Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, που χτύπησε κατά κύριο λόγο τις χώρες του Νότου, θόλωσε τον ευρωπαϊκό ορίζοντα, φέρνοντας στην επιφάνεια βασικές αδυναμίες του κοινού ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Τα αυστηρά μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν, ανέδειξαν την υποχώρηση θεμελιωδών ευρωπαϊκών αρχών και αξιών, με πρώτη εξ αυτών την εξασθένιση της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.
Η εικόνα δεν άλλαξε, όταν λίγο αργότερα ξέσπασε η πρωτόγνωρη προσφυγική και μεταναστευτική κρίση, το δυσβάστακτο βάρος της οποίας επωμίστηκαν και σε αυτήν την περίπτωση οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, με πρώτη την Ελλάδα.
Η Ευρώπη, αν και το πρόβλημα ήταν προφανώς ευρωπαϊκό και όχι ελληνικό, δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και σφύριζε αδιάφορα, αρκούμενη στη διάθεση κονδυλίων και επαναπαυόμενη στο ότι τα βάρη θα κληθούν να διαχειριστούν οι χώρες πρώτης υποδοχής.
Κατά γενική παραδοχή η υποχώρηση των αρχών της αλληλεγγύης και της συνεργασίας λειτούργησε ως καταλύτης για τη ραγδαία άνοδο του ευρωσκεπτικισμού, του λαϊκισμού και των άκρων, κλονίζοντας τα θεμέλια της Ενωμένης Ευρώπης.
Όμως τώρα που η πανδημία του κορονοϊού χτύπησε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη μέλη, η Ευρώπη μπροστά στον κοινό κίνδυνο και την ασύμμετρη απειλή κάνει μία εντυπωσιακή στροφή 180 μοιρών.
Οι αυστηροί όροι του Συμφώνου Σταθερότητας υποχωρούν, οι δημοσιονομικοί κανόνες για το χρέος χαλαρώνουν, η ΕΚΤ προσφέρει εντυπωσιακή ένεση ρευστότητας στην ευρωπαϊκή οικονομία ύψους 750 δις ευρώ, ενώ παράλληλα η Κομισιόν δηλώνει ανοιχτή στην έκδοση ευρωομολόγων, τα οποία μέχρι πρότινος απορρίπτονταν μετά βδελυγμίας από τις χώρες του Βορρά.
Μάλιστα είναι άξιο προσοχής ότι η Ελλάδα εντάσσεται για πρώτη φορά στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης QE, χωρίς να υπάρξουν αντιρρήσεις, όπως θα συνέβαινε στο παρελθόν, αλλά και χωρίς να διαθέτει επενδυτική βαθμίδα, που αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη των ομολόγων ενός κράτους μέλους στο εν λόγω πρόγραμμα.
Οι ανωτέρω συντονισμένες κινήσεις της ευρωπαϊκής ηγεσίας, που αποφασίστηκαν σε κλίμα συναίνεσης με χαλάρωση των αυστηρών κανόνων και με στόχο τη μείωση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού, δείχνουν ότι κάτι αλλάζει στην ΕΕ.
Είναι λυπηρό το γεγονός ότι χρειάστηκε να χτυπήσει την πόρτα της Ευρώπης μία τόσο σοβαρή πανδημία, προκειμένου να θυμηθούν οι εταίροι μας την αξία της αλληλεγγύης και της συνεργασίας και να καταλάβουν τι σημαίνει να αντιμετωπίζεις όλα τα κράτη μέλη με ίσους όρους.
Όμως έστω και με αυτήν την τόσο δυσάρεστη αφορμή, δημιουργείται η ελπίδα η ΕΕ να βγει από την κρίση ενωμένη και να ξαναγίνει μία Ευρώπη συνοχής, αλληλεγγύης και αρμονικής συνεργασίας, με επίκεντρο τον άνθρωπο.
Ο κοινός αγώνας για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, μπορεί να γίνει αφετηρία αναγέννησης της Ενωμένης Ευρώπης, που θα ξαναβρεί το χαμένο της προσανατολισμό, θα διαφυλάξει όσα πετύχαμε μέχρι σήμερα και θα υπερασπιστεί το κοινό μας μέλλον, μέσα από μια νέα πολιτική αντίληψη, μακριά από ακραίες φωνές, λαϊκισμούς, μονομερείς ενέργειες και κλειστά σύνορα.
Ελίζα Βόζεμπεργκ, Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και του Ε.Λ.Κ
