Πανηγυρίζει η γερμανική Die Welt : «Παραμερίστηκαν με επιτυχία τα κορονοομόλογα…Ανοιχτή διαμάχη, όπως στις προηγούμενες συνόδους ,δεν υπήρξε στην πραγματικότητα» !
Η ίδια η Μέρκελ δήλωσε φανερά περιχαρής μετά το τέλος της τετράωρης τηλεδιάσκεψης ότι ήταν «μια πολύ, πολύ φιλική συζήτηση». Το είχε φροντίσει επιμελώς άλλωστε, όπως γράφει η Die Welt :Τις ημέρες που προηγήθηκαν της τηλεδιάσκεψης, είχε τηλεφωνήσει πάρα πολλές φορές στον ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε και τους ομολόγους της στις άλλες πρωτεύουσες για να υπάρξει συμβιβασμό. Το κυριότερο ήταν να πειστεί ο Κόντε να μην επιμείνει πλέον στα κορονοομόλογα ή στα ευρωομόλογα».
Χωρίς να ξέρουμε τι «μέσα» πειθούς χρησιμοποίησε η Μέρκελ μάλλον τα κατάφερε! Ο Κόντε δήλωσε ικανοποιημένος μετά την τηλεσύνοδο…
Το σίγουρο είναι ότι ο εκβιασμός πέτυχε. Η Γερμανία, η Αυστρία,η Ολλανδία και άλλες βορειοευρωπαικές χώρες ,που απορρίπτουν κατηγορηματικά την ιδέα του κοινού ευρωπαϊκού χρέους πέρασαν σε μεγάλο βαθμό τη γραμμή τους . «Αφού κατέστη σαφές τις τελευταίες εβδομάδες ότι το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου δεν μπορεί να γεφυρωθεί, ακόμη και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές των ευρωομολόγων εγκατέλειψαν την ιδέα» τονίζει η γερμανική εφημερίδα.
Τι αποφάσισαν λοιπόν οι 27 στην τέταρτη τηλεσύνοδό τους από την έναρξη της κρίσης του κορονοϊού;
Κατ` αρχήν χρειάστηκε να περάσουν τρεις εβδομάδες από την διάσκεψη του Eurogroup για να συμφωνήσουν να αποδεχτούν την απόφασή του για την χορήγηση του πακέτου των 540 δισεκατομμυρίων ευρώ. Και αυτή είναι η μόνη χειροπιαστή απόφαση της συνόδου κορυφής.
Συμφωνήθηκε επίσης «κατ` αρχήν» να υπάρξει ένα ταμείο που θα διαθέσει ένα μεγάλο ποσό,αλλά χωρίς να υπάρξει συγκεκριμένη απόφαση. Η γερμανίδα πρόεδρος της Κομισιόν ,Ούρσουλα φον Λάγεν ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να παρουσιάσει σχέδια για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ και το ταμείο ανάκαμψης τη δεύτερη ή τρίτη εβδομάδα του Μαΐου. Μέχρι τότε, πρέπει να διευκρινίσει πολλά ευαίσθητα ζητήματα σε στενή συνεργασία με τα κράτη. Για παράδειγμα: Με ποια κριτήρια πρέπει να διανέμονται τα χρήματα από το ταμείο;
Σε τελική ανάλυση, όλες οι χώρες αντιμετωπίζουν την ίδια οικονομική ύφεση. Και κυρίως: Με ποια μορφή πρέπει να ρέουν τα χρήματα;Ως δάνεια που πρέπει να εξοφληθούν ή ως επιδοτήσεις; Ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ζήτησε να υπάρξουν μόνο επιδοτήσεις προς τις πληγείσες χώρες του Νότου. «Απαιτούνται μεταφορές πόρων στις χώρες της ΕΕ που πλήττονται περισσότερο από αυτήν την κρίση, όχι δάνεια» τόνισε και ο Γάλλος πρόεδρος,Εμμανουέλ Μακρόν. Αντίθετα, ο Καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε αμέσως μετά τη σύνοδο ότι θα συμφωνήσει μόνο στην χορήγηση δανείων. Με τόκο φυσικά…
Αλλά και ποσό που θα διαθέσει το ταμείο είναι ακόμη εντελώς ασαφές. Η Ευρωπαική Επιτροπή λέει ότι θέλει να κινητοποιήσει 1,5 τρισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, η Μέρκελ κατέστησε σαφές ότι δεν θέλει να δεσμευτεί για ποσά έως ότου γίνει γνωστή η έκταση της καταστροφής από τον κορονοϊό…
Μάταια ο Μακρόν,ο Σάντσεθ και ο Κόντε ζητούσαν από την Μέρκελ να συμφωνηθεί το ποσό στη σύνοδο . Για να έχουν κάτι χειροπιαστό να ανακοινώσουν στους πολίτες τους μετά τη λήξη της διάσκεψης. Οι Βόρειοευρωπαίοι ήταν ανένδοτοι . Ολες οι λεπτομέρειες αφέθηκαν για το καλοκαίρι, Στην σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Οπως γράφουν με μπόλικη δόση ειρωνείας οι Times του Λονδίνου «οι ηγέτες της ΕΕ διέκοψαν τις συνομιλίες για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της σύστασης ταμείου μέχρι να καταστούν δυνατές οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες. Αυτές είναι πολύ σημαντικές διαπραγματεύσεις -χωρίς προηγούμενο για δεκαετίες και είναι αδύνατον να γίνουν με τηλεδιάσκεψη. Οι ευρωπαϊκοί συμβιβασμοί χρειάζονται …επαφή με τα μάτια».
Ο Μακρόν, ο Σάντσεθ και ο Κόντε -ουσιαστικά μόνο αυτοι οι τρείς – πίεσαν και πιέζουν για ένα τεράστιο πακέτο τόνωσης χωρίς αύξηση του χρέους και των ελλειμμάτων. Για να βγουν οι χώρες του Νότου από την μαύρη τρύπα χωρίς να κοινωνική λαίλαπα, που αναμένεται να πυροδοτήσει η δραματική πτώση του ΑΕΠ κατά 15% στην Ευρώπη κατά μέσο όρο, όπως προειδοποίησε η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
Οι «τρεις» συνάντησαν και πάλι Τείχος. Το νέο Τείχος του Βερολίνου…
«Υπάρχουν μεγάλες διαφωνίες» είπε χαρακτηριστικά ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν μετά το τέλος της τηλεδιάσκεψης.
Η γερμανική εφημερίδα Die Zeit το έγραψε πολύ καθαρά προς άρση τυχόν παρεξηγήσεων: «Εκείνοι που ήλπιζαν για μια σημαντική …ανακάλυψη μέχρι αργά το βράδυ, απογοητεύθηκαν .Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ προσπάθησαν χθες να συμφωνήσουν σε μια κοινή στρατηγική για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της κρίσης του κορονοϊού – χωρίς επιτυχία. Τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να προετοιμάσει μια πρόταση και τότε θα είναι και πάλι η σειρά των αφεντικών». ..
Σύμφωνα με έγγραφο της Κομισιόν που έχει στη διάθεσή της η γερμανική Suddeutsche Zeitung ,η χρηματοδότηση του ταμείου θα συνδεθεί με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό 2021-2027 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι οι πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις για το θέμα αυτό, οι οποίες είχαν διακοπεί από την έναρξη της κρίσης στον τομέα της υγείας, θα πρέπει να ξαναρχίσουν σύντομα. Σύμφωνα με το ίδιο έγγραφο ,η Κομισιόν θα ζητήσει την άδεια να δανειστεί 320 δις ευρώ από τις αγορές προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το εν λόγω ταμείο. Τα κράτη μέλη θα είναι αυτά που θα παρέχουν εγγυήσεις, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Αυτός είναι και ο μόνος συμβιβασμός που φαίνεται διατεθειμένη να κάνει η Γερμανία. Οι υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ιταλία ζητούν το ταμείο να δίνει κυρίως επιδοτήσεις κι όχι δάνεια. Κάτι που απέρριψαν κατηγορηματικά οι βορειοευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
«Η μάχη για λεπτομέρειες θα είναι προφανώς περίπλοκη και μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες ή μήνες, ιδίως λόγω του διαχωρισμού μεταξύ δανείων και επιχορηγήσεων» προειδοποιεί η ισπανική El Pais. Και φυσικά ο διάβολος πάντα κρύβεται στις λεπτομέρειες …
…Και μέχρι τότε η Ευρώπη θα κινείται προς μια οικονομική καταστροφή, κυρίως ο Νότος φυσικά!. Γιατί οι Βόρειοι χάρη στην καλή πιστοληπτική τους ικανότητα, μπορούν κάπως να μετριάσουν την καταστροφή με επιπλέον χρέη. Και ειδικά η Ολλανδία να γίνει ακόμη περισσότερο ο φορολογικός παράδεισος για τις πολυεθνικές στην Ευρώπη, στερώντας τεράστια ποσά από τις άλλες χώρες. Κουνάει το δάκτυλο στους «τεμπέληδες του Νότου» η Ολλανδία ,όταν λόγω του φορολογικού της παραδείσου, στερεί ετησίως από τα υπόλοιπα κράτη της Ε.Ε κοντά στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ από είσπραξη φόρων .Πάνω από 40 δισεκατομμύρια απoκόμισε επίσης η Ολλανδία από τις αμερικανικές πολυεθνικές που έχουν την έδρα τους στον φορολογικό παράδεισο της χώρας της τουλίπας, σύμφωνα με το Tax Justice Network!
Για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου όμως ,ο παροπλισμός της επιχειρηματικής ζωής θα οδηγήσει με μαθηματικό τρόπο σε δραματικές απώλειες , καθώς βασίζονται πολύ στον τουρισμό και ήδη μια πλήρης τουριστική περίοδος απειλεί να ακυρωθεί. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΟΣΑ, από τις 47 πιο ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες, καμία δεν θα πληγεί τόσο σοβαρά όσο η Ελλάδα, καθώς η χώρα αφενός είναι προσανατολισμένη στις υπηρεσίες και αφετέρου διαθέτει πολλές μικρές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να αντέξουν όπως οι μεγάλες σε μακροχρόνιες ζημιές. Η ελληνική κυβέρνηση αναμένει ύφεση 4%-10%, ενώ διεθνείς τράπεζες υπολογίζουν την ύφεση μέχρι 18%. Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι το δημόσιο χρέος θα ανέβει πάνω από το 200%…
Η νότια Ευρώπη δεν θα ξημερώσει μετά την πανδημία -όποτε και όταν ελεγχθεί -μόνο με μια τεράστια ουλή σε όλο το σώμα της κοινωνίας. Αλλά και με ένα οργισμένο αίσθημα αδικίας ,που ουδείς γνωρίζει που θα οδηγήσει. Πρέπει να το καταλάβουν αυτό οι Βόρειοι εταίροι μας πριν καταλήξουν στις όποιες αποφάσεις.
Το άρθρο του Μιχάλη Ψύλου δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δημοκρατία» (25/4)
