Εφάπαξ 2020: Υλοποιείται η ρύθμιση του άρθρου 31 της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του ν.4670/2020, σχετικά με τις προϋποθέσεις για την διαδικασία χορήγησης της εφάπαξ παροχής για τους ασφαλισμένους ώστε να ληφθεί η κύρια σύνταξη, μαζί με το εφάπαξ!
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, με την κατάργηση του ελαχίστου χρόνου ασφάλισης για την θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής επιτυγχάνεται η ενιαία αντιμετώπιση όλων των ασφαλισμένων των 23 πρώην Ταμείων Πρόνοιας του κλάδου πρόνοιας του e-ΕΦΚΑ, καταργώντας τις καταστατικές διατάξεις τους με τις οποίες προβλεπόταν και εξεταζόταν χωριστή περίοδο θεμελίωσης του δικαιώματος (πχ στο Δημόσιο ο ασφαλισμένος έπρεπε να συμπληρώσει 12,5 έτη ασφάλισης) ή ακόμα προβλεπόταν και ως προϋπόθεση η χορήγηση και της επικουρικής σύνταξης.
Παράλληλα επιταχύνονται σημαντικά διαδικασίες απονομής , καθώς καταργείται το στάδιο εξέτασης των προϋποθέσεων θεμελίωσης για την λήψη της εφάπαξ παροχής και απομένει μόνο ο υπολογισμός του ποσού που δικαιούται ο κάθε ασφαλισμένος.
Η άνω ρύθμιση έχει σημαντική εφαρμογή και στην διαδοχική ασφάλιση, όπου ο ασφαλισμένος λαμβάνει άμεσα το ποσό της εφάπαξ παροχής από το τελευταίο ταμείο ασφάλισής του, πριν λάβει και το συμπληρωματικό ποσό του προηγούμενου ταμείου πρόνοιας, που είχε ασφαλιστεί.
Η ρύθμιση αυτή έχει άμεση εφαρμογή και καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς αιτήσεις απονομής για την εφάπαξ παροχή, ξεμπλοκάροντας χιλιάδες αιτήσεις ασφαλισμένων που εκκρεμούν εδώ και πολλά έτη.
Εφάπαξ 2020: Μαζί με τη σύνταξη τα χρήματα!
Για την απλοποίηση των διαδικασιών ο Υπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης δήλωσε:
«Καθώς υλοποιείται η πρόσφατη ασφαλιστική μεταρρύθμιση 4670/2020 αναδεικνύονται οι ευεργετικές διατάξεις του νόμου και οι θετικές επιπτώσεις της στις ζωές και στην καθημερινότητα των ασφαλισμένων. Με την διοικητική και οργανωτική ενοποίηση των φορέων απονομής σύνταξης και τη δημιουργία του e-ΕΦΚΑ επιτυγχάνεται η ενιαία αντιμετώπιση των ασφαλισμένων, απλοποιείται και συντομεύεται σημαντικά η διαδικασία απονομής της εφάπαξ παροχής για όλους τους σημερινούς ασφαλισμένους. Πλέον με την απονομή της κύριας σύνταξής του ο ασφαλισμένος θα λαμβάνει σε άμεσο χρόνο και το εφάπαξ που δικαιούται και όχι μετά από πολύχρονη ταλαιπωρία και αναμονή».
Εφάπαξ 2020: Κατά προτεραιότητα η καταβολή
Η εφάπαξ παροχή καταβάλλεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα:
- στους δικαιούχους που λόγω ασθένειας, χρόνιας πάθησης ή άλλης βλάβης έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%, το οποίο αποδεικνύεται με γνωμάτευση ΚΕΠΑ ή ΑΣΥΕ,
- στους δικαιούχους που είναι γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες ατόμων που έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50% το οποίο αποδεικνύεται με γνωμάτευση ΚΕΠΑ ή ΑΣΥΕ,
- στους δικαιούχους που συνταξιοδοτούνται με βάση τις διατάξεις του ν.612/1977 (Α΄ 164) (εξωιδρυματικό επίδομα).
- είτε με βάση τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές και ισχύουν κάθε φορά ή με βάση τις διατάξεις που αναφέρονται στα πρόσωπα του τετάρτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 π.δ. 169/2007 (Α΄ 210)
- είτε με βάση τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές όπως ισχύουν κάθε φορά και δ) στους δικαιούχους που λαμβάνουν επίδομα σύμφωνα με το άρθρο 42 ν. 1140/1981 (Α΄ 68) (τετραπληγία – παραπληγία).
Εφόσον δεν υπάρχουν δικαιούχοι που εμπίπτουν στις ως άνω περιπτώσεις, η εφάπαξ παροχή κατά προτεραιότητα σε περιπτώσεις:
- θανάτου του/της συζύγου ή τέκνου του δικαιούχου εφάπαξ παροχής και
- θανάτου του δικαιούχου εφάπαξ παροχής, στη/στο σύζυγο και στα τέκνα αυτού.
Εφάπαξ 2020: Πώς υπολογίζεται
Ως γνωστό, η εφάπαξ παροχή αποτελείται από το άθροισµα δύο τµηµάτων: το τµήµα που αντιστοιχεί για τα έτη ασφάλισης µέχρι την 31.12.2013 και το τµήµα που αντιστοιχεί για τα έτη ασφάλισης από την
1.1.2014 και εφεξής.
Η πρώτη περίπτωση αφορά στον τρόπο υπολογισμού για το τμήμα που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης µέχρι την 31.12.2013 για μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους.
Ειδικά για τον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής των ασφαλισμένων του πρ. Ταμείου Πρόνοιας Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού (ΤΠΑΕΝ) και του πρ. Ταμείου Πρόνοιας Κατωτέρων Πληρωμάτων Εμπορικού Ναυτικού (ΤΠΚΠΕΝ) για χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί έως και τις 31.12.2013, έχει προβλεφθεί με το άρθρο 26 του ν.4445/2016, ότι οι τεκμαρτές συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό της παροχής προσδιορίζονται με τη χρήση εισφορών εικοσαετίας, αντί πενταετίας.
Με τη νέα ρύθμιση, ορίζεται ότι σε περιπτώσεις όπου δεν συμπληρώνεται η εικοσαετία για χορήγηση της εφάπαξ παροχής, θα χρησιμοποιείται ο πραγματικός χρόνος ασφάλισης εντός του 1994-2013 για τον υπολογισμό των τεκμαρτών αποδοχών, έστω και εάν αυτός υπολείπεται της εικοσαετίας.
Εφάπαξ 2020: Ύψος ασφαλιστικών εισφορών
Διαφοροποιούνται από 1-1-2020 οι ασφαλιστικές εισφορές όλων των αυτοτελώς απασχολούμενων και όλων των πριν και μετά την 1.1.1993 ασφαλισμένων εμμίσθων δικηγόρων, μισθωτών μηχανικών και υγειονομικών των οικείων τομέων του κλάδου πρόνοιας του πρ. ΕΤΑΑ.
Συγκεκριμένα, αποσυνδέεται η εισφορά από τον κατώτατο βασικό μισθό μισθωτού με την δημιουργία ενός συστήματος απλού και κατανοητού, σε αντιστοιχία με τον τρόπο προσδιορισμού των εισφορών για κύρια και επικουρική ασφάλιση, ενώ παράλληλα διατηρείται η κατώτατη εισφορά για εφάπαξ παροχή στο ίδιο προηγούμενο επίπεδο.
Από 1-1-2020 το ποσόν της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για εφάπαξ παροχή των αυτοτελώς απασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών αντιστοιχεί σε τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες:
Ασφαλιστικές Κατηγορίες Ποσά εισφορών εφάπαξ παροχής σε ευρώ
- 1η κατηγορία 26 ευρώ
- 2η κατηγορία 31 ευρώ
- 3η κατηγορία 37 ευρώ
Σε αυτές τις τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες κατατάσσονται και όλοι οι πριν και μετά την 1.1.1993 έμμισθοι δικηγόροι, μισθωτοί μηχανικοί και υγειονομικοί των οικείων τομέων του κλάδου πρόνοιας του πρώην ΕΤΑΑ.
Επισημαίνεται ότι, για τους έμμισθους δικηγόρους τα ανωτέρω ποσά της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς επιμερίζονται κατά 50 % για τον εντολέα και κατά 50 % για τον ασφαλισμένο.
Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται υποχρεωτικά σε μία από τις ανωτέρω τρεις (3) ασφαλιστικές κατηγορίες με ελεύθερη επιλογή τους για το ποια θα είναι αυτή. Σε περίπτωση μη επιλογής κατατάσσονται υποχρεωτικά στη πρώτη. Με αίτησή τους, η οποία μπορεί να υποβληθεί και ηλεκτρονικά, μπορούν να επιλέξουν ανώτερη ή κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία από αυτή που υπάγονται. Η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία θα γίνεται από την 1η του επόμενου έτους από την υποβολή της αίτησης και θα ισχύει υποχρεωτικά για όλο το επόμενο έτος από την υποβολή της αίτησης.
Οι ασφαλισμένοι αυτή τη στιγμή κατατάσσονται υποχρεωτικά στη πρώτη ασφαλιστική κατηγορία και θα επιλέξουν την κατηγορία στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν από 1.7.2020.
Επισημαίνεται ότι, σε περιπτώσεις που οι αυτοαπασχολούμενοι δεν έχουν καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές για το διάστημα 2017-2019, αυτές καταβάλλονται βάσει του άρθρου 5 του ν. 4578/2018, ήτοι επιβάλλεται μηνιαία κράτηση ποσοστού ύψους 4 % επί του κατώτατου βασικού µισθού µισθωτού, όπως ισχύει.
Αντιστοίχως, σε περιπτώσεις που οι παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι κατά τον ν. 2084/1992 έμμισθοι δικηγόροι, μισθωτοί μηχανικοί και υγειονομικοί του κλάδου πρόνοιας του πρώην ΕΤΑΑ δεν έχουν καταβάλει εισφορές για το έτος 2019, το ποσό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, υπολογίζεται βάσει του άρθρου 5 του ν. 4578/2018 σε ποσοστό κράτησης 4 % επί του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό µισθό µισθωτού, όπως ισχύει.