Η εξάντληση, η απελπισία και η οργή αντανακλώνται στο πρόσωπο του Νε’μαν Αμπού Τζαράν, ο οποίος για εντέκατη φορά αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι του και να μετακινηθεί με την οικογένειά του μέσα στη Λωρίδα της Γάζας.
Η τελευταία εκδίωξη ήρθε καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις κλιμάκωσαν τις επιθέσεις και διευκόλυναν νέους εκτοπισμούς, με τον Νε’μαν και τους δικούς του να προσπαθούν ξανά να βρουν καταφύγιο νοτιότερα. «Δεν μετακινούμαστε απλώς, πεθαίνουμε», λέει, περιγράφοντας την αίσθηση ματαιότητας απέναντι σε έναν πόλεμο που επαναλαμβάνεται και δεν αφήνει χώρο για σταθερότητα ή ανάσα.
Η οικογένεια Αμπού Τζαράν —ο Νε’μαν, η σύζυγός του Μαζίδα, έξι κόρες και η δίχρονη εγγονή τους— έχει ζήσει τον εκτοπισμό σχεδόν αδιάκοπα από την αρχική αναγκαστική απομάκρυνση από το βόρειο τμήμα της Γάζας, λίγες ημέρες μετά την 7η Οκτωβρίου 2023. Επιστροφές στην κατεστραμμένη αλλά όρθια οικία τους διέκοπταν οι ξαφνικές αναζωπυρώσεις της βίας και οι επόμενες επιθέσεις. Κατά τη διάρκεια της πρόσκαιρης εκεχειρίας του Ιανουαρίου επέστρεψαν για λίγο· όμως μέσα σε δύο μήνες οι μάχες ξανάρχισαν και η οικογένεια αναγκάστηκε και πάλι να φύγει.
Η νέα μετακίνηση οδήγησε την οικογένεια σε μια ακατοίκητη πρώην γεωργική έκταση έξω από την πόλη Χαν Γιούνις. Η περιοχή, που μέχρι πρόσφατα ήταν κλειστή στρατιωτική ζώνη, δεν διαθέτει υποδομές· δεν υπάρχει αγορά, σχολείο ή πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες. Οι Αμπού Τζαράν στήριξαν τις ελπίδες τους σε μια σκηνή και σε λίγα χρήματα που τους κράτησαν για τη μεταφορά — πόροι που εξαντλήθηκαν μόνιμα. «Ζούμε σε έρημο», λέει ο Νε’μαν, περιγράφοντας τις μεγάλες αποστάσεις που πρέπει να διανύσουν για λίγες προμήθειες νερού ή για σύνδεση στο ίντερνετ, ώστε τα κορίτσια να συνεχίσουν στοιχειωδώς τα μαθήματά τους.
Η νεότερη κόρη, η 8χρονη Λάνα, είχε μόλις αρχίσει να παρακολουθεί σχολείο για λίγες μέρες —μια στιγμή κανονικότητας που χάθηκε όταν ήρθε νέα εντολή εκκένωσης. Ο φόβος για την ασφάλεια, οι συνεχείς βομβαρδισμοί και το τράνταγμα από εκρήξεις έχουν γίνει κομμάτι της καθημερινότητας. «Αυτό που έρχεται είναι σκοτεινό», λέει ο Νε’μαν· «μπορεί να μας εκδιώξουν από τη Γάζα. Μπορεί να πεθάνουμε». Η Μαζίδα περιγράφει πως τα κορίτσια, που κάποτε είχαν φίλους, σχολικές συνδέσεις και κάποια σταθερότητα, σήμερα βιώνουν διαρκείς αλλαγές και ψυχική εξάντληση: «Είναι σκληρό γι’ αυτές να συνηθίζουν κάτι και μετά να το χάνουν».
Η επιβίωση στην πράξη είναι μια καθημερινή δοκιμασία. Η οικογένεια περιμένει για ώρες στην ουρά φορτηγών ανθρωπιστικής βοήθειας —μια διαδικασία που συχνά είναι επικίνδυνη, καθώς έχουν καταγραφεί πυροβολισμοί προς τα πλήθη. Ο Νε’μαν έχει δει ανθρώπους να σκοτώνονται ή να τραυματίζονται ενώ περίμεναν τρόφιμα. Το κόστος μετακίνησης και στέγασης είναι δυσθεώρητο για τους ήδη εξουθενωμένους: η ενοικίαση ενός μικρού φορτηγού για μεταφορά μπορεί να κοστίζει χιλιάδες σέκελ, ενώ μια απλή σκηνή για πέντε άτομα φτάνει σε τιμές που οι περισσότεροι δεν μπορούν να καλύψουν. Έτσι, πολλές οικογένειες αναγκάζονται να περπατούν χιλιόμετρα ή να μένουν σε εκτεθειμένους χώρους.
Η απουσία ιδιωτικότητας, η έλλειψη καθαρής τουαλέτας, το βάσανο του νερού και η δυσκολία εξεύρεσης τροφής διαβρώνουν την οικογενειακή συνοχή. «Ήμασταν μια πρότυπη και αγαπημένη οικογένεια», λέει ο Νε’μαν· «δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα φτάναμε σε αυτό το σημείο. Φοβάμαι ότι η οικογένεια θα διαλυθεί». Οι μικρές χειρονομίες καθημερινότητας —ένα μέρος για να μαγειρεύουν και να πλένουν, ένα σημείο όπου τα παιδιά θα μπορούν να κάνουν μαθήματα ή να κατεβάζουν βιβλία στο κινητό— γίνονται τώρα αντικείμενο επιθυμίας και απελπισίας· η Μαζίδα ελπίζει πως «όσο περισσότερα κομμάτια της καθημερινής ζωής οργανωθούν, τόσο πιο άνετα θα αισθανθούμε», αλλά η φωνή της στερείται αισιοδοξίας.
Την ώρα που η οικογένεια παλεύει για ένα πιάτο φαγητό, ανατινάζονται κοντινές πολυκατοικίες και ο μαύρος καπνός υψώνεται στον ορίζοντα της Χαν Γιούνις. Σε μία πρόσφατη μέρα, ένας άντρας που είπε ότι είναι ο ιδιοκτήτης της γης ήρθε με ένοπλους και απαίτησε ενοίκιο — άλλη μια απειλή για ανθρώπους που δεν έχουν πόρους. «Σύντομα θα πεθάνουμε από την πείνα», προειδοποιεί ο Νε’μαν· «δύο χρόνια, όλη μας η ενέργεια έχει εξαντληθεί — σωματικά, ψυχικά, οικονομικά. Δεν αντέχουμε περισσότερα».
Η υπόθεση των Αμπού Τζαράν δεν είναι μεμονωμένη· αποτελεί την καθημερινότητα χιλιάδων Παλαιστινίων που έχουν ήδη εκτοπιστεί επανειλημμένα, προσπαθώντας να αποφύγουν τις μάχες και να βρουν μισο-ασφαλείς γωνιές μέσα σε έναν θύλακα που συρρικνώνεται. Κάθε νέα εκκένωση, κάθε νέα μετακίνηση είναι μια νέα δοκιμασία —και, για την οικογένεια του Νε’μαν, ίσως μια ακόμη απειλή για την ίδια την επιβίωσή τους.