Μία παλιά δική της παράδοση που την θέλει να διχάζεται και να αλληλοσπαράζεται κρατά η Θεσσαλονίκη, με νέο πεδίο αυτής της παθογένειας τη «Νέα ΔΕΘ»!
Η κοινωνία της πόλης ήταν μοιρασμένη στα δύο, άλλοτε με καθαρές πλειοψηφίες και άλλοτε όχι μπροστά σε όλες τις μεγάλες προκλήσεις της: στην κατασκευή του περιφερειακού, στη δεκαετία του ’80, στην επέκταση της παλιάς παραλίας και στο μετρό ή τραμ σ’ αυτήν του ’90, στην ανέγερση δημαρχιακού και δικαστικού μέγαρο, στην αναμόρφωση της Πλατείας Διοικητηρίου, την κατασκευή της υποθαλάσσιας αρτηρίας αλλά και για το αν ο σταθμός Βενιζέλου του μετρό θα πρέπει να κατασκευαστεί με ή χωρίς την απόσπαση των αρχαιοτήτων…
Τώρα διχάζεται για το αν θα πρέπει να προχωρήσει η ανάπλαση του εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου ή εάν η ΔΕΘ θα πρέπει να μετεγκατασταθεί στη Σίνδο για να αφήσει ένα οικόπεδο- φιλέτο ελεύθερο προκειμένου αυτό να μετατραπεί σε ένα θεσσαλονικιώτικο Hyde ή Central Park!
Το «σχέδιο Καραμανλή» άλλωστε, που προωθήθηκε το 2005, όριζε ότι η ΔΕΘ θα πήγαινε στη Σίνδο και από εκείνες τις άνετες εγκαταστάσεις της θα διεκδικούσε την διεθνή έκθεση EXPO, διεκδίκηση που δρομολογήθηκε από την κυβέρνηση Σημίτη, με ενορχηστρωτή τον επίσης Θεσσαλονικιό Βαγγέλη Βενιζέλο, ως αντιστάθμισμα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004.
Εκείνο το σχέδιο είχε την ομόθυμη υποστήριξη όλων των φορέων της πόλης.
Η αποτυχία στη διεκδίκηση και πολύ περισσότερο η κρίση που ακολούθησε έκανε τα σχέδια αυτά να φαντάζουν ως όνειρα θερινής νυκτός. Για να έρθουμε έτσι στο 2012 που η ΔΕΘ με τη νέα διοίκηση της στο τιμόνι της οποίας τοποθετούνται οι Τάσος Τζήκας και Κυριάκος Ποζρικίδης (που παραμένουν έκτοτε), κάνει την πρώτη προμελέτη. «Αυτή καταλήγει στη βεβαιότητα ότι η ΔΕΘ θα επιβιώσει μόνο εάν παραμείνει στη σημερινή της θέση αλλά και σε ένα πιο όμορφο, πιο μοντέρνο και πιο λειτουργικό εκθεσιακό κέντρο», τονίζει ο κ. Τζήκας.
Με το στόχο αυτό αρχίζουν όλες οι διαδικασίες που καταλήγουν στο αποτέλεσμα ενός διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, το οποίο περιλαμβάνει:
-Ένα εκθεσιακό και συνεδριακό κέντρο γύρω από το Παλέ ντε Σπορ, με βιοκλιματικά περίπτερα, μοντέρνας αρχιτεκτονικής.
-Ένα εμβληματικό κτίριο που θα είναι το επιχειρησιακό κέντρο για το ΑΠΘ και την πόλη.
-Επιχειρηματικό κέντρο στο δυτικό άκρο που εφάπτεται με την πόλη.
-Ένα ξενοδοχείο-μπουτίκ.
-Υπόγειο πάρκινγκ 2.000 θέσεων.
-Αστικό πάρκο 60 στρεμμάτων γύρω από όλα τα παραπάνω, που αντιστοιχεί στο 50% της συνολικής έκτασης, που ουσιαστικά παραδίδεται στους πολίτες.
Η μελέτη και κυρίως η ιδέα της παραμονής της ΔΕΘ στις σημερινές εγκαταστάσεις της έγινε δεκτή με ενθουσιασμό τόσο από την προηγούμενη όσο και από τη σημερινή κυβέρνηση. Όπως άλλωστε και από τους φορείς της πόλης. Τόσο ο Απόστολος Τζιτζικώστας όσο και ο Κων. Ζέρβας, όπως άλλωστε και τα επιμελητήρια και οι παραγωγικοί φορείς πρωτοστατούν στις μάχες που δίνονται ώστε να προχωρήσει η ανάπλαση.
Κάπου εδώ όμως μπαίνει το σαράκι της πόλης: ο διχασμός!
Στις 26 Νοεμβρίου εμφανίζεται «Κίνηση Πολιτών» την οποία συγκροτούν 42 προσωπικότητες της πόλης, προερχόμενοι από την κεντροαριστερά και ακολουθούν σε δύο φάνεις, μερικές εβδομάδες αργότερα, 65 πανεπιστημιακοί που ζητούν τη ματαίωση του σχεδίου.
Ως κερασάκι στην τούρτα ήρθε και η σύσκεψη των δημάρχων της δυτικής Θεσσαλονίκης οι οποίοι με τις ευλογίες της Εκκλησίας (αφού φιλοξενήθηκαν στο γραφείο του Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα), αξιώνουν τη μετεγκατάσταση του εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου στη δική τους περιοχή.
Μία από τις παραδοξότητες είναι ότι άτομα της Κεντροαριστεράς υποστηρίζουν το «Σχέδιο Καραμανλή» για μετεγκατάσταση στη Σίνδο, ενώ άτομα της κεντροδεξιάς την παραμονή της ΔΕΘ στο κέντρο της πόλης!
Τα εκατέρωθεν επιχειρήματα
Τέσσερα είναι τα επιχειρήματα της ΔΕΘ:
1.Αν φύγει από το κέντρο θα μαραζώσει και θα κλείσει. Και αν μαραζώσει η ΔΕΘ μαζί της θα μαραζώσει και η Θεσσαλονίκη.
2.Το σχέδιο ουσιαστικά προβλέπει αυτό που οι αντιδρώντες επιθυμούν: ένα μεγάλο χώρο πρασίνου.
3.Επειδή προβλέπονται και χρήσεις με έσοδα (ξενοδοχείο, πάρκινγκ, επιχειρηματικό κέντρο), διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του πάρκου, το οποίο χωρίς αυτές τις χρήσεις θα εγκαταλειφθεί. Οι χρήσεις θα ανακουφίσουν και θα δώσουν πνοή στην πόλη!
4.Δεν υπάρχει θέμα εμπορικού κέντρου, οι χρήσεις αυτές απαγορεύονται από τη μελέτη.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα Σύμβουλο της ΔΕΘ Κυριάκο Ποζρικίδη, «όλες οι απόψεις είναι σεβαστές, ωστόσο καλό θα είναι να υποβάλλονται στο πλαίσιο θεσμικών λειτουργιών, όπως είναι η Διαβούλευση».
Οι αντιδρώντες ισχυρίζονται ότι:
1.Η πόλη χρειάζεται ένα μητροπολιτικό πάρκο, από το Σέιχ- Σου έως τη θάλασσας, όπως άλλωστε το είχε σχεδιάσει ο Εμπράρ.
2.Το σχέδιο είναι ανέφικτο αφού είναι ΣΔΙΤ, ενώ είναι ανταγωνιστικό ως προς το ιστορικό κέντρο, που είναι σήμερα το εμπορικό κέντρο της πόλης
3.Αυξάνονται επίσης τα επιτρεπόμενα ύψη κτηρίων: 12 μ. γενικά, 16 μ. για κτήρια γραφείων και τραπεζών και 32 (!) μ. για το ξενοδοχείο. Τα ύψη αυτά, σε συνδυασμό με τη διάταξη των οικοδομήσιμων επιφανειών, θα δημιουργήσουν πραγματικό τείχος στη βόρεια και δυτική πλευρά της έκτασης. Η θέα προς το Δάσος θα χαθεί όπως και η οπτική επαφή με το ΑΠΘ και τη Ροτόντα, ενώ οι ανατολικές συνοικίες θα φύγουν από το οπτικό πεδίο. Η αισθητική επιβάρυνση του αστικού τοπίου είναι προφανής.
4.Όλα αυτά δεν παραπέμπουν σε εκθεσιακό χώρο, αλλά σε ένα νέο επιχειρηματικό κέντρο που ανατρέπει την υφιστάμενη ισορροπία του πολεοδομικού οργανισμού.
Τι λένε οι μεν για τους δε
Ενδιαφέρον έχουν και οι αιχμές που εξαπολύονται εκατέρωθεν. Άτομα προσκείμενα στη διοίκηση της ΔΕΘ, που αποφεύγουν την αντιπαράθεση δημοσίως για να μην πολώσουν το κλίμα, λένε ότι πίσω από κάθε αντίδραση δεν υπάρχει σοβαρή και επεξεργασμένη επιχειρηματολογία αλλά ιδιοτέλεια! Ισχυρίζονται ότι πολλοί πανεπιστημιακοί αντιδρούν επειδή (νομίζουν ότι) θα χάσουν τη θέα της θάλασσας που έχουν από τα γραφεία τους! Επίσης αποδίδουν αυτές τις αντιρρήσεις σε αντιπολιτευτικούς ή κομματικούς λόγους αλλά και σε μία ιδιότυπη συνήθεια που αναπτύσσεται στη Θεσσαλονίκη από κάποιους «προοδευτικούς» και «ελίτ» κύκλους που δεν θέλουν τίποτε να αλλάξει στην πόλη!
«Είναι οι ίδιοι που πήγαν το μετρό 11 χρόνια πίσω, είναι οι ίδιοι που ματαίωσαν την υποθαλάσσια είναι οι ίδιοι που συζητούν πάντα όχι τι θα γίνει αλλά τι δε θα γίνει στην πόλη», λένε χαρακτηριστικά.
Οι αντιδρώντες καταλογίζουν κι αυτοί ιδιοτέλεια στους επικριτές τους. Ισχυρίζονται ότι οι άνθρωποι της ΔΕΘ εφηύραν ένα σχέδιο προκειμένου να διατηρηθούν οι ίδιοι ως ειδήμονες στο τιμόνι της ΔΕΘ μέχρις ότου αυτό υλοποιηθεί. Δηλαδή για τα επόμενα 10 χρόνια! Υποστηρίζουν ότι η ΔΕΘ έχει φάει τα ψωμιά της, καθώς οι γενικές εκθέσεις έχουν πεθάνει διεθνώς, ενώ οι κλαδικές διοργανώνονται πλέον από ιδιώτες και μόνο. Σύμφωνα με το σκεπτικό τους, τα στελέχη της ΔΕΘ επειδή θέλουν να διατηρήσουν τις θέσεις τους, επειδή δεν έχουν ουσιαστικό έργο, φτιάξαν ένα νέο αφήγημα, που φεύγει από τις αρμοδιότητες τους, αφού αγγίζει άλλες λειτουργίες της πόλης.
Παράλληλα λένε ότι υπηρετούν μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που θέλουν με πλάγιο τρόπο να πάρουν στην κατοχή τους το οικόπεδο- φιλέτο, ένα από τα πιο ακριβά ακίνητα της Ευρώπης!
Το… «τρέχει» η Κυβέρνηση
Όλα αυτά εκτυλίσσονται την ώρα που κυβερνητικοί φορείς προσπαθούν να προωθήσουν χωρίς καθυστερήσεις το σχέδιο. Ο Κυριάκος Μητοτάκης θεωρεί ότι η ανάπλαση θα είναι ένα επίτευγμα της κυβέρνησης του το οποίο θα είναι ορατό στο τέλος της τετραετίας ώστε να αποτελέσει ένα όπλο στην προεκλογική περίοδο. Για το λόγο αυτό αναφέρεται σ’ αυτήν κάθε φορά που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, ενώ προτρέπει τους ανθρώπους που επηρεάζει να βοηθούν στην πάταξη των διαφωνιών και των καθυστερήσεων.
Είναι τέλος χαρακτηριστικό, ότι το θέμα της ανάπλασης μπήκε ως πρώτο τόσο στον απολογισμό που ανάγνωσε κατά την αποχώρηση του από το ΥΜΑΘ ο Θόδωρος Καράογλου όσο και στον προγραμματισμό του διαδόχου του Σταύρου Καλαφάτη.
