Νομοθετική ρύθμιση δίνει λύσεις σε περίπου 40.000 δάνεια, με μετατροπή σε ευρώ, «κούρεμα» κεφαλαίου και σταθερά επιτόκια.
Με νομοθετική πρωτοβουλία, η κυβέρνηση επιχειρεί να δώσει οριστική διέξοδο σε ένα από τα πιο επίμονα προβλήματα που άφησε πίσω της η οικονομική κρίση: τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο, στα οποία εγκλωβίστηκαν χιλιάδες πολίτες.
Τα συγκεκριμένα δάνεια χορηγήθηκαν κυρίως την περίοδο 2005–2009, όταν τα χαμηλά επιτόκια και η σταθερότητα του νομίσματος καθιστούσαν το ελβετικό φράγκο ελκυστική επιλογή. Ωστόσο, η απότομη ανατίμησή του μετά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση ανέτρεψε τα δεδομένα, οδηγώντας πολλούς δανειολήπτες να οφείλουν σήμερα, σε ευρώ, ποσά μεγαλύτερα από το αρχικό κεφάλαιο, παρά τα χρόνια αποπληρωμών.
Οι επιλογές που δίνει η ρύθμιση
Η νέα ρύθμιση δεν επιβάλλει ενιαία λύση, αλλά προσφέρει εναλλακτικές. Όσοι εκτιμούν ότι η ισοτιμία ευρώ – ελβετικού φράγκου μπορεί να κινηθεί υπέρ τους στο μέλλον, έχουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν το δάνειο στο ελβετικό φράγκο, επωφελούμενοι από τα χαμηλά επιτόκια, αναλαμβάνοντας όμως τον συναλλαγματικό κίνδυνο.
Για όλους τους υπόλοιπους, προβλέπονται δύο δεσμευτικές επιλογές, τις οποίες οι τράπεζες υποχρεούνται να αποδεχθούν:
-
Εξωδικαστικός μηχανισμός: Απευθύνεται σε μη ενήμερους οφειλέτες. Η λύση που προκύπτει μέσω του αλγορίθμου είναι υποχρεωτική για τους πιστωτές, σε αντίθεση με τα δάνεια σε ευρώ, όπου διατηρούν δικαίωμα απόρριψης.
-
Μετατροπή του δανείου σε ευρώ: Αφορά ενήμερους δανειολήπτες ή όσους εξυπηρετούν ρύθμιση. Προβλέπεται μετατροπή με βελτιωμένη ισοτιμία, οδηγώντας σε άμεση μείωση του οφειλόμενου κεφαλαίου. Η ελάφρυνση κυμαίνεται από 15% έως 50%, ανάλογα με εισοδηματικά, περιουσιακά και οικογενειακά κριτήρια.
Το δάνειο μετατρέπεται σε ευρώ με σταθερό επιτόκιο από 2,30% έως 2,90% για όλη τη διάρκεια, ενώ παρέχεται και δυνατότητα επιμήκυνσης έως πέντε έτη, ώστε να περιοριστεί περαιτέρω η μηνιαία δόση. Έτσι, ο δανειολήπτης γνωρίζει εξαρχής το ακριβές ποσό και τον χρόνο εξόφλησης, χωρίς συναλλαγματικές μεταβολές.
Πώς εφαρμόζεται το «κούρεμα»
Η βελτίωση της ισοτιμίας κατανέμεται σε τέσσερις κατηγορίες, με κλιμακωτή μείωση του κεφαλαίου:
-
Κατηγορία 1: Βελτίωση ισοτιμίας 50% και σταθερό επιτόκιο 2,3%, για χαμηλότερα εισοδήματα και περιουσία.
-
Κατηγορία 2: Βελτίωση 30% και επιτόκιο 2,5%.
-
Κατηγορία 3: Βελτίωση 20% και επιτόκιο 2,7%.
-
Κατηγορία 4: Βελτίωση 15% και επιτόκιο 2,9%, χωρίς εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.
Η παρέμβαση αφορά περίπου 40.000 δάνεια, με το κόστος να καλύπτεται αποκλειστικά από τις τράπεζες. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η ρύθμιση είναι δημοσιονομικά ασφαλής και δεν επηρεάζει αρνητικά τις τιτλοποιήσεις του προγράμματος «Ηρακλής», καθώς μειώνει τον συναλλαγματικό κίνδυνο και σταθεροποιεί τις ταμειακές ροές.