Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου ΕΝΑ τα ποσοστά απορρόφησης του Ελληνικού Σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παραμένουν απογοητευτικά, ενώ αντίθετα στερεύουν οι πόροι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση σημαντικών μέτρων υποδομής και αναπτυξιακών έργων. Δεν είναι όμως μόνο η διαχειριστική ανεπάρκεια και η ιδεολογική εμμονή.
Το καθεστώς Μητσοτάκη διακρίνεται από μια κουλτούρα πατερναλισμού και απευθείας αναθέσεων, η οποία απειλεί να μετατρέψει τους πόρους του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε μηχανισμό πλουτισμού των μεγάλων επιχειρηματικών συγκροτημάτων, που στηρίζουν πολιτικά και επικοινωνιακά την κυβέρνηση της Ν.Δ..
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με μια παρωχημένη αντίληψη για το επιχειρηματικό κράτος, που αναδεικνύεται εκτενώς στη διεθνή βιβλιογραφία (π.χ. δες το νέο βιβλίο της Mariana Mazzucato ‘TheBigCon’) χρησιμοποιεί επί τέσσερα χρόνια τις υπηρεσίες πολυεθνικών εταιριών συμβούλων για να κατευθύνει τους δημόσιους πόρους σε δράσεις επικοινωνιακού χαρακτήρα και μειωμένης ανταποδοτικότητας και ωφέλειας για το κοινωνικό σύνολο. Αυτές οι πολιτικές είναι επικίνδυνες για το μέλλον της πατρίδας.
Η επόμενη ελληνική κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί με άρτιο σχεδιασμό, διοικητική επιμέλεια και οργανωτική επάρκεια 26,2 δισ. € από το ΕΣΠΑ 2021-2027 και 31,16 δισ. € από τους πόρους του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η επόμενη προοδευτική κυβέρνηση, για να μεγιστοποιήσει την ωφέλεια αυτών των χρηματικών πόρων, θα πρέπει να πορευθεί με πρόγραμμα. Πρώτα από όλα χρειάζεται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, που ενισχύει τη διαφάνεια, αλλά και διευκολύνει την επιτάχυνση έκδοσης διοικητικών πράξεων και δικαστικών αποφάσεων, ώστε να αποτρέπονται και φαινόμενα αθέμιτου πλουτισμού, αλλά και περιπτώσεις αποθάρρυνσης επενδυτικών πρωτοβουλιών εξαιτίας αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην υλοποίηση κρίσιμων επενδυτικών επιλογών.
Η επόμενη κυβέρνηση χρειάζεται να βελτιώσει τη διαχειριστική επάρκεια και την τεχνογνωσία του κρατικού μηχανισμού, καθώς και των αρμόδιων ελεγκτικών μηχανισμών, ώστε να μην λιμνάζουν οι οικονομικοί πόροι, που προβλέπονται στα διάφορα εθνικά και ευρωπαϊκά επιχειρησιακά προγράμματα, ενώ παράλληλα η Ελλάδα να μην τιμωρείται με κυρώσεις παράβασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Μια προοδευτική κυβέρνηση απαιτείται να εργασθεί για τη διαμόρφωση και ενίσχυση ισχυρών επιχειρηματικών οικοσυστημάτων, που μπορούν να στηρίξουν με κεφάλαια, γνώση και καινοτομία τις χρηματοδοτούμενες δράσεις. Ωστόσο για να οδηγηθεί η πατρίδα μας σε αυτό το ευκταίο σημείο πρέπει να γίνουν σοβαρές αλλαγές στο κυρίαρχο πρότυπο διακυβέρνησης αλλά και επιχειρηματικότητας.
Ο Σύριζα – ΠΣ έχει καταθέσει προγραμματικές θέσεις για την παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδας και την ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας. Είναι απαραίτητος ο αναπροσανατολισμός και η αποτελεσματική κινητοποίηση των πόρων του τακτικού προϋπολογισμού, και του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας καθώς και του ΕΣΠΑ με επενδυτικό πρόγραμμα, που θα συμβάλλει στη μακροχρόνια μεγέθυνση μέσω της αναβάθμισης του ανθρώπινου κεφαλαίου, της ενίσχυσης των υποδομών του Εθνικού Συστήματος Υγείας και του δικτύου μεταφορών, της ενδυνάμωσης των δημόσιων δομών και της υιοθέτησης μέτρων κοινωνικής προστασίας, καθώς και της μετάβασης σε ένα παραγωγικό μοντέλο με πρωτεύοντα ρόλο στην πράσινη οικονομία.
Παράλληλα είναι επιτακτική ανάγκη η θεσμική μεταρρύθμιση με άμεσες προτεραιότητες την κατοχύρωση της ανεξαρτησίας και της επιτάχυνσης απονομής δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της διαφθοράς, τη δημοσιονομική διαφάνεια, την προστασία της δημοσιονομικής αξιοπιστίας και της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, καθώς και η επένδυση σε παράγοντες, που υποστηρίζουν την πραγματική σύγκλιση με κοινωνική συνοχή και θεσμική θωράκιση από πρακτικές του παρελθόντος, που οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της βιομηχανίας και των αγροτών συνιστά κεντρική επιδίωξη, η οποία θα υλοποιηθεί μέσα από την αξιοποίηση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, αλλά και την τόνωση της ρευστότητας με συγκεκριμένες δράσεις, όπως η προοδευτική μείωση των συντελεστών φορολόγησης για εισοδήματα έως 65.000 ευρώ, η μόνιμη μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%, οι μικροπιστώσεις, τα Clusters οριζόντιας και κάθετης συνεργασίας, αλλά και η ενίσχυση της καινοτομίας μέσα από πρωτοβουλίες, όπως το Equifund και το «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ». Επίσης, η συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα μέσα από στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις πρέπει να ενθαρρύνεται.
Στο σχέδιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της πατρίδας κρίσιμη σημασία έχουν η ενεργοποίηση και αξιοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου σε συνδυασμό με τον αναπροσανατολισμό των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ στο μέγιστο βαθμό και η δημιουργία ενός Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, ενώ προβλέπονται γενναία βήματα στην μείωση του ΕΝΦΙΑ και στη διαχείριση των κόκκινων δανείων με ένα σταθερό πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους και ένα νέο πτωχευτικό κώδικα, που πρέπει να προστατεύουν πλήρως την πρώτη κατοικία, αλλά και την αγροτική γη και την επαγγελματική στέγη.
Το παραγωγικό πρότυπο, που θα θέσει σε κίνηση η προοδευτική διακυβέρνηση, θα έχει, ως ύψιστη προτεραιότητα τα θέματα των απαρχαιωμένων υποδομών και του περιβαλλοντικού μετασχηματισμού της οικονομίας. Ζητήματα, όπως η πράσινη ενέργεια και η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση υλικών και πρώτων υλών, αλλά και η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων σε πράσινες δημόσιες μεταφορές με τους δήμους και τις περιφέρειες να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο για την πράσινη μετάβαση στις μεταφορές και το χωροταξικό σχεδιασμό, είναι όροι «εκ των ουκ άνευ» για την ανάταξη της κοινωνίας και της οικονομίας με τελικό στόχο τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας των αδυνάτων συνανθρώπων μας.
Για το Σύριζα – Προοδευτική Συμμαχία η πολιτική επιλογή «Δικαιοσύνη Παντού» δεν είναι ένα απλό προεκλογικό σύνθημα αλλά υποχρέωση και δέσμευση έναντι όλων των συμπολιτών μας, που αποτελεί το πρωταρχικό κριτήριο κάθε δράσης σε όλα τα επίπεδα κινητοποίησης ανθρώπινων δυνάμεων και υλικών πόρων.