Σε επιφυλακή για τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και τα δημοσιονομικά από τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησε ο Τραμπ βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Οι συνέπειες θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια και την ένταση του εμπορικού πολέμου αλλά και από την απάντηση της ΕΕ στους δασμούς του Τραμπ.
Παρόλο που οι συνέπειες για την Ελλάδα αναμένονται ηπιότερες σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, καθώς το ποσοστό των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ παραμένει χαμηλό (περίπου 4,5% των συνολικών εξαγωγών, έναντι 8,5% στην ευρωζώνη), στο οικονομικό επιτελείο επικρατεί ανησυχία για τις δευτερογενείς επιπτώσεις. Αυτές αφορούν τις εξαγωγές, τον τουρισμό, τη βιομηχανία, την εφοδιαστική αλυσίδα και, ευρύτερα, τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας και τις επενδύσεις, που ενδέχεται να πληγούν από τη δασμολογική επίθεση της Ουάσιγκτον.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, εκτίμησε ότι η επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας λόγω των δασμών θα μειώσει τον ρυθμό ανάπτυξης της Ευρωζώνης κατά 0,3% – 0,4% τον πρώτο χρόνο, αλλά οι επιπτώσεις για την Ελλάδα δεν θα είναι τόσο έντονες. Με βάση τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης από τα μέχρι στιγμής εξαγγελθέντα μέτρα αναμένεται να φτάσει το 0,4%, ενώ διεθνείς επενδυτικές τράπεζες εκτιμούν ότι το κόστος μπορεί να ξεπεράσει μία ποσοστιαία μονάδα.
Οι εστίες κινδύνου για τις ελληνική οικονομία είναι οι εξής:
- Εξαγωγές: Η επιβολή δασμών 20% από τις ΗΠΑ στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα διαμορφώνει ένα νέο, δυσμενές περιβάλλον για τις ελληνικές εξαγωγές, επιφέροντας αναταράξεις σε νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας. Το 2024, η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ανήλθε σε 2,4 δισ. ευρώ – ποσό που αντιστοιχεί στο 1% του ΑΕΠ – ενώ οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ διαμορφώθηκαν στα 2 δισ. ευρώ. Στο επίκεντρο των επιπτώσεων βρίσκονται βασικά ελληνικά εξαγωγικά προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, οι ελιές, το κρασί και άλλα προϊόντα του αγροδιατροφικού τομέα. Οι δασμοί θα κάνουν ακριβότερα τα ελληνικά προϊόντα στα αμερικανικά ράφια ενώ πιέσεις αναμένεται να δεχθούν και άλλοι κλάδοι, όπως η βιομηχανία αλουμινίου, μετάλλων και ελληνικών μαρμάρων.
- Τουρισμός: Οι επιπτώσεις της αύξησης των δασμών απειλούν και την ελληνική τουριστική βιομηχανία. Η Ελλάδα υποδέχεται κάθε χρόνο σημαντικό αριθμό Αμερικανών τουριστών, οι οποίοι αποτελούν υψηλής αγοραστικής δύναμης ταξιδιώτες. Η αβεβαιότητα που προκαλεί ο εμπορικός πόλεμος και η πιθανή επιβάρυνση του κόστους ζωής στις ΗΠΑ μπορεί να επηρεάσει τις ταξιδιωτικές δαπάνες και να οδηγήσει σε μείωση των αφίξεων από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Το 2024 οι εισπράξεις από 1,1 εκατ. αμερικανούς τουρίστες που ήρθαν στη χώρα μας άγγιξαν τα 1,9 δισ. ευρώ.
- Δημοσιονομικά μεγέθη: Η επιβράδυνση των εξαγωγών ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση των φορολογικών εσόδων που προέρχονται από τις εξαγωγικές δραστηριότητες. Αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, δημιουργώντας πρόσθετες πιέσεις στον κρατικό προϋπολογισμό.
