Άνοιξε και επίσημα ο δρόμος για την απόκτηση έως και 40 αεροσκαφών F-35 μετά την επιστολή του Άντονι Μπλίνκεν προς τον Έλληνα πρωθυπουργό. «Η πατρίδα μας θωρακίζει την άμυνά της, στέκει με γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη», το μήνυμα του πρωθυπουργού, ο οποίος μιλώντας για το μεγάλο εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων δήλωσε ότι η Ελλάδα θα λάβει από τις ΗΠΑ δωρεάν και εξοπλιστικό πακέτο μαμούθ. Από την πλευρά τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης εξέφρασαν αντιδράσεις.
Η Ελλάδα μετά από μία μεγάλη διαδρομή με έντονες διπλωματικές κινήσεις, επαφές και συναντήσεις περνά στην εποχή των F35 ενισχύοντας την αμυντική της ικανότητα, αλλά και την διπλωματική της θέση στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Μετά την έγκριση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ της πώλησης στην Ελλάδα ως 40 αεροσκαφών 5ης γενιάς, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Αντονι Μπλίνκεν απέστειλε επιστολή προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Είναι μία σημαντική ημέρα για την πατρίδα μας, είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής, αθόρυβης και μακράς προσπάθειας, η Ελλάδα θωρακίζεται», τονίζει ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας ότι η συμφωνία επισφραγίζει το υψηλό επίπεδο των σχέσεων Αθήνας Ουάσινγκτον.
«Σε μια εποχή αβεβαιότητας η πατρίδα μας στέκει με σοβαρότητα και γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη» δήλωσε στο μήνυμά του ο πρωθυπουργός αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «η σημερινή εξέλιξη δικαιώνει την ενεργή διπλωματία της αξιοπιστίας που ακολουθούμε».
Ειδικότερα ο πρωθυπουργός στη δήλωσή του ανέφερε: «Σήμερα είναι μία σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και για την ελληνική διπλωματία. Γιατί, με βάση επιστολή που έλαβα από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken, αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35. Ταυτόχρονα, όμως, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στο κλειστό «κλαμπ» των χωρών που διαθέτουν αεροσκάφη 5ης γενιάς συνοδεύεται από τη δωρεάν παραχώρηση ενός πολύ σημαντικού πακέτου στρατιωτικού υλικού από το αμερικανικό απόθεμα. Ειδικότερα, το πακέτο του στρατιωτικού υλικού που θα παραλάβει η Ελλάδα από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο της συμφωνίας, θα περιλαμβάνει Τέσσερις φρεγάτες LCS, δύο μεταγωγικά C-130, 60 θωρακισμένα οχήματα μάχης και περιπολικά πλοία.
Πρόκειται για φρεγάτες, για μεταγωγικά C-130, για θωρακισμένα άρματα μάχης και οχήματα, αλλά και για πολλά ακόμη στοιχεία αμυντικού υλικού, τα οποία η χώρα μας εξασφάλισε ύστερα από το αίτημα που είχα διατυπώσει, τον Μάιο του 2022, προσωπικά στον Πρόεδρο Biden.
Η πατρίδα θωρακίζεται, έτσι, διπλά: απ’ τη μία πλευρά η αποτρεπτική της ισχύς μεγεθύνεται σε γη, σε αέρα και σε θάλασσα. Ενώ, από την άλλη, δεν επιβαρύνεται ο Έλληνας φορολογούμενος, καθώς αυτό το πακέτο θα διατεθεί δωρεάν, από τα αμερικανικά αποθέματα.
Είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής, αθόρυβης και μακράς προσπάθειας, που συνδύασε τη συμμαχική συνέπεια της Ελλάδας στα διεθνή μέτωπα με την προώθηση των εθνικών της συμφερόντων. Αποτέλεσμα το οποίο εδραιώνει, παράλληλα, τη δυναμική και αυτοτελή ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση.
Γιατί η σημερινή εξέλιξη δικαιώνει την ενεργή διπλωματία της αξιοπιστίας που ακολουθούμε παντού τα τελευταία χρόνια: από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μέχρι την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το δράμα της Μέσης Ανατολής.
Με καθαρές θέσεις και με πρωτοβουλίες στα μεγάλα ζητήματα, η Ελλάδα ασκεί, πλέον, ενεργό ρόλο στον Δυτικό κόσμο. Κάτι που της αναγνωρίζουν εταίροι και σύμμαχοι, βλέποντας στη χώρα μας έναν σταθερό συμπαραστάτη, έναν έμπιστο συνομιλητή αλλά και έναν αναγκαίο συνοδοιπόρο και συνεργάτη.
Σε μία εποχή αβεβαιότητας, λοιπόν, η πατρίδα μας επιβεβαιώνει ότι στέκει με σοβαρότητα και γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη. Ενώ, την ίδια ώρα, υπηρετεί τα εθνικά της δίκαια, θωρακίζοντας την άμυνά της. Στον δρόμο της σταθερότητας και της ειρήνης, πάντα με υπερηφάνεια και εθνική αυτοπεποίθηση».
Η επιστολή Μπλίνκεν
Το εξαιρετικό επίπεδο των σχέσεων Αθήνας-Ουάσιγκτον αποτυπώνεται στις γραμμές της επιστολής του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη:.
«Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ,
Η παραχώρηση αμυντικού υλικού στους συμμάχους μας στο NATO αποτελεί θεμελιώδες συστατικό των προσπαθειών μας για να τονώσουμε την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να ενισχύσουμε τις συλλογικές αποτρεπτικές και αμυντικές δυνατότητες της Συμμαχίας. Προς αυτόν τον σκοπό, έχουμε επιδιώξει να συνεργαστούμε στενά με την Ελλάδα ώστε να προωθήσουμε τα κοινά συμφέροντά μας και τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, που είναι ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση της διεθνούς τάξης που εδράζεται σε κανόνες. Αυτή η ισχυρή διμερής σχέση συνιστά απόδειξη των σταθερών δεσμών ανάμεσα στα έθνη μας, και με ενθαρρύνει η πρόοδος που έχουμε επιτελέσει μαζί στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ – Ελλάδας ώστε να διατηρήσουμε ισχυρά, ικανά και διαλειτουργικά στρατεύματα.
Υπό την αίρεση ικανοποίησης όλων των σχετικών νομικών προαπαιτούμενων, περιλαμβανομένης της γνωστοποίησης στο Κογκρέσο, προτιθέμεθα να διευρύνουμε τη εταιρική συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας ως εξής:
Πρώτον, στις 27 Σεπτεμβρίου 2022 ολοκληρώθηκε η διαδικασία γνωστοποίησης στο Κογκρέσο όσον αφορά επιχορήγηση ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ελλάδα για αμυντικές προμήθειες, με τη διαδικασία της Χρηματοδότησης Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων (Foreign Military Financing, FMF), προκειμένου να ενθαρρυνθεί κρίσιμη στήριξη προς την Ουκρανία. Στις 24 Οκτωβρίου 2023 οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολόγισαν για την Ελλάδα επιπλέον 30 εκατομμύρια δολάρια με τη διαδικασία της FMF, ώστε να ενθαρρύνουν περαιτέρω δωρεές.
Δεύτερον, έχουμε ήδη γνωστοποιήσει στο Κογκρέσο τις παρακάτω προτεινόμενες δωρεάν παραχωρήσεις στην Ελλάδα, με το πρόγραμμα του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (Excess Defense Articles, EDA):
Δύο αεροσκάφη C-130H, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά,
Δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και
60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τρίτον, θα υποβάλουμε για γνωστοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα, προς παραχώρηση στην Ελλάδα:
Έως 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
Τρία πλοία κλάσης Protector, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και
Διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τέταρτον, θα υποβάλουμε στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για τη παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων φρεγατών τύπου LCS, με τη διαδικασία του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού.
Πέμπτον, συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που η Ελλάδα θα μπορούσε να μεταβιβάσει ή να πουλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία, και εκκρεμούσας της αξιολόγησης της κατάστασης και της αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανή πρόσθετη Χρηματοδότηση Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων ύψους μέχρι 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα.
Έκτον, θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα ώστε να παραλάβει πλεονάζοντα οχήματα Ανθεκτικά σε Νάρκες, Προστατευμένα από Ενέδρες, όταν αυτά καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους και θα εξετάσω τις ελληνικές ανάγκες σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού τύπου KC-135. Εκτός από τα C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για την παροχή δεδομένων σχετικά με τις τιμές και τη διαθεσιμότητα για την αγορά νέων C-130J από την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα προόδου για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Προσβλέπω στην ενίσχυση της συνεργασίας μας και στην ανάπτυξη μιας πιο ισχυρής στρατηγικής σχέσης μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας. Με εκτίμηση, Antony Blinken».
Οι αντιδράσεις των κομμάτων
Από την πλευρά τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης εξέφρασαν αντιδράσεις ζητώντας ενημέρωση για την συμφωνία με τις ΗΠΑ με το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ να ζητά, μεταξύ άλλων, εγγυήσεις ότι τα F-16 που θα δοθούν στην Τουρκία να μην χρησιμοποιηθούν κατά της Ελλάδας ενώ το ΚΚΕ ανέφερε ότι «το νέο πακέτο» υπηρετεί τη συμμετοχή της Ελλάδας στα αμερικο-νατοϊκά σχέδια».
