Πολλές και διαφορετικές αντιδράσεις έχει προκαλέσει παγκοσμίως η νίκη του Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές.
Ο Ρεπουμπλικάνος έχει αρκετούς συμμάχους εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι βλέπουν στο πρόσωπό του τις ατζέντες τους, που περιλαμβάνουν από την άρση των κυρώσεων στη Ρωσία μέχρι το σταμάτημα των πράσινων μεταρρυθμίσεων, να «δικαιώνονται».
Ένας από αυτούς είναι ο Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος υποσχέθηκε να ανοίξει αρκετές φιάλες σαμπάνιας εάν ο φίλος του, Ντόναλντ Τραμπ, κέρδιζε τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Τώρα έχει την ευκαιρία να το κάνει μπροστά στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσά του, τη Βουδαπέστη, την Πέμπτη, σε διήμερη συνάντηση.
Ο συντηρητικός λαϊκιστής έχει επιμείνει ότι ο ίδιος και οι αυξανόμενοι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του τελικά θα βρεθούν στη νικηφόρα πλευρά της ιστορίας, με προγράμματα που είναι εχθρικά προς τη μετανάστευση και την Ουκρανία και δεσμευμένα στις παραδοσιακές χριστιανικές οικογενειακές αξίες. Η νίκη του Τραμπ προσφέρει τώρα μια έντονη ώθηση σε εκείνες τις χώρες που επιδιώκουν να αντισταθούν στο κυρίαρχο ρεύμα της Ε.Ε. και να αποσπάσουν περισσότερες εξουσίες από «τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών», σύμφωνα με την POLITICO. Ίσως πιο σημαντικό, θα αισθανθούν όλο και περισσότερο ότι έχουν μεγαλύτερη πολιτική κάλυψη για να εμποδίζουν τις Βρυξέλλες σε θέματα όπως οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και οι πράσινες μεταρρυθμίσεις.
Με την εύθραυστη κυβέρνηση της Γαλλίας να κατακλύζεται από ένα δημοσιονομικό έλλειμμα και τη γερμανική κυβερνητική συμμαχία να έχει καταρρεύσει, η παραδοσιακή μηχανή της Ε.Ε. υπολειτουργεί, δίνοντας περισσότερο χώρο στους συντηρητικούς φίλους του Όρμπαν στην Κεντρική Ευρώπη και την Ιταλία να θέσουν τον πολιτικό τόνο στην Ε.Ε.
«Είναι προφανές ότι αυτή είναι η μεγάλη στιγμή για τους Μελόνι και Όρμπαν. Εμείς δεν έχουμε κανέναν έλεγχο στα μεγάλα διεθνή θέματα της ημέρας», δήλωσε ένας ανώτερος σύμμαχος του Γάλλου Προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Μακρόν υπέστη σοβαρή αποδυνάμωση στο εσωτερικό, έπειτα από πρόωρες εκλογές στις οποίες το ακροδεξιό κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» κέρδισε τις περισσότερες έδρες στο κοινοβούλιο νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι.
Στη Γερμανία, ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς βρίσκεται στη δίνη μιας κλιμακούμενης κρίσης ηγεσίας, η οποία οδήγησε σε κατάρρευση της κυβερνητικής συμμαχίας.
«Όμηροι» του Ορμπάν και των συμμάχων του οι Ευρωπαίοι ηγέτες
Η χρονική συγκυρία των συνόδων, που αποφασίστηκε από τον Όρμπαν λόγω της ηγεσίας της Ουγγαρίας στην εναλλασσόμενη προεδρία της Ε.Ε., δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη για ηγέτες που ανησυχούν για την επάνοδο του Τραμπ. Τους καθιστά όμηρους της ατζέντας του Όρμπαν, στο έδαφός του, και τους εκθέτει σε εκπλήξεις από τον οικοδεσπότη τους· θα μπορούσε ακόμη και να επιχειρήσει να συνδέσει τον Τραμπ μέσω βιντεοσύνδεσης στο δείπνο των ηγετών (οι Βρυξέλλες ζήτησαν το δείπνο να περιοριστεί μόνο στους επίσημους καλεσμένους).
Εκτός από τον Όρμπαν, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και ο Καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ είναι επίσης ιδεολογικά κοντά στον Τραμπ – αν και η Μελόνι δεν συμμερίζεται την φιλορωσική στάση του Όρμπαν. Η κυβέρνηση της Ολλανδίας στηρίζεται από τον Γκερτ Βίλντερς, έναν αντι-ισλαμιστή, αντι-μεταναστευτικό, λαϊκιστή πολιτικό. Ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο βρίσκεται σε διαμάχη με τις Βρυξέλλες για το κράτος δικαίου, όπως και ο Όρμπαν, και συμμερίζεται την φιλορωσική τάση του Ούγγρου. Αυτή η ομάδα «δυνητικών καταστροφέων» είναι πιθανό να ενισχυθεί του χρόνου από τον Αντρέι Μπάμπις, που αναμένεται να επιστρέψει στην εξουσία στην Τσεχία στις επόμενες εκλογές.
Για τον Αντρέα Ντι Τζουζέπε, βουλευτή από το κόμμα «Αδέλφια της Ιταλίας» της Μελόνι, που εκπροσωπεί τους Ιταλούς στη Βόρεια Αμερική, η νίκη του Τραμπ ενισχύει προσωπικά τη Μελόνι, «γιατί σήμερα στην Ευρώπη, η Μελόνι θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Όταν πρόκειται να συνεργαστεί με τον Τραμπ, είναι η μόνη συντηρητική ηγέτης από τα ιδρυτικά μέλη της Ε.Ε. και τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, και η προσέγγισή της είναι πολύ παρόμοια με του Τραμπ». Η νίκη του Τραμπ αντιπροσωπεύει «μια νέα προσέγγιση στην πολιτική των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων συμμάχων της», πρόσθεσε ο Ντι Τζουζέπε.
«Η Ευρώπη πρέπει να προσαρμοστεί και να κατανοήσει ότι η δύναμη έρχεται από τον λαό»
Η ατζέντα του Όρμπαν Λίγο μετά τη νίκη του Τραμπ στις ΗΠΑ, ο Ούγγρος πρωθυπουργός έψαξε τρόπους να συγχωνεύσει τις αντίστοιχες τάσεις τους σε μια συνεκτική ιδεολογία. Μετά το αποτέλεσμα των εκλογών «μπορούμε να έχουμε καλές ελπίδες ότι η ουγγρο-αμερικανική πολιτική συνεργασία θα επιστρέψει στο απόγειό της, καθώς έχουμε παρόμοιες απόψεις για την ειρήνη, τη λαθρομετανάστευση και την προστασία των οικογενειών», έγραψε στο Facebook ο Υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Πέτερ Σιγιάρτο.
Για τον Όρμπαν, η εκλογή του Τραμπ αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τη «Δύση» — από μια συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ βασισμένη σε φιλελεύθερες αξίες, σε έναν χαλαρό οργανισμό στον οποίο κυριαρχούν συντηρητικές αξίες.
«Ενισχύει το αφήγημά του για μια ανανέωση μιας διαφορετικής Δύσης, όπου ο Τραμπ είναι ο ηγέτης και η Δύση τον ακολουθεί», δήλωσε ο Νικολάι φον Οντάρτσα, επικεφαλής έρευνας στο Stiftung Wissenschaft und Politik.
Ο Όρμπαν, ο οποίος έχει καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν και τον συνάντησε τις τελευταίες εβδομάδες, κάλεσε επίσης για μια «νέα ευρωπαϊκή στρατηγική» στην Ουκρανία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να παλέψουν με την απόφαση να συνεχίσουν την οικονομική και στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία απέναντι στη ρωσική πλήρη εισβολή, αν ο Τραμπ διακόψει την αμερικανική βοήθεια.
Ο Μακρόν και ο Πολωνός Υπουργός Εξωτερικών, Ράντεκ Σικόρσκι, υποστήριξαν την Τετάρτη ότι η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα πρέπει να ωθήσει την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια. Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, ο Πολωνός πρωθυπουργός έγραψε στο X ότι η εποχή της «γεωπολιτικής ανάθεσης» πλησιάζει στο τέλος της.
Οι ηγέτες ήταν «πιο συγκεντρωμένοι παρά πανικόβλητοι» στην ιδέα της επανόδου του Τραμπ στην εξουσία, δήλωσε ένας διπλωμάτης της Ε.Ε., ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος για να μιλήσει ειλικρινά για τις μη δημόσιες συνομιλίες. Τόνισαν το πόσο γρήγορα ο Μακρόν προγραμμάτισε μια επικοινωνία με τον Γερμανό ομόλογό του μετά το εκλογικό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ, ως απόδειξη ενιαίας δράσης.
Ωστόσο, άλλοι ειδικοί και διπλωμάτες ήταν επιφυλακτικοί, υποστηρίζοντας ότι αντί να φέρει τις δυνάμεις της Ε.Ε. πιο κοντά, η εκλογή του Τραμπ θα ωθούσε τις χώρες να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν εύνοια διμερώς από την Ουάσινγκτον – και να αυξήσουν τις διαιρέσεις μεταξύ των κυρίαρχων πολιτικών παρατάξεων.
«Περιμένετε να κατακλύσουν οι Ευρωπαίοι το Mar-A-Lago σε μαζική ροή για να ζητήσουν προνομιακή μεταχείριση έναντι των γειτόνων τους», έγραψε στο Twitter ο Ζεράρ Αρό, πρώην πρεσβευτής της Γαλλίας στις ΗΠΑ.
