Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για την λειψυδρία στην Ευρώπη καθώς όπως τονίζουν συρρικνώνονται δραματικά τα υδάτινα αποθέματα της Γηραιάς Ηπείρου, ιδίως στο νότιο και στο κεντρικό τμήμα της Γηραιάς Ηπείρου. Και όλα αυτά την ώρα που η Αττική έχει κηρυχτεί επίσημα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Τεράστιες εκτάσεις των υδάτινων αποθεμάτων της Ευρώπης στερεύουν, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική ανάλυση για τη λειψυδρία, που βασίζεται σε δύο δεκαετίες δορυφορικών δεδομένων, με τη συρρίκνωση των αποθεμάτων γλυκού νερού να παρατηρείται σε ολόκληρη τη νότια και κεντρική Ευρώπη, από την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα έως την Πολωνία και τμήματα της Μεγάλης Βρετανίας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian», επιστήμονες από το University College London (UCL), σε συνεργασία με το Watershed Investigations και τον Guardian, ανέλυσαν δεδομένα δορυφόρων από το 2002 έως το 2024, τα οποία παρακολουθούν αλλαγές στο βαρυτικό πεδίο της Γης.
Επειδή το νερό έχει μεγάλο βάρος, οι μεταβολές στα υπόγεια νερά, τα ποτάμια, τις λίμνες, την υγρασία του εδάφους και τους παγετώνες εμφανίζονται στο σήμα, επιτρέποντας στους δορυφόρους να «ζυγίζουν» ουσιαστικά την ποσότητα του αποθηκευμένου νερού.
Τα ευρήματα αποκαλύπτουν μια έντονη ανισορροπία: ο βορράς και ο βορειοδυτικός τομέας της Ευρώπης, ιδίως οι σκανδιναβικές χώρες, τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου και της Πορτογαλίας, γίνονται όλο και πιο υγρά, ενώ μεγάλες εκτάσεις του νότου και νοτιοανατολικού τμήματος, συμπεριλαμβανομένων περιοχών του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας, της Γερμανίας, της Ρουμανίας και της Ουκρανίας, ξηραίνονται.
Η συνολική ποσότητα νερού που αντλήθηκε από επιφανειακά και υπόγεια ύδατα σε όλη την ΕΕ μεταξύ 2000 και 2022 μειώθηκε, σύμφωνα με τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, αλλά οι αντλήσεις υπόγειων υδάτων αυξήθηκαν κατά 6%, αποδιδόμενες στην παροχή δημόσιου νερού (18%) και στη γεωργία (17%). Στα κράτη μέλη της ΕΕ, τα υπόγεια ύδατα αντιστοιχούσαν στο 62% της συνολικής δημόσιας υδροδότησης και στο 33% των γεωργικών αναγκών σε νερό το 2022.
Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε ότι η στρατηγική ανθεκτικότητας στο νερό «στοχεύει να βοηθήσει τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τη διαχείριση των υδατικών πόρων τους στην κλιματική αλλαγή και να αντιμετωπίσουν ανθρωπογενείς πιέσεις».
Η στρατηγική στοχεύει στη δημιουργία μιας «έξυπνης ως προς το νερό οικονομίας» και συνοδεύεται από σύσταση της Επιτροπής σχετικά με την αποδοτικότητα του νερού, η οποία ζητά βελτίωση της αποδοτικότητας «κατά τουλάχιστον 10% έως το 2030».
Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης Αττική, Λέρος και Πάτμος
Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κηρύχθηκαν και επίσημα χθες Παρασκευή, Αττική, Λέρος και Πάτμος καθώς η λειψυδρία απειλεί τα αποθέματα νερού και όπως τονίζεται αυτή η κίνηση «αποτελεί την ύστατη ευκαιρία της Πολιτείας να ολοκληρώσει με ταχύτητα και αποφασιστικότητα έργα αντιμετώπισης» πριν να είναι αργά.
Η διαδικασία κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας σε Αττική, Λέρο και Πάτμο, ολοκληρώθηκε με τις υπογραφές των σχετικών υπουργικών αποφάσεων από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου.
«Κατάσταση έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας» σημαίνει ότι, λόγω της σημαντικής μείωσης των αποθεμάτων νερού στους ταμιευτήρες της Αττικής, το ΥΠΕΝ -με τη γνωμοδότηση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), κατόπιν αιτήματος της ΕΥΔΑΠ- αναγνωρίζει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για διαχείριση των υδατικών πόρων.
Η κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας είναι μια διαδικασία που στηρίζεται σε υδρολογικά δεδομένα και επιστημονικά κριτήρια, ενώ στην πράξη δίνει προτεραιότητα στην υλοποίηση κρίσιμων έργων υποδομής (ταμιευτήρες, δίκτυα, ενίσχυση αποθεμάτων).
Έτσι ώστε να θωρακιστεί η επάρκεια νερού μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη εξυπηρέτηση της ύδρευσης και της άρδευσης.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης αποτελεί την ύστατη ευκαιρία της Πολιτείας να ολοκληρώσει με ταχύτητα και αποφασιστικότητα έργα αντιμετώπισης λειψυδρίας και να θωρακίσει την Αττική πριν να είναι πολύ αργά.