Ενδείξεις ότι η Τουρκία ενεργοποίησε τα ραντάρ των αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 προκειμένου να εντοπίσει ελληνικά μαχητικά F-16, κατά την επιστροφή τους από την άσκηση «Ευνομία» στα ανοιχτά της Κύπρου στις 27 Αυγούστου 2020, φαίνεται ότι αποτέλεσαν τον κώδωνα κινδύνου που αφύπνισε την αμερικανική διπλωματία για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπενθυμίζουμε πως από τις 26 έως τις 28 Αυγούστου διεξήχθη στην Κύπρο η μεγάλη αεροναυτική άσκηση «Ευνομία», με τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Κύπρου, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Το ελληνικό «Πεντάγωνο» είχε γνωστοποιήσει μέρες πριν ότι η Χώρα μας θα συμμετάσχει στην τετραμερή στέλνοντας στη Μεγαλόνησο την Φρεγάτα “ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ” τύπου “S” και το οργανικό της ελικόπτερο, καθώς και αριθμό μαχητικών αεροσκαφών τα οποία θα εκτελούσαν διάφορα επιχειρησιακά σενάρια στον ουρανό της μαρτυρικής Κύπρου.
Η στρατιωτική ηγεσία, υπό τον Α/ΓΕΕΘΑ κ. Κωνσταντίνο Φλώρο διαμόρφωσε με μεγάλη προσοχή και μελετώντας κάθε λεπτομέρεια την αποστολή στην Κύπρο των δύο πρώτων F-16 Block 52+ Advanced. Για να φτάσουν τα ελληνικά μαχητικά στην Πάφο απαιτούνταν «χειρουργικοί» χειρισμοί, μιας και οι Τούρκοι ήταν βέβαιο πως θα τους… περίμεναν στον αέρα για να τους εμποδίσουν να φτάσουν.
Μάλιστα, είχαν απογειώσει από νωρίς το πρωί της Τρίτης (25/08) ιπτάμενο ραντάρ προκειμένου να εντοπίσει τα ελληνικά «φτερά», ενώ είχαν θέσει σε ετοιμότητα και τα μαχητικά τους αεροσκάφη, που θα απογειώνονταν υποτίθεται για να εμποδίσουν τα ελληνικά να φτάσουν στην Κύπρο.
Οι Έλληνες πιλότοι γνώριζαν τις προθέσεις των Τούρκων και ακολουθώντας το σχέδιο που είχε καταρτίσει ο Α/ΓΕΕΘΑ κ. Κωνσταντίνος Φλώρος και Επιτελείς, κατάφεραν όχι απλά να τους ξεφύγουν, πιάνοντας στον ύπνο την τουρκική αεράμυνα, αλλά να γίνουν αντιληπτοί μόνο όταν τελικά είχαν προσγειωθεί στην Πάφο. Η τουρκική αεράμυνα είχε ήδη υποστεί το πρώτο… ρεζιλίκι προκαλώντας εκνευρισμό στην Άγκυρα.
Η ενεργοποίηση των S-400
Σύμφωνα με την «Καθημερινή της Κυριακής» και τον δημοσιογράφο Βασίλη Νέδο, η Τουρκία, στην προσπάθειά της να εντοπίσει τα ελληνικά μαχητικά ενεργοποίησε το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400. Το γεγονός αυτό έγινε γνωστό στην Ουάσινγκτον, με την αμερικανική διπλωματία να ενεργοποιείται άμεσα και τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο να ανακοινώνει ότι μεταβαίνει στην Κύπρο, στις 12 Σεπτεμβρίου.
Ακολούθησε το ταξίδι του στην Ελλάδα, 27 – 29 Σεπτεμβρίου, με σταθμούς τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για περαιτέρω αξιοποίηση της Βάσης στη Σούδα.
Είναι απολύτως σαφές ότι το παιχνίδι της Άγκυρας με τους S-400 ενοχλεί την Ουάσιγκτον, η οποία και έχει απειλήσει με επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση ενεργοποίησης των ρωσικής κατασκευής πυραύλων. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες του αντιπολιτευόμενου τουρκικού Τύπου, από την Άγκυρα σχεδιάζεται γενική δοκιμή των συστημάτων S-400 στο πεδίο βολής της Σινώπη στη Μαύρη Θάλασσα.
Ανεξάρτητα, πάντως, από τις αποφάσεις που θα λάβει η Άγκυρα σχετικά με την αεράμυνα της, η προηγούμενη εβδομάδα ήταν κομβική από πολλές απόψεις, με βασικό γεγονός την τριήμερη επίσκεψη του κ. Πομπέο στη Θεσσαλονίκη και τη Σούδα.
Όπως προκύπτει από το μόνιμο ελλιμενισμό της πλωτής πλατφόρμας υποστήριξης επιχειρήσεων USS Hershel «Woody» Williams στις εγκαταστάσεις της Σούδας, οι ΗΠΑ ενισχύουν ουσιαστικά την παρουσία τους στην Κρήτη, η οποία ουσιαστικά τείνει να μετατραπεί σε κόμβο συγκέντρωσης στρατιωτικής ισχύος, με υποδομές οι οποίες θα μπορούν να φιλοξενήσουν όχι μόνο ελληνικές και αμερικανικές δυνάμεις, αλλά και δυνάμεις από αραβικές χώρες, όπως ακριβώς έγινε και τις προηγούμενες εβδομάδες με την παρουσία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στη Σούδα, επί ένα μήνα.
Από την αμερικανική οπτική γωνία, όπως αναφέρει η «Καθημερινή της Κυριακής», η ενίσχυση της παρουσίας στη Σούδα αποτελεί ξεκάθαρη επιλογή προκειμένου να παρακολουθείται στενότερα και η αυξανόμενη ρωσική παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο.