Στη συνεδρίαση συζητήθηκε η νέα πρόταση της κυβέρνησης και των λοιμωξιολόγων για την λειτουργία των εκκλησιών κατά την εορταστική περίοδο.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, κατόπιν εκτενούς συζητήσεως, έλαβε τις εξής αποφάσεις:
Η Ιερά Σύνοδος, έχοντας ως προτεραιότητα την διαφύλαξη της ανθρώπινης υγείας και ζωής, προέτρεψε μέσω ανακοινώσεων και Εγκυκλίων όλες τις Μητροπόλεις, Ενορίες, Μονές και Ιδρύματα και άπαντες τους κληρικούς και λαικούς, να τηρούν επακριβώς τα νομοθετούμενα μέτρα, εντός αλλά και εκτός των Ιερών Ναών.
Δηλώνει ότι αντιλαμβανομένη την εξαιρετικά κρίσιμη υγειονομική κατάσταση της Χώρας, αποστέλλει σήμερα Εγκύκλιο προς τους κατά τόπους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες, διά της οποίας παρέχονται ακριβείς οδηγίες, σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α.), η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β’ 5509/15-12-2020 για την υπό αυστηρούς περιορισμούς λειτουργία των Ιερών Ναών κατά το Άγιο Δωδεκαήμερο, όπως κατωτέρω:
- Οι Ιεροί Ναοί θα παραμένουν ανοικτοί για τους πιστούς τόσο για προσκύνηση και κατ᾿ ιδίαν προσευχή, όσο και για προσέλευση κατά τις κύριες Θείες Λειτουργίες των τριών μεγάλων Εορτών του Αγίου Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Περιτομή του Χριστού, Θεοφάνεια), τηρουμένων των προβλεπομένων αποστάσεων και μέτρων αποφυγής του συνωστισμού (1 πρόσωπο ανά 15 τ.μ. επιφανείας, με ελάχιστη απόσταση 2 μέτρων μεταξύ τους και με υποχρεωτική την χρήση μάσκας καθ᾿ όλη την διάρκεια των ιεροπραξιών), με επιτρεπόμενο αριθμό πιστών σε μικρούς Ναούς τον αριθμό των 25 προσώπων και σε κεντρικούς Ναούς των 50 προσώπων.
- Προς τον σκοπό αποφυγής της παρουσίας πολλών προσώπων στον ίδιο χώρο για πολλή ώρα, οι Ιερές Μητροπόλεις θα ρυθμίζουν την τέλεση περισσοτέρων Θείων Λειτουργιών εντός της ίδιας ημέρας, με λιτότητα και απλότητα, οι οποίες προσφέρουν και συντομία χρόνου.
- Κατά την Εορτή των Θεοφανείων δεν θα πραγματοποιηθούν Λιτανείες εκτός των Ιερών Ναών και ο Μέγας Αγιασμός με τον καθαγιασμό των υδάτων θα τελεσθεί εντός Αυτών, τηρουμένων ασφαλώς των ανωτέρω μέτρων υγειονομικής προστασίας.
- Όσοι από τους πιστούς ανήκουν σε υγειονομικώς ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, ασθενείς πάσχοντες από αναπνευστικά προβλήματα ή σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιαγγειακά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι) προτρέπονται να αποφεύγουν την έξοδο από τα σπίτια τους, χάριν της προστασίας της υγείας τους.
- Οι Κληρικοί και τα μέλη των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων κάθε Ιερού Ναού καθίστανται υπεύθυνοι ελέγχου και εφαρμογής των μέτρων και καθοδηγήσεως των πιστών με την αρωγή και του προσωπικού του Ναού τους. Καλούνται να εποπτεύσουν με την δέουσα εγρήγορση και απαρέγκλιτη ακρίβεια την τήρηση των παραπάνω οδηγιών, αναλογιζόμενοι την ευθύνη προστασίας της υγείας που αναλαμβάνουν έναντι της Πολιτείας, της κοινωνίας και της Εκκλησίας.
Σύμφωνα με το ανακοινωθέν:
Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, κατόπιν ἐκτενοῦς συζητήσεως, ἔλαβε τίς ἑξῆς ἀποφάσεις:
Α) Κατ᾿ ἀρχάς, ἀναγνωρίζει τήν ὑπεύθυνη στάση τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως γιά τήν ἀναχαίτιση τῆς διασπορᾶς τοῦ κορωνοϊοῦ Covid-19, τήν διαφύλαξη τοῦ Ἐθνικοῦ Συστήματος Ὑγείας καί τήν προστασία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς.
Σέ αὐτήν τήν ἐθνική προσπάθεια ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐξ ἀρχῆς (28.2.2020) μέσῳ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τοῦ συλλογικοῦ διοικητικοῦ ὀργάνου πού ἐκφράζει τίς ἐπίσημες θέσεις Της, ἐτέθη καί παραμένει ἠθικά καί ὑλικά ἀλληλέγγυα πρός τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση καί τίς ὑγειονομικές ἀρχές.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος, ἔχοντας ὡς προτεραιότητα τήν διαφύλαξη τῆς ἀνθρώπινης ὑγείας καί ζωῆς, προέτρεψε μέσῳ ἀνακοινώσεων καί Ἐγκυκλίων ὅλες τίς Μητροπόλεις, Ἐνορίες, Μονές καί Ἱδρύματα καί ἅπαντες τούς κληρικούς καί λαϊκούς, νά τηροῦν ἐπακριβῶς τά νομοθετούμενα μέτρα, ἐντός ἀλλά καί ἐκτός τῶν Ἱερῶν Ναῶν.
Β) Ἀντελήφθη ἐξ ἀρχῆς τό διακύβευμα τῆς προστασίας τῆς δημόσιας ὑγείας καί γι᾿ αὐτό ὑπέμεινε καρτερικά τήν ἀπαγόρευση προσελεύσεως πιστῶν στούς Ἱερούς Ναούς κατά τήν διάρκεια μεγάλου χρονικοῦ διαστήματος τόσο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος καί τοῦ Πάσχα, ὅσο καί κατά τό προηγούμενο χρονικό διάστημα ἑνός καί πλέον μηνός ἀπό τῆς 7ης Νοεμβρίου ἕως σήμερα.
Γ) Διαχειρίζεται, ὅπως καί ὅλοι οἱ Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέ πνεῦμα συνέσεως τίς μομφές καί τήν δυσαρέσκεια ἀρκετῶν χριστιανῶν.
Πολλοί πιστοί θεώρησαν προσβλητική γιά τούς ἴδιους καί τήν Ἐκκλησία τήν παρουσία ἀστυνομικῶν δυνάμεων ἔμπροσθεν Ἱερῶν Ναῶν (λ.χ. κατά τίς ἑορτές τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα, τῆς Ἁγίας Βαρβάρας, τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος) καί ἄλλοι θεώρησαν ὅτι ἡ Ἱερά Σύνοδος στόν βωμό τῆς διατηρήσεως καλῶν σχέσεων μέ τήν Κυβέρνηση μειοδότησε σέ ζητήματα, τά ὁποῖα ἀφοροῦν στήν Λατρεία καί τήν ζωή Της.
Παράλληλα, ἡ Ἐκκλησία ὑπομένει καί τίς ἐμμονικές ἐπιθέσεις δημοσίων προσώπων καί μέσων, τά ὁποῖα ἐπιχειροῦν νά μετατρέψουν τήν μάχη κατά τοῦ κορωνοϊοῦ σέ πόλεμο κατά τοῦ «ἀνορθολογισμοῦ τῆς θρησκείας», ἄν καί δέν ἔχει ἐπισημανθεῖ συρροή κρουσμάτων τοῦ κορωνοϊοῦ ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν.
Δ) Δηλώνει ὅτι ἀντιλαμβανομένη τήν ἐξαιρετικά κρίσιμη ὑγειονομική κατάσταση τῆς Χώρας, ἀποστέλλει σήμερα Ἐγκύκλιο πρός τούς κατά τόπους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες, διά τῆς ὁποίας παρέχονται ἀκριβεῖς ὁδηγίες, σύμφωνα μέ τήν Κοινή Ὑπουργική Ἀπόφαση (Κ.Υ.Α.), ἡ ὁποία δημοσιεύθηκε στό ΦΕΚ Β’ 5509/15-12-2020 γιά τήν ὑπό αὐστηρούς περιορισμούς λειτουργία τῶν Ἱερῶν Ναῶν κατά τό Ἅγιο Δωδεκαήμερο, ὅπως κατωτέρω:
1) Οἱ Ἱεροί Ναοί θά παραμένουν ἀνοικτοί γιά τούς πιστούς τόσο γιά προσκύνηση καί κατ᾿ ἰδίαν προσευχή, ὅσο καί γιά προσέλευση κατά τίς κύριες Θεῖες Λειτουργίες τῶν τριῶν μεγάλων Ἑορτῶν τοῦ Ἁγίου Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Περιτομή τοῦ Χριστοῦ, Θεοφάνεια), τηρουμένων τῶν προβλεπομένων ἀποστάσεων καί μέτρων ἀποφυγῆς τοῦ συνωστισμοῦ (1 πρόσωπο ἀνά 15 τ.μ. ἐπιφανείας, μέ ἐλάχιστη ἀπόσταση 2 μέτρων μεταξύ τους καί μέ ὑποχρεωτική τήν χρήση μάσκας καθ᾿ ὅλη τήν διάρκεια τῶν ἱεροπραξιῶν), μέ ἐπιτρεπόμενο ἀριθμό πιστῶν σέ μικρούς Ναούς τόν ἀριθμό τῶν 25 προσώπων καί σέ κεντρικούς Ναούς τῶν 50 προσώπων.
2) Πρός τόν σκοπό ἀποφυγῆς τῆς παρουσίας πολλῶν προσώπων στόν ἴδιο χῶρο γιά πολλή ὥρα, οἱ Ἱερές Μητροπόλεις θά ρυθμίζουν τήν τέλεση περισσοτέρων Θείων Λειτουργιῶν ἐντός τῆς ἴδιας ἡμέρας, μέ λιτότητα καί ἁπλότητα, οἱ ὁποῖες προσφέρουν καί συντομία χρόνου.
3) Κατά τήν Ἑορτή τῶν Θεοφανείων δέν θά πραγματοποιηθοῦν Λιτανεῖες ἐκτός τῶν Ἱερῶν Ναῶν καί ὁ Μέγας Ἁγιασμός μέ τόν καθαγιασμό τῶν ὑδάτων θά τελεσθεῖ ἐντός Αὐτῶν, τηρουμένων ἀσφαλῶς τῶν ἀνωτέρω μέτρων ὑγειονομικῆς προστασίας.
4) Ὅσοι ἀπό τούς πιστούς ἀνήκουν σέ ὑγειονομικῶς εὐπαθεῖς ὁμάδες (ἡλικιωμένοι, ἀσθενεῖς πάσχοντες ἀπό ἀναπνευστικά προβλήματα ἤ σακχαρώδη διαβήτη ἤ καρδιαγγειακά νοσήματα, ἀνοσοκατεσταλμένοι) προτρέπονται νά ἀποφεύγουν τήν ἔξοδο ἀπό τά σπίτια τους, χάριν τῆς προστασίας τῆς ὑγείας τους.
5) Οἱ Κληρικοί καί τά μέλη τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Συμβουλίων κάθε Ἱεροῦ Ναοῦ καθίστανται ὑπεύθυνοι ἐλέγχου καί ἐφαρμογῆς τῶν μέτρων καί καθοδηγήσεως τῶν πιστῶν μέ τήν ἀρωγή καί τοῦ προσωπικοῦ τοῦ Ναοῦ τους.
Καλοῦνται νά ἐποπτεύσουν μέ τήν δέουσα ἐγρήγορση καί ἀπαρέγκλιτη ἀκρίβεια τήν τήρηση τῶν παραπάνω ὁδηγιῶν, ἀναλογιζόμενοι τήν εὐθύνη προστασίας τῆς ὑγείας πού ἀναλαμβάνουν ἔναντι τῆς Πολιτείας, τῆς κοινωνίας καί τῆς Ἐκκλησίας.
Ε) Ἡ ὡς ἄνω περιορισμένη λειτουργία συνιστᾶ τήν πρός ὥρας κατάλληλη λύση καί στηρίζεται στήν λογική, στήν προστασία τῆς δημόσιας ὑγείας, στήν ἐμπειρία τήν ὁποία ἀπέκτησαν οἱ φορεῖς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κατά τήν πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ, στήν συνεργασία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μέ ἰατρούς – συνεργάτες Αὐτῆς καί στήν λαϊκή ἀπαίτηση τοῦ Ὀρθοδόξου πληρώματος, τό ὁποῖο ζήτησε τήν παρέμβαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ὥστε νά ὑπάρξει συνεννόηση γιά τόν τρόπο ἐκκλησιασμοῦ, ὅπως ἐπιτρέπεται καί σέ ἄλλα Κράτη.
ΣΤ) Ἀπεφάσισε ὥστε κατά τήν παροῦσα χρονική περίοδο τήν θέση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου πρός τά Μ.Μ.Ε., νά ἐκφράζει μόνον ὁ ἐκπρόσωπος Τύπου Αὐτῆς, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἰλίου, Ἀχαρνῶν καί Πετρουπόλεως κ. Ἀθηναγόρας.
Ζ) Παρακαλεῖ ὅλους νά ἐντείνουν τίς προσευχές καί ἱκεσίες πρός τόν Τριαδικό Θεό γιά τήν ταχεῖα θεραπεία τῶν ἀσθενῶν, γιά τόν φωτισμό καί τήν ἐνίσχυση τῶν ἰατρῶν, τοῦ νοσηλευτικοῦ προσωπικοῦ καί τῶν εἰδικῶν ἐπιστημόνων, οἱ ὁποῖοι ἐδῶ καί μῆνες ἀγωνίζονται μέ θυσιαστικό φρόνημα καί ἄμεσο κίνδυνο τῆς προσωπικῆς τους ὑγείας τόσο γιά νά προσφέρουν τά ἀναγκαῖα στούς ἀσθενεῖς, ὅσο καί γιά νά βροῦν τά κατάλληλα μέσα προλήψεως καί θεραπείας τοῦ φονικοῦ ἰοῦ.
Ἐπίσης, γιά τήν ἀνάπαυση ὅσων ἔφυγαν ἀπό τήν ζωή ἐξαιτίας αὐτοῦ, ἀλλά καί γιά τήν γρήγορη ἀπαλλαγή τῆς Οἰκουμένης ἀπό τήν πανδημία τῆς ὀλέθριας ἀσθενείας τοῦ Covid-19 καί τήν ἐπιστροφή στήν κανονικότητα τῆς ζωῆς καί τήν ἀκώλυτη Θεία Λατρεία.
Η) Ἀπευθύνεται πρός τούς πιστούς Ὀρθοδόξους χριστιανούς, ἀλλά καί σέ κάθε ἄνθρωπο καλῆς θελήσεως καί ζητᾶ ἀπό ὅλους νά συναισθανθοῦν τήν κρισιμότητα τῶν καιρῶν καί νά ἐπιλέξουν τήν λιτότητα καί ἁπλότητα στόν ἑορτασμό αὐτῶν τῶν Ἡμερῶν, τηρῶντας πιστά τά ὑγειονομικά μέτρα, χωρίς περιττές κοινωνικές συναναστροφές καί ἐπαφές μέ πολλούς ἀνθρώπους.
Τέλος, ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος προτρέπει ὅλα τά μέλη τῆς σεπτῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τούς 9.000 Κληρικούς Αὐτῆς καί τόν πιστό Ὀρθόδοξο Ἑλληνικό Λαό νά ἐφαρμόσουν ὅλα τά μέτρα πού ὅρισε ἡ Ἑλληνική Πολιτεία καί ἀπεφάσισε ἡ Ἱερά Σύνοδος ὡς πρός τήν τέλεση τῆς Θείας Λατρείας, ἀποτελῶντας ἐν τέλει παράδειγμα πρός μίμηση γιά ὅλους τούς πολίτες τοῦ Κράτους μας.
