Ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης, μίλησε συνεδρίαση της Ελέγχου Προϋπολογισμού (CONT) του Ευρωκοινοβουλίου, στη συζήτηση με θέμα «Ειδική έκθεση 21/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) – Η αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με τα Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρθηκε στον ρόλο των «BigFour» συμβουλευτικών εταιρειών τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση των εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης.
Εστίασε ιδιαίτερα στη δημοσιογραφική αποκάλυψη, με συμμετοχή ερευνητών από 15 χώρες, πως η πολυεθνική εταιρεία PwC συμμετείχε ως σύμβουλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη στον σχεδιασμό του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και κατόπιν βρέθηκε ως ανάδοχος στην κοινοπραξία στην οποία η κυβέρνηση της ΝΔ ανέθεσε το πρώτο έργο Πληροφορικής του Ταμείου Ανάκαμψης (<-LINK).
Για τη σύμβαση αυτού του έργου, συνολικής αξίας 51.522.000 ευρώ, με υπογραφή Κυριάκου Πιερρακάκη, στην ανακοίνωση των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Οικονομικών, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Σκυλακάκης αναφέρει ότι «γίνεται πράξη με επιχορήγηση, ύψους 36,1 εκατ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
Δίνοντας τον λόγο στον Δημήτρη Παπαδημούλη, η Πρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμού Μόνικα Χολμέγιερ είπε:
«Κύριε Παπαδημούλη, χαίρομαι που έχουμε εδώ συναδέλφους και από άλλες επιτροπές και είστε εισηγητές, αρμόδιοι για τον μηχανισμό του Ταμείου Ανάκαμψης. Αγαπητέ συνάδελφε, έχετε τον λόγο».
Ως σκιώδης εισηγητής της Ευρωομάδας της Αριστεράς (TheLeft) στην Επιτροπή Προϋπολογισμού (BUDG) για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ως μέλος του RRF Working group του Ευρωκοινοβουλίου, ο Δημήτρης Παπαδημούλης είπε τα εξής:
«Ευχαριστώ κα Πρόεδρε.
Είμαι εδώ και ως μέλος της Επιτροπής BUDG και ως μέλος της επιτροπής ECON και ως μέλος της επιτροπής που έχουμε συγκροτήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την κοινοβουλευτική εποπτεία των 27 εθνικών σχεδίων που θα αξιοποιήσουν τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Θέλω να ευχαριστήσω την κα Μάλετιτς για την παρουσία της εδώ και για τα όσα μας είπε και θα ήθελα να θέσω μια σειρά ερωτημάτων.
Το πρώτο αφορά και στην Κομισιόν και στο ΕλεγκτικόΣυνέδριο. Και η ερώτησή αυτή αφορά στην αξιοποίηση συμβούλων και στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση των έργων.
Διαβάζω, κα Μάλετιτς, στην Έκθεση που ετοιμάσατε και δημοσιεύσατε τον περασμένο Ιούνιο, και αφορά στην Κομισιόν, ότι η Κομισιόν έχει δώσει 1 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως για την περίοδο 2017-2020 για χρήση συμβούλων και σημειώνετε επί λέξη: “Η χρήση συμβούλων ενέχει πιθανούς κινδύνους υπερβολικής εξάρτησης και πιθανόν συγκρούσεων συμφερόντων. Η Επιτροπή δεν παρακολουθεί, δεν διαχειρίζεται και δεν μετριάζει σε επαρκή βαθμό τους εν λόγω κινδύνους”. Είναι μια κριτική προς την Κομισιόν. Η ερώτησή μου προς την Κομισιόν είναι: Γιατί δεν συμμορφώνεστε με τις παρατηρήσεις και συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου; Και η ερώτησή μου προς το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι: Αυτό που εντοπίζετε ως κίνδυνο για την Κομισιόν, δεν υπάρχει ως κίνδυνος και για τα κράτη μέλη;
Τι γίνεται όταν σε ένα εθνικό σχέδιο, ένας σύμβουλος που έχει συμβάλλει καθοριστικά στην ετοιμασία του ως σύμβουλος, γίνεται και ανάδοχος του έργου;
Έχω υπόψη μου ότι στη χώρα μου, την Ελλάδα, η PriceWaterhouseCooper (PwC), μια από τις “Big four” εταιρίες συμβούλων, που παίρνουν τη μερίδα του λέοντος από αυτές τις συμβάσεις, έπαιξε καθοριστικό ρόλο και στην ετοιμασία του ελληνικού σχεδίου που υπέβαλλε η ελληνική κυβέρνηση και ήταν και η πρώτη που πήρε ως ανάδοχομέλος μιας κοινοπραξίας, ένα μεγάλο έργο για την ψηφιακή μετάβαση.
Είναι αυτό θεμιτό και σωστό; Σκοπεύετε κα Μάλετιτς, να ελέγξετε και τέτοιες περιπτώσεις που μπορεί να εμπεριέχουν κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων;
Και τι σκοπεύετε να κάνετε, καθώς η Κομισιόν ξοδεύειπάρα πολλά λεφτά και δεν συμμορφώνεται με τις συστάσεις σας; Κι εσείς, η Κομισιόν, τι σκοπεύετε να κάνετε για να συμμορφωθείτε με τις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου;
Καθώς όπως ειπώθηκε κα Μάλετιτς και από εσάς, υπάρχουν ελλείματα διαφάνειας και λογοδοσίας.
Η δεύτερη μου ερώτηση είναι: Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να ενισχυθεί η διαφάνεια και λογοδοσία; Μιλάμε για εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ που δεν πρέπει με όρους διαφθοράς να πάνε στα χέρια ολιγαρχών, όπως σημειώσατε κι εσείς κα Πρόεδρε».
Η εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ΙβάναΜάλετιτς, απάντησε στον Δημήτρη Παπαδημούλη ως εξής:
«Κε Παπαδημούλη, κατ’ αρχήν, ευχαριστώ πολύ για τις ερωτήσεις σας. Πάντα υποβάλλατε πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις από την εποχή ακόμη που ήμουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κι αυτό είναι ένα παράδειγμα για το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα, της σύγκρουσης συμφερόντων.
Ένας σύμβουλος – πρώτα ορίζονται οι κανόνες, παίρνει χρήματα από τον μηχανισμό – χρησιμοποιούνται υποτίθεται επιτυχημένα τα κονδύλια. Αυτό είναι αντίφαση και αναφέρεται στον κανονισμό: Ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι αυτό δεν θα γίνεται, αυτή η διπλή χρηματοδότηση και σύγκρουση συμφερόντων. Αρκεί όμως, να λέμε ότι οφείλουν να το διασφαλίζουν; Ή να γίνεται μια δήλωση; Νομίζω ότι δεν αρκεί. Γιατί τα λέω όλα αυτά;
Στην περίπτωση που έχουμε μια κατάσταση όπως το Ταμείο Συνοχής όπου τα ποσοστά σφάλματος είναι πάρα πολύ χαμηλά, τότε θα έλεγα ότι πράγματι, εκεί εμπιστευόμαστε το σύστημα στακράτη μέλη και όλα είναι μια χαρά.
Αλλά τώρα, με αυτό τεράστιο ποσοστό σφαλμάτων, όπου συνεχίζονται πολλές περιπτώσεις – και της OLAF και αλλού στην Ευρώπη, βλέπουμε ότι πάρα πολλές έρευνες αφορούν και πάλι τον μηχανισμό.
Και λέμε ότι εναποτίθεται στα κράτη μέλη. Εδώ πράγματι υπάρχει ένα κενό και αυτό πρέπει κάπως να το λύσουμε, να δούμε πώς θα το χειριστούμε το όλο θέμα.
Ευχαριστώ πάρα πολύ για το παράδειγμα που αναφέρατε, γιατί αφορά την πρακτική. Και ρωτήσατε τι πρέπει να γίνει για να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια. Να χρησιμοποιούμε το σύστημα Αράχνη και να δίδονται πληροφορίες για τον τελικό αποδέκτη, αλλά αυτό είναι κάτι που το έχουμε συζητήσει για πάρα πολλά χρόνια και που βρίσκεται στα χέρια των κρατών μελών. Μπορούμε να το επιβάλλουμε αυτό και μέσα από τον μηχανισμό για τα κοινοτικά κονδύλια; Αν μπορούσαμε, θα ήμουν ευγνώμων.
Δηλαδή να είναι όλα ανοικτά και διαφανή και όλοι οι πολίτες στην Ευρώπη να μπορούν να βάζουν το όνομα του αποδέκτη και να έχουν όλες τα απαραίτητες πληροφορίες. Αυτό θα ήταν τέλειο. Και αυτό το συζητήσαμε όταν επίτροπος ήταν η κα ΚρισταλίναΓκεοργκίεβα, η οποία έλεγε ότι ο Ευρωπαϊκός προϋπολογισμός είναι ανοικτός για όλους, αλλά δεν συμβαίνει ακόμη αυτό.
Ελπίζω ότι θα ακολουθήσουμε αυτή την κατεύθυνση, διότι αυτό θα είναι πραγματική διαφάνεια – ποιος ακολουθεί και πώς τα χρήματα».
Τέλος, η Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Προϋπολογισμού, κα Μόνικα Χολμάγιερ, συμφώνησε με την παρατήρηση του Δημ. Παπαδημούλη ότι «η απάντηση της Κομισιόν δεν ήταν καθόλου επαρκής», λέγοντας τα εξής:
«Λαμβάνουμε υπόψη τα ερωτήματα αυτά. Ακούμε για πληρωμές επί οροσήμων και στόχων, για πληρωμές και εταιρείες. Θέλουμε περαιτέρω επεξηγήσεις όσον αφορά τον μηχανισμό και τη χρήση τέτοιων εταιριών, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και γενικότερα».
