«Η τουρκική πλευρά ροκάνιζε τον χρόνο με στόχο να μείνει άλυτο το Κυπριακό μέχρι τις Προεδρικές Εκλογές του 2008, προσδοκώντας ότι θα φύγει ο Τάσσος Παπαδόπουλος από την εξουσία και θα προκύψει ένας «πιο διαλλακτικός», όπως έλεγαν, πρόεδρος. Και τα κατάφεραν. Έφυγε ο Τάσσος Παπαδόπουλος που, κατά κάποιους, «δεν ήθελε λύση» και έκτοτε έχουν περάσει 12 ολόκληρα χρόνια, με δύο Προέδρους που υποτίθεται «ήθελαν λύση». Λύθηκε το Κυπριακό; Όχι» λέει σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή» Κύπρου με αφορμή το αφιέρωμα 60 Χρόνια Κυπριακής Δημοκρατίας και την περίοδο του Σχεδίου Ανάν ο στενός συνεργάτης του Τάσσου Παπαδόπουλου και διευθυντής του Κέντρου Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος, Χρύσης Παντελίδης.
Ο ίδιος αναφέρει πως βάσει πρακτικών ο Δημήτρης Χριστόφιας συμφωνούσε πλήρως με τους χειρισμούς στη διαπραγμάτευση. Το τι είπε ο Δημήτρης Χριστόφιας, τριάμισι ολόκληρα χρόνια μετά το Μπούργκενστοκ, δηλαδή το φθινόπωρο του 2007, μετά δηλαδή που αποφάσισε να διεκδικήσει την Προεδρία, ήταν ασφαλώς πρόφαση, για να δικαιολογήσει την υποψηφιότητά του απέναντι στον Τάσσο Παπαδόπουλο, τον οποίο στήριζε μέχρι τον Ιούλιο του 2007, χωρίς οποιαδήποτε διαφωνία. Εξηγεί τι έγινε στο περιβόητο δείπνο που όπως λέει δεν ήταν δείπνο αλλά συνάντηση που ήταν σε πλήρη γνώση του Δημήτρη Χριστόφια.
Συνέντευξη στον Απόστολο Κουρουπάκη
Ο Τάσσος Παπαδόπουλος κατηγορείται ότι δεν έδωσε τις κόκκινες γραμμές της ε/κ πλευράς κατά τις διαπραγματεύσεις στο Μπούργκενστοκ.
Πρόκειται για μια ψευδή και εντελώς ατεκμηρίωτη κατηγορία. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος κατέθεσε και μάλιστα γραπτώς, τις θέσεις της Ελληνοκυπριακής κοινότητας στο Μπούργκενστοκ, με πιο τελευταία ημερομηνία την 30η Μαρτίου 2004. Επιπρόσθετα, τόσο στο Μπούργκενστοκ, όσο και πριν από αυτό, στην πολυήμερη διαδικασία στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, ο Τάσσος Παπαδόπουλος συμμετείχε με κάθε καλή πίστη και θέληση, προκειμένου να διαπραγματευτεί με ειλικρίνεια, εντιμότητα και με στόχο μια σωστή λύση. Δυστυχώς, όμως, ήταν ο μόνος που το έκανε αυτό. Από την πρώτη μέρα της διαδικασίας ήταν εμφανές ότι η τουρκική πλευρά, είτε χρονοτριβούσε, είτε έθετε θέματα εκτός των προβλεπόμενων παραμέτρων, προσβλέποντας προφανώς στην επιδιαιτησία. Εμφανής, δυστυχώς, ήταν και η απροθυμία των Ηνωμένων Εθνών και, ειδικότερα, του κ. Ντε Σότο, για οποιαδήποτε ουσιαστική διαπραγμάτευση. Μάλιστα, ο Τάσσος Παπαδόπουλος δεν παρέλειψε να καυτηριάσει αυτή την στάση της τουρκικής πλευράς, αλλά και του κ. Ντε Σότο, στον ίδιο τον κ. Ανάν, σε μια από τις επιστολές που αντάλλαξε μαζί του, τον Μάρτιο του 2004. Ήταν υπό αυτές, λοιπόν, τις συνθήκες, που ο Τάσσος Παπαδόπουλος διεκδίκησε συγκεκριμένες ουσιαστικές βελτιώσεις στο Σχέδιο Ανάν, το οποίο είχε υποβληθεί 16 ολόκληρους μήνες προηγουμένως, επί διακυβέρνησης Κληρίδη και είχε συζητηθεί διεξοδικά, τόσο ανάμεσα στα μέρη, όσο και δημοσίως. Προφανώς, όποιος ισχυρίζεται, ψευδώς, ότι ο Τάσσος Παπαδόπουλος δεν διαπραγματεύτηκε στο Μπούργκενστοκ, δίνει άλλοθι στην τουρκική πλευρά για την αδιάλλακτη στάση της. Το τι είπε ο Δημήτρης Χριστόφιας, τριάμισι ολόκληρα χρόνια μετά το Μπούργκενστοκ, δηλαδή το φθινόπωρο του 2007, μετά δηλαδή που αποφάσισε να διεκδικήσει την Προεδρία, ήταν ασφαλώς πρόφαση, για να δικαιολογήσει την υποψηφιότητά του απέναντι στον Τάσσο Παπαδόπουλο, τον οποίο στήριζε μέχρι τον Ιούλιο του 2007, χωρίς οποιαδήποτε διαφωνία. Άλλωστε, στην κριτική Χριστόφια του φθινοπώρου 2007 απαντά ο ίδιος ο Χριστόφιας, της τριετίας 2004-2007, ο οποίος δήλωνε, κατ’ επανάληψη, πλήρη ικανοποίηση για τους διαπραγματευτικούς χειρισμούς του Τάσσου Παπαδόπουλου.
Το διάγγελμα του Τάσσου Παπαδόπουλου οδήγησε την επόμενη μέρα στην παραίτηση του Κίκη Καζαμία από το Υπουργικό Συμβούλιο, υποστηρίζοντας πως Ο Πρόεδρος εκμηδένιζε την άλλη άποψη. Μάλιστα, λέγεται πως ο Δημήτρης Χριστόφιας του είχε ζητήσει να μην πάρει κάθετη θέση. Ισχύει; Εκ των υστέρων πιστεύετε ότι η διαχείριση του «όχι» θα έπρεπε να ήταν διαφορετική;
Όχι. Αποτελεσματική ήταν η διαχείριση του «Όχι», ορθότατη ήταν η θέση που πήρε ο Τάσσος Παπαδόπουλος, τεκμηριωμένο, αναλυτικό και πλήρες ήταν το Διάγγελμα με το οποίο δημοσιοποίησε στον κυπριακό λαό και σε ολόκληρο το έθνος αυτή του τη θέση. Αλλοίμονο, εάν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ηγέτης της ελληνοκυπριακής κοινότητας δεν λάμβανε καθαρή θέση για ένα σχέδιο που θα καθόριζε την τύχη της πατρίδας μας εσαεί. Σε ό,τι αφορά τον ισχυρισμό σας για τον Δημήτρη Χριστόφια, οφείλω να επισημάνω ότι ουδέποτε ζήτησε από τον Τάσσο Παπαδόπουλο «να μην πάρει κάθετη θέση». Μάλιστα, δύο μέρες πριν το Διάγγελμα, ο Τάσσος Παπαδόπουλος κάλεσε σε σύσκεψη τους αρχηγούς τον Κομμάτων που τον στήριζαν, περιλαμβανομένου ασφαλώς και του Δ. Χριστόφια – στην οποία ήμουν παρών και τηρούσα και τα Πρακτικά – όπου επιβεβαιώθηκε από όλους το δικαίωμα, τόσο του Προέδρου Παπαδόπουλου, όσο και των κομμάτων, να πάρουν τη θέση που κρίνει ο καθένας. Μάλιστα, ο Τάσσος Παπαδόπουλος ανέφερε στους αρχηγούς ότι θεωρεί καθήκον του το να τοποθετηθεί δημόσια και με σαφήνεια. Παρεμπιπτόντως, θυμάμαι πολύ χαρακτηριστικά τον Δημήτρη Χριστόφια να δηλώνει και σε εκείνη τη σύσκεψη ότι δεν έχει καμία διαφωνία με τον Τάσσο Παπαδόπουλο σε ό,τι αφορά τη διαπραγμάτευση.
Ούτε μυστικό, ούτε δείπνο,ήταν η συνάντηση στη Στράκκα…
Υπήρξαν πολλές επικρίσεις για το περιβόητο μυστικό δείπνο με τον Σερντάρ Ντενκτάς που εκλήφθηκε ως προσπάθεια υπόγειας συνεννόησης με δυνάμεις που ήταν ενάντια στη λύση…
Πρόκειται για γελοίες επικρίσεις, που εκφράζονται είτε από άγνοια των γεγονότων, είτε από κακοπιστία και εμμονή κάποιων να σκαρφιστούν κάτι εναντίον του Τάσσου Παπαδόπουλου. Κατ’ αρχάς, τον Σερντάρ Ντενκτάς δεν τον επέλεξε ο Τάσσος Παπαδόπουλος για συνάντηση αλλά τον έστειλε ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, που ήταν τότε ο λεγόμενος «πρωθυπουργός». Θυμίζω ότι ο Σερντάρ Ντενκτάς ήταν τότε λεγόμενος «αναπληρωτής πρωθυπουργός» και ότι μαζί με τον Ταλάτ εκπροσωπούσαν την τουρκοκυπριακή κοινότητα, μετά που ο Ραούφ Ντενκτάς αρνήθηκε να πάει στο Μπούργκενστοκ. Στο Μπούργκενστοκ, λοιπόν, τον Μάρτιο του 2004, οι αντιπροσωπείες των δύο κοινοτήτων διέμεναν στο ίδιο ξενοδοχείο και είχαν συνεχώς ανεπίσημες συναντήσεις και συζητήσεις, στο περιθώριο της διαδικασίας. Ένα σημαντικό θέμα που συζητείτο, ήταν η επικείμενη ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την 1η Μαΐου 2004, είτε με λύση του Κυπριακού, είτε χωρίς. Ενόσω λοιπόν βρίσκονταν στο Μπούργκενστοκ ακόμα, ο Σερντάρ Ντενκτάς ζήτησε ανεπίσημη συνάντηση με τον Τάσσο Παπαδόπουλο, για συζήτηση αυτού του ενδεχόμενου αναβολής του δημοψηφίσματος, κάτι που, όπως θυμάστε, είχαν προτείνει ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ εκείνη την περίοδο. Και πράγματι, αφού πρώτα ενημέρωσε όλους τους αρχηγούς των κομμάτων που τον συνόδευαν εκεί για αυτό το αίτημα, ο Τάσσος Παπαδόπουλος συνάντησε τον Σερντάρ Ντενκτάς δύο φορές και ακολούθως ενημέρωσε ξανά τους αρχηγούς για το περιεχόμενό των συναντήσεων τους. Επομένως, ούτε «κρυφές», ούτε «ύποπτες» ήταν αυτές οι συναντήσεις. Μετά την επιστροφή στην Κύπρο και αφού γινόταν φανερό ότι οι Ελληνοκύπριοι θα απέρριπταν το Σχέδιο Ανάν, ο Σερντάρ Ντενκτάς επικοινώνησε ξανά με τον Τάσσο Παπαδόπουλο και ζήτησε νέα συνάντηση για συνέχιση των συζητήσεων του Μπούργκενστοκ σχετικά με το ρόλο και θέση των Τουρκοκυπρίων μετά την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό το φως της επικείμενης απόρριψης του Σχεδίου. Για προφανείς λόγους, η συνάντηση δεν μπορούσε να γίνει στο Προεδρικό Μέγαρο και έτσι διευθετήθηκε να γίνει στην οικία του Τάσσου Παπαδόπουλου, στην Στράκκα. Προφανώς, δεν ήταν «μυστική». Απλώς, δεν υπήρχε λόγος δημοσιοποίησης στα ΜΜΕ, τη δεδομένη στιγμή, καθώς επρόκειτο, ουσιαστικά, για συνέχιση των άτυπων συζητήσεων που γινόντουσαν στο Μπούργκενστοκ. Για την πρώτη συνάντηση στη Στράκκα, ο Τάσσος Παπαδόπουλος ενημέρωσε τον Δ. Χριστόφια – που ήταν τότε Πρόεδρος της Βουλής και αρχηγός του μεγαλύτερου και συγκυβερνώντος κόμματος – τόσο πριν όσο και μετά τη συνάντηση. Επιπρόσθετα, σε εκείνη την πρώτη συνάντηση, ο Τάσσος Παπαδόπουλος ανέφερε ότι σε τέτοιες διαβουλεύσεις θα έπρεπε να μετέχει και ο κ. Ταλάτ. Ο Σερντάρ Ντενκτάς είπε ότι ο κ. Ταλάτ ήταν πλήρως ενημερωμένος και ότι θα του ζητούσε να παραστεί, είτε ο ίδιος, είτε αντιπρόσωπός του, σε ενδεχόμενη νέα συνάντηση. Πράγματι, διευθετήθηκε δεύτερη συνάντηση και σε αυτήν μετείχε εκπρόσωπος του κ. Ταλάτ, όπως μετείχε και ο Δημήτρης Χριστόφιας κατά παράκληση του Τάσσου Παπαδόπουλου. Ούτε στη δεύτερη συνάντηση υπήρξε κάποια κατάληξη, διότι τόσο ο Τάσσος Παπαδόπουλος, όσο και ο Δημήτρης Χριστόφιας, δεν δέχτηκαν ότι μπορούσε να γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε αναβάθμιση της τουρκοκυπριακής λεγόμενης «διοίκησης», ή ότι οι τοποθετήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έπρεπε να ήταν από πριν συμφωνημένες, όπως ήθελαν οι Τουρκοκύπριοι. Αυτή λοιπόν είναι η αλήθεια για τα περιβόητα «δείπνα». Τα οποία, παρεμπιπτόντως δεν ήταν καν δείπνα, αλλά μόνο συναντήσεις! Δυστυχώς, έκτοτε, διάφοροι μυθοπλάστες διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, μόνο και μόνο για να λασπολογήσουν τον Τάσσο Παπαδόπουλο, προκαλώντας, όμως, ζημιά στο εθνικό συμφέρον.
Μετά το δημοψήφισμα εγκαινιάστηκε ένας διάλογος με τα Ηνωμένα Έθνη για τις αλλαγές που η δική μας πλευρά επεδίωκε στο Σχέδιο Ανάν. Πώς είναι δυνατό να ζητούσαμε αλλαγές πάνω σε ένα απαράδεκτο σχέδιο;
Μα για να το μετατρέψουμε σε σχέδιο αποδεκτό. Μην ξεχνάτε ότι, το Σχέδιο Ανάν επιδόθηκε στον Γλαύκο Κληρίδη, στις 11 Νοεμβρίου 2002. Ήταν, ουσιαστικά, το επιστέγασμα διαβουλεύσεων και συζητήσεων των Ηνωμένων Εθνών και διαφόρων διαμεσολαβητών, οι οποίες άρχισαν και εξελίχθηκαν επί διακυβέρνησης Κληρίδη, μετά το 1998 και το φιάσκο των πυραύλων S-300. Ως είχε, το σχέδιο Ανάν δεν έγινε αποδεκτό, ούτε από τον τότε Πρόεδρο Κληρίδη, ούτε από το Εθνικό Συμβούλιο. Και γενικώς, περιείχε πολλές επικίνδυνες και προβληματικές διατάξεις, που θα έπρεπε να αλλάξουν. Προερχόμενο από τα Ηνωμένα Έθνη και με δεδομένη την μη-αποδοχή του ως είχε, ήταν αναπόφευκτο ότι θα αποτελούσε βάση διαπραγμάτευσης για τη συνέχεια. Οι παραλλαγές που ακολούθησαν δεν ήταν ικανοποιητικές και η τουρκική πλευρά παρέμενε αδιάλλακτη. Όπως είπαμε αμέτρητες φορές, οι Ελληνοκύπριοι απέρριψαν ένα συγκεκριμένο σχέδιο, δεν απέρριψαν τη λύση. Γι’ αυτό και ο Τάσσος Παπαδόπουλος άρχισε μια τιτάνια προσπάθεια για να πείσει διεθνώς για τις σωστές και αγνές προθέσεις των Ελληνοκυπρίων και για να διεκδικήσει μια σωστή λύση. Προφανώς και δεν εξαφανίστηκε μαγικά το Σχέδιο Ανάν μετά την απόρριψή του, γι’ αυτό άλλωστε συναντούμε ακόμα κάποιες από τις αρνητικές πτυχές του. Όμως, με την τακτική που ακολούθησε ο Τάσσος Παπαδόπουλος, η Κυπριακή Δημοκρατία διασώθηκε και γλύτωσε από αυτό το κάκιστο σχέδιο, εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πέτυχε, δύο χρόνια μετά, τη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου 2006, η οποία, σε συνδυασμό με την επιστολή του Βοηθού Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Ιμπραχίμ Γκαμπάρι, της 15ης Νοεμβρίου 2006, έθετε γερές βάσεις για μια νέα, πιο σωστή, διαδικασία με στόχο τη λύση. Δυστυχώς, στη διάρκεια ολόκληρου του 2007 η τουρκική πλευρά ροκάνιζε τον χρόνο με στόχο να μείνει άλυτο το Κυπριακό μέχρι τις Προεδρικές Εκλογές του 2008, προσδοκώντας ότι θα φύγει ο Τάσσος Παπαδόπουλος από την εξουσία και θα προκύψει ένας «πιο διαλλακτικός», όπως έλεγαν, πρόεδρος. Και τα κατάφεραν. Έφυγε ο Τάσσος Παπαδόπουλος που, κατά κάποιους, «δεν ήθελε λύση» και έκτοτε έχουν περάσει 12 ολόκληρα χρόνια, με δύο Προέδρους που υποτίθεται «ήθελαν λύση». Λύθηκε το Κυπριακό; Όχι. Και όχι μόνο δεν λύθηκε, αλλά έχουν γίνει υποχωρήσεις που υποβάθμισαν την Κυπριακή Δημοκρατία, αναβάθμισαν το ψευδοκράτος και εγκλώβισαν την ελληνοκυπριακή κοινότητα στα αδιέξοδα που έχουμε μπροστά μας, με ορατό πλέον τον κίνδυνο της περαιτέρω εδραίωσης και νομιμοποίησης της διχοτόμησης μέσω, εν τέλει, «λύσης δύο κρατών». Κακά τα ψέματα, όσο κι αν ενοχλεί κάποιους, η πραγματικότητα είναι μία: Ο Τάσσος Παπαδόπουλος διέσωσε την Κυπριακή Δημοκρατία, πέτυχε την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ήταν ο μόνος που είχε την ικανότητα να διεκδικήσει μια σωστή λύση του Κυπριακού, αλλά και την αξιοπιστία να πείσει τους Ελληνοκύπριους για την ποιότητα και το περιεχόμενό μιας τέτοιας λύσης.