Οι πολύωρες διαβουλεύσεις στη Μόσχα δεν έφεραν πρόοδο στο ζήτημα των κατεχόμενων ουκρανικών εδαφών, με Ρωσία και ΗΠΑ να αναγνωρίζουν ότι η απόσταση παραμένει μεγάλη.
Οι συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν χθες στο Κρεμλίνο μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Αμερικανού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ, παρουσία του Τζάρεντ Κούσνερ, ανέδειξαν πως το πιο περίπλοκο θέμα –το καθεστώς των ουκρανικών περιοχών που ελέγχει η Ρωσία– παραμένει άλυτο. Παρά τις σχεδόν πέντε ώρες διαπραγμάτευσης γύρω από το επικαιροποιημένο σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου, δεν υπήρξε σύγκλιση.
Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσακόφ ανέφερε ότι εντοπίστηκαν «πεδία συμφωνίας», ενώ άλλα σημεία προκάλεσαν έντονη κριτική, ωστόσο η συνομιλία χαρακτηρίστηκε «εποικοδομητική». Όπως τόνισε, για το ζήτημα των κατεχόμενων ουκρανικών εδαφών –περίπου το 19% της χώρας– δεν υπάρχει ακόμη καμία κοινά αποδεκτή λύση, αν και ορισμένες αμερικανικές προτάσεις θεωρούνται συζητήσιμες.
Παρά το θετικό κλίμα, ο κ. Ουσακόφ προειδοποίησε ότι απαιτείται «πολύ δουλειά» για να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος, την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις εντείνουν τις επιχειρήσεις τους στα μέτωπα.
Μετά τις επαφές στη Μόσχα, Γουίτκοφ και Κούσνερ αναμένεται –σύμφωνα με κυβερνητική πηγή στο Κίεβο που επικαλείται το AFP– να συναντηθούν σήμερα με ουκρανική αντιπροσωπεία στην Ευρώπη.
Νέες εντάσεις στις δηλώσεις Πούτιν
Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση με τους Αμερικανούς απεσταλμένους, ο Ρώσος πρόεδρος επιτέθηκε στους Ευρωπαίους, κατηγορώντας τους ότι επιδιώκουν να παρεμποδίσουν τις αμερικανικές πρωτοβουλίες. Υπογράμμισε πως η Μόσχα «δεν επιδιώκει σύγκρουση με την Ευρώπη», αλλά «είναι έτοιμη» αν αυτή προκληθεί.
Οι δηλώσεις αυτές ήρθαν σε αντίθεση με την αισιοδοξία που εξέφρασε ο επικεφαλής του NATO, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος θεωρεί ότι οι αμερικανικές προσπάθειες μπορούν να οδηγήσουν σε αποκατάσταση της ειρήνης. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παραδέχθηκε εκ νέου ότι η επίλυση της σύρραξης παραμένει «εξαιρετικά περίπλοκη», παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις για άμεσο τερματισμό της.
Η στάση του Κιέβου και οι νέες κυρώσεις
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος βρίσκεται υπό έντονη πολιτική πίεση, υποστήριξε ότι η Ρωσία αξιοποιεί τις συνομιλίες για να αποδυναμώσει τις κυρώσεις σε βάρος της, ξεκαθαρίζοντας ότι στόχος του είναι ο οριστικός τερματισμός της σύρραξης και όχι μια προσωρινή παύση των συγκρούσεων.
Στα τέλη Οκτωβρίου, οι ΗΠΑ επέβαλαν σημαντικές κυρώσεις σε δύο μεγάλους ρωσικούς ενεργειακούς ομίλους, Rosneft και Lukoil –τα πρώτα μέτρα αυτού του μεγέθους που υιοθέτησε η κυβέρνηση Τραμπ μετά την επιστροφή της στον Λευκό Οίκο.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιμένουν ότι ανησυχούν μήπως η Ουάσινγκτον προσεγγίσει υπερβολικά τη Μόσχα εις βάρος της Ουκρανίας.
Εντατικοποίηση των ρωσικών επιχειρήσεων
Η νέα φάση διαβουλεύσεων συνέπεσε με αξιοσημείωτη προέλαση των ρωσικών δυνάμεων. Κατά τον Νοέμβριο κατέλαβαν 701 τετραγωνικά χιλιόμετρα, σύμφωνα με ανάλυση του AFP βασισμένη σε στοιχεία του ISW και του CTP, την μεγαλύτερη έκταση εδώ και έναν χρόνο.
Η Μόσχα ανακοίνωσε την κατάληψη της πόλης Πόκροφσκ και της Βοβτσάνσκ, ωστόσο το Κίεβο υποστηρίζει ότι οι μάχες στην Πόκροφσκ συνεχίζονται. Παράλληλα, ο αριθμός πυραύλων και drones που εκτοξεύθηκαν τον Νοέμβριο ήταν υψηλότερος κατά 2% σε σύγκριση με τον Οκτώβριο.
Πολιτική κρίση στο εσωτερικό της Ουκρανίας
Στο ίδιο διάστημα, η κυβέρνηση Ζελένσκι αντιμετωπίζει εσωτερικούς κλυδωνισμούς λόγω σκανδάλου διαφθοράς, το οποίο οδήγησε στην παραίτηση του επικεφαλής του προεδρικού γραφείου, Αντρίι Γέρμακ. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας χαρακτήρισε την εβδομάδα «κρίσιμη» για την Ουκρανία, επισημαίνοντας το βάρος των εξελίξεων.