Συντάξεις: Αναδρομικά έως 8.500 ευρώ σε 90.000 συνταξιούχους – Αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Συντάξεις… Αποζημιώσεις σε τρεις κατηγορίες συνταξιούχων δρομολογεί ο ΕΦΚΑ με επανυπολογισμούς και αποφάσεις δικαστηρίων. Πληρωμές έως και τον Σεπτέμβριο του 2025.
Ο ΕΦΚΑ ξεκινά από τα τέλη Ιουλίου την καταβολή αναδρομικών ποσών που φτάνουν έως και τα 8.500 ευρώ, σε περίπου 90.000 συνταξιούχους. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του in.gr, η διαδικασία θα ολοκληρωθεί σταδιακά έως και τον Σεπτέμβριο του 2025, στοχεύοντας σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες δικαιούχων.
Η μεγαλύτερη ομάδα – περίπου 40.000 συνταξιούχοι – αφορά ασφαλισμένους με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, οι οποίοι πλέον δικαιούνται επανυπολογισμό της σύνταξής τους βάσει του νόμου Βρούτση (ν.4670/2020), σε 29 κύρια ταμεία. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για περιπτώσεις με ελλιπή ασφαλιστικά στοιχεία ή διαδοχική ασφάλιση, που τώρα επανεξετάζονται.
Άλλη μια σημαντική κατηγορία είναι οι 42.000 απόστρατοι των Ενόπλων Δυνάμεων, για τους οποίους ο φορέας προχωρά σε επανυπολογισμό των συντάξεων άνω των 2.500 ευρώ και στην επιστροφή των ποσών που προκύπτουν από την άρση των παλαιών κρατήσεων. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΕΦΚΑ, οι πληρωμές ενδέχεται να ξεκινήσουν και εντός Αυγούστου, με το πιθανότερο όμως σενάριο να μετατίθενται για τον Σεπτέμβριο.
Τέλος, αναδρομικά θα λάβουν και 8.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου, έπειτα από δικαστικές αποφάσεις που έκριναν ότι υπήρξαν υπερβολικές κρατήσεις από την εισφορά αλληλεγγύης για τα έτη 2017–2018. Τα ποσά που θα επιστραφούν μπορεί να φτάσουν έως και τα 8.500 ευρώ ανά συνταξιούχο.
Η αποκατάσταση αυτών των οικονομικών διαφορών έρχεται ως απάντηση σε χρόνιες διεκδικήσεις, με το κράτος να προχωρά σε στοχευμένες εκκαθαρίσεις οφειλών προς συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων, όπως διευκρινίζει ο ΕΦΚΑ.
Επιπτώσεις από το νέο εργασιακό νομοσχέδιο
Η κατάργηση εισφορών για οικειοθελείς παροχές και επιδόματα ΣΣΕ μπορεί να πλήξει τον ΕΦΚΑ. Ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος εξηγεί ότι εργαζόμενοι με υψηλές μη ασφαλιζόμενες απολαβές θα δουν πολύ μικρότερες συντάξεις, αφού θα υπολογίζονται μόνο τα βασικά τους εισοδήματα.
Παράδειγμα: Μισθός 1.000€ + 1.000€ παροχές → Ασφάλιση μόνο για 1.000€, άρα μικρότερη σύνταξη.
Συντάξεις: Ανισότητες στον συνταξιοδοτικό χάρτη
Η εικόνα που προκύπτει από το σύστημα «ΗΛΙΟΣ» είναι αποκαλυπτική:
– Μέση κύρια σύνταξη Δημοσίου: 1.317,43€
– Μέση κύρια σύνταξη Ιδιωτικού τομέα: 774,18€
→ Διαφορά: 543,25€ ή 41,2%
Το 15% των συνταξιούχων λαμβάνει κάτω από 500€, ενώ μόλις 4 στους 10 ξεπερνούν τα 1.000€. Οι γυναίκες εξακολουθούν να υφίστανται μειωμένες συντάξεις, κατά 200€ περίπου μηνιαίως, κάτι που σημαίνει πως χρειάζονται δύο μήνες επιπλέον εργασίας ετησίως για ισότιμες απολαβές.
Σχέδιο κατάργησης της προσωπικής διαφοράς για 670.000 συνταξιούχους
Το οικονομικό επιτελείο μελετά αλλαγές που θα επαναφέρουν τις αυξήσεις για χιλιάδες παλιούς συνταξιούχους που μένουν «παγωμένοι» από το 2016.
Στο τραπέζι της κυβέρνησης βρίσκεται σχέδιο που προβλέπει την κατάργηση ή μερική περικοπή της προσωπικής διαφοράς που εξακολουθούν να λαμβάνουν περίπου 670.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι αποχώρησαν από την εργασία τους πριν από τον Μάιο του 2016. Αυτή η κατηγορία, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής, στερείται των ετήσιων αυξήσεων και έχει υποστεί σωρευτική απώλεια αγοραστικής δύναμης 13,15% την περίοδο 2023–2025.
Η προσωπική διαφορά είναι ένα συμπληρωματικό ποσό που προστίθεται στη σύνταξη ώστε να μην υπάρξει μείωση κατά τον επανυπολογισμό βάσει του νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/2016). Ωστόσο, όσο αυτή παραμένει, δεν καταβάλλονται κανονικές αυξήσεις, παρά μόνο συμψηφισμοί. Έτσι, παλιοί συνταξιούχοι βρίσκονται επί σειρά ετών «παγωμένοι» μισθολογικά.
Τα δύο σενάρια που μελετά το οικονομικό επιτελείο είναι:
– Ολική κατάργηση: Η προσωπική διαφορά θα ενσωματωθεί στη σύνταξη, δίνοντας τη δυνατότητα από το 2026 για κανονικές αυξήσεις. Συνταξιούχος που σήμερα λαμβάνει 950 ευρώ, εκ των οποίων τα 150 είναι προσωπική διαφορά, θα ξεκινήσει τότε να ανακτά την αξία του ποσού με ετήσιες αυξήσεις 2,4%.
– Μερικό κούρεμα: Σε περιπτώσεις μικρών προσωπικών διαφορών (π.χ. έως 60 ευρώ), προτείνεται μείωση στο 50%, ώστε το υπόλοιπο να «σβηστεί» γρηγορότερα με τις μελλοντικές αυξήσεις.
Η εφαρμογή των παραπάνω αλλαγών θα επιφέρει πρόσθετη δαπάνη περίπου 160 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τη συνολική ετήσια επιβάρυνση για τον ΕΦΚΑ στα 580 εκατ. ευρώ, έναντι των 420 εκατ. ευρώ που καταβάλλονται σήμερα. Το κόστος εκτιμάται ότι μπορεί να καλυφθεί από την αυξημένη απασχόληση των εργαζόμενων συνταξιούχων.
Η προσωπική διαφορά αφορά μόνο όσους συνταξιοδοτήθηκαν πριν από το 2016. Οι νεότεροι συνταξιούχοι (μετά τον νόμο Κατρούγκαλου) δεν λαμβάνουν τέτοιο ποσό, καθώς οι συντάξεις τους υπολογίζονται ήδη με το νέο σύστημα.
Ενδεικτικά, συνταξιούχος με κύρια σύνταξη 1.100 ευρώ και προσωπική διαφορά 400 ευρώ θα χρειαστεί να περιμένει έως το 2037 για να μηδενίσει τη διαφορά μόνο με τις προβλεπόμενες αυξήσεις, αν δεν υπάρξει αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο.