«Η φτώχεια είναι η μεγαλύτερη μορφή βίας» έχει πει ο Μαχάτμα Γκάντι και η φράση αυτή είναι από τις πιο σκληρές αλήθειες που έχουν ειπωθεί.
Τι άλλαξε από τον καιρό του Γκάντι; Τίποτα. Γιατί μπορεί να ετοιμαζόμαστε να κάνουμε ταξίδια αναψυχής στο διάστημα όμως σε πολλά μέρη του πλανήτη παιδιά δεν έχουν πόσιμο νερό και πεθαίνουν από αυτό. Και όταν γίνεται κάτι τέτοιο, είναι σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα.
Μυρτώ Τζώρτζου
Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας ήταν μια ιδέα του Γαλλο-Πολωνού καθολικού ιερωμένου Γιόζεφ Βρεσίνσκι (1917-1988), ο οποίος είχε ιδρύσει την οργάνωση «International Movement ATD Fourth World» («Διεθνής οργάνωση “Όλοι Μαζί με Αξιοπρέπεια” Τέταρτος Κόσμος»), με σκοπό την καταπολέμηση της πείνας και της ακραίας φτώχειας σε όλο τον κόσμο.
Στις 17 Οκτωβρίου 1987 έγινε μια πολύ μεγάλη διαδήλωση στο Παρίσι όπου συγκεντρώθηκαν 100 χιλιάδες άτομα με σκοπό να δηλώσουν τη στήριξή τους στις προσπάθειες του ιερωμένου. Ένα χρόνο μετά ο Βρεσίνσκι πέθανε.
Στις 22 Δεκεμβρίου 1992, η γενική συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε την 17η Οκτωβρίου ως «Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας».
Η πανδημία και ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία δυστυχώς έκαναν χειρότερα τα πράγματα. Ο στόχος για τον τερματισμό της ακραίας φτώχειας παγκοσμίως μέχρι το 2010 που είχε τεθεί δεν πρόκειται να επιτευχθεί. Αυτό αναφέρει η Παγκόσμια Τράπεζα στη νέα της έκθεση «Poverty and Shared Prosperity 2022».
Συνολικά μέσα στις τρεις δεκαετίες που προηγήθηκαν της πανδημίας, πάνω από 1 δις. άνθρωποι κατάφεραν να ξεφύγουν από τα δίχτυα της ακραίας φτώχειας. Και μέχρι το 2015, ο δείκτης ακραίας φτώχειας είχε υποχωρήσει κάτω από το μισό. Ωστόσο, η πανδημία έφερε τα πάνω κάτω.
Σύμφωνα με την έκθεση, 71 εκατ. περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη υποχώρησαν σε επίπεδα ακραίας φτώχειας μόνο το 2020. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ετήσιο άλμα για το δείκτη από τότε που ξεκίνησε η καταγραφή του το 1990.
Αυτό σημαίνει πως συνολικά 719 εκατ. άνθρωποι, περίπου το 9,3% του παγκόσμιου πληθυσμού, έπρεπε να επιβιώσουν με μόλις 2,15 δολάρια την ημέρα. Μάλιστα, μέχρι και το 2030, περίπου 574 εκατ. άνθρωποι, ήτοι το 7% του πληθυσμού της Γης, και δη, στην Αφρική, θα ζουν με ανάλογο χαμηλό εισόδημα μέχρι το 2030.
Μεγαλύτεροι χαμένοι ήταν βεβαίως οι ήδη φτωχοί. Η απώλεια εισοδημάτων για το φτωχότερο 40% του πληθυσμού του πλανήτη ήταν τουλάχιστον διπλάσιο από τις απώλειες εισοδημάτων που κατέγραψε το πλουσιότερο 20%. Το μέσο εισόδημα παγκοσμίως μειώθηκε κατά 4%, που ήταν η πρώτη πτώση του δείκτη από το 1990. Ειδικά στην υποσαχάρια Αφρική το ποσοστό της φτώχειας έχει ανέβει στο 35% με περίπου το 60% να ζουν σε καθεστώς ακραίας φτώχειας.
Eurostat: Σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού το 28% των Ελλήνων
Και έχουμε και τα στοιχεία της Eurostat, που μόλις δόθηκαν, για το 2021, τα οποία είναι ιδιαίτερα απογοητευτικά. Σύμφωνα με αυτά τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού διατρέχει ένας στους πέντε πολίτες της ΕΕ. Το τρίτο υψηλότερο ποσοστό καταγράφει η χώρα μας.
Ειδικότερα, το 2021, 95,4 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που αντιπροσωπεύουν το 21,7% του πληθυσμού, διέτρεχαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, δηλαδή ζούσαν σε νοικοκυριά που αντιμετώπιζαν τουλάχιστον έναν από τους τρεις κινδύνους φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού (κίνδυνο φτώχειας, σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση ή/και διαβίωση σε νοικοκυριό με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας). Πρόκειται για μια ελαφρά αύξηση σε σύγκριση με το 2020 (94,8 εκατομμύρια, 21,6% του πληθυσμού).
Μεταξύ των 95,4 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αντιμετώπισαν τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού, περίπου 5,9 εκατομμύρια (1,3% του συνολικού πληθυσμού) ζούσαν σε νοικοκυριά που αντιμετώπιζαν και τους τρεις κινδύνους φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού ταυτόχρονα.
Το 2021, 73,7 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας, ενώ 27 εκατομμύρια αντιμετώπιζαν σοβαρές υλικές και κοινωνικές στερήσεις και 29,3 εκατομμύρια ζούσαν σε νοικοκυριό με χαμηλή ένταση εργασίας.
Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού διαφέρει μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό καταγράφηκαν στη Ρουμανία (34%), τη Βουλγαρία (32%), την Ελλάδα και την Ισπανία (και οι δύο 28%).
Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά ανθρώπων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό καταγράφηκαν στην Τσεχία (11%), τη Σλοβενία (13%) και τη Φινλανδία (14%).
(Πηγή: Eurostat, Ημερησία)
