Στην ανάγκη στήριξης των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων στέκεται η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Τουρισμού, Έλενα Κουντουρά, μιλώντας στο CNN Greece.
Η κυρία Κουντουρά επισημαίνει πως η κατάσταση εξακολουθεί να είναι ρευστή, μετά από μία καταστροφική χρονιά, όπως ήταν το 2020 για τον Τουρισμό παγκοσμίως και για τον λόγο αυτό, τονίζει, χρειάζονται δραστικές κινήσεις.
Ολόκληρη η συνέντευξη της Έλενας Κουντουρά:
– Κυρία Κουντουρά το 2019 βραβευτήκατε ως η καλύτερη υπουργός Τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχία σας αλλά και του ελληνικού τουρισμού τη συγκεκριμένη χρονιά;
Είναι μεγάλη η ικανοποίηση μου γιατί αυτό το βραβείο είναι η παγκόσμια αναγνώριση του έργου μου, που με σκληρή δουλειά και συγκεκριμένο σχέδιο κατάφερα στα πιο δύσκολα χρόνια της ελληνικής οικονομικής κρίσης να καταστεί η Ελλάδα παγκόσμια πρωταθλήτρια στον τουρισμό.
Η βράβευση μου ως η καλύτερη υπουργός Τουρισμού παγκοσμίως στη Διεθνή Έκθεση του Βερολίνου ΙΤΒ το Μάρτιο του 2019, σε έναν θεσμό που θεωρείται «τα Όσκαρ του Tουρισμού», συνοδεύτηκε και από μία σειρά διεθνούς κύρους βραβείων για την Ελλάδα επί σειρά ετών ως
- ο καλύτερος παγκόσμιος προορισμός αναψυχής
- ο πρώτος προορισμός για την κρουαζιέρα,
- η πρώτη επιλογή για οικογενειακές διακοπές
- τα καλύτερα νησιά του κόσμου.
- και η Αθήνα βραβεύτηκε από το WorldTravelAwardsως ο κορυφαίος ευρωπαϊκός προορισμός για τουρισμό πόλεως.
H επιτυχία και οι θεαματικές επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού οφείλονται στη στρατηγική μας “365 ημέρες τον χρόνο τουρισμό” που σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε από το 2015. Η στρατηγική μας αναγνωρίστηκε διεθνώς και απέσπασε ένα πολύ σημαντικό βραβείο από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδίων και Τουρισμού WTTC, που μας απένειμε τον τίτλο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή “Global Champion 2019”. Ενώ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών UNWTO χαρακτήρισε την Ελλάδα πρότυπο τουριστικής ανάπτυξης και παράδειγμα προς μίμηση για την επιτυχημένη διαχείριση μας στις πολύ μεγάλες διαδοχικές κρίσεις που αντιμετωπίσαμε στον τουρισμό.
Σε μία μόλις τετραετία αυξήθηκαν εντυπωσιακά τα έσοδα από τον εισερχόμενο τουρισμό και είχαμε πάνω από 35% αύξηση στις αφίξεις. Τα συνεχή ετήσια ρεκόρ και οι υψηλότερες ιστορικά τουριστικές επιδόσεις που εξασφαλίσαμε με την τουριστική πολιτική μας «365 ημέρες τον χρόνο τουρισμό» συνέβαλαν καταλυτικά ώστε να βγει η Ελλάδα από την κρίση, να επιστρέψει η οικονομία στην ανάπτυξη, να μειωθεί η ανεργία και να εφαρμοστεί κυβερνητική οικονομική πολιτική με κοινωνικό πρόσημο.
Με στρατηγικές συμφωνίες στο εξωτερικό εξασφαλίσαμε σταθερή ετήσια αύξηση των διεθνών τουριστικών μας μεριδίων. Ενισχύσαμε τους παραδοσιακούς μας προορισμούς, αναδείξαμε νέους τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα και βάλαμε ολόκληρες περιοχές, όπως η Ήπειρος, στον τουριστικό χάρτη. Καταφέραμε να επεκτείνουμε και να ενισχύσουμε τη θερινή τουριστική περίοδο και ταυτόχρονα αυξήσαμε πάνω από 40% τον τουρισμό το χειμώνα. Εξασφαλίσαμε νέες απευθείας πτήσεις με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ζήτηση για την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό. Ανοίξαμε νέες ξένες αγορές επισκεπτών υψηλών εισοδημάτων, εφαρμόσαμε ένα πολυδιάστατο και στοχευμένο πρόγραμμα παγκόσμιας τουριστικής προώθησης και προβολής και προσελκύσαμε πρωτοφανή αριθμό νέων επενδύσεων που ενίσχυσαν την εθνική μας οικονομία.
Είναι πολύ σημαντικό ότι στην προσπάθεια αυτή ανταποκρίθηκαν και συνεργάστηκαν στενά όλες οι Περιφέρειες, οι φορείς και ο ιδιωτικός τομέας, έχοντας αναγνωρίσει τη δυναμική της στρατηγικής μας και τα οικονομικά οφέλη που απέφερε.
Έχω τονίσει πολλές φορές στο παρελθόν ότι ο τουρισμός είναι εθνική υπόθεση και απαιτεί τη συνένωση όλων των πολιτικών και παραγωγικών δυνάμεων. Ακόμη και αν αλλάζουν οι κυβερνήσεις, το κράτος πρέπει να έχει συνέχεια στον κρίσιμο αυτόν εθνικό τομέα. Για αυτό χαίρομαι ιδιαίτερα που η επιτυχημένη στρατηγική «365 ημέρες τον χρόνο τουρισμό» που παραδώσαμε συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, και ελπίζω ότι θα εμπλουτιστεί και θα βελτιωθεί, ώστε να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες του τουρισμού μας στην μετά-Covid19 εποχή.
– Ο τουρισμός έχει πληγεί σημαντικά από την πανδημία. Ποιοι θεωρείτε πως πρέπει να είναι οι βασικοί άξονες για την ανάκαμψη του τουρισμού;
Η πανδημία χτύπησε πολύ σκληρά τον τουρισμό και τις μεταφορές. Το 2020 ήταν καταστροφική χρονιά. Το 2021 είναι επίσης μια χρονιά ρευστή και αβέβαιη, λόγω της δύσκολης επιδημιολογικής κατάστασης. Ακόμη δεν έχουμε τελειώσει με την πανδημία και απαιτούνται πολύ προσεκτικά βήματα για την ασφαλή επανεκκίνηση του τουρισμού μας το επόμενο διάστημα.
Προϋπόθεση για την ανάκαμψη του τουρισμού είναι να επιταχυνθούν οι εμβολιασμοί, οι επισκέπτες να φτάνουν στις πύλες εισόδου με αρνητικό τεστ είτε έχουν εμβολιαστεί ή όχι, να παρουσιαστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ενιαίων υγειονομικών πρωτοκόλλων για όλο το φάσμα της τουριστικής δραστηριότητας, να ενισχυθεί ουσιαστικά ο εσωτερικός τουρισμός, και να στηριχθούν επαρκώς οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις, ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες, για την οικονομική τους βιωσιμότητα.
Ο τουρισμός πρέπει να καταστεί προτεραιότητα στην κυβερνητική ατζέντα, διότι είναι ο τομέας που συνεισέφερε άμεσα και έμμεσα πάνω από 20% στο ΑΕΠ πριν την πανδημία, στηρίζοντας καταλυτικά την εθνική μας οικονομία, την απασχόληση και την ανάπτυξη μίας σειράς παραγωγικών κλάδων.
Το συνολικό σχέδιο της κυβέρνησης για το ασφαλές άνοιγμα του τουρισμού το καλοκαίρι του 2021 και καθυστέρησε και παρουσιάζει ακόμη κενά. Η Ελλάδα για να ενισχύσει την εικόνα και τη φήμη της ως ασφαλής προορισμός και να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, οι επισκέπτες μας θα πρέπει να έχουν ξεκάθαρη και πλήρη εικόνα και να γνωρίζουν ακριβώς τι θα ισχύει για τις διακοπές τους στη χώρα μας.
Η χώρα μας μέχρι το 2015 ήταν απούσα από τα παγκόσμια κέντρα λήψης αποφάσεων για τον τουρισμό. Σημαντική επιλογή της στρατηγικής μας για την τουριστική ανάκαμψη και ανάπτυξη ήταν να αποκτήσει η Ελλάδα θεσμικό ρόλο, να συμμετέχει ενεργά στους κορυφαίους θεσμούς και οργανισμούς και να ηγείται σε διεθνείς πρωτοβουλίες. Διεκδικήσαμε την προεδρία στην 100η επετειακή συνεδρίαση της Επιτροπής Τουρισμού του ΟΟΣΑ, όπου είχα την τιμή να προεδρεύσω. Θέσαμε υποψηφιότητα και εκλεγήκαμε για πρώτη φορά ως μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών UNWTO. Επεδίωξα και εξασφάλισα την διετή προεδρία στην Περιφερειακή Επιτροπή της Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, όπου η Ελλάδα προεδρεύει μέχρι και σήμερα. Αυτό το πλεονέκτημα της ισχυρής εκπροσώπησης και δυνατότητας παρέμβασης στα παγκόσμια κέντρα αποφάσεων πρέπει να το διατηρήσουμε και να το ενισχύσουμε προς όφελος του τουρισμού μας, όλα τα επόμενα χρόνια.
– Θωρείτε πως το πιστοποιητικό εμβολιασμού που θεσμοθετήθηκε στην Ε.Ε. θα βοηθήσει στην ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα μας φέτος;
Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θεσμοθέτησε πιστοποιητικό εμβολιασμού. Πρότεινε ένα κοινό πιστοποιητικό που ψηφίστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την ονομασία «Πιστοποιητικό COVID-19», ώστε να διευκολυνθούν γραφειοκρατικά οι διασυνοριακές μετακινήσεις στην ΕΕ. Το κοινό αυτό «Πιστοποιητικό COVID-19» αποτελεί την τεχνική προσέγγιση ώστε να μπορούν μέσω ενός διαλειτουργικού πλαισίου να επιδεικνύουν οι ταξιδιώτες στις πύλες εισόδου ένα κοινά αποδεκτό έγγραφο, σε ψηφιακή ή έντυπη μορφή που να πιστοποιεί ότι
- είτε έχουν ελεγχθεί με τεστ και είναι αρνητικοί στον ιό,
- είτε έχουν αναρρώσει και έχουν αντισώματα
- ή έχουν εμβολιαστεί.
Ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητούσαμε από πέρυσι ευρωπαϊκό συντονισμό στο άνοιγμα των συνόρων και να θεσπιστούν ενιαία πρωτόκολλα στην ΕΕ για την ασφαλή επανεκκίνηση του τουρισμού. Μάλιστα το αίτημά μας αυτό είχε υιοθετηθεί και στο ψήφισμα για τον τουρισμό τον Ιούνιο του 2020. Η Κομισιόν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση ανταποκρίθηκε στο αίτημά μας με την πρόταση της για το «Πιστοποιητικό COVID-19». Όπως επίσης έχει καθυστερήσει να εκδώσει συστάσεις για τα κράτη-μέλη πώς θα ανοίξουν τα ταξίδια με ασφάλεια εντός της ΕΕ, έχοντας μόνο πρόσφατα ανακοινώσει τι προτείνει να ισχύσει από τρίτες χώρες.
Από την πλευρά μας ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουμε ζητήσει από την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη να προκρίνουν τα διαγνωστικά τεστ και να εξασφαλίσουν ότι θα διενεργούνται δωρεάν, ώστε να αποφευχθούν οι διακρίσεις εις βάρος των πιο αδύναμων οικονομικά πολιτών και να μην επιβαρυνθούν με επιπλέον κόστος για τα ταξίδια τους.
Η σημασία των τεστ παραμένει πολύ μεγάλη διότι η επιδημιολογική κατάσταση συνεχίζει να είναι άσχημη και με τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα, το εμβόλιο προστατεύει μόνο τον εμβολιασμένο. Αποδεδειγμένα οι εμβολιασμένοι μπορούν και να νοσήσουν ελαφρά ή να είναι ασυμπτωματικοί και να μεταδώσουν τον ιό. Το πιστοποιητικό εμβολιασμού, που είναι ένα από τα τρία έγγραφα που περιλαμβάνει το «Πιστοποιητικό COVID-19», θεωρώ ότι θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για ταξίδια χωρίς περιορισμούς, όταν πλέον θα έχει εμβολιαστεί το 70% του γενικού πληθυσμού και θα έχει επομένως επιτευχθεί το αναγκαίο τείχος ανοσίας.
– Χρειάζονται περαιτέρω μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων στον τουριστικό κλάδο και σε ποιο επίπεδο;
Οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι στον τουρισμό και σε όλους τους εξαρτώμενους κλάδους σήμερα αιμορραγούν. Τα κυβερνητικά μέτρα από την αρχή της πανδημίας αποδείχθηκαν ανεπαρκή. Δεν κάλυψαν την επείγουσα ανάγκη για ρευστότητα, που είναι η βασική προϋπόθεση για να μπορέσουν οι κλειστές επιχειρήσεις να λειτουργήσουν ξανά. Ενώ και τα νέα προγράμματα που έχουν εξαγγελθεί για το 2021, καθυστερούν αδικαιολόγητα.
Μην ξεχνάμε ότι πέρυσι ο ελληνικός τουρισμός έχασε το 80% των εσόδων του. Πολλοί εργαζόμενοι δούλεψαν τελευταία φορά το 2019, βρέθηκαν σε αναστολή εργασίας ή στην ανεργία με επιδόματα που δεν αρκούν για τις βασικές ανάγκες διαβίωσης και κάποιοι κινδυνεύουν να μείνουν εκτός εργασίας για δεύτερη χρονιά.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις, όχι μόνο του τουρισμού αλλά και άλλων κλάδων που στηρίζονται στον τουρισμό, όπως η εστίαση και το λιανικό εμπόριο, αντιμετωπίζουν συσσωρευμένες δυσβάστακτες οικονομικές υποχρεώσεις από πέρυσι. Τα μόνα έσοδα που είχαν προήλθαν από τις επιστρεπτέες προκαταβολές και το δανεισμό και κινδυνεύουν με λουκέτο και απώλεια θέσεων εργασίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχει παρουσιάσει έγκαιρα ένα πλήρως κοστολογημένο, απόλυτα εφικτό σχέδιο στήριξης της επιχειρηματικότητας, των εργαζομένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με έκτακτες φοροελαφρύνσεις, διαγραφές χρεών της πανδημίας, μη επιστρεπτέες ενισχύσεις, και με ένα ενισχυμένο πρόγραμμα εσωτερικού τουρισμού 700 εκατ. ευρώ που έχει προτείνει ήδη από πέρυσι, ώστε ο κλάδος του τουρισμού να σταθεί όρθιος, να ανακτήσει τις δυνάμεις του, να είναι ανταγωνιστικός και έτοιμος για την επόμενη ημέρα.
– Με ποιο τρόπο μπορεί να αναβαθμιστεί το τουριστικό προϊόν της χώρας μας;
Η πανδημία άλλαξε τον τρόπο που θα ταξιδεύουμε. Στις παγκόσμιες τουριστικές τάσεις και στις απαιτήσεις των ταξιδιωτών κυριαρχούν πλέον η ασφάλεια και τα βιώσιμα ταξίδια.
Στην στρατηγική μας για τουρισμό 365 ημέρες τον χρόνο, ήδη από το 2015 είχαμε στραφεί στην βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και τις αυθεντικές εμπειρίες διακοπών. Το 2018 θεσπίσαμε τον πρώτο στην Ελλάδα νόμο για την οργανωμένη ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού, ένα εμβληματικό θεσμικό πλαίσιο που αποσκοπεί στην προσέλκυση επισκεπτών σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδος και όλο το χρόνο, ώστε να διαχυθούν τα οικονομικά οφέλη σε όλη τη χώρα.
Η τουριστική στρατηγική μας είχε τότε θέσει τις βάσεις για ένα ολιστικό σχέδιο ισόρροπης και δίκαιης βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, προσαρμοσμένο στις ανάγκες των ταξιδιωτών, των προορισμών και των τοπικών κοινωνιών.
Από τη θέση μου σήμερα ως Ευρωβουλευτής και συντονίστρια της πολιτικής μου ομάδας στην Επιτροπή Τουρισμού και Μεταφορών TRAN, στηρίζω την κατάρτιση ευρωπαϊκών πολιτικών για την βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Έχω διαμορφώσει βασικές θέσεις ψηφισμάτων για τον τουρισμό και έχω καταθέσει σειρά προτάσεων και θέσεων προς όφελος της Ελλάδας και του τουρισμού μας. Μία από αυτές τις πρωτοβουλίες μου ήταν η πρότασή μου για την εκπόνηση της πρώτης έκθεσης για την «ευρωπαϊκή στρατηγική για το βιώσιμο τουρισμό», η οποία εγκρίθηκε από όλες τις πολιτικές ομάδες. Η έκθεση που πρότεινα, εκπονήθηκε από την Επιτροπή TRAN, ψηφίστηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και περιμένουμε από την Κομισιόν να την υιοθετήσει. Με την έκθεση αυτή καλούμε τα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν την τουριστική ανάπτυξη και να εκπονήσουν εθνικά σχέδια δράσης για το βιώσιμο τουρισμό, τα οποία προτείνουμε να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η χώρα μας επιβάλλεται να προχωρήσει ταχύτατα στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό του τουριστικού κλάδου, αλλά και να παρέχει επαρκή χρηματοδότηση στις μικρομεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις, που είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας για την επιβίωσή τους, την ανάκαμψή τους και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους στο διεθνές περιβάλλον.
Εξίσου σημαντικό είναι να στηριχθούν οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, που αποτελούν τη ψυχή της ελληνικής φιλοξενίας και συμβάλλουν καθοριστικά ώστε η Ελλάδα να φημίζεται για τις υψηλού επιπέδου τουριστικές υπηρεσίες που παρέχει. Πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα η βελτίωση των εργασιακών συνθηκών, η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις και η δημιουργία καλύτερων ευκαιριών πρόσβασής στην αγορά εργασίας για τους νέους, που είναι το μέλλον του ελληνικού τουρισμού.
Η Ελλάδα πρέπει να σταθεί όρθια την επόμενη ημέρα της πανδημίας, να διατηρήσει τη θέση της ανάμεσα στις πρώτες παγκόσμιες ταξιδιωτικές επιλογές και ο ελληνικός τουρισμός να επιστρέψει στις υψηλές επιδόσεις του αποφέροντας πολλαπλά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη στην εθνική οικονομία και την ελληνική κοινωνία.
