Η κατάργηση της τελωνειακής απαλλαγής στα δέματα κάτω των 150 ευρώ θα αυξήσει τιμές, δασμούς και ελέγχους, επηρεάζοντας καταναλωτές, πλατφόρμες και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.**
Από τις αρχές του 2026 καταργείται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης η τελωνειακή απαλλαγή για δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ. Το ECOFIN ενέκρινε την επιτάχυνση του μέτρου, με αποτέλεσμα όλα τα πακέτα από τρίτες χώρες να περνούν από κανονικές τελωνειακές διαδικασίες και να επιβαρύνονται με δασμούς και τέλη διαχείρισης. Η Ελλάδα στήριξε ενεργά την πρωτοβουλία, με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη να τη χαρακτηρίζει αναγκαία για ισότιμο ανταγωνισμό, προστασία εσόδων και ασφάλεια προϊόντων.
Η απόφαση σηματοδοτεί σημαντικές αλλαγές τόσο για καταναλωτές όσο και για επιχειρήσεις, οι οποίοι ήδη σταθμίζουν τα οφέλη και τα μειονεκτήματα του νέου πλαισίου.
Τα υπέρ και τα κατά του νέου καθεστώτος
Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί το μέτρο κρίσιμο για την εξάλειψη στρεβλώσεων που δημιουργήθηκαν με την έκρηξη του παγκόσμιου ηλεκτρονικού εμπορίου. Στα πλεονεκτήματα περιλαμβάνονται η μείωση αθέμιτου ανταγωνισμού από ξένες επιχειρήσεις, η αύξηση δημοσίων εσόδων και η θωράκιση της αγοράς από ακατάλληλα προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με ευρωπαϊκά πρότυπα. Επιπλέον, προκύπτουν περιβαλλοντικά οφέλη μέσω περιορισμού στην παραγωγή και υπερκατανάλωση προϊόντων χαμηλής ποιότητας.
Ωστόσο, η εφαρμογή συνοδεύεται και από μειονεκτήματα: άνοδος τελικών τιμών στα πολύ φθηνά προϊόντα εξαιτίας δασμών και τελών, πιθανή επιβάρυνση χαμηλότερων εισοδημάτων που στρέφονται σε οικονομικές επιλογές, ενδεχόμενες καθυστερήσεις στα τελωνεία και αύξηση των λειτουργικών κοστών για ταχυμεταφορές και ταχυδρομεία. Ιδιαίτερη σημασία θα έχει ο σχεδιασμός του τέλους διαχείρισης, που αναμένεται να διαμορφωθεί γύρω στα 1,5–2 ευρώ ανά δέμα.
Τι αποφάσισε το ECOFIN
Οι υπουργοί Οικονομικών επιτάχυναν την κατάργηση της απαλλαγής, που αρχικά προγραμματιζόταν για το 2028. Το νέο πλαίσιο προβλέπει μια μεταβατική λύση για την πλήρη ένταξη όλων των δεμάτων σε διαδικασίες τελωνείου και επιβολής δασμών από τις αρχές του 2026. Από το 2028 αναμένονται αυστηρότερα μέτρα και νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα για την εκκαθάριση αγορών από e-shops τρίτων χωρών.
Τα κράτη-μέλη καλούνται να καταθέσουν συγκεκριμένες προτάσεις εφαρμογής έως τις 12 Δεκεμβρίου, με στόχο μια νέα αρχιτεκτονική για τις εισαγωγές μικροδεμάτων από τρίτες χώρες. Η μετάβαση θα πρέπει να γίνει χωρίς να δημιουργηθούν πρόσθετες καθυστερήσεις στα τελωνεία.
Πώς επηρεάζονται οι καταναλωτές
Κάθε δέμα από τρίτη χώρα θα αξιολογείται πλέον για δασμούς ανεξαρτήτως αξίας, πέραν του ΦΠΑ που ήδη καταβάλλεται κατά την αγορά μέσω IOSS. Οι τελικές τιμές στα μικροδέματα θα αυξηθούν, μειώνοντας την ελκυστικότητα των υπερβολικά φθηνών προϊόντων.
Παράλληλα, αναμένεται να τεθεί σε ισχύ –μετά τα μέσα του 2026– ξεχωριστό τέλος διεκπεραίωσης περίπου 2 ευρώ ανά πακέτο, με το ακριβές ποσό να καθοριστεί πολιτικά.
Temu, Shein, Trendyol: Το τέλος της εποχής των «ultra low price»;
Το μέτρο στοχεύει άμεσα στο μοντέλο πωλήσεων που ακολουθούν πλατφόρμες όπως Temu, Shein, Banggood, Trendyol και αντίστοιχες αγορές μέσω eBay. Η μέχρι σήμερα εξαίρεση των δέματων έως 150 ευρώ επέτρεπε υποτιμολογήσεις ή τεχνητό «σπάσιμο» παραγγελιών, διατηρώντας εξαιρετικά χαμηλές τιμές και δωρεάν αποστολές.
Με τη νέα πραγματικότητα, οι παραγγελίες αυτές θα επιβαρύνονται με δασμούς και τέλη, περιορίζοντας το συγκριτικό πλεονέκτημα των ξένων πλατφορμών έναντι των ευρωπαϊκών λιανοπωλητών. Η αυστηρότερη εποπτεία ενδέχεται να οδηγήσει σε αλλαγές πολιτικών αποστολής και επιστροφών, αλλά και σε αυξημένα λειτουργικά κόστη για τις ίδιες τις πλατφόρμες.
Τι σημαίνει για τα ευρωπαϊκά και ελληνικά e-shops
Το νέο καθεστώς δημιουργεί πιο ισότιμο περιβάλλον για τα ευρωπαϊκά και ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα, τα οποία επιβαρύνονταν κανονικά με δασμούς και κόστος συμμόρφωσης. Η Ελλάδα, ως βασική πύλη εισόδου κινεζικών προϊόντων, πίεσε για την ταχεία εφαρμογή του μέτρου ώστε να αντιμετωπιστούν οι πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος της εγχώριας αγοράς.
Γιατί κρίθηκε αναγκαία η αλλαγή
Η κατακόρυφη αύξηση μικροδεμάτων από πλατφόρμες τρίτων χωρών έχει επιβαρύνει τα κράτη-μέλη με απώλειες εσόδων και στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η ΕΕ επιδιώκει καλύτερο έλεγχο της συμμόρφωσης και ασφάλειας των προϊόντων, αλλά και περιορισμό των πρακτικών fast fashion, που αυξάνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και παρακάμπτουν τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι «όλα τα δέματα θα περνούν από συνήθεις τελωνειακές διαδικασίες», εξασφαλίζοντας δίκαιο ανταγωνισμό και προστασία των καταναλωτών. Στο ίδιο πνεύμα, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Σταύρος Καφούνης υπογράμμισε ότι στόχος δεν είναι να περιοριστεί το διεθνές εμπόριο, αλλά να κλείσει η «κερκόπορτα» του αθέμιτου ανταγωνισμού.
Την πλήρη στήριξη της Ελλάδας επανέλαβε και ο Κυριάκος Πιερρακάκης, ζητώντας γρήγορη εφαρμογή από το 2026. Αξιωματούχοι της ΕΕ αναφέρουν πως έως και τα δύο τρίτα των μικροδεμάτων υποτιμολογούνται, πρακτική που η κατάργηση της εξαίρεσης φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει.