Την αρνητική του στάση απέναντι στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί εξέφρασε ο πολύ γνωστός Τούρκος ιστορικός και πρώην διευθυντής του μουσείου, Ιλμπέρ Ορταϊλί.
«Η Αγία Σοφία δεν είναι παιχνίδι, ούτε πρέπει να μετατρέπεται σε πολιτικό όχημα. Είναι επικίνδυνο», δήλωσε στο κανάλι «ΧαμπέρΤουρκ», το ρεπορτάζ του οποίου αποκάλυψε τη δικαστική τροπή της υπόθεσης στις 2 Ιουλίου. «Οι μουσειολόγοι και οι ιστορικοί πρέπει να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή. Πρέπει να σεβαστούμε την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης το 1934».
Όπως αναφέρει το «Έθνος», αυτή η συζήτηση περί μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί ανακινήθηκε αφού γι’ αυτό ακριβώς καλείται να αποφασίσει στις 2 Ιουλίου το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο θα εξετάσει το αίτημα ακύρωσης του προεδρικού διατάγματος που μετέτρεψε το σύμβολο του χριστιανισμού σε μουσείο το 1934. Αντικείμενο της συζήτησης του 10ου τμήματος του τουρκικού ΣτΕ θα είναι η ανάκληση της απόφασης του υπουργικού συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου του 1934, με την οποία η Αγία Σοφία μετατράπηκε από τέμενος σε μουσείο. Την ημερομηνία εκείνη, η Αγία Σοφία δεν λειτουργούσε ήδη ως τέμενος με απόφαση του Κεμάλ. Η συζήτηση στηρίζεται σε δικαστική προσφυγή που έκανε το 2016 ένας άγνωστος κατά τα άλλα «Σύλλογος για την προστασία βακουφίων, ιστορικών μνημείων και περιβάλλοντος».
Ο εισαγγελέας της έδρας είχε υποστηρίξει τότε ότι έπρεπε να απορριφθεί η προσφυγή, καθώς η χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείο εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Δημόσιας Διοίκησης. Ωστόσο, η εισήγηση αυτή δεν είναι δεσμευτική για το 10ο τμήμα του τουρκικού ΣτΕ. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το ίδιο τμήμα του τουρκικού ΣτΕ είχε αποφασίσει στο παρελθόν την ακύρωση αντίστοιχης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου του 1945, που αφορούσε τη μετατροπή σε μουσείο της Μονής της Χώρας. Η δίκη αυτή είχε ξεκινήσει και πάλι με προσφυγή του ίδιου συλλόγου.
