποία ο/η επόμενος/η Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ “θα πρέπει να είναι περισσότερο μορφωμένος από τον Τσίπρα, περίπου ή εξίσου γοητευτικός όσο ο Αλέξης, να μπορεί να σταθεί στο εξωτερικό καλύτερα απ’ αυτόν και εσωτερικά, δηλ. μέσα στην Ελλάδα, οι αγορές να μη νιώθουν ότι απειλούνται από επιλογές τις οποίες θα κάνει”.
Αν δεχθούμε τα παραπάνω, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν καταστροφικό γιατί ο Αλέξης δεν ήταν επαρκής για τη θέση! Κάτι που δεν ισχύει βέβαια!! Ο Αλέξης ως Πρόεδρος, ακόμη και με τους όρους life style που τείνουμε να αποδεχτούμε, ήταν περισσότερο από επαρκής. Αποδείχτηκε, όμως, ότι αυτό δεν ήταν αρκετό. Και δεν ήταν αρκετό για μια σειρά από λόγους που θα εξηγήσω στην συνέχεια.
Το 2023 χάσαμε διότι δεν κάναμε ποτέ σοβαρή ανάλυση και ουσιαστική συζήτηση για τους λόγους που ηττηθήκαμε το 2019. Βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια με όρθια την κοινωνία, ρυθμίσαμε το χρέος, αφήσαμε 37δις, κλείσαμε επωφελώς μεγάλα εθνικά θέματα και παρόλο αυτά χάσαμε! Γιατί; Διότι δεν επικοινωνήσαμε επαρκώς και δεν υπερασπιστήκαμε σοβαρά και τεκμηριωμένα το έργο μας (όπως αυτό που έγινε στον χώρο της Υγείας και που αν δεν υπήρχε, θα ζούσαμε εφιαλτικές καταστάσεις την περίοδο της πανδημίας). Διότι δεν καταφέραμε να πείσουμε εκείνα τα τμήματα της κοινωνίας ότι τα βάρη που τους φορτώσαμε, δεν ήταν απόρροια ιδεοληψιών ή ταξικής επιλογής (όπως εντελώς άστοχα δήλωσε κάποιος εξ ημών…), αλλά εθνική ανάγκη και αναγκαία προϋπόθεση για να βγούμε από το τέλμα των μνημονίων. Διότι, τέλος, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ συλλογικά ούτε οι αρμόδιοι ατομικά θεώρησαν αναγκαίο να εξηγήσουν, πολλώ δε μάλλον να απολογηθούν, γιατί αφήσαμε 37δις, ενώ θα αρκούσαν και τα 24 ή τα 27 και με τα υπόλοιπα θα μπορούσαμε να έχουμε ανακουφίσει τα τμήματα της κοινωνίας που είχαμε πλήξει δυσβάστακτα! Αντ’ αυτού, αντιμετωπίσαμε τους πολίτες αφ’ υψηλού, όπως ακριβώς έκαναν οι δανειστές όταν μας κουνούσαν το δάχτυλο και μας έλεγαν επιτακτικά και χωρίς αιτιολόγηση «βρείτε τόσα δισεκατομμύρια»…
Το 2023 χάσαμε γιατί μετά το 2019 και ως αξιωματική αντιπολίτευση, κάθε μέρα που περνούσε, κάναμε και ένα μικρό συμβιβασμό, δεχόμενοι να παίξουμε το παιχνίδι με κανόνες προκαθορισμένους από τον πολιτικό μας αντίπαλο. Με κανόνες ΗΤΤΑΣ δηλαδή. Η τακτική αυτή μας οδηγεί συνεχώς τα τελευταία χρόνια σε όλο και πιο απολιτίκ επιλογές: αποφεύγαμε να εκφέρουμε καθαρό πολιτικό λόγο και να αντιπαρατεθούμε ιδεολογικά επειδή υιοθετήσαμε κι εμείς την αντίληψη της «Μακρονοποίησης» της πολιτικής, ότι δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον δεξιές και αριστερές πολιτικές, ότι για να κερδίσουμε εκλογικά πρέπει να κερδίσουμε τον περίφημο χώρο του Κέντρου, ότι ο λόγος μας πρέπει να είναι μετριοπαθής, στρογγυλεμένος και λειασμένος, ότι το ύφος μας πρέπει να είναι ευπρεπές, κόσμιο και μετρημένο και όχι λαϊκό ή οξύ (όπως είναι του Πολάκη…) και τέλος ότι πρέπει να είμαστε και να δείχνουμε όσο το δυνατόν πιο συστημικοί και ακίνδυνοι. Αυτή η αντίληψη κυριάρχησε καθ’ όλη την περίοδο 2019 – 2023.
Την είδαμε στην πανδημία, καθώς μετά το πρώτο κύμα ουσιαστικά νομιμοποιήσαμε στα μάτια του κόσμου τις καταστροφικές επιλογές της κυβέρνησης, οι οποίες τελικά οδήγησαν στο να είμαστε η πρώτη χώρα σε νεκρούς στη Δ. Ευρώπη ανά εκατομμύριο κατοίκους. Αντί όλοι μαζί να απαιτούμε καθημερινά τη δημιουργία πραγματικών ΜΕΘ, την πρόσληψη προσωπικού και την εισαγωγή και μαζική χρήση των φαρμάκων κατά του κορωνοιού, συνταχθήκαμε πίσω από το επικοινωνιακό αφήγημα της κυβέρνησης ότι ‘το εμβόλιο είναι το μοναδικό όπλο’, δεχθήκαμε αδιαμαρτύρητα τα αλλεπάλληλα σκληρά lockdowns για μεγάλα χρονικά διαστήματα (ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη επέστρεφε στην κανονικότητα) και δεν σταθήκαμε δίπλα στους πολίτες όταν βίωναν τον αυταρχισμό και τα αντιεπιστημονικά πειθαναγκαστικά μέτρα της ΝΔ. Φθάσαμε μάλιστα, μέχρι το σημείο να λέμε ότι, ‘κι εμείς τον Τσιόδρα θα βάζαμε’ και καλούσαμε τον Μητσοτάκη να διορίσει κοινής αποδοχής Υπουργό Υγείας για να εφαρμόσει την πολιτική της κυβέρνησης….
Ομοίως πράξαμε και με τις πυρκαγιές που κατέστρεψαν τη μισή Εύβοια και μεγάλο τμήμα της Αττικής με 2 μποφόρ! Και σε αυτή την περίπτωση, αντί για κριτική για τις εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις της κυβέρνησης, εμείς καλούσαμε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να διαβάσει την Έκθεση Γκολντάμερ…
Κυρίως, όμως, δώσαμε την εντύπωση στην κοινωνία ότι είχαμε εγκαταλείψει τη μάχη κατά της διαπλοκής και της διαφθοράς. Πόσοι από όλους όσοι παρευρίσκονταν καθημερινά στα συστημικά ΜΜΕ μιλούσαν ανοιχτά για τα εκατομμύρια που η κυβέρνηση τους χάριζε τόσο με τις αλλεπάλληλες λίστες (δεν ήταν μόνο του Πέτσα, ήταν και του Κικίλια, του Βορίδη κλπ) όσο και με τη ΜΗ είσπραξη των ετήσιων δόσεων για τις άδειες; Πόσο ανέδειξε το κόμμα την υπόθεση με τα χρέη των εταιρειών του Ν. Χατζηνικολάου, καθώς και την προκλητική (καθώς δεν καταβλήθηκε ούτε ένα ευρώ!) διαγραφή επί ημερών ΝΔ, της προσημείωσης που είχε βάλει στο σπίτι του το Δημόσιο επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ εδέησε να ασχοληθεί με το πλιάτσικο των απευθείας αναθέσεων, μόνο μετά το ξεμπρόστιασμα του Πάτση από τον Τομέα Διαφάνειας; Έπρεπε ο λογαριασμός να φτάσει τα 15δις για να αντιληφθεί ο ΣΥΡΙΖΑ ότι η σωρεία υποθέσεων που ο Τομέας Διαφάνειας αναδείκνυε επί καθημερινής σχεδόν βάσης τα τελευταία 3 χρόνια δεν ήταν μεμονωμένες περιπτώσεις ούτε σκανδαλολογία, αλλά οργανωμένο και συστηματικό σχέδιο της κυβέρνησης για διασπάθιση του δημοσίου χρήματος με πρόσχημα την πανδημία; Ενδεικτικά, αναφέρω τις περιπτώσεις Μαραβέγια, Καππάτου, Χειμάρα, Μαντά, Νικολάου, Πατούλη, Κουτούπη, Πιτσίκα, ΙΦΕΤ, ΕΛΤΑ, Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής με δεκάδες σκάνδαλα και με πιο εμβληματικό αυτό της κατασκευής δομών στα νησιά -στο οποίο θα επανέλθω- Υπουργείου Άμυνας με τα φωτιστικά LED, Yπουργείου Ανάπτυξης με τις παράνομες επιχορηγήσεις από τον Αναπτυξιακό Νόμο, το φαγοπότι στις ΥΠΕ και τα Νοσοκομεία κατά την πανδημία κλπ… Και τέλος, ποιο ήταν το σήμα και το μήνυμα που δόθηκε στην κοινωνία, όταν 3 μόλις μήνες πριν από τις εκλογές αποφασίστηκε η αποδυνάμωση, αν όχι η διάλυση, του Τομέα Διαφάνειας; Τη στιγμή μάλιστα, που ήμασταν πολύ κοντά στο να αποκαλύψουμε όλα τα στοιχεία από δύο ακόμη σκάνδαλα που διερευνά η Οικονομική Εισαγγελία: τη Λίστα Πέτσα και τον τρόπο που μεθοδεύθηκε, καθώς και την ανάθεση από το Υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής της κατασκευής Δομών Φιλοξενίας Προσφύγων στα νησιά, υπόθεση που ήταν για διαβίβαση προς τον Εισαγγελέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς αφορά κοινοτικά κονδύλια. Για να μην δημιουργήσω εσφαλμένες εντυπώσεις και για να μην γίνουν λάθος συνειρμοί, διευκρινίζω ότι ο Αλέξης δεν ήταν ενήμερος για τις έρευνες αυτές.
Περαιτέρω, η συγκρότηση προεδρικού think tank από τεχνοκράτες για να εκπονήσουν αυτοί – και όχι τα συλλογικά όργανα- τις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, η σύνθεση των ψηφοδελτίων και κυρίως η στρατηγική να ζητάμε τον σχηματισμό προοδευτικής κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ (αρχικά και από το ΜΕΡΑ25 και το ΚΚΕ) χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε προγραμματική σύγκλιση, ενίσχυσαν και επιβεβαίωσαν την εντύπωση στους πολίτες που μας στήριζαν τα προηγούμενα χρόνια, πως έχουμε υιοθετήσει ΚΙ ΕΜΕΙΣ την απολιτίκ άποψη ότι πλέον δεν υπάρχουν σαφείς ιδεολογικές και πολιτικές γραμμές και κατευθύνσεις, καθώς και ότι το επίδικο συνίσταται στο ποιος είναι ή/και φαίνεται καλύτερος διαχειριστής. Αυτή ήταν η μεγάλη παγίδα που μας έστησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και δυστυχώς πέσαμε μέσα!
Όταν η πολιτική αντιπαράθεση δεν περιλαμβάνει ΟΡΑΜΑ, αλλά ανάγει σε μοναδικό ζητούμενο – και μάλιστα με καθαρά επικοινωνιακούς όρους όπου η ΝΔ έχει αναμφισβήτητη υπεροπλία και υπεροχή – ποιος μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα power pass, τα market passκαι τα fuel pass, χωρίς να θίξει τα συμφέροντα των εταιρειών ανά κλάδο που έχουν βγάλει ουρανοκατέβατα κέρδη τα τελευταία 3 χρόνια, τότε η ήττα είναι αναμενόμενη και δεδομένη. Σύντροφοι και συντρόφισσες, χάσαμε γιατί ο κόσμος δεν πίστεψε ότι η ζωή και η καθημερινότητα του θα ήταν καλύτερη με εμάς! Γιατί δεν πίστεψε ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε το ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΠΑΝΤΟΥ! Με δύο λέξεις: γιατί δεν δώσαμε όραμα και δεν δείξαμε ότι έχουμε τη φλόγα να υπηρετήσουμε αυτά που λέγαμε!!
Τέλος, σημαντικό μερίδιο στην ήττα έπαιξε και η παντελής απουσία αντιπολίτευσης σε καίρια εθνικά θέματα. Κάναμε μείζον ζήτημα τον φράκτη (ενώ δεν έπρεπε, καθώς και εμείς τον προχωρήσαμε αφού αποτελεί τμήμα του επιχειρησιακού σχεδίου της χώρας για τη φύλαξη των συνόρων) και δεν ‘σηκώσαμε’ την ακύρωση του East Med (ενώ έπρεπε, καθότι ο αγωγός καθιστούσε ενεργειακό κόμβο την Ελλάδα και μας έδινε γεωστρατηγικό βάθος και ισχύ)! Επιτρέψαμε στον Μητσοτάκη να εργαλειοποιήσει τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, χωρίς ποτέ να του ασκήσουμε σοβαρή κριτική που δεν παρεμπόδισε τη σύναψη του τουρκολιβυκού Μνημονίου και την διεθνή κατοχύρωση του Turkaegean, και χωρίς ποτέ να εξηγήσουμε επαρκώς στον Ελληνικό λαό ότι θα βρούμε μπροστά μας την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο και την Ιταλία με αναγνώριση μειωμένης επήρειας στα νησιά μας!
Συντρόφισσες και σύντροφοι, για να προχωρήσουμε μπροστά, θα πρέπει πρώτα και κύρια να κοιτάξουμε πίσω. Να κάνουμε σοβαρή και σε βάθος ανάλυση για το τι δεν κάναμε καλά, γιατί απομακρυνθήκαμε από τους πολίτες και τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό δυστυχώς απαιτεί χρόνο. Και χρόνο έχουμε, όσο και αν κάποιοι προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο, επικαλούμενοι είτε τη ΔΕΘ, είτε τις αυτοδιοικητικές εκλογές, είτε ακόμη και τον κίνδυνο περαιτέρω φθοράς του ΣΥΡΙΖΑ από την δήθεν καθυστέρηση. Κανένα από αυτά τα επιχειρήματα δεν ευσταθεί: α) στη ΔΕΘ (η οποία θα γίνει 3 μήνες μετά τις εθνικές εκλογές, άρα έχει μικρή πολιτική σημασία) μπορεί να μας εκπροσωπήσει επαρκώς ο Σωκράτης, όπως έκανε και στη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων, β) οι διεργασίες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν ξεκινήσει εδώ και μήνες και τα ψηφοδέλτια θα κλείσουν στα τέλη Αυγούστου, άρα ο νέος/α Πρόεδρος δεν θα έχει συμμετοχή στην κατάρτισή τους και γ) φθορά δεν προκαλούν οι επιπλέον δύο μήνες (θυμίζω ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξελέγη Πρόεδρος της ΝΔ 4 ολόκληρους μήνες μετά την ήττα του κόμματός του τον Σεπτέμβριο του 2015 χωρίς αυτό να επηρεάσει τη μετέπειτα πορεία του…). Φθορά θα προκαλέσει – αυτή τη φορά ίσως μη αναστρέψιμη – η εκ νέου αποφυγή ουσιαστικού διαλόγου τόσο για τα λάθη και τα αίτια της συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ όσο και για την ταυτότητα, τις θέσεις, τη στρατηγική και την οργανωτική δομή του νέου κόμματος που όλοι υποστηρίζουμε ότι πρέπει να φτιάξουμε. Φθορά θα έχουμε, αν δεν αποσαφηνίσουμε ποιοι είμαστε, ποιους εκπροσωπούμε και ποια Ελλάδα θέλουμε να χτίσουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε τόσο κρίσιμη φάση, που διαδικασίες fast track με χαρακτηριστικά καλλιστείων ή με επικέντρωση σε επίπλαστα ψευδο-διλήμματα (Κέντρο ή Αριστερά;) δεν πρόκειται να τον ανατάξουν.
Μιλώντας ως γιατρός, νιώθω ότι πάμε να δώσουμε θεραπεία σε ασθενή χωρίς να έχουμε καταλήξει από τι πάσχει!
Ας είμαστε ειλικρινείς. ΚΑΝΕΙΣ στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είδε το φορτηγό που ερχόταν καταπάνω μας. ΚΑΝΕΙΣ δεν είχε αντιληφθεί από πριν την έκταση της ήττας. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πρώτα και κύρια ότι κάποια στιγμή στην πορεία μας, χάσαμε τη γείωση μας με την κοινωνία. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ οφείλει να είναι στην πράξη και όχι στα λόγια, ο κορμός και ο εκφραστής της κυβερνώσας Αριστεράς. Για να γίνει αυτό, πρέπει να απαντήσουμε με ξεκάθαρο τρόπο σε τρία ερωτήματα:
- Σε ποια κοινωνικά στρώματα απευθυνόμαστε, φιλοδοξώντας να εκφράσουμε και ναυπηρετήσουμε τα συμφέροντά τους;
- Τι πρέπει να περιλαμβάνει στον πυρήνα του ο προγραμματικός μας λόγος;
- Με ποιον τρόπο θα καταφέρουμε να πείσουμε ότι έχουμε την αποφασιστικότητα και την ικανότητα να πραγματοποιήσουμε όσα λέμε;
Ξεκινάω από το πρώτο:
Σήμερα, υπάρχει ανάγκη όσο ποτέ, ο ΣΥΡΙΖΑ να απευθυνθεί σε εκείνες τις κοινωνικές ομάδες, που αποτελούν την σκληρά εργαζόμενη πλειοψηφία του τόπου: τους μισθωτούς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενους, τους αγρότες, τη νεολαία, την προοδευτική διανόηση καθώς και τους ανθρώπους της τέχνης. Για να το πω ξεκάθαρα: δεν είμαστε με όλους. Είμαστε με την ΕΝΤΙΜΗ πλειοψηφία της κοινωνίας που τα τελευταία 13 χρόνια βλέπει το επίπεδο ζωής της να υποβιβάζεται συνεχώς.
Απευθυνόμενοι σε αυτό το ακροατήριο, θα πρέπει να παρουσιάσουμε ένα ΝΕΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ, το οποίο κατά την άποψη μου θα πρέπει να βασίζεται στους παρακάτω 5 βασικούς πυλώνες, τους οποίους αναφέρω εντελώς περιληπτικά:
1.ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ/ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ
Κηρύσσουμε διαρκή «πόλεμο» κατά της διαφθοράς και της διαπλοκής σε όλα τα επίπεδα (Δημόσιο, Αυτοδιοίκηση, ΜΜΕ, κρατικοδίαιτες-παρασιτικές επιχειρήσεις).
Κατ’ αρχάς, ξεκινάμε από τους βουλευτές και τα πολιτικά κόμματα: στις δηλώσεις πόθεν έσχες οι βουλευτές δεν θα αναγράφουν μόνο το ποσό κάθε δανείου, αλλά θα υποχρεούνται να δημοσιεύουν όλους τους όρους χορήγησης και αποπληρωμής αυτών, καθώς και τις όποιες παρατάσεις ή επαναχρηματοδοτήσεις τους. Το ίδιο θα ισχύει και για τα δάνεια των κομμάτων. Πλήρης διαφάνεια για όλους!
Άμεσες θεσμικές παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη για επιτάχυνση της απονομής της. Σύσταση 2ης Σχολής Δικαστών, άμεση πρόσληψη δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων, ψηφιοποίηση όλων των διαδικασιών. Ενοποίηση προανάκρισης με κύρια ανάκριση για υποθέσεις δημοσίου συμφέροντος και δυνατότητα χορήγησης μόνο μίας αναβολής ενός μηνός σε κάθε βαθμό εκδίκασης σε αυτές τις υποθέσεις.
- ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ/ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έφτιαξε το ‘επιτελικό κράτος’, δηλαδή έναν αμιγώς πρωθυπουργικό μηχανισμό, για να ελέγχει τη ροή του χρήματος σε όλα τα επίπεδα και για μπορεί να ασκεί ανεξέλεγκτη εξουσία πάνω σε όλους: από υπουργούς και κρατικούς αξιωματούχους μέχρι επιχειρηματίες.
Πρέπει να ‘γκρεμίσουμε’ αυτόν τον συγκεντρωτικό και αυταρχικό μηχανισμό μέσω του θεσμικού ανασχεδιασμού και εκσυγχρονισμού του ρόλου του Κράτους, μέσω της αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων και ενίσχυσης της Αυτοδιοίκησης. Το κεντρικό Κράτος οφείλει να κρατήσει 4 μόνο αρμοδιότητες: τη θέσπιση των κανόνων, την εκπόνηση του σχεδίου, τη διανομή των κονδυλίων και τον τελικό κατασταλτικό έλεγχο. Όλα τα υπόλοιπα, θα πρέπει να τα κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση, της οποίας το έργο θα πρέπει να ενισχυθεί με κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο στην κατεύθυνση της πιο ουσιαστικής συμμετοχής των πολιτών στη λήψη αποφάσεων (πραγματική διαβούλευση, τοπικά δημοψηφίσματα κλπ).
- ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
Ισχυρό κοινωνικό κράτος, ικανό να ανταποκριθεί άμεσα στις νέες κοινωνικές ανάγκες όπως αυτές διαμορφώνονται κάθε φορά (π.χ. στεγαστικό). Κράτος δίπλα στον πολίτη ως μέρος του ΝΕΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ και όχι κράτος φιλανθρωπίας.
Στην Υγεία, σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο για τις δαπάνες υγείας με στόχο ένα σύγχρονο, ισχυρό, δημόσιο και ΔΩΡΕΑΝ, σύστημα υγείας. “Μεροληπτική” αναδιανομή της “πίττας” υπέρ της εργασίας και εις βάρος του κόστους υλικών και φαρμάκων. Γενναία μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών καθώς και των υπολοίπων εργαζομένων του ΕΣΥ.
Στην Παιδεία άμεση αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης (5% του ΑΕΠ) και μισθολογική αναβάθμιση όλων των εκπαιδευτικών. Άμεσο τέλος στην ομηρία των αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Δεν είναι αποδεκτό σε μια Δημόσια σχολική μονάδα να υπηρετούν εκπαιδευτικοί διαφορετικών ταχυτήτων. Στα ΑΕΙ άμεση αποκατάσταση του αυτοδιοίκητου και εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Φοιτητικής Στέγης. Κατάργηση των αντιεκπαιδευτικών νόμων Κεραμέως και αυστηροποίηση του ελέγχου των ιδιωτικών εκπαιδευτικών μονάδων.
- EΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο πατριωτισμός είναι ταυτοτικό ζήτημα της δημοκρατικής παράταξης. Είναι μέρος της ιστορία της και πολιτική παρακαταθήκη των αγώνων του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ. Στεκόμενοι απέναντι σε κάθε εθνικισμό, μισαλλοδοξία και πατριδοκαπηλεία, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι τα δικαιώματα της Ελλάδας σε στεριά, θάλασσα και αέρα, τα οποία κατοχυρώνονται από το ίδιο το Διεθνές Δίκαιο, δεν μπορούν να είναι αντικείμενο οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης, είτε διμερούς είτε πολυμερούς. Καμιά αλλαγή της Συνθήκης της Λωζάννης και των Πρωτοκόλλων της δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Μία μόνο διαφορά έχουμε με την Τουρκία: το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Νομικά έχουμε το δίκιο με το μέρος μας. Αυτό το δίκιο η Τουρκία το γνωρίζει και ας μην το αναγνωρίζει. Γι’ αυτό και αποφεύγει με κάθε τρόπο την αποδοχή υποβολής της σχετικής διαφοράς στο αρμόδιο διεθνές δικαστήριο και επιχειρεί να μας σύρει σε διμερή συμφωνία, η οποία θα υπερβαίνει τα όσα προβλέπει το Δίκαιο της Θάλασσας. Ο Μητσοτάκης έχει αναφέρει τρεις τουλάχιστον φορές τον όρο ‘θαλάσσιες ζώνες’ (ο οποίος περιλαμβάνει και τα χωρικά ύδατα), ενώ μόλις προχθές αποδέχθηκε – πριν ακόμα ξεκινήσει η όποια επίσημη συζήτηση με την Τουρκία – ότι ενδεχομένως να υπάρξουν υποχωρήσεις από πλευράς μας…. Κε. Μητσοτάκη, τι ακριβώς προτίθεστε να διαπραγματευτείτε με τον Ερντογκάν πέραν της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ; Μήπως και την αποστρατικοποίηση των νησιών; Και τι υποχωρήσεις είστε διατεθειμένος να κάνετε; Όπως εύστοχα έγραψε ο Νίκος Μωραίτης, «θα κάνουμε υποχωρήσεις στο Αιγαίο που μας ανήκει, ενώ στα Σκόπια που δεν μας ανήκαν, οι υποχωρήσεις ήταν ‘προδοσία’»…
Τέλος, οφείλουμε να υποστηρίξουμε το ενιαίο αμυντικό δόγμα με την Κύπρο. Οφείλουμε να αντιταχθούμε στη «βοσνιοποίηση» της Κύπρου, μέσω ενός αναθεωρημένου σχεδίου Ανάν, όπου το κυπριακό ζήτημα θα πάψει να είναι ένα ζήτημα εισβολής και κατοχής μίας ανεξάρτητης χώρας από την Τουρκία.
- ΝΕΟ, ΣΥΓΧΡΟΝΟ, ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Πριν μπούμε στη συζήτηση για το νέο παραγωγικό σχέδιο που ο ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ πρέπει να εκπονήσει, τεκμηριώσει και επικοινωνήσει, οφείλουμε να διευκρινίσουμε το εξής: καμία προσπάθεια δεν θα τελεσφορήσει και κανένα σχέδιο δεν θα πετύχει, αν δεν διασφαλίσουμε τον δημόσιο έλεγχο μίας τουλάχιστον εταιρείας σε συγκεκριμένους στρατηγικούς τομείς. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ασκήσουμε πολιτικές προς την κατεύθυνση της δίκαιης ανάπτυξης για όλους και της κοινωνικής συνοχής. Γι’ αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε από τώρα ότι η ΔΕΗ θα επανέλθει υπό δημόσιο έλεγχο, ότι το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, ότι θα επιστρέψουν στο Δημόσιο οι μετοχές των πρώην ΕΛΠΕ που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ, ότι το Δημόσιο θα αποκτήσει τον έλεγχο μίας συστημικής Τράπεζας και τέλος ότι θα αναβαθμίσουμε τη σημασία της Αναπτυξιακής Τράπεζας προκειμένου να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ουσιαστική επανεκκίνηση της οικονομίας.
Επίσης, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι κανένα νέο παραγωγικό μοντέλο δεν μπορεί να οικοδομηθεί, χωρίς προηγούμενη γενναία ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους με διαγραφή των υπέρογκων προσαυξήσεων και με αποπληρωμή της υπόλοιπης οφειλής με βάση την πραγματική δυνατότητα του οφειλέτη.
Σύντροφοι και συντρόφισσες, απέναντι στο διεθνώς αποτυχημένο νεοφιλελεύθερο αφήγημα των «trikle down economics»που έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει η ΝΔ, το οποίο βασίζεται στην αρχή ότι η ανάπτυξη θα έρθει από πάνω προς τα κάτω, δηλαδή με φοροελαφρύνσεις και ευνοϊκές ρυθμίσεις στους πλούσιους κι έτσι θα πάρουν κάτι και οι φτωχοί, εμείς πρέπει να αντιτάξουμε την πολιτική της αναδιανομής και της αναβάθμισης της θέσης των εργαζομένων ως βάση και αφετηρία της ανάπτυξης. Σύμφωνα με τη ΝΔ, η ανάπτυξη θα έρθει με εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις σε κάθε παραγωγικό τομέα, μέσω του real estate και με ενίσχυση των μεγάλων τουριστικών μονάδων της χώρας. Το δικό μας σχέδιο πρέπει να βασίζεται στη ακριβοδίκαιη πληρωμή της εργασίας! Οι αποδοχές στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και να καλύπτουν την ανάγκη κάθε οικογένειας για αξιοπρεπή διαβίωση.
Πρέπει, επίσης, να σκεφτούμε σοβαρά και να απαντήσουμε στο ερώτημα τι θέλουμε και τι μπορούμε να είμαστε ως χώρα το 2030! Ενεργειακός κόμβος της Ν.Α Ευρώπης (βλέπε Κατάρ); Χώρα με υψηλής προστιθέμενης αξίας αγροδιατροφικό και τουριστικό τομέα (βλ. Τοσκάνη Ιταλίας); Χώρα με έμφαση στην καινοτομία και την τεχνολογία (βλ. Εσθονία); Χώρα με εγχώρια αμυντική και φαρμακευτική βιομηχανία αιχμής (βλ. Ισραήλ); Κατά τη γνώμη μου, μπορούμε να είμαστε όλα αυτά μαζί. Αρκεί να έχουμε έναν καλό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και πραγματική αποκέντρωση, δίνοντας κίνητρα σε επιχειρήσεις και σε συνεταιρισμούς να επιχειρήσουν σε πόλεις και χωριά της Ελλάδας εκτός Αθήνας, σε συνεργασία με τα τοπικά πανεπιστήμια και τους επιστημονικούς φορείς και με βάση τις δυνατότητες, τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.
Πρέπει, τέλος, να υιοθετήσουμε ένα νέο, δίκαιο, φορολογικό σύστημα που θα βασίζεται στα έσοδα – έξοδα και η διαφορά θα φορολογείται με έναν συντελεστή για τη μισθωτή εργασία και έναν για τους ελεύθερους επαγγελματίες και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Υπάρχουν τα μέσα και τα εργαλεία που θα διασφαλίσουν ότι το Κράτος δεν πρόκειται να απολέσει φορολογικά έσοδα με την υιοθέτηση του νέου συστήματος: καθιέρωση ηλεκτρονικών συναλλαγών, πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, εξάρθρωση των καρτέλ που έχουν δημιουργηθεί σε σημαντικούς κλάδους της αγοράς, εκτεταμένοι έλεγχοι στις αλυσίδες των super markets και τις μεγάλες εταιρείες και τράπεζες, κίνητρα για παραγκωνισμό των μεσαζόντων και βαριά πρόστιμα σε όσους αισχροκερδούν κλπ. Είναι δε αυτονόητο ότι θα εισπράξουμε μέχρι τελευταίου ευρώ τις απλήρωτες δόσεις των καναλιών, καθώς και τους φόρους επί των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας, καθώς και διύλισης και εμπορίας καυσίμων!
Όσον αφορά τώρα στο τρίτο ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε, δηλαδή πώς θα καταφέρουμε να πείσουμε για όσα λέμε, οφείλουμε κατ’ αρχάς να παραδεχτούμε ότι σε καμία χρονική περίοδο, από το 2015 και μετά, η εκλογική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη ανάπτυξη στο κομματικό αλλά και στο οργανωτικό πεδίο. Κάναμε το λάθος να πιστέψουμε ότι αρκεί να πείσουμε σε κεντρικό επίπεδο και ο κόσμος θα μας ακολουθήσει. Δυστυχώς, όμως, αποτύχαμε και στο κεντρικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα στρέψαμε την πλάτη μας στη βάση.
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός ότι μετά από 4 χρόνια κυβέρνησης δεν καταφέραμε να αποτελέσουμε πλειοψηφικό ρεύμα πουθενά. Ήμασταν και παραμένουμε ισχνή μειοψηφία παντού: στα πανεπιστήμια, στους χώρους δουλειάς, στις συνδικαλιστικές οργανώσεις και αλλού.
Με βάση τα παραπάνω, σκιαγραφούνται οι απαραίτητες προσαρμογές στην τακτική, την επικοινωνία και την οργανωτική δομή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ειδικά από τη στιγμή που εξακολουθεί να παρουσιάζεται ως κόμμα εξουσίας, οι οποίες μεταξύ άλλων είναι:
– Ανασυγκρότηση των κομματικών οργάνων ηγεσίας και βάσης, με ταυτόχρονη ανάδειξη στελεχών που υιοθετούν και μπορούν να υπηρετήσουν τις προγραμματικές θέσεις στις οποίες θα καταλήξει το Συνέδριο και η Κεντρική Επιτροπή.
-Όργανα τα οποία θα λειτουργούν τακτικά και ουσιαστικά (πχ η σημερινή ΚΕ των 300 ατόμων πόσες φορές έχει συνεδριάσει και πόσοι από τους 300 μίλησαν έστω και μια φορά;)
– Πραγματική συμμετοχή των μελών του κόμματος σε όλες τις διαδικασίες. Διαβούλευση και ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα. Πρέπει να σταματήσει η από «καθέδρας» καθοδήγηση. Πρέπει να ακούμε τα μέλη και να ζυμωνόμαστε μαζί τους.
– Γείωση του κόμματος και των στελεχών με την κοινωνία. Ενεργή συμμετοχή στους εργασιακούς χώρους, τον συνδικαλισμό, τους επιστημονικούς φορείς. Αναδιατάσσουμε τις δυνάμεις μας και αναλαμβάνουμε δράσεις για να έχουμε αλληλεπίδραση και ουσιαστική παρουσία σε κάθε κοινωνική ομάδα, οργάνωση, συνδικάτο και ομοσπονδία εργαζομένων, αγροτών και επαγγελματιών. Η παρουσία μας στους χώρους δουλειάς τα τελευταία χρόνια ήταν το λιγότερο ασθενική.
Με βάση τα όσα ανέφερα:
- Για μένα παρουσιάζεται ως μονόδρομος η σύγκληση ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, στο οποίο θα εκτεθούν όλες οι απόψεις και θα ληφθούν οι συλλογικές αποφάσεις για το μέλλον του κόμματος. Εννοείται ότι το Συνέδριο θα εκλέξει νέα Κ.Ε., νέα Π.Γ και νέο Γραμματέα και θα δρομολογήσει τη διαδικασία για την εκλογή νέου Προέδρου από τη βάση. Δεν είναι δυνατό να κάνουμε το αντίστροφο, δηλαδή πρώτα να εκλέξουμε το πρόσωπο που θα ηγηθεί του κόμματος και μετά να αποφασίσουμε το πολιτικό πλαίσιο που αυτός ή αυτή θα κληθεί να εφαρμόσει και να υπηρετήσει.
- Εάν ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία και βέβαια υπάρξει απόφαση του συνεδρίου που να περιλαμβάνει τους άξονες τους οποίους ανέπτυξα παραπάνω, τότε ναι, είναι ανοιχτό για εμένα να θέσω υποψηφιότητα για Πρόεδρος του κόμματος.
Ζητώ συγγνώμη από αμέτρητα στελέχη, μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ που καθ΄ όλο το τελευταίο διάστημα με παρακινούσαν να θέσω υποψηφιότητα, ανεξαρτήτως διαδικασίας και σε κάθε περίπτωση. Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν έχω μάθει να πορεύομαι αντίθετα από τη συνείδηση και τις απόψεις μου και γι’ αυτό δεν μπορώ να είμαι υποψήφιος με μια fast track διαδικασία ή/και με χαρακτηριστικά life style, η οποία δεν πιστεύω ότι θα βοηθήσει τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.