Την 9η Μαΐου, την Ημέρα της Νίκης, όπου τιμάτε η νίκη της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας το 1945, ο πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ελλάδα Αντρέι Μασλόφ, μιλά στην ιστοσελίδα iEidiseis.gr και το δημοσιογράφο Σπύρο Σιδέρη.
Ο Ρώσος Πρέσβης, μιλάει για την κατάσταση των ελληνορωσικών σχέσεων, τους Έλληνες που ζουν στην περιοχή του Ντονμπάς, του Ρώσους στην Ελλάδα, ενώ στέλνει το δικό του μήνυμα στους Έλληνες πολίτες.
«Η ιστορική, πολιτιστική και πνευματική εγγύτητα των λαών μας δεν επηρεάζεται από το πώς εξελίσσονται οι διακρατικές σχέσεις».
Κύριε Πρέσβη, οι ελληνορωσικές σχέσεις διέρχονται μια από τις χειρότερες περιόδους τους στη σύγχρονη ιστορία. Υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δυο χωρών; Είναι αναστρέψιμη αυτή η κατάσταση;
Πράγματι, μετά την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Ουκρανία, η κυβέρνηση της Ελλάδας σταμάτησε τη συνεργασία με μας σε όλους τους τομείς. Κόπηκαν οι πολιτικές, διυπηρεσιακές, διακοινοβουλευτικές, ακόμα και πολιτιστικές επαφές. Η επικοινωνία διατηρείται σε επίπεδο του Υπουργείου Εξωτερικών και των Πρεσβειών, αλλά έχει μάλλον τυπικό χαρακτήρα και αφορά κυρίως τη λειτουργία των διπλωματικών αποστολών – της ρωσικής στην Ελλάδα και της ελληνικής στη Ρωσία. Αλλά δεν υπάρχει ουσιαστικός διάλογος. Το λογικό θα ήταν να ερωτηθούν «κατά πόσο είναι αναστρέψιμη αυτή η κατάσταση», εκείνοι που την δημιούργησαν.
«Η Ελλάδα πληρώνει σοβαρό οικονομικό τίμημα από την ένταξη στις κυρώσεις»
Πιστεύετε ότι αυτή η κρίση στις διμερείς σχέσεις είναι αποτέλεσμα του ότι η Ελλάδα είναι κράτος μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ; «Πληρώνει» δηλαδή το «τίμημα» της συμπόρευσης της με την Δύση;
Χτίζοντας σχέσεις με την Ελλάδα, πάντα γνωρίζαμε ότι η χώρα είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, αλλά αυτό το γεγονός δεν στάθηκε ποτέ εμπόδιο στην ανάπτυξη της διμερούς μας συνεργασίας. Ωστόσο, με την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης η Αθήνα ακολουθεί σταθερά την κοινή γραμμή με τη Δύση όσον αφορά την αντιπαράθεση με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής των κυρώσεων κατά της χώρας μας.
Ταυτόχρονα, η Ελλάδα πληρώνει σοβαρό οικονομικό τίμημα από την ένταξη στις κυρώσεις και δεν είναι η προσωπική μου άποψη, αλλά μια εκτίμηση που είχε επανειλημμένα διατυπωθεί δημόσια από εκπροσώπους της ελληνικής ηγεσίας.
Τι σας έχει «πικράνει», επιτρέψτε μου την έκφραση, με τα όσα συμβαίνουν τον τελευταίο χρόνο από την πολιτική της Ελλάδας, έναντι της Ρωσικής Ομοσπονδίας;
Η απόφαση των ελληνικών αρχών για διακοπή συνεργασίας με τη Ρωσία έχει μηδενίσει κοινές προσπάθειες δεκαετιών, συμπεριλαμβανομένου και του έργου των κάμποσων γενεών Ρώσων και Ελλήνων διπλωματών. Ως τον Φεβρουάριο του 2022 οι σχέσεις μας ακολουθούσαν ανοδική πορεία, υπήρχαν ενδιαφέρουσες προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξή τους στους τομείς της οικονομίας, της ενέργειας και της ανθρωπιστικής συνεργασίας. Δυστυχώς, όσα κατακτήθηκαν στις διμερείς σχέσεις, χάθηκαν εν μία νυκτί, όπως το ίδιο ξαφνικά ξεχάστηκαν και οι κοινές σελίδες της ιστορίας των δύο χωρών μας.
«Η επικοινωνία διατηρείται σε επίπεδο του Υπουργείου Εξωτερικών και των Πρεσβειών, αλλά έχει μάλλον τυπικό χαρακτήρα… Το λογικό θα ήταν να ερωτηθούν «κατά πόσο είναι αναστρέψιμη αυτή η κατάσταση».
Έχοντας επισκεφθεί πρόσφατα την περιοχή του Ντονμπάς, έγινα μάρτυρας έντονων παραπόνων από τους ελληνικής καταγωγής κατοίκους για την απουσία προξενικών παροχών από την Ελλάδα για όσους έχουν και ελληνικό διαβατήριο. Υπάρχει κάποια διαβούλευση με το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ώστε οι ελληνικής καταγωγής πολίτες του Ντονμπάς να έχουν πρόσβαση σε προξενικές υπηρεσίες;
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας δεν ζήτησε διαβουλεύσεις για προξενικά θέματα ούτε με την Πρεσβεία μας ούτε με το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας. Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες πτυχές της ζωής της ελληνικής διασποράς στο Ντονμπάς.
Παράλληλα θα ήθελα να προσθέσω, ότι η Ρωσία κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποκατασταθεί η κανονική ζωή εκεί το συντομότερο δυνατόν. Πρόσφατα στη Μαριούπολη, η οποία καταστράφηκε από Ουκρανούς εθνικιστές, έχουν ήδη ανοικοδομηθεί πάνω από 11.000 σπίτια. Η πόλη αναγεννιέται μπροστά στα μάτια μας, ξαναχτίζονται οι απαραίτητες υποδομές: σχολεία, νηπιαγωγεία, επισκευάζονται δρόμοι. Μέχρι στιγμής έχουν τεθεί σε λειτουργία πάνω από 10 χλμ. γραμμές του τραμ. Οι περιφέρειες της Ρωσίας παρέχουν άμεση στήριξη στις Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ.
Στα δυτικά ΜΜΕ αυτή η αλήθεια αποσιωπάται, οι πληροφορίες διαστρεβλώνονται. Είναι σημαντικό να παρουσιάζονται τα πράγματα όπως είναι στην πραγματικότητα: ποιος είναι εκείνος που καταστρέφει και ποιος είναι εκείνος που ανοικοδομεί. Είναι σημαντικό να λέμε ότι η Ρωσία βοηθάει τους κατοίκους του Ντονμπάς, οι οποίοι για πάνω από 8 χρόνια υποβάλλονταν σε διωγμούς από τους εθνικιστές που ήρθαν στην εξουσία στο Κίεβο μετά το πραξικόπημα του 2014.
«Δεν είναι η Ρωσία που πρέπει να φοβάται η ελληνική κοινότητα. Αναλάβαμε την ευθύνη να προστατεύουμε όλους τους κατοίκους αυτής της περιοχής, και οι Έλληνες δεν αποτελούν εξαίρεση».
Καταλαβαίνετε ότι οι ελληνικής καταγωγής πολίτες που βρίσκονται στις «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονμπάς βρίσκονται σε μια περίεργη κατάσταση, με τον φόβο για το μέλλον τους να είναι το κυρίαρχο συναίσθημα. Έχουν να φοβηθούν κάτι οι Έλληνες του Ντονμπάς;
Σε καμιά περίπτωση δεν είναι η Ρωσία που πρέπει να φοβάται η ελληνική κοινότητα. Αναλάβαμε την ευθύνη να προστατεύουμε όλους τους κατοίκους αυτής της περιοχής, και οι Έλληνες δεν αποτελούν εξαίρεση. Η πολιτισμική πολυμορφία αποτελεί ιστορική παράδοση για τη χώρα μας. Οι Έλληνες είναι ισότιμοι πολίτες της Ρωσίας, όπου έχουν δημιουργηθεί όλες οι συνθήκες για τον αυτοπροσδιορισμό τους. Έχουμε μεγάλη εμπειρία σε αυτό.
Να υπενθυμίσω πως στο πρόγραμμα των ρωσικών σχολείων συμπεριλαμβάνεται και η ελληνική γλώσσα. Παραδείγματος χάριν την μαθαίνουν τα παιδιά της Κριμαίας, της περιφέρειας του Κρασνοντάρ, για να μην αναφέρω και τη Μόσχα. Λειτουργούν πολιτιστικοί σύλλογοι, δραστηριοποιούνται οργανώσεις της διασποράς που παρέχουν όλη τη δυνατή βοήθεια σε ομοεθνείς τους στο Ντονμπάς.
Τον Απρίλιο τ.ε. στο πλαίσιο του Πανρωσικού Πασχαλινού Φέστιβαλ «Η Ανάσταση», το οποίο οργανώθηκε από το «Σύλλογο των Ελλήνων της Μόσχας», έγινε παρέλαση των ελληνικών χορευτικών συγκροτημάτων από διάφορες πόλεις της Ρωσίας. Σε αυτή έλαβε μέρος και η χορευτική ομάδα του συγκροτήματος λαϊκού τραγουδιού και χορού «Τα Διαμάντια του Σαρτανά» από τη Μαριούπολη.
Πως βιώνουν οι Ρώσοι υπήκοοι που βρίσκονται στην Ελλάδα, αυτές τις «κακές σχέσεις» με την Ελλάδα; Έχουν υπάρξει προβλήματα;
Από την αρχή της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία στα ελληνικά μίντια εξαπολύθηκε μια μεγάλης κλίμακας αντιρωσική εκστρατεία. Υπήρχαν και επιθέσεις στους συμπατριώτες μας από τους διαμένοντες εδώ Ουκρανούς. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, παρά όλη αυτήν την υστερία, που πυροδοτείται από τα ΜΜΕ, μιλάμε για μεμονωμένα περιστατικά, και η κατάσταση της ρωσικής διασποράς, ιδιαίτερα σε σύγκριση με αυτό που γίνεται σε άλλες χώρες της ΕΕ, παραμένει ικανοποιητική. Οι συμπατριώτες μας στην Ελλάδα δεν υφίστανται καταπιέσεις. Και υπάρχει προφανής εξήγηση γι’ αυτό: εδώ λειτουργεί η «γενετική μνήμη» που δεν αφήνει να ξεχαστούν οι ιδιαίτεροι, στενοί δεσμοί με τη χώρα μας, και δεν μπορεί να την επηρεάσει καμιά ρωσοφοβική πρόκληση.
Η μακρόχρονη παραμονή σας στην Ελλάδα, μετά την αποχώρηση του Πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας, σας απονέμει τον άτυπο τίτλο του Πρύτανη των Πρέσβεων. Θα αναλάβετε κάποιες πρωτοβουλίες;
Απ’ όσο γνωρίζω, ο Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας βρίσκεται στην Ελλάδα και συνεχίζει να ασκεί τα καθήκοντά του.
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους Έλληνες;
Θα ήθελα να ευχηθώ στους Έλληνες ειρήνη και ευημερία. Η ιστορική, πολιτιστική και πνευματική εγγύτητα των λαών μας δεν επηρεάζεται από το πώς εξελίσσονται οι διακρατικές σχέσεις. Οι καιροί αλλάζουν και η σημερινή δύσκολη περίοδος οπωσδήποτε αργά ή γρήγορα θα τελειώσει.
