Ένταση σημειώθηκε στην βουλή καθώς η συζήτηση για τον νέο εκλογικό νόμο, άνοιξε με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ να καταθέτουν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας.
Και τα δύο κόμματα έθεσαν θέμα αντισυνταγματικότητας διάταξης που εισάγει διαχωρισμό του συνασπισμού κομμάτων από το αυτοτελές κόμμα, σε σχέση με την πριμοδότησή τους (μπόνους). Η ένσταση αντισυνταγματικότητας απορρίφθηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία.
«Ξέρουμε πως οραματίζεστε τους συνασπισμούς. Το κάνατε το 1989 και το 1990. Όταν κατεβήκατε μαζί με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές για να κόψετε την αυτοδυναμία από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη! Οραματίζεστε συνασπισμούς καιροσκοπικούς, με αποκλειστικό στόχο να μην δώσετε στη χώρα κυβέρνηση. Γι΄αυτό ψηφίσατε την απλή αναλογική στις εθνικές εκλογές, γι΄αυτό ψηφίσατε την απλή αναλογική στην τοπική αυτοδιοίκηση! Γιατί στην αναμπουμπούλα χαίρεστε», είπε ο υφυπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος.
Ο υφυπουργός σχολίασε και τη στάση του Κινήματος Αλλαγής. «Το Κίνημα Αλλαγής, που εξανίσταται σήμερα για τους συνασπισμούς, κέρδισε 3 φορές εκλογές με το νόμο Κούβελα. Το 1993, το 1996 και το 2000. Δεν ενοχλούσε τότε; Δεν το γνωρίζανε; Όλοι οι υπουργοί Εσωτερικών που υπήρχαν, αξιολογότατοι, πλην ενός, δεν νιώθατε την αντισυνταγματικότητα; Δεν διαβάζατε τι έλεγε τότε ο αείμνηστος Μάνεσης; Το αλλάξατε το 2004, δηλαδή, 14 χρόνια μετά. Παρεμπιπτόντως αντισυνταγματική ήταν η εξαίρεση των υπολοίπων των μονοεδρικών περιφερειών, με το νόμο του 1989», είπε ο Θοδωρής Λιβάνιος.
«Η κυβέρνηση έφερε γραμμή-γραμμή και λέξη-λέξη, το νόμο που ίσχυε το 2008. Εισηγητής ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος χαίρει της εκτίμησης ολονών. Τον ευχαριστούμε για το έργο του, για τη θητεία του. Βγαίνατε και τον υποστηρίζατε δημοσίως για να επανεκλεγεί. Ποιον; Τον ‘αντιδημοκράτη’; Που έκανε ‘πραξικόπημα’ εισηγούμενος αυτό το νόμο; Και μας λέτε σήμερα ότι οι διατάξεις αυτού του νόμου είναι αντισυνταγματικές; Ε, δεν γίνεται να υποστηρίζετε εσείς οι τόσο δημοκράτες έναν αντισυνταγματικό Πρόεδρο της Δημοκρατίας!», είπε ο υφυπουργός Εσωτερικών και υπενθύμισε, ως προς το νομικό σκέλος, ότι το θέμα είναι ανοιχτό και δεν έχει κριθεί ποτέ από το ΑΕΔ, αφού παραμονές του Ιουνίου του 2012 ο Συνασπισμός δήλωσε αυτοτελές κόμμα για να διεκδικήσει το μπόνους των 50 εδρών.
Κίνημα Αλλαγής: Πολιτική πονηρία με τη διάταξη για τους συνασπισμούς
Από το Κίνημα Αλλαγής ο Ανδρέας Λοβέρδος κατήγγειλε ότι με τη συγκεκριμένη διάταξη, αποκλείονται οι συνασπισμοί κομμάτων από την πρόσβαση στην πριμοδότηση (μπόνους) αφού θέτει ως προϋπόθεση για τη χορήγησή του, το να είναι ο μέσος όρος της δύναμης, των συνεργαζόμενων κομμάτων, μεγαλύτερος από την εκλογική δύναμη του αυτοτελούς κόμματος που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων.
«Απευθύνομαι στον υφυπουργό Εσωτερικών, διότι έχει και ένα πολιτικό παρελθόν. Γιατί μου ξυπνάς το παρελθόν; Απώλεια μνήμης προσφάτου, πολιτικής και έντονης, δεν μπορείτε να ισχυρίζεστε ότι έχετε πάθει. Η διάταξη απαγορεύει να δοθεί το πριμ του πρώτου κόμματος σε συνασπισμό κομμάτων. Η διάταξη είναι αντισυνταγματική και παραβιάζει τις διατάξεις του Συντάγματος περί λαϊκής κυριαρχίας, τη διάταξη σε σχέση με την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και τις διερευνητικές εντολές, τις διατάξεις για την ισοδυναμία της ψήφου», είπε ο Ανδρέας Λοβέρδος και κατηγόρησε την κυβέρνηση εκλογικούς τακτικισμούς.
«Όποιος διαβάσει προσεκτικά τη σημερινή έκθεση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής, θα δει ότι θέτει, ευγενικά, το ζήτημα, παραθέτει τις απόψεις συνταγματολόγων και επισημαίνει απόφαση του Αρείου Πάγου, με την οποία στην ουσία δεν έγινε διάκριση μεταξύ συνασπισμού κομμάτων και αυτοτελούς κόμματος. Γιατί παραβιάζετε το Σύνταγμα; Τι φοβάστε; Θέλετε να αποκλείσετε μια συνεργασία δική μας μαζί σας ή μήπως μια συνεργασία δική μας με τον ΣΥΡΙΖΑ; ‘Η μήπως θέλετε να προλάβετε μην σας ξεπεράσουμε στο μέλλον σε εκλογικά ποσοστό; Να μας πείτε. Είναι για γέλια η συγκεκριμένη ρύθμιση που φέρνει η κυβέρνηση. Δεν μπορείτε να υποστηρίζετε πράγματα που ξέρετε ότι είναι πέραν των θεσμών. Είναι πρακτική πολιτικής πονηρίας που έχει καταδικαστεί», είπε ο κ. Λοβέρδος.
«Με τη διάταξη που φέρνει η κυβέρνηση αναδεικνύεται ως κυβέρνηση μια μειοψηφία. Γιατί ο συνασπισμός κομμάτων δεν έχει πρόγραμμα; Εδώ απαγορεύετε την προεκλογική συνεργασία κομμάτων σε κάθε περίπτωση και αυτό είναι αντιδημοκρατικό», είπε ο Κώστας Σκανδαλίδης από το Κίνημα Αλλαγής και τόνισε ότι είναι αδιανόητο ο ελληνικός λαός άλλο πρόγραμμα πολιτικό να ψηφίζει και άλλη κυβέρνηση να τον κυβερνά επειδή το μπόνους θα πάει εκεί. Ο κ. Σκανδαλίδης ζήτησε απόσυρση της διάταξης διότι παραβιάζει κατάφωρα το πνεύμα του Συντάγματος.
ΣΥΡΙΖΑ: Διάταξη που θυμίζει τους χειρότερους εφιάλτες
Την ένσταση αντισυνταγματικότητας στήριξε, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, ο Σπύρος Λάππας. «Δεν ξέρω κύριε Λοβέρδο τι σας θυμίζει ο υφυπουργός, ο κ. Λιβάνιος. Ξέρω ότι αυτή η ρύθμιση πρέπει να μας θυμίζει τους χειρότερους εφιάλτες του πολιτικού συστήματος από το 1950 μέχρι σήμερα», είπε ο Σπύρος Λάππας και πρόσθεσε: «Η ανάδειξη του κοινοβουλίου είναι κορυφαία πολιτειακή λειτουργία και άρα θα έπρεπε να προσεγγίζουμε προσεκτικότεροι και σοφότεροι τέτοιες διατάξεις. Η διάταξη προσβάλλει το Σύνταγμα και τη λαϊκή κυριαρχία και ετυμηγορία. Εσείς, όταν νομοθετείτε, δεν κοιτάτε προς δυσμάς. Εσείς κοιτάτε προς ανατολάς. Σε εκείνα τα καταφρονεμένα και απαξιωμένα πολιτικά συστήματα που το μόνο το οποίο τους ενδιαφέρει είναι η πολιτική κυριαρχία». Ο κ Λάππας ανέφερε δε πως στην αίθουσα της ολομέλειας πλανάται η άποψη του Αριστόβουλου Μάνεση ότι είναι απαράδεκτη και αντιδημοκρατική μια τέτοια διάταξη. «Γιατί τη φέρνετε; Αντέχει στην κριτική ότι δεν μπορεί, ένας συνδυασμός κομμάτων με ποσοστό 61%, να παίρνει λιγότερες ψήφους από ένα κόμμα που παίρνει 32% και 33%; Είναι δυνατόν; Και θα το ανεχθεί αυτό η ελληνική κοινωνία, το κράτος δικαίου;», είπε ο Σπύρος Λάππας.
«Έστω ότι έχουμε συνασπισμό κομμάτων που λαμβάνει στις εκλογές 60%. Αν το δεύτερο κόμμα λάβει 31%, ας πούμε η ΝΔ, τούτο θα σημαίνει ότι το κόμμα που έλαβε το 31% θα πάρει το μπόνους και δεν θα το πάρει το κόμμα που έλαβε 60%», σχολίασε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Τζανακόπουλος και πρόσθεσε η διάταξη που φέρνει η κυβέρνηση αντιβαίνει την κοινή λογική και παραβιάζει το περί δικαίου αίσθημα και είναι κρίμα για τον υπουργό που έχει μακρά πορεία στην πολιτική να διαγράφει το ίδιο του το παρελθόν».
ΝΔ: Πάγια αρχή μας η πολιτική σταθερότητα
«Δεν έχει κρύψει η ΝΔ ότι η αρχή της είναι υπέρ της κυβερνησιμότητας, της διασφάλισης της σταθερότητας και πάγια θέση μας είναι η αντίθεσή μας στα συστήματα της απλής αναλογικής», είπε ο εισηγητής της ΝΔ Βασίλης Υψηλάντης και πρόσθεσε ότι για τη διασφάλιση της σταθερότητας κάμπτεται η ίση μεταχείριση των κομμάτων, με βάση πάγια νομολογία του ΑΕΔ που έχει κρίνει ότι δεν αντιβαίνει στο Σύνταγμα η δυσμενέστερη μεταχείριση συνασπισμών κομμάτων, σε σχέση με αυτοτελή κόμματα. Ο κ. Υψηλάντης παρατήρησε δε ότι υπήρξαν στο παρελθόν αντίθετες απόψεις για το θέμα, σε σχέση με τις απόψεις που είχε διατυπώσει ο Αριστόβουλος Μάνεσης. Πάντως ο βουλευτής υπογράμμισε ότι με το νομοσχέδιο της κυβέρνησης εισάγεται η μέγιστη δυνατή εγγύηση εκλογικής δικαιοσύνης και εν τέλει ο κοινός νομοθέτης αποφασίζει για το ενδεδειγμένο εκλογικό σύστημα, με βάση τις περιστάσεις.
«Η διάταξη για τους συνασπισμούς κομμάτων υπήρχε στο νόμο Παυλόπουλου και δεν την αλλάξατε το 2015», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Σπήλιος Λιβανός απευθυνόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ. «Είχατε όλο το χρόνο, αν πιστεύατε ότι είναι αντισυνταγματική, να την αλλάξετε και να μην τη χρησιμοποιήσετε, όταν σε βόλευε για να γίνετε κυβέρνηση, το Σεπτέμβριο του 2015», είπε ο κ. Λιβανός και πρόσθεσε ότι η διάταξη είναι συνταγματικά ανεκτή διότι το Σύνταγμα αφήνει στον κοινό νομοθέτη να σταθμίσει τις συνθήκες, για την επίτευξη κυβερνησιμότητας, για να θεσπίσει εκλογικό σύστημα.
ΚΚΕ
«Σταματήστε την υποκρισία, και από την μια πλευρά και από την άλλη», είπε παρεμβαίνοντας ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης και τόνισε: «γίνεται ολόκληρη συζήτηση για τη συνταγματικότητα, για την ισοδυναμία της ψήφου. Καλά δεν ντρέπεστε; Υπάρχει ένα σύστημα, από το 1974 και μετά, εκλογικό, που να καταγράφει τη λαϊκή βούληση όπως εκφράζεται στις εκλογές; Πέστε μας ένα!». Ο Θανάσης Παφίλης κατήγγειλε όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν μέχρι σήμερα προώθησαν εκλογικά συστήματα αναλόγως του συμφέροντός τους. «Πενήντα έδρες μπόνους; Κλέβετε έδρες. Αυτή είναι η δημοκρατία σας. Φτιάχνετε συστήματα τερατώδη. Σταματήστε λοιπόν αυτή την υποκρισία. Μιλάτε για κυβερνησιμότητα. Σιγά τα λάχανα! Δεν είναι κυβερνησιμότητα είναι η σταθερότητα του συστήματος που δεν θέλετε να διαταράσσεται. Μας φέρνετε ένα σύστημα με το οποίο κλέβετε 50 έδρες και το λέτε αναλογικό; Με μπόνους 30 εδρών, και το λέτε αναλογικό; Αποκλείετε δε με το πλαφόν ένα κόμμα που παίρνει ποσοστό 2,9%. Αφήστε λοιπόν την υποκρισία και τα περί δημοκρατίας», είπε ο Θανάσης Παφίλης.
Ελληνική Λύση
«Σήμερα πρόκειται να ψηφίσουμε τον εκλογικό νόμο αλλά κανείς σας δεν λέει πως θα καταφέρουμε να σηκώσουμε από τον καναπέ τον πολίτη για να πάει να ψηφίσει. Διότι τόσο έχει απαξιωθεί το πολιτικό σύστημα. Διαφωνείτε υποκριτικά για τα μη ουσιώδη και συμφωνείτε σε άλλα τεράστια θέματα, στα ελληνοτουρκικά, στα μνημόνια, στις Πρέσπες», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χήτας που επισήμανε ότι θέση του κόμματος του είναι η δημιουργία συνταγματικού δικαστηρίου. «Εμείς είμαστε φύσει υπέρ της απλής αναλογικής αλλά βάζουμε πάνω από όλα το εθνικό συμφέρον. Αν το κάνατε και εσείς αυτό, δεν θα είχε καταστραφεί η χώρα», είπε ο κ. Χήτας απευθυνόμενος στα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης.
ΜέΡΑ25
«Κάθε εκλογικός νόμος με ενισχυμένη αναλογική, παραβιάζει ευθέως το Σύνταγμα της Ελλάδας, παραβιάζει τις αρχές της ισότητας της ψήφου, της αναλογικότητας και της αντιπροσωπευτικότητας», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΜέΡΑ 25, Κλέων Γρηγοριάδης. «Με το νόμο που φέρνει η ΝΔ σήμερα για ψήφιση ίσως να το παρακάνει. Ωστόσο κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ και του Κινήματος Αλλαγής, τώρα το θυμηθήκατε;», σχολίασε ο κ. Γρηγοριάδης.