Νέες θετικές προοπτικές σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα δημιουργούν η αναθεώρηση επί τα βελτίω των εκτιμήσεων για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, σε συνδυασμό με την κατάρτιση και παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομικής ανάλυσης της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της τράπεζας.
H τεχνική επάρκεια και κυρίως το μέγεθος των κινητοποιούμενων πόρων του σχεδίου αναμένεται να καταστήσουν την Ελληνική Οικονομία περισσότερο βιώσιμη, ανθεκτική και ικανή να υλοποιήσει την αναγκαία πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Σε βραχύτερο χρονικό ορίζοντα, η αξιοσημείωτη αύξηση του αριθμού των εμβολιασμών, η παράταση των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης για όσο διάστημα κρίνεται απαραίτητο, σε συνδυασμό με την επικείμενη, σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων, είναι παράγοντες που μετριάζουν την αβεβαιότητα, εξέλιξη που αποτυπώθηκε στην ήπια βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος και των επιχειρηματικών προσδοκιών, τον Μάρτιο 2021, εκτιμά η μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank, που προΐσταται ο Παναγιώτης Καπόπουλος.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές της Alpha Bank, η Ελλάδα είναι μία μικρή ανοικτή οικονομία που εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, όπως αποδείχτηκε και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, από την εξωτερική ζήτηση, κυρίως υπηρεσιών. Συνεπώς, η ευνοϊκή πορεία της παγκόσμιας οικονομίας είναι αναμενόμενο ότι θα έχει θετικές επιπτώσεις και στην ελληνική οικονομία.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, υπογραμμίζεται στην οικονομική ανάλυση, αναμένεται να επιδράσει θετικά στην ευρωπαϊκή οικονομία, με την Ελλάδα να απορροφά ένα από τα μεγαλύτερα μερίδια επενδυτικής δαπάνης, με βάση το ΑΕΠ και μάλιστα σε τομείς που η χώρα μας υπολείπεται αναπτυξιακά, αφού, για παράδειγμα, με βάση τους σχετικούς δείκτες για την ψηφιοποίηση της οικονομίας, κατατάσσεται προτελευταία μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, πριν από την Βουλγαρία. Τέλος, οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι φαίνονται πολύ μικρότεροι συγκριτικά με το παρελθόν, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει λάβει ακόμη επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης. Η χώρα μας σχημάτισε εκ νέου μία πλήρους μήκους καμπύλη αποδόσεων των κρατικών ομολόγων στις διεθνείς χρηματαγορές, δανειζόμενη πλέον με τριακονταετή διάρκεια.
Όπως αναφέρουν οι οικονομικοί αναλυτές, ως αποτέλεσμα του χαμηλού κόστους δανεισμού, η ελληνική κυβέρνηση υλοποιεί ένα στέρεο σχέδιο δημοσιονομικής στήριξης για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας που αναμένεται να υπερβεί τα 38 δισ.ευρώ, κατά τη διετία 2020-2021. Η «αποσωλήνωση», ωστόσο, των χιλιάδων επιχειρήσεων από τα μέτρα στήριξης χρήζει εξίσου μεγάλης προσοχής, ειδικά όσον αφορά στη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι υλοποιήθηκαν ψηφιακές εφαρμογές πολύ ταχύτερα από όσο η αγορά εργασίας μπορεί να απορροφήσει, σε τομείς όπως το λιανικό εμπόριο, η ιδιωτική εκπαίδευση και γενικά οι υπηρεσίες. Ο ρόλος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικός σε αυτό το σημείο, καθώς διαμορφώνει τις συνθήκες για την άνοδο της ζήτησης εργασίας πλήρους απασχόλησης και νέων ειδικοτήτων.
Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Βασικά χαρακτηριστικά και πόροι που κινητοποιεί
Συγκεκριμένα, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στοχεύει στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας, στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας, αλλά και της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας της Ελλάδας. Πρόκειται για ένα σχέδιο που περιλαμβάνει σημαντικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις και το οποίο εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει έως και 200.000 νέες θέσεις εργασίας, μέχρι το 2026, αλλά και θα αυξήσει το ΑΕΠ κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες, συνολικά, στο ίδιο χρονικό διάστημα. Στο πλαίσιο του Σχεδίου, αναμένεται εκτός από τους πόρους που θα αντληθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, να κινητοποιηθούν πρόσθετοι πόροι του ιδιωτικού τομέα, με αποτέλεσμα την άνοδο των ιδιωτικών επενδύσεων, κατά σχεδόν 20%, έως το 2026, που θα αποτελέσουν το βασικό παράγοντα της αύξησης του ΑΕΠ, την επόμενη επταετία. Επιπρόσθετα, από την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων του Σχεδίου και την επακόλουθη αύξηση της παραγωγικότητας αναμένεται τόσο το ΑΕΠ, όσο και η απασχόληση να ακολουθήσουν σταθερά ανοδική πορεία μεσοπρόθεσμα.
Οι συνολικοί πόροι που αναμένεται να κινητοποιηθούν υπολογίζεται ότι θα υπερβούν τα 57 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 10,4 δισ. ευρώ θα αξιοποιηθούν σε επενδύσεις που υπάγονται στον πυλώνα της πράσινης μετάβασης (μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο φιλικό στο περιβάλλον και σε ένα πράσινο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών, ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας). Επιπρόσθετα 2,1 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και των επιχειρήσεων αλλά και για τη συνδεσιμότητα, περί τα 5,3 δισ. ευρώ θα αξιοποιηθούν για την ενίσχυση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής (υγεία, παιδεία, κοινωνική προστασία) και 7,8 δισ. ευρώ για ιδιωτικές επενδύσεις και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για το μετασχηματισμό της οικονομίας. Τέλος, τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, με τη συμμετοχή του τραπεζικού συστήματος, αλλά και επενδυτών (κατά τουλάχιστον 30% και 20%, αντιστοίχως), αναμένεται να ανέλθουν, συνολικά, σε 32 δισ. ευρώ. Εντός του τρέχοντος έτους, αναμένεται να αντληθούν συνολικά 4 δισ. ευρώ από τα εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης, εκ των οποίων επιχορηγήσεις 2,35 δισ. ευρώ και 1,6 δισ. ευρώ δάνεια. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι εκκρεμεί η επικύρωση του νόμου από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ-27, προκειμένου να δοθεί εξουσιοδότηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει ομόλογα για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Σε περίπτωση που υπάρξουν σχετικές διαφωνίες ή/και καθυστερήσεις, ενδέχεται να μην πραγματοποιηθούν, αντίστοιχα, οι εκταμιεύσεις προς τα κράτη-μέλη, σύμφωνα με τα αρχικά χρονοδιαγράμματα.
