Οι δύο σχηματισμοί της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς, οι δυνάμεις της Ταυτότητας και Δημοκρατίας και των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, ανταγωνίζονται στις επικείμενες ευρωεκλογές για το ίδιο εκλογικό σώμα και λειαίνουν τον λόγο τους στην τελική ευθεία ώστε να κεφαλαιοποιήσουν τη δυσαρέσκεια των Ευρωπαίων πολιτών. Όμως, εθνικές συγκρούσεις, εγωισμοί και ιδεολογικές αποχρώσεις διχάζουν τους ακραίους ευρωσκεπτικιστές.
Λίγες μόλις λέξεις από τον πρώην υποψήφιο της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) στις ευρωεκλογές, Μαξιμίλιαν Κραχ, σε συνέντευξη στην ιταλική Repubblica, ότι δεν «ήταν όλοι οι Ες-Ες εγκληματίες», οδήγησαν τόσο την Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν, όσο και τη Λίγκα του Βορρά του Ματτέο Σαλβίνι να ανακοινώνουν άμεσα τη ρήξη με το πρώην αδελφό γερμανικό κόμμα.
Η υπεράσπιση, έστω και μερική, της ναζιστικής δράσης των Ες-Ες ήταν υπερβολική για τους δύο σχηματισμούς ώστε να συνεχίσουν να συνυπάρχουν στην ίδια ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική ομάδα, ιδιαίτερα τώρα, λίγες ημέρες πριν τη διενέργεια των ευρωεκλογών, στις οποίες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα καταγραφεί σημαντική άνοδος των ακραίων πολιτικών προτάσεων. Όμως ακόμη και σε αυτό το πεδίο του φάσματος της πολιτικής έχουν προκύψει έντονες διαφοροποιήσεις και δεν μένει παρά να δούμε πώς θα εξελιχθεί και στις κάλπες η κρίση της ακροδεξιάς, η οποία αυτή τη στιγμή χωρίζεται σε δύο ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR) και την Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID).
Με έναν αστερίσκο ενδεχόμενης υπεραπλούστευσης, θα μπορούσαμε να πούμε σε γενικές γραμμές ότι τα κόμματα που ανήκουν στην ομάδα της ID είναι πολύ πιο ακραία, με ξεκάθαρα φιλοφασιστικά στοιχεία και μέλη, όπως το ίδιο το AfD, ενώ οι ECR, παρά το γεγονός ότι ορισμένες δυνάμεις τους όπως οι Αδελφοί της Ιταλίας της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι έχουν ξεκινήσει από μεταφασιστικές θέσεις, έχουν λειάνει τον λόγο τους ώστε να προσαρμόζεται περισσότερο στους δημοκρατικούς θεσμούς. Άλλωστε, τα κόμματα των ECR είναι αυτά που κατάφεραν εδώ και καιρό να έχουν κυβερνητική εμπειρία, με το πολωνικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη να είναι στην εξουσία για δεκαπέντε χρόνια, πριν αναλάβει ο Ντόναλντ Τουσκ.
Και οι δύο ομάδες χαρακτηρίζονται από έναν έντονο ευρωσκεπτικισμό, ξεκινώντας όμως από διαφορετικές αφετηρίες. Οι ECR δημιουργήθηκαν το 2009, μετά την αποχώρηση των Βρετανών Τόρις από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ). Παρότι το Ηνωμένο Βασίλειο τελικά ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ υπό τη διακυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον, η ομάδα αυτή αρχικά υπερασπίστηκε έναν μετριοπαθή ευρωσκεπτικισμό: χωρίς να υποστηρίζει τη ρήξη, προτιμούσε μια ένωση κατά βάση εμπορική και οικονομική, που όμως δεν θα οδηγούσε σε ομοσπονδιοποίηση της ΕΕ. Στο Ευρωκοινοβούλιο, οι ECR παγίως τάσσονται υπέρ της όσο το δυνατόν μικρότερης μεταβίβασης εξουσιών στην ΕΕ.
Από την άλλη πλευρά, οι δυνάμεις που σχηματίζουν την ομάδα της ID έχουν ξεκάθαρο στόχο την καταστροφή της ΕΕ από μέσα, το σπάσιμο των δεσμών και η αποχώρηση από την Ένωση. Τις ίδιες θέσεις μοιράζονταν και κόμματα όπως το Κόμμα Ελευθερίας του Γκέερτ Βίλντερς στην Ολλανδία, η Λίγκα του Βορρά του Σαλβίνι και η Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν, που όμως τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει στροφή προς τη realpolitik ώστε να προσελκύσουν μεγάλο μέρος του γενικότερου εκλογικού σώματος που, παρότι είναι επικριτικό προς την ΕΕ, δεν μπορεί να διανοηθεί ότι βρίσκεται εκτός της Κοινότητας.
Όλα αυτά τα κόμματα αποτελούν στις χώρες τους υπερεθνικιστικές δυνάμεις, οι οποίες οδηγούν σε ασυμβίβαστες μεταξύ τους θέσεις στην Ευρώπη ή παράδοξα όπως η φαινομενική αρμονία και σύμπλευση του ισπανικού ακροδεξιού Vox με το κόμμα της Λεπέν, που στις προτάσεις του συμπεριλαμβάνει τον δραστικό περιορισμό της εισαγωγής ισπανικών αγροτικών προϊόντων στη Γαλλία.
Σε αυτές τις αντιφάσεις του ακροδεξιού φάσματος, θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι εντός των τειχών συγκρούσεις των διαφόρων σχηματισμών του χώρου. Για παράδειγμα, οι Αδελφοί της Ιταλίας της Μελόνι είναι άμεσοι αντίπαλοι της Βόρειας Λίγκας του Σαλβίνι στη χώρα τους και η μετέπειτα συνεργασία τους στην ίδια ευρωπαϊκή ομάδα μοιάζει ιδιαίτερα περίπλοκη.
Μια άλλη ουσιώδης διαφορά μεταξύ ECR και ID έχει σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι ηγέτες της ID διατηρούν δεσμούς με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Η Μαρίν Λεπέν δεν έκρυψε ποτέ τον θαυμασμό της για τον Ρώσο πρόεδρο, αν και έχει χαμηλώσει τους τόνους μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Τους τελευταίους μήνες, έχουν έρθει στη δημοσιότητα πολλά στοιχεία που δείχνουν πληρωμές σε διάφορα μέλη αυτών των κομμάτων από το Κρεμλίνο. Οι ECR από την πλευρά τους, σε γενικές γραμμές, έχουν μια πιο «νατοϊκή» στάση, παρέχοντας υποστήριξη στο Κίεβο.
Με ανοιχτή την πιθανότητα να υπάρξουν συμφωνίες με ορισμένους από τους ακροδεξιούς σχηματισμούς, όπως άλλωστε έχουν ήδη κάνει πολλά παραδοσιακά δεξιά κόμματα σε εθνικό επίπεδο, η Ευρώπη αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο της συντηρητικοποίησης των θεσμών της, ξεκινώντας από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου θα υπάρξουν περισσότεροι δεξιοί επίτροποι από ό,τι στην προηγούμενοι θητεία, εφόσον επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις που δίνουν το ένα τρίτο των εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στους υπερσυντηρητικούς σχηματισμούς, ξεπερνώντας τους Σοσιαλδημοκράτες, ανεξάρτητα αν τελικά θα είναι χωρισμένοι σε δύο ομάδες.
Πηγές: BBC, The Guardian, El Diario
