Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει έκτακτο τέλος στους παραγωγούς ενέργειας για δύο μήνες προκειμένου να επιδοτηθεί η κατανάλωσης του ρεύματος τον Αύγουστο. Όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στον Σκάι οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν αύριο Τετάρτη σε έκτακτη συνέντευξη από τον υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος κ. Σκυλακάκη.
Όπως είπε «απόφαση της κυβέρνησης, λοιπόν, είναι να επιβάλει για τους επόμενους δύο μήνες ένα έκτακτο τέλος στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, έτσι ώστε να χρησιμοποιήσουμε τα έσοδα αυτά για να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος τον μήνα Αύγουστο. Διότι αυτή τη στιγμή, με την πορεία των τιμών, πράγματι οι πολίτες τον Αύγουστο θα έβλεπαν μία απότομη αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος».
Ήταν ένα πολύ άγριο συμβάν η απόπειρα δολοφονίας κατά του Ντόναλντ Τραμπ, η πολιτική βία δεν έχει θέση στις δημοκρατίες μας, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε άλλο σημείο ερωτηθείς σχετικά. Επεσήμανε ότι είμαστε αντίπαλοι αλλά όχι εχθροί με τα άλλα κόμματα κι ότι ο πολιτικός διάλογος πρέπει να είναι πολιτισμένος.
Προφανώς υπάρχει τοξικότητα και στην Ελλάδα τόνισε και πρόσθεσε σε άλλο σημείο ότι είναι αδιανόητες οι κουβέντες του Παύλου Πολάκη κατά γυναίκας. Υπογράμμισε ότι στην περίπτωση Αυγενάκη οι κυρώσεις ήταν άμεσες.
Χαρακτήρισε την υπόθεση Novartis χυδαία πολιτική συνωμοσία και τόνισε ότι «Η Δικαιοσύνη είναι η μόνη που μπορεί να βγάλει τις κουκούλες». Επιπλέον πρόσθεσε «σε κάθε περίπτωση εγώ θα σεβαστώ την άποψη της Δικαιοσύνης αλλά θα επιμείνω επίσης στη θέση μας, η οποία νομίζω ότι δικαιώνεται πια απόλυτα, ότι αυτό το οποίο έγινε από το ΣΥΡΙΖΑ το 2018 ήταν ό,τι αθλιέστερο έχω δει, τουλάχιστον όσο θυμάμαι τον εαυτό μου στην πολιτική. Δέκα πολιτικά πρόσωπα να στοχοποιούνται τελείως άδικα, να είναι δακτυλοδεικτούμενα, να κατηγορούνται ως “διεφθαρμένοι” πάνω σε μία υπόθεση η οποία φάνηκε ότι, ως προς το πολιτικό σκέλος της τουλάχιστον, ήταν στημένη από την αρχή μέχρι το τέλος».
Ορίζοντας υλοποίησης των μεγάλων αλλαγών το τέλος της τετραετίας, σημείωσε αργότερα και υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει μαγικός τρόπος να πέσουν οι τιμές. Η μείωση του ΦΠΑ θα είχε προσωρινό όφελος, δεν θα το κάνουμε, ξεκαθάρισε.
Σημείωσε ότι δεν θα υπάρξει πακέτο παροχών στη ΔΕΘ σαν πρώιμος Αϊ Βασίλης και υπογράμμισε ότι η προσήλωση στη δημοσιονομική τάξη είναι δεδομένη για αυτή την κυβέρνηση: «Εάν μιλάτε για πακέτο παροχών, νομίζω ότι μάλλον θα απογοητεύσω αυτούς οι οποίοι περιμένουν ότι σήμερα υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για να έρθουμε με ένα γενναιόδωρο πακέτο, ως πρώιμος Αϊ Βασίλης να μοιράσει χρήματα που το κράτος δεν διαθέτει».
Ερωτηθείς σχετικά είπε ότι μας απασχολεί πολύ το ζήτημα των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων.
Αναφερόμενος στο θέμα των ιδιωτών γιατρών είπε ότι ζητώ από τους τοπικούς ιατρικούς συλλόγους να αναλογιστούν την κοινωνική τους ευθύνη.
Εξήγησε «έχουμε πράγματι πρόβλημα σε ορισμένα νοσοκομεία, σε κάποιες ειδικότητες, πρωτίστως παθολογίας, για να καλύψουμε τι; Πρωτίστως εφημερίες. Σε αυτές τις πόλεις όπου υπάρχουν αυτά τα νοσοκομεία ή σε αυτά τα νησιά έχουμε πάρα πολλούς ιδιώτες γιατρούς και με δύο εφημερίες τον μήνα το ζήτημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί. Πιστεύω ότι πριν αναγκαστούμε να πάμε σε μέτρα τα οποία είναι πιο σκληρά, ζητώ πραγματικά από τους τοπικούς ιατρικούς συλλόγους και από όλους να αναλογιστούν εδώ όχι την ατομική ευθύνη αλλά την κοινωνική ευθύνη. Όταν μπορεί να υπάρχουν 10 ιδιώτες γιατροί κάπου και ζητάμε δύο εφημερίες τον μήνα, τις οποίες τις πληρώνουμε, δεν τις ζητάμε δωρεάν, για να μπορέσει ένα περιφερειακό νοσοκομείο να ανταποκριθεί, δεν ζητάμε κάτι φοβερό».
Ο πρωθυπουργός δήλωσε αναφερόμενος στο Κυπριακό ότι είναι συγκρατημένα αισιόδοξος για την επανέναρξη των συνομιλιών. «Είμαι αισιόδοξος, συγκρατημένα αισιόδοξος, ότι θα έχουμε ακόμα μια ευκαιρία οι δύο κοινότητες να καθίσουν στο τραπέζι, να υπάρχει μια επανέναρξη των συνομιλιών στα πλαίσια των αποφάσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, με ορισμένους όρους οι οποίοι είναι απαράβατοι: πρέπει να υπάρχει μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μια διεθνής προσωπικότητα. Αυτές είναι μη διαπραγματεύσιμες έννοιες για το μέλλον της Κύπρου, εφόσον θα μπορούσε να υπάρχει μια συμφωνία» επεσήμανε.
Μιλώντας για τη Βόρεια Μακεδονία είπε ότι το μεγαλύτερο όπλο της Ελλάδας είναι ότι είναι «τοποτηρητής» της ευρωπαϊκής της πορείας. «Η Συμφωνία των Πρεσπών είχε άλλες αδυναμίες αλλά το ένα άρθρο της Συμφωνία των Πρεσπών που αφορά την ενιαία ονομασία, το erga omnes, το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» έναντι όλων, δεν επιδέχεται καμίας αμφισβήτησης ούτε νομικής ερμηνείας. Αυτό είναι το όνομα της χώρας και δεν μπορεί κανείς να την αποκαλεί με άλλο όνομα.
»Αυτό είναι κάτι το οποίο το κατέστησα απολύτως σαφές στον Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, εντός της Συνόδου του ΝΑΤΟ, ότι βρίσκεται σε αυτό το τραπέζι γιατί ακριβώς υπεγράφη μια συμφωνία την οποία αυτή τη στιγμή δεν τηρεί. Η Ελλάδα προφανώς και έχει όπλα. Δεν αναφέρομαι στα όπλα που απορρέουν από την ίδια τη Συμφωνία, αλλά το μεγαλύτερο όπλο το οποίο έχει στην διάθεσή της είναι ότι είναι “τοποτηρητής” της ευρωπαϊκής πορείας των Σκοπίων» σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Για τη θέση του νέου Επιτρόπου στην ΕΕ είπε ότι ανάλογα με το χαρτοφυλάκιο ανάλογα θα επιλεγεί και το πρόσωπο.
Πιστεύω στις αυτοδύναμες κυβερνήσεις, δεν αλλάζει ο εκλογικός νόμος, απάντησε ακόμα όταν ρωτήθηκε σχετικά.
Αναλυτικά η συνέντευξη του πρωθυπουργού στον Σκάι και τη δημοσιογράφο Σία Κοσιώνη
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα και ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτή τη συνέντευξη που δίνετε μέσα στο κατακαλόκαιρο στον ΣΚΑΪ, με πολύ έντονη επικαιρότητα παρ’ όλα αυτά. Σας συναντώ λίγα 24ωρα μετά από ένα αδιανόητο γεγονός που συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω τη συνέντευξη ζητώντας σας ένα σχόλιο γι’ αυτή την live απόπειρα δολοφονίας κατά του Αμερικανού πρώην Προέδρου Donald Trump.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ήταν, κα Κοσιώνη, ένα πολύ άγριο συμβάν και δεν νομίζω ότι υπάρχει πολιτικός ο οποίος να μην προβάλλει αυτή την απόπειρα δολοφονίας και στη δική του καθημερινή πολιτική πραγματικότητα.
Η πολιτική βία δεν έχει χώρο στις δημοκρατίες μας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μία δημοκρατία η οποία, δυστυχώς, έχει ένα ιστορικό πολιτικών δολοφονιών. Θέλω να θυμίσω ότι πολιτική βία και τρομοκρατία είχαμε και στην πατρίδα μας επί αρκετές δεκαετίες, αλλά, ξέρετε, η μεγάλη επιτυχία της δημοκρατίας είναι να μπορεί να επιλύει τις διαφωνίες ειρηνικά.
Έχω πει πολλές φορές, και εδώ στην πατρίδα μας, ότι είμαστε αντίπαλοι αλλά όχι εχθροί, και αναφέρομαι στα άλλα κόμματα. Νομίζω ότι αυτό έχει μία ειδική αξία σε μία εποχή όπου, όχι μόνο στην πατρίδα μας αλλά και παγκόσμια, ο τοξικός λόγος περισσεύει, οι διχαστικές γραμμές είναι ολοένα και πιο βαθιές και η ένταση της πολιτικής αντιπαράθεσης χτυπάει κόκκινο.
Άρα, καλό είναι νομίζω όλοι να πάρουμε ένα μάθημα από αυτό το οποίο συμβαίνει και να αναλογιστούμε πάντα ότι ο πολιτικός διάλογος πρέπει να είναι πολιτισμένος, ότι λογικές «ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν», που δυστυχώς κυριάρχησαν και στην ελληνική πολιτική ζωή, δεν έχουν πια καμία θέση στην Ελληνική Δημοκρατία, όπως δεν έχουν θέση και σε καμία Δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία.
*Σία Κοσιώνη:* Μου λέτε ότι έχουμε να αντλήσουμε μαθήματα απ’ αυτό; Και θέλω να σας ρωτήσω ευθέως αν το απευθύνετε αυτό το περί τοξικότητας που είπατε σε κάποιον από τους πολιτικούς σας αντιπάλους. Γιατί η αλήθεια είναι ότι η τοξικότητα απωθεί τους πολίτες, κ. Πρόεδρε, και είναι κάτι το οποίο παρακολουθούμε και στη χώρα μας να συμβαίνει, ειδικά στις προεκλογικές περιόδους. Και είναι ερώτημα: μέχρι πού μπορεί να διυλίσει ο πολίτης την τοξικότητα; Ποιο είναι το σημείο πέρα από το οποίο, δηλαδή, γίνεται διαβρωτική, προκαλεί το μίσος;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Η επισήμανσή μου είναι γενική και δεν την αναφέρω, δεν την μνημονεύω για πρώτη φορά. Προφανώς υπάρχει τοξικότητα και στην πατρίδα μας. Είδαμε ας πούμε, μόλις χθες, αδιανόητες κουβέντες οι οποίες ειπώθηκαν από τον κ. Πολάκη κατά γυναίκας βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, για τις οποίες ο ίδιος δεν είχε καν -ο ίδιος, τονίζω, όχι ο αρχηγός του- το θάρρος να ζητήσει συγγνώμη. Κι όμως, σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει κανονικά, σαν να μην έχει συμβεί απολύτως τίποτα, έχοντας στις τάξεις του έναν άνθρωπο ο οποίος είναι απολύτως ταυτισμένος με αυτό το οποίο ονομάζουμε τοξικότητα και χυδαιότητα σε βαθμό πια που ο πολακισμός θα βρει θέση στο νέο λεξικό του κ. Μπαμπινιώτη. Έχουμε όλοι μια ευθύνη…
*Σία Κοσιώνη:* Θα σας αντιτείνει κανείς συμπεριφορές τύπου Αυγενάκη τώρα.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Μα η διαφορά η μεγάλη είναι ότι οι συμπεριφορές αυτές όταν εκπορεύονται από στελέχη της Νέας Δημοκρατίας επιφέρουν άμεσες κυρώσεις. Ο κ. Αυγενάκης ετέθη εκτός Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας με συνοπτικές διαδικασίες. Νομίζω ότι αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να αντιδρούν τα κόμματα.
Θα σας έλεγα ότι σε μια εποχή που υπάρχει μεγάλη καχυποψία για την πολιτική και για τους πολιτικούς, πρέπει να είμαστε ακόμα πιο αυστηροί. Διότι πολύ σωστά επισημάνατε ότι όταν ο πολιτικός λόγος καταλήγει να είναι μια αντιδικία φωνασκούντων, τελικά οι μόνοι οι οποίοι ενδιαφέρονται για μια τέτοια αντιπαράθεση είναι αυτοί που βρίσκονται στα χαρακώματα της πολιτικής.
Αυτή δεν είναι όμως η σιωπηλή πλειοψηφία, η οποία αυτό το οποίο περιμένει από τους πολιτικούς, πρώτα και πάνω από όλα, είναι λύσεις για τα προβλήματα της καθημερινότητας και έχει τουλάχιστον την απαίτηση από τους πολιτικούς να μπορούν να συνομιλούν πολιτισμένα, να διαφωνούν, ενίοτε, όποτε αυτό είναι εφικτό, να καταλήγουν και σε συμφωνία. Δεν είναι κακό αυτό, να μπορούμε να βρίσκουμε ενίοτε κοινό τόπο.
Δυστυχώς αυτό, σε αυτή τη Βουλή, την ιδιαίτερη Βουλή την οποία βιώνουμε μετά τις εκλογές του 2023, είναι κάτι το οποίο σπανίζει.
*Σία Κοσιώνη:* Βάζετε και την υπόθεση Novartis μέσα σε αυτό το πλαίσιο τοξικότητας, μιας που το ανοίξαμε τώρα; Είναι ένα θέμα το οποίο, βλέπω, ανεβάζετε και εσείς επικοινωνιακά.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Η υπόθεση Novartis επανήλθε στο προσκήνιο δικαιώνοντας απόλυτα, κα Κοσιώνη, αυτό το οποίο είχαμε πει: ότι πάνω σε ένα υπαρκτό σκάνδαλο διαφθοράς γιατρών χτίστηκε μια χυδαία πολιτική συνωμοσία.
Σήμερα, μάλιστα, αποκαλύπτεται ότι υπήρχαν και πάρα πολλά λεφτά, 56 εκατομμύρια δολάρια, αστρονομικό ποσό, προκειμένου κάποιοι να επιτελέσουν τον «ρόλο» τους ως προστατευόμενοι μάρτυρες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μόνο που στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται να έχεις οικονομικό όφελος για να είσαι προστατευόμενος μάρτυρας.
Και αν κάποιοι θεωρούν -που το θεωρούν, και δικαιολογημένα κατά την άποψή μου- ότι πρέπει να αξιοποιήσουν διατάξεις της Δικαιοσύνης, του Δικαίου μας, ώστε να ζητήσουν να αφαιρεθούν οι κουκούλες, πολύ καλά θα κάνουν, να το μάθουν αυτό, διότι δεν ξεχνάμε τι πήγε να γίνει το 2018.
*Σία Κοσιώνη:* Αυτή είναι απόφαση που θα πάρει η Δικαιοσύνη.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Βεβαίως. Η Δικαιοσύνη είναι η μόνη η οποία είναι σε θέση να αφαιρέσει τις κουκούλες, δηλαδή να απεντάξει κάποιον από το καθεστώς του προστατευόμενου μάρτυρα. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή, χωρίς να παρεμβαίνω στο έργο της Δικαιοσύνης, υπάρχουν προφανή στοιχεία που να της επιτρέπουν να κάνει κάτι τέτοιο.
Σε κάθε περίπτωση εγώ θα σεβαστώ την άποψη της Δικαιοσύνης αλλά θα επιμείνω επίσης στη θέση μας, η οποία νομίζω ότι δικαιώνεται πια απόλυτα, ότι αυτό το οποίο έγινε από το ΣΥΡΙΖΑ το 2018 ήταν ό,τι αθλιέστερο έχω δει, τουλάχιστον όσο θυμάμαι τον εαυτό μου στην πολιτική. Δέκα πολιτικά πρόσωπα να στοχοποιούνται τελείως άδικα, να είναι δακτυλοδεικτούμενα, να κατηγορούνται ως «διεφθαρμένοι» πάνω σε μία υπόθεση η οποία φάνηκε ότι, ως προς το πολιτικό σκέλος της τουλάχιστον, ήταν στημένη από την αρχή μέχρι το τέλος.
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα. Λοιπόν, θα επανέλθουμε στη συνέχεια στα της εσωτερικής πολιτικής επικαιρότητας. Επιτρέψτε όμως να έρθω τώρα στα θέματα της καθημερινότητας, που φαίνεται ότι σας πόνεσαν και εκλογικά, κ. Πρόεδρε, εννοώ το κόμμα σας, την κυβερνώσα παράταξη.
Οι εκλογές τελείωσαν. Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος έστειλε μηνύματα σε όλα τα κόμματα, και στη Νέα Δημοκρατία, και στο ΠΑΣΟΚ, και στον ΣΥΡΙΖΑ, και όλοι οι αρχηγοί είπατε ότι ακούσατε αυτά τα μηνύματα.
Εσείς σπεύσατε να κάνετε έναν ανασχηματισμό. Στο ΠΑΣΟΚ αναζητούν έναν καινούργιο αρχηγό, να αναβαπτιστεί εν πάση περιπτώσει ή να αναβαπτίσουν τον αρχηγό τους. Και βλέπω ότι στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει μία αμφισβήτηση ξανά στον αρχηγό.
Είναι θέμα προσώπων; Δηλαδή, μέχρι στιγμής βλέπω να απαντάτε δια των προσώπων. Ή είναι θέμα πολιτικών; Θα αλλάξετε πορεία;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Προφανώς και δεν είναι μόνο θέμα προσώπων. Ίσως θυμάστε ότι και προεκλογικά είχα πει ότι δεν περιμένω το μήνυμα της κάλπης για να αντιληφθώ τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι Έλληνες πολίτες και τις απαιτήσεις που έχουν από την κυβέρνησή τους.
Είμαστε μία κυβέρνηση που εκλέχθηκε πριν από έναν χρόνο, με μία ισχυρή λαϊκή εντολή να κάνουμε μεγάλες αλλαγές και μεγάλες μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα των πολιτών. Αυτές υλοποιούμε.
Έχω πει από την πρώτη στιγμή ότι ορίζοντας υλοποίησης αυτών των αλλαγών είναι η τετραετία…
*Σία Κοσιώνη:* Έγινε, όμως, ένα restart μετά το δυσμενές για εσάς αποτέλεσμα;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Θα σας έλεγα ότι οι πολίτες με τον τρόπο τους έχουν τη δυνατότητα -και είχαν τη δυνατότητα στις ευρωεκλογές- να μας στείλουν ένα μήνυμα. Και το έστειλαν το μήνυμα αυτό. Αναφέρομαι στο μήνυμα στην κυβέρνηση, γιατί το τι γίνεται στην αντιπολίτευση αφορά τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Μας είπαν: «δεν αποσύρουμε την εμπιστοσύνη μας από τη Νέα Δημοκρατία, με την έννοια ότι δεν επιλέγουμε να ενισχύσουμε κάποιο άλλο κόμμα, αλλά καθόμαστε λίγο στην άκρη, σας κοιτάμε και περιμένουμε να σας αξιολογήσουμε στις επόμενες εθνικές εκλογές για να δούμε αν υλοποιήσατε αυτά τα οποία μας είπατε».
Και στο ερώτημα το οποίο θέσατε, αν είναι θέμα προσώπων ή πολιτικών, προφανώς είναι και τα δύο. Η αλλαγή προσώπων πάντα υπηρετεί την ταχύτερη υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών.
Όταν, παραδείγματος χάρη, βάζουμε στην κυκλοφορία καινούργια ηλεκτρικά λεωφορεία, μετά από πολύ μεγάλη προσπάθεια, διαγωνιστικές διαδικασίες «βαριές», τις οποίες καταφέρνουμε να ξεπερνάμε, αυτό είναι μια μικρή ένδειξη από αυτό το οποίο έρχεται στο μέλλον. Άλλαξε η καθημερινότητα των Αθηναίων με 140 ηλεκτρικά λεωφορεία; Όχι. Για κάποιους οι οποίοι τα χρησιμοποιούν, εκτιμούν τη νέα αυτή πραγματικότητα.
*Σία Κοσιώνη:* Είναι μία ψηφίδα.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Όταν, όμως, στο τέλος του 2025 θα έχουμε 900 καινούργια λεωφορεία -και σκοπός μας δεν είναι μόνο να αντικαταστήσουμε τα παλιά λεωφορεία με καινούργια, φιλικά προς το περιβάλλον, προσβάσιμα λεωφορεία, αλλά να πυκνώσουμε και τα δρομολόγια των λεωφορείων-, τότε θα αρχίσουν να βλέπουν μια πραγματική διαφορά.
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, μου επιτρέπετε να πάρω κάποια θέματα έτσι επιμέρους να σας ρωτήσω και να ξεκινήσω από αυτό με το οποίο νομίζω και εσείς ξεκινήσατε σήμερα τη μέρα σας: τα τιμολόγια του ρεύματος που αρχίζουν πάλι να «τσουρουφλίζουν». Θα βάλετε πλάτη; Θα υπάρξουν μέτρα; Τι αποφασίσατε σε αυτή την έκτακτη σύσκεψη που κάνατε το πρωί;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καταρχάς, να περιγράψουμε το πρόβλημα για να σας πω στη συνέχεια ποια είναι η λύση την οποία προκρίνουμε. Τις τελευταίες 10 μέρες είδαμε μία τεράστια έξαρση των τιμών στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αφορά όλη την νοτιοανατολική Ευρώπη, μέχρι και την Ουγγαρία, χώρες με τις οποίες είμαστε ηλεκτρικά διασυνδεδεμένοι, όχι στον βαθμό που θα θέλαμε -αυτή είναι και μία αιτία του προβλήματος.
Το τελικό αποτέλεσμα, όμως, από αυτή τη στρέβλωση της αγοράς, γιατί περί στρέβλωσης πρόκειται, είναι ότι καθώς ανεβαίνει πολύ η τιμή της χονδρικής, αυτό θα «χτυπήσει», εάν δεν κάνουμε κάτι, τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος του Αυγούστου. Ταυτόχρονα, δημιουργεί ουρανοκατέβατα κέρδη για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο.
Απόφαση της κυβέρνησης, λοιπόν, είναι να επιβάλει για τους επόμενους δύο μήνες ένα έκτακτο τέλος στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, έτσι ώστε να χρησιμοποιήσουμε τα έσοδα αυτά για να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος τον μήνα Αύγουστο. Διότι αυτή τη στιγμή, με την πορεία των τιμών, πράγματι οι πολίτες τον Αύγουστο θα έβλεπαν μία απότομη αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος…
*Σία Κοσιώνη:* Άρα, τι τέλος είναι αυτό; Είναι τέλος στα κέρδη; Στα υπερκέρδη;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Το τέλος πάντα είναι ένα φόρος. Δείτε το ουσιαστικά ως μία έκτακτη προσωρινή φορολόγηση των υψηλών κερδών, γι’ αυτούς τους δύο μήνες, των παραγωγών…
*Σία Κοσιώνη:* Με σκοπό να επιδοτήσετε, για δύο μήνες δηλαδή, τιμολόγιο ρεύματος;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Με σκοπό να επιδοτήσουμε σε πρώτη φάση τον μήνα Αύγουστο. Το τέλος θα επιβληθεί για δύο μήνες. Αύριο το πρωί ο Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος θα δώσει αναλυτική συνέντευξη Τύπου στην οποία θα εξηγήσει τι συμβαίνει ακριβώς στην αγορά και θα δώσει παραπάνω πληροφορίες για το πώς θα επιβληθεί το τέλος και ποιο θα είναι το όφελος, τελικά, στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Τονίζω ότι το πρόβλημα αυτό είναι ένα πρόβλημα το οποίο έχει και ευρωπαϊκή διάσταση. Επιμένουμε πάρα πολύ στην ενίσχυση των διασυνδέσεων, διότι με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να εισάγουμε και να εξάγουμε ενέργεια όταν οι τιμές -το λέω με απλοϊκό τρόπο- είναι πιο συμφέρουσες για εμάς. Έχουμε εδώ να αντιμετωπίσουμε μία προσωρινή στρέβλωση της ευρωπαϊκής, της περιφερειακής ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά επειδή δεν μπορούμε να καθόμαστε με τα χέρια σταυρωμένα μέχρι η Ευρώπη να αντιμετωπίσει το ζήτημα αυτό…
*Σία Κοσιώνη:* Ναι, αλλά πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Γιατί θα σας πει ο πολίτης, «κι επειδή έχουμε στρέβλωση στην αγορά ενέργειας, κάθε φορά που θα υπάρχει ένα πρόβλημα θα πληρώνω εγώ το μάρμαρο»;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Πρώτον, δεν το πληρώνει ο πολίτης γιατί θέλω να θυμίσω ότι δώσαμε παραπάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ τις εποχές της μεγάλης αύξησης των τιμών του ρεύματος.
Πώς το κάναμε αυτό; Φορολογώντας ουσιαστικά, προτιμώ το «ουρανοκατέβατα» από το «υπερκέρδη», διότι είναι απρόοπτα κέρδη για τα οποία δεν δούλεψε κανείς για να τα κερδίσει -αναφέρομαι στις εταιρείες. Το κάναμε αυτό και γι’ αυτό και συγκρατήσαμε τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Εκτιμώ ότι αυτή η διαταραχή θα είναι προσωρινή. Παρά ταύτα, και ένας μήνας υψηλών λογαριασμών για ένα νοικοκυριό το οποίο σήμερα δοκιμάζεται, ειδικά τον μήνα Αύγουστο, όταν τα κλιματιστικά δουλεύουν στο φουλ -ελπίζω να συνεργαστεί λίγο ο καιρός και συνολικά να μην έχουμε συνθήκες περιφερειακού καύσωνα, διότι κι αυτές προκαλούν τις υψηλές τιμές ενέργειας- και για έναν μήνα να μπορούμε να ανακουφίσουμε τα τιμολόγια, γι’ αυτόν τον έναν μήνα που έχουμε μία στρέβλωση στην αγορά, είμαστε διατεθειμένοι να το κάνουμε.
Θέλω να θυμίσω ότι και με τα διυλιστήρια πήραμε την απόφαση να φορολογήσουμε τα κέρδη του 2023, είναι ένα σεβαστό ποσό, γύρω στα 300 εκατομμύρια αυτό το οποίο έχουμε να εισπράξουμε…
*Σία Κοσιώνη:* Θα τα δώσετε στους συνταξιούχους αυτά στο τέλος της χρονιάς.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ένα μεγάλο μέρος τους θα το χρησιμοποιήσουμε για να στηρίξουμε χαμηλοσυνταξιούχους οι οποίοι δεν είδαν αύξηση στη σύνταξή τους, επειδή ακόμα επιβαρύνονται με προσωπική διαφορά.
*Σία Κοσιώνη:* Με την προσωπική διαφορά, μάλιστα. Άρα, αύριο περιμένουμε και περισσότερες διευκρινίσεις από τον κ. Σκυλακάκη από ό,τι καταλαβαίνω.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αύριο παραπάνω λεπτομέρειες, ναι.
*Σία Κοσιώνη:* Να υπολογίσουμε και το όφελος, αφού υπολογίσουμε και την κεραμίδα.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Η εκτίμησή μου είναι ότι θα δούμε λογικές τιμές, αντίστοιχες με αυτές που πληρώναμε στο παρελθόν.
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα. Θα μείνω στο θέμα της ακρίβειας, για να έρθω αυτή τη φορά στα τρόφιμα. Χρόνια γίνεται αυτή η συζήτηση και εντυπωσιακά αποτελέσματα δεν υπάρχουν. Λέω «εντυπωσιακά», γιατί επιμέρους κάποιες τιμές τις βλέπουμε λίγο να υποχωρούν ή να ανακόπτεται ο ρυθμός αύξησής τους.
Όμως προφανώς κατανοείτε ότι αυτό δεν είναι αρκετό για να πάρει ανάσα ένα νοικοκυριό και το ερώτημα είναι το εξής: η προηγούμενη διοίκηση του Υπουργείου ανακοίνωσε κάποια μέτρα. Σπουδαία αποτελέσματα δεν είδαμε. Μπήκαν πρόστιμα, τα είδαμε, τα καταγράψαμε. Πληρώνονται τα πρόστιμα αυτά, επίσης το έχουμε ερευνήσει. Διευρύνατε τα πρόστιμα, και αυτό το έχουμε καταγράψει. Αλλάξατε και τον Υπουργό. Υπάρχει κάτι άλλο να κάνετε; Διότι αναρωτιέται ο πολίτης, «αν όλα αυτά δεν έχουν δουλέψει, σε τι έχω να προσμένω για να δω μια σοβαρή υποχώρηση των τιμών;». Εκτός αν παραδεχθούμε ότι έχουμε μια καρτελοποιημένη αγορά που δεν γίνεται τίποτα.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Μισό λεπτό, καταρχάς ο πληθωρισμός δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα, είναι παγκόσμιο, είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα, γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τόσο πολύ τα επιτόκια. Άρα, μιλάμε για ένα δομικό πρόβλημα, που πρέπει να αναζητήσουμε τις αιτίες του στο τι έγινε αμέσως μετά την πανδημία. Δεν το λέω για δικαιολογία αλλά οφείλω να εξηγήσω στους πολίτες…
*Σία Κοσιώνη:* Εντάξει. Κι εσείς, όμως, έχετε παραδεχθεί ότι οι πολυεθνικές κάνουν παιχνίδι στην Ελλάδα.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Θα έρθω σε αυτό, γιατί είναι πολυπαραμετρικό το ζήτημα του πληθωρισμού. Δεύτερη παρατήρηση: αρχίζουμε να βλέπουμε πια σημαντική υποχώρηση του πληθωρισμού; Ναι, έχουμε πληθωρισμό τροφίμων σημαντικά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και πράγματι, σε κάποια προϊόντα, αρχίζουμε να βλέπουμε και πραγματική αποκλιμάκωση των τιμών. Είναι μια πρώτη θετική ένδειξη.
Ο πληθωρισμός εκτιμώ ότι θα πέσει κι άλλο. Και όσο πέφτει ο πληθωρισμός κι άλλο, σε κάποια προϊόντα -όχι σε όλα προφανώς- θα αρχίσουμε να βλέπουμε και αποκλιμάκωση των τιμών.
Δούλεψαν τα μέτρα; Σε έναν βαθμό θα σας έλεγα πως ναι. Διότι οι παρεμβάσεις που κάναμε στην αγορά, κα Κοσιώνη, ήταν πολύ δραστικές παρεμβάσεις, ειδικά για μία φιλελεύθερη κυβέρνηση. Όταν ερχόμαστε και βάζουμε πλαφόν περιθωρίου κέρδους, όταν απαγορεύουμε, παραδείγματος χάρη, τις προσφορές, τις προωθητικές ενέργειες αν υπάρχει ανατίμηση σε οποιονδήποτε τιμοκατάλογο, αυτές είναι βαριές παρεμβατικές ενέργειες, απαραίτητες όμως για να συγκρατήσουμε τις τιμές.
Υπάρχουν φαινόμενα καρτελοποίησης ακόμα στην ελληνική αγορά; Είμαι σίγουρος πως υπάρχουν και γι’ αυτό και είχα την ηγεσία της Επιτροπής Ανταγωνισμού…
*Σία Κοσιώνη:* Τι θα κάνετε, λοιπόν;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αυτό δεν είναι δική μας δουλειά, τα ζητήματα των καρτέλ ερευνώνται από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στην ηγεσία της, ενισχύουμε την Επιτροπή Ανταγωνισμού και με 50 ακόμα στελέχη. Και σε επιμέρους αγορές νομίζω ότι θα αρχίσουμε σύντομα να βλέπουμε αποτελέσματα.
Αλλά, η πραγματική απάντηση -γιατί με ρωτήσατε- στο πρόβλημα του πληθωρισμού δεν είναι… Υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος να πέσουν 10% οι τιμές; Δεν υπάρχει. Και όποιος σας πει ότι υπάρχει τέτοιος τρόπος να έρθει να τον πει και σε εμένα, γιατί φαντάζομαι ότι κάποια άλλη κυβέρνηση θα τον είχε βρει και θα τον είχε εφαρμόσει.
Αυτό το οποίο μπορούμε να κάνουμε όμως, είναι να στηρίζουμε συνέχεια το διαθέσιμο εισόδημα. Το νοικοκυριό έχει έσοδα και έξοδα. Τα έξοδα είναι όλα αυτά για τα οποία μιλήσαμε, οι δαπάνες του νοικοκυριού. Τα έσοδα είναι το εισόδημα, ο μισθός ο οποίος κάθε μήνα μπαίνει στο νοικοκυριό. Όσο αυξάνονται οι πραγματικοί μισθοί, τόσο βελτιώνεται το διαθέσιμο εισόδημα. Όσο μειώνονται οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές, τόσο αυξάνεται το πραγματικό εισόδημα.
Η πολιτική μας εξ αρχής, κεντρικός στόχος της πολιτικής μας, ήταν η σημαντική αύξηση των μισθών. Ήδη βλέπουμε τέτοιες ενδείξεις, ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί 28% -θέλω να το θυμίσω-, από τότε που ήρθαμε στα πράγματα.
*Σία Κοσιώνη:* Όταν εξανεμίζεται στο σούπερ μάρκετ όμως, κ. Πρόεδρε, είναι δώρον άδωρον.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ναι, το ακούω αυτό το οποίο λέτε, κα Κοσιώνη, πλην όμως οφείλω να επισημάνω ότι ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε περισσότερο, αθροιστικά, από τον πληθωρισμό. Αυτό λέει τουλάχιστον, όχι μόνο εγώ, το λέει η Τράπεζα της Ελλάδος, τα επίσημα στοιχεία.
Ποιο είναι το πρόβλημα; Ξεκινήσαμε από μία χαμηλή βάση και επειδή ξεκινήσαμε από χαμηλή βάση και από χαμηλούς μισθούς, αυτό είναι αυτό το οποίο συμπιέζει το διαθέσιμο εισόδημα.
Και ένα τελευταίο επιχείρημα: ναι, υπάρχει ευρωπαϊκή διάσταση στο πρόβλημα των πολυεθνικών εταιρειών. Υπάρχουν πολυεθνικές εταιρείες που πουλάνε τα προϊόντα τους, τα ίδια προϊόντα, πιο ακριβά στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
*Σία Κοσιώνη:* Φαντάζομαι, με τη νέα ηγεσία της Κομισιόν θα κινητοποιηθείτε πάλι.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη αναγνώρισε ότι αυτό είναι πρόβλημα και θέλει να το αντιμετωπίσει. Δεν είναι μόνο στα τρόφιμα. Να δώσω ένα άλλο παράδειγμα το οποίο ενδιαφέρει τους αγρότες μας: φυτοφάρμακα. Με μία σύντομη έρευνα που κάναμε, διαπιστώσαμε πολύ σημαντικές αποκλίσεις. Ίδιες εταιρείες, πολυεθνικές, μεγάλες, πουλάνε τα φυτοφάρμακα στην Ελλάδα πολύ πιο ακριβά από ό,τι τα πουλάνε στην Βουλγαρία.
*Σία Κοσιώνη:* Ωραία, να περιμένουμε μία πιο συντονισμένη και ευρωπαϊκή παρέμβαση…
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Όλες αυτές είναι παρεμβάσεις που, το τονίζω, μετριάζουν το πρόβλημα. Μαγική λύση δεν υπάρχει για το ζήτημα αυτό, ούτε είμαστε σε θέση, ούτε θα το έκανε οποιαδήποτε χώρα, να μοιράσει χρήματα για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό, όπως κάναμε την εποχή του Covid. Ήταν ειδικές συνθήκες, οι οποίες όμως έχουν -ευτυχώς θα έλεγα- παρέλθει.
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, για τον ΦΠΑ σάς έχει πιέσει πάρα πολύ η αντιπολίτευση και εμείς οι δημοσιογράφοι, έχετε πει πολλές φορές την άποψή σας. Επειδή έρχεται και ΔΕΘ όμως, λέω, «δεν το ρωτάω πάλι, δεν ξέρεις καμιά φορά». Γατί υπάρχει πάντα το ερώτημα: πώς η Ελλάδα, που έχουμε τα κατώτερα εισοδήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι δυνατόν να έχουμε έναν από τους υψηλότερους συντελεστές; Βγάζει νόημα αυτό; Δηλαδή, μήπως εξετάζετε να μειώσετε τους συντελεστές ή να μετακινήσετε κάποια προϊόντα, αυτά που λέμε «βασικά», στον κατώτερο συντελεστή; Αυτό δεν το σκέφτεστε;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Και το παράδειγμα της Ισπανίας έχει δείξει ότι η μείωση του ΦΠΑ έχει προσωρινό όφελος μόνο. Στη συνέχεια οι τιμές τείνουν να επιστρέψουν εκεί που ήταν πριν και το όφελος τελικά το καρπώνεται η όλη εφοδιαστική αλυσίδα.
Δεν θα το κάνουμε, κα Κοσιώνη. Καταλαβαίνω γιατί με ρωτάτε, νομίζω ότι προεξοφλούσατε και την απάντηση την οποία θα πάρετε. Ξέρω ότι αυτό μπορεί να ακούγεται δυσάρεστο, πλην όμως δεν μπορώ να υιοθετήσω ένα μέτρο το οποίο είμαι βέβαιος ότι και θα είναι αναποτελεσματικό και θα στερήσει τελικά χρήματα από τον Προϋπολογισμό.
Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα μας έχει ένα πλαίσιο υποστήριξης του κοινωνικού κράτους, μία επιδοματική πολιτική την οποία θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει κανείς πολιτική στοχευμένη και σε μεγάλο βαθμό αποτελεσματική. Όταν δίνουμε 4 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο σε επιδόματα, αυτά είναι επιδόματα τα οποία πηγαίνουν στις οικογένειες, πηγαίνουν στα παιδιά, πηγαίνουν στα άτομα με αναπηρία.
Τα επιδόματα αυτά χρηματοδοτούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Άρα, η χώρα μας έχει ένα κοινωνικό κράτος. Μπορεί να γίνει καλύτερο και αποτελεσματικότερο; Προφανώς. Αλλά τα χρήματα αυτά τα οποία θα έλειπαν από τη μείωση του ΦΠΑ, θα λείψουν από τις δημόσιες επενδύσεις, θα λείψουν από τις αυξήσεις των μισθών -είμαι σίγουρος ότι θα με ρωτήσετε για την υγεία, γιατί είναι το άλλο μεγάλο ζήτημα της καθημερινότητας-, θα λείψουν από τις αυξήσεις που δίνουμε στους γιατρούς.
*Σία Κοσιώνη:* Προηγουμένως θέλω να σας ρωτήσω αν -καταλαβαίνω ότι δεν θα το «κάψετε» τώρα, σε καμία περίπτωση- θα έχει «πακέτο» όμως αυτή η ΔΕΘ που έρχεται; Μιλάω για φοροελαφρύνσεις, μιλάω για αυξήσεις.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Εάν μιλάτε για πακέτο παροχών, νομίζω ότι μάλλον θα απογοητεύσω αυτούς οι οποίοι περιμένουν ότι σήμερα υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για να έρθουμε με ένα γενναιόδωρο πακέτο, ως πρώιμος Αϊ Βασίλης να μοιράσει χρήματα που το κράτος δεν διαθέτει.
Έχω ήδη, όμως, δώσει μια ένδειξη του τι μπορούμε να κάνουμε. Έχω μιλήσει για τη δέσμευσή μας να στηρίξουμε τους χαμηλοσυνταξιούχους στο τέλος του χρόνου. Θα το κάνουμε.
Έχουμε μιλήσει για τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών σε δύο δόσεις, ξεκινώντας από το 2025. Είναι πράγματα τα οποία τα έχουμε ήδη ανακοινώσει και θα τα επανεπιβεβαιώσουμε.
Θέλω όμως να επαναλάβω για ακόμα μία φορά ότι η προσήλωση στη δημοσιονομική, δεν θα έλεγα πειθαρχία, αλλά στη δημοσιονομική τάξη την οποία πρώτα και πάνω απ’ όλα εμείς πρέπει να επιβάλουμε στους εαυτούς μας είναι δεδομένη για αυτή την κυβέρνηση.
Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οι αγορές μας εμπιστεύονται, που η οικονομία αναπτύσσεται, που προσελκύουμε επενδύσεις, που αυξάνονται οι μισθοί, που δημιουργούνται παραπάνω θέσεις εργασίας.
Και μία τελευταία παρατήρηση για το ζήτημα της ακρίβειας: η μείωση της εργασιακής ανασφάλειας, όπως καταγράφεται από τον ΟΟΣΑ, μέσα και από τη μείωση της ανεργίας, είναι μία πολύ σημαντική παρακαταθήκη για την ελληνική οικονομία και για τους πιο αδύναμους.
Οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας σήμερα είναι αυτοί που δεν έχουν δουλειά ή αυτοί που δεν είχαν δουλειά και βρήκαν δουλειά. Αυτοί που από εκεί που δεν έπαιρναν τίποτα ή έπαιρναν ένα επίδομα ανεργίας, τώρα έχουν έναν μισθό. Χαμηλό μισθό; Ενδεχομένως, αλλά έχουν έναν μισθό.
Αυτό είναι μια πολύ σημαντική παρακαταθήκη της οικονομικής μας πολιτικής και γι’ αυτό η περαιτέρω μείωση της ανεργίας, για να φτάσουμε σε ποσοστά τα οποία θα είναι εφάμιλλα της Ευρώπης εντός της τετραετίας, είναι κεντρικός στόχος και με αυτή την αναπτυξιακή δυναμική θα τον πετύχουμε.
*Σία Κοσιώνη:* Κάτι τελευταίο σε σχέση με την ακρίβεια. Επειδή ταξιδεύει πολύς κόσμος, δεν ξέρω αν έχετε κάτσει να δείτε λίγο τις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, κ. Πρόεδρε. Μου είπε η συνάδελφός μου, η Έλενα Λάσκαρη, ότι από το 2019 έως σήμερα έχουν πάρει πάνω 60%. Την περίοδο τη δύσκολη της ενεργειακής κρίσης λέγαμε «είναι τα καύσιμα». Τώρα τι είναι; Εκεί μήπως πρέπει να το δείτε, μήπως χρειάζεται κάποια παρέμβαση;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Το μελετάμε. «Το μελετάμε» μπορεί να ακούγεται ότι «πετάμε το μπαλάκι». Είναι ένα ζήτημα το οποίο με απασχολεί πολύ. Αναζητούμε στοιχεία. Τι βλέπουμε…
*Σία Κοσιώνη:* Μήπως υπάρχει άλλο καρτέλ εκεί;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αυτό είναι κάτι το οποίο θα το συζητήσουμε και αν κρίνουμε ότι πρέπει να παρέμβει η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα το κάνουμε. Ήδη υπάρχουν περιπτώσεις όπου υπάρχουν μονοπώλια όπου είναι δεδομένο ότι πρέπει να υπάρχει ένα πλαίσιο κρατικής ρύθμισης.
Αυτή τη στιγμή τι βλέπουμε; Δεν βλέπουμε σημαντικές αυξήσεις από πέρυσι -πρέπει να είμαστε αντικειμενικοί-, εκτός από κάποιες μικρές συγκοινωνίες μεταξύ των νησιών, που είναι όμως πολύ μικρό κομμάτι της συνολικής ακτοπλοϊκής «πίτας».
Έχουμε, όμως, σωστά το επισημάνατε, μία αύξηση σε σχέση με το πού ήμασταν πριν από τέσσερα και πέντε χρόνια, σε εποχές όπου τα καύσιμα μπορεί ενδεχομένως να μην είναι στα επίπεδα που ήταν.
Άρα, είναι ένα ζήτημα το οποίο μας απασχολεί για δύο λόγους: ο πρώτος είναι διότι θέλουμε οι συμπολίτες μας να μπορούν να πάνε να κάνουν διακοπές όσο το δυνατόν πιο οικονομικές. Και όταν διαβάζω δημοσιεύματα ότι υπάρχει ένα κομμάτι του πληθυσμού, δεν ξέρω πόσο είναι αλλά είναι ένα κομμάτι του πληθυσμού, που δυσκολεύεται σήμερα να πάει διακοπές…
*Σία Κοσιώνη:* Είναι ένας στους δύο που δεν μπορεί να πάει διακοπές ή δεν θα ξοδέψει για να πάει διακοπές, μπορεί να πάει σε κάποιο χωριό.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ναι, αλλά τουλάχιστον υπάρχει ευτυχώς και αυτή η επιλογή. Και ευτυχώς η χώρα μας έχει και πάρα πολλούς προορισμούς οι οποίοι παραμένουν πολύ οικονομικοί και ποιοτικοί. Δεν είναι όλη η χώρα οι ακριβοί τουριστικοί προορισμοί.
Το δεύτερο προφανώς έχει να κάνει και με την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος μας, του τουριστικού μας προϊόντος, και την αξιοπιστία της ακτοπλοΐας, η οποία για τη χώρα μας είναι απολύτως…
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα, εγώ κρατάω ότι το έχετε εντοπίσει και το παρακολουθείτε. Συνεπώς, αν προκύψει κάτι, περιμένουμε μια απάντηση από την πλευρά της κυβέρνησης.
Θα έρθω στην υγεία τώρα, το αναφέρατε ήδη νωρίτερα. Βλέπω ότι έρχεστε τώρα αντιμέτωποι, πάτε να λύσετε, προσπαθείτε να λύσετε το θέμα των κενών στα περιφερειακά νοσοκομεία, αλλά βλέπω ότι δημιουργείται μία συνθήκη «βεντέτας» τώρα μεταξύ της κυβέρνησης, του Υπουργείου Υγείας και των ιδιωτών γιατρών. Με επιτάξεις θα το λύσετε αυτό το ζήτημα; Με κόντρα;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Να δούμε καταρχάς ποιο είναι το πρόβλημα, ποια είναι η προτεινόμενη λύση και γιατί το ζήτημα μπορεί βραχυπρόθεσμα -το τονίζω, γιατί είναι ένα μέτρο το οποίο αντιμετωπίζει μία έκτακτη κατάσταση- να λυθεί χωρίς πιο ακραία μέτρα.
Έχουμε πράγματι πρόβλημα σε ορισμένα νοσοκομεία, σε κάποιες ειδικότητες, πρωτίστως παθολογίας, για να καλύψουμε τι; Πρωτίστως εφημερίες. Σε αυτές τις πόλεις όπου υπάρχουν αυτά τα νοσοκομεία ή σε αυτά τα νησιά έχουμε πάρα πολλούς ιδιώτες γιατρούς και με δύο εφημερίες τον μήνα το ζήτημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί.
Πιστεύω ότι πριν αναγκαστούμε να πάμε σε μέτρα τα οποία είναι πιο σκληρά, ζητώ πραγματικά από τους τοπικούς ιατρικούς συλλόγους και από όλους να αναλογιστούν εδώ όχι την ατομική ευθύνη αλλά την κοινωνική ευθύνη.
Όταν μπορεί να υπάρχουν 10 ιδιώτες γιατροί κάπου και ζητάμε δύο εφημερίες τον μήνα, τις οποίες τις πληρώνουμε, δεν τις ζητάμε δωρεάν, για να μπορέσει ένα περιφερειακό νοσοκομείο να ανταποκριθεί, δεν ζητάμε κάτι φοβερό. Και νομίζω ότι…
*Σία Κοσιώνη:* Έχει λογική αυτό που λέτε.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Και γι’ αυτό πριν φτάσουμε στο σημείο να αναγκαστούμε να χρησιμοποιήσουμε πιο, θα έλεγα, σκληρά μέτρα, εγώ κάνω μια έκκληση. Είμαστε διατεθειμένοι -και το Υπουργείο- να συζητήσουμε και με όλους τους τοπικούς ιατρικούς συλλόγους εκεί που έχουμε το πρόβλημα.
*Σία Κοσιώνη:* Μήπως πρώτα κουνήσατε το δάχτυλο όμως και μετά μπήκατε στη συζήτηση; Αυτό τουλάχιστον λένε οι γιατροί.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Προσοχή -γιατί θα στηρίξω το Υπουργείο Υγείας σε αυτή την επιλογή- δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτή η συζήτηση. Τώρα όμως που θα έλεγα φτάνει και στο δικό μου το επίπεδο, κάνω μια τελευταία έκκληση -το τονίζω το «τελευταία έκκληση»- διότι το ζήτημα αυτό πρέπει να λυθεί συναινετικά, ωραία, με μια συνεννόηση των τοπικών ιατρικών συλλόγων.
*Σία Κοσιώνη:* Αλλιώς; Επίταξη;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αλλιώς έχουμε εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα. Ναι, δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Νομίζω ότι αυτό το καταλαβαίνουν όλοι. Τονίζω και πάλι για τι μιλάμε: δύο, άντε τρεις εφημερίες τον μήνα, τις οποίες πληρώνουμε αδρά για να μπορέσει η τοπική κοινωνία να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα το οποίο τελικά τους αφορά όλους. Διότι προφανώς είναι καλό για μια πόλη, για μια τοπική κοινωνία, για ένα νησί να έχει ένα νοσοκομείο το οποίο καλύπτει τις βασικές ανάγκες.
*Σία Κοσιώνη:* Μακάρι να επιλυθεί αυτό το θέμα, γιατί πράγματι δημιουργούνται και άλλου είδους συνθήκες ανισορροπίας μέσα στην κοινωνία μας όταν εγώ έχω τη δυνατότητα πρόσβασης, ο τάδε στη Θεσσαλονίκη την έχει και ο δείνα στην Κω δεν την έχει, προφανώς. Βέβαια, εδώ υπάρχει ένα συνολικό θέμα αναβάθμισης του ΕΣΥ, γιατί και οι γιατροί δεν είναι τρελοί που δεν πάνε. Υπάρχουν συνθήκες οι οποίες ας πούμε ότι δεν είναι γοητευτικές στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Πάμε να δούμε τον πυρήνα του προβλήματος. Έχουμε δύο ειδών ζητήματα. Έχουμε κάποιες ειδικότητες στις οποίες δεν έχουμε αρκετούς γιατρούς και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να απασχολήσει και τις ιατρικές σχολές. Θα χρειαστούμε στο μέλλον περισσότερους γενικούς γιατρούς, περισσότερους παθολόγους, περισσότερους αναισθησιολόγους και μάλιστα θα είναι καλά πληρωμένες ειδικότητες. Αυτό είναι και μια παρότρυνση προς τα νέα παιδιά τα οποία σκέφτονται αυτή τη στιγμή τι ειδικότητα να ακολουθήσουν, και αυτό αφορά συγκεκριμένες περιοχές.
Και έχουμε ένα γενικότερο πρόβλημα απολαβών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο δυσκολεύεται να είναι ανταγωνιστικό προς τον ιδιωτικό τομέα. Δεν είναι κάτι το οποίο συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα, συμβαίνει σε πολλά μέρη του κόσμου.
Όμως, εμείς έχουμε βελτιώσει, στο μέτρο του εφικτού, τις απολαβές των γιατρών. Κάναμε μια πρώτη οριζόντια αύξηση, πριν αυξηθούν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων, 10% το 2023. Πρώτη αύξηση. Αυξήσαμε 20% τις εφημερίες.
Με ρωτάτε για δημοσιονομικό χώρο και υπάρχει ένα ερώτημα εδώ. Ξέρετε, η δική μας δουλειά είναι δύσκολη στον βαθμό που το όποιο ευρώ εξοικονομούμε πρέπει να σκεφτούμε: αυτό να το διοχετεύσουμε σε μια μείωση φόρου, να αυξήσουμε ενδεχομένως κάποιο μισθό; Δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα. Το καταλαβαίνουν, νομίζω, οι πολίτες που μας ακούν αυτό. Άρα, η περαιτέρω αύξηση των απολαβών των γιατρών είναι προτεραιότητα για την κυβέρνηση.
Αναφερθήκατε και σε κάτι ακόμα όμως, το οποίο νομίζω ότι είναι σημαντικό: πώς μπορούμε να στηρίξουμε συνολικά το εισόδημα των γιατρών. Η δυνατότητα των γιατρών του ΕΣΥ να επιτελούν και ιδιωτικό έργο είναι μια σημαντικότατη μεταρρύθμιση. Και πρέπει να σας πω ότι αρχίζουν να υπάρχουν γιατροί οι οποίοι πηγαίνουν στο ΕΣΥ γι’ αυτόν τον λόγο. Γιατί θέλουν να γυρίσουν, ενδεχομένως να πάρουν σύνταξη από το ΕΣΥ, αλλά να κρατήσουν, αφού έχουν ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις τους στο ΕΣΥ, τη δυνατότητα να κάνουν ιδιωτικό έργο.
Είναι ένα συμπληρωματικό εισόδημα για τον γιατρό. Είναι πολύ σημαντική μεταρρύθμιση και θα έλεγα ότι είναι και ο κανόνας στα εθνικά συστήματα υγείας.
Και κάτι τελευταίο, το οποίο είναι σημαντικό: συνθήκες εργασίας. Είχα βρεθεί στην εφημερία του «Λαϊκού» και είδα τα τμήματα επειγόντων περιστατικών πριν την αναβάθμισή τους, γιατί θα υπάρξει αναβάθμιση, όπως ήδη γίνεται σε πολλά νοσοκομεία.
Οι συνθήκες για τους ασθενείς δεν είναι καλές. Προσπαθούν οι άνθρωποι, οι γιατροί, στις καλύτερες δυνατές συνθήκες. Για τους γιατρούς που είναι εκεί είναι ακόμα χειρότερες όμως, γιατί αυτοί είναι συνέχεια μέσα εκεί.
*Σία Κοσιώνη:* Για κανέναν. Και δυστυχώς υπάρχουν εικόνες που δεν μας τιμούν στα ελληνικά νοσοκομεία. Μακάρι να βρούμε γιατρούς.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Για σκεφτείτε όμως πόσο σημαντική είναι η αναβάθμιση των τμημάτων επειγόντων περιστατικών, όχι μόνο για τους ασθενείς αλλά και για τους γιατρούς οι οποίοι εργάζονται εκεί.
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, έχω την εντύπωση, αλλά εσείς το ξέρετε καλύτερα από εμένα, ότι οι κυβερνήσεις από κάτι τέτοια κρίνονται και από την πρόοδο που οι πολίτες, εγώ πιστεύω ότι δεν είναι άδικοι, μπορούν να αξιολογήσουν, σε ποια πεδία βλέπουν μία κάποια πρόοδο και πού δεν βλέπουν.
Να έρθουμε και στο θέμα της ασφάλειας, το οποίο επίσης «καίει» σε ένα γενικότερο επίπεδο τον κόσμο, νιώθω. Ας πούμε, θα σας πω κάποια από τα τελευταία θέματα της επικαιρότητας, που ακούει ο πολίτης και σου λέει «τι γίνεται, βρε παιδί μου, εδώ;».
Μαφίες γης στα νησιά, φτάνουν στο σημείο να λύνουν τις διαφορές τους με αίμα υπό το φως του ήλιου -πρωί ήταν στο Ψυχικό τις προάλλες. Κυκλώματα εκβιαστών σε Δήμους, Περιφέρειες, Υπουργεία, εκβιάζουν καταστηματάρχες και όποιον βρουν μπροστά τους. Μαφίες σε ποδοσφαιρικές ομάδες. Και σου λέει: «τι γίνεται; Κολομβία είμαστε; Ο καθένας είναι ό,τι θέλει εδώ;».
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Με το χέρι στην καρδιά, υπάρχει πολίτης ο οποίος να πιστεύει ότι όλα αυτά δημιουργήθηκαν τον τελευταίο χρόνο; Ή μήπως για πρώτη φορά υπάρχει μία κυβέρνηση η οποία συνειδητά κάνει πράξη το «νομιμότητα παντού» και ξηλώνει εστίες παραβατικότητας, πολλές, οι οποίες έβρισκαν πολλές διαφορετικές εκφάνσεις, και στο κράτος, με έναν τρόπο συστηματικό και μεθοδικό. Πότε έγιναν ξανά όλα αυτά, κα Κοσιώνη, τα οποία γίνονται τώρα; Μιλήσαμε για το ποδόσφαιρο. Στο ποδόσφαιρο υπήρχαν οργανωμένες συμμορίες. Δεν είναι το φαινόμενο καινούργιο, υπήρχε πάντα.
*Σία Κοσιώνη:* Μου επιτρέπετε ένα δευτερόλεπτο να σας διακόψω, επειδή είπα πριν ότι οι πολίτες δεν είναι άδικοι, ούτε οι δημοσιογράφοι είμαστε άδικοι. Ας πούμε, στο θέμα της οπαδικής βίας, βλέπουμε ότι το πράγμα κινείται. Στο θέμα της ενδοοικογενειακής βίας, βλέπουμε ότι υπάρχουν πρωτοβουλίες. Και στη βία των ανηλίκων. Και στις φωτιές, τολμώ να σας πω, παρότι δεν έχει τελειώσει το καλοκαίρι, βλέπουμε ότι κάτι λειτουργεί. Παρόλα αυτά υπάρχουν και πάρα πολλές εστίες ανομίας ακόμη που προκαλούν ανησυχία.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καλά κάνετε και το επισημαίνετε, όταν μία κυβέρνηση όμως στέλνει το μήνυμα ότι «είμαστε εδώ, κοιτάμε, ελέγχουμε και παρεμβαίνουμε», εκ των πραγμάτων νομίζω ότι όλοι μαζεύονται. Αυτό το οποίο έγινε στη ΔΟΥ Χαλκίδας, αυτό το οποίο έγινε στο κύκλωμα το οποίο εξιχνιάστηκε πρόσφατα με τους εκβιασμούς των μαγαζιών. Αυτά δεν έχουν ξαναγίνει σε αυτή την έκταση και σε αυτή την ένταση στην πατρίδα μας, όσο τουλάχιστον εγώ θυμάμαι την πολιτική.
*Σία Κοσιώνη:* Στη Μύκονο, ας πούμε, δεν εμπόδισαν οι παρεμβάσεις σας την ασυδοσία, όπως βλέπουμε. Βγαίνουν με τα όπλα και κυκλοφορούν στο Ψυχικό.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Περιμένετε, κάντε λίγο υπομονή ακόμα και για την ίδια τη Μύκονο και για την εικόνα την οποία παρουσιάζει, η οποία δεν είναι εικόνα ενός προορισμού τον οποίο θέλουμε να διαφημίζουμε παγκοσμίως.
Όμως, οι παρεμβάσεις αυτές οι οποίες γίνονται, και μικρές παρεμβάσεις, που έχουν μεγάλη σημασία, τεράστια αποδοχή, κα Κοσιώνη. Η παρέμβαση που κάνουμε για τις παραλίες, πώς ξεκίνησε; Θέλω να το θυμίσω αυτό: ξεκίνησε από το «κίνημα της πετσέτας», ξεκίνησε από οργανωμένους πολίτες, οι οποίοι ήρθαν και είπαν «εδώ υπάρχει παραβατικότητα». Τους ακούσαμε τους πολίτες και κάναμε κάτι το οποίο δεν έχει ξαναγίνει. Και οι καταγγελίες ελέγχονται. Θα λυθεί το ζήτημα στο 100%; Όχι, αλλά η πρόοδος η οποία έχει συντελεστεί είναι τεράστια.
Δεν θα πω τίποτα για τις φωτιές παρά μόνο ένα πράγμα, γιατί είμαστε ακόμα εν μέσω αντιπυρικής περιόδου: το γεγονός ότι 650.000 πολίτες καθάρισαν τα οικόπεδά τους είναι τεράστιας σημασίας. Και είναι τεράστιας σημασίας γιατί πρώτη φορά καταλαβαίνουμε -χρησιμοποιώ πληθυντικό- ως κοινωνικό σύνολο ότι δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από το κράτος και ότι έχουμε κι εμείς την ελάχιστη υποχρέωση να προστατεύσουμε την περιουσία μας και με αυτόν τον τρόπο να βοηθήσουμε τη συλλογική προσπάθεια.
Όλα αυτά χτίζουν κοινωνικό κεφάλαιο. Τι είναι το κοινωνικό κεφάλαιο, για να μην ακουστεί περίπλοκος ο όρος; Είναι η εμπιστοσύνη. Έχω εμπιστοσύνη στο κράτος, το κράτος είναι εδώ, θεματοφύλακας των κανόνων οι οποίοι πρέπει να τηρούνται. Ο νόμος ισχύει για όλους, πρωτίστως για τους πιο ισχυρούς.
Δεν υπήρχε πάντα η αίσθηση στον πολίτη ότι αυτό ισχύει, κι ακόμα μπορεί να μην υπάρχει. Δεν θα κερδίσουμε αυτή τη μάχη από τη μία στιγμή στην άλλη, τη δίνουμε όμως και πιστεύω τη δίνουμε με αποτελεσματικότητα και με προσήλωση.
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα. Δύο ερωτήσεις για τα εθνικά θέματα, για να προλάβουμε να τα πούμε όλα, κ. Πρόεδρε. Το Σάββατο θα είστε σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων με τον Τούρκο Πρόεδρο στην Κύπρο. Έχει προαναγγελθεί επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Να έχουμε προσδοκίες;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Θα είναι μια δύσκολη μέρα το Σάββατο για τον Ελληνισμό. Εγώ ήμουν έξι χρονών, οι πρώτες μου αναμνήσεις ως παιδί ήταν αναμνήσεις από το 1974, από την εισβολή.
Πενήντα χρόνια μετά, εξακολουθούμε να έχουμε το ένα τρίτο μιας ευρωπαϊκής χώρας υπό κατοχή ουσιαστικά. Είναι μία ευκαιρία, όπως κάθε τέτοια ημερομηνία -δεν είναι επέτειος, η επέτειος παραπέμπει συνήθως σε κάτι το οποίο είναι ένα ευχάριστο γεγονός-, μια ευκαιρία αναστοχασμού για το τι ενδεχομένως και εμείς δεν κάναμε καλά.
Διάβασα με πολύ προσοχή τη συνέντευξη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Νίκου Χριστοδουλίδη, στην «Καθημερινή», είπε αλήθειες για το ζήτημα του Κυπριακού.
Ναι, είμαι αισιόδοξος, συγκρατημένα αισιόδοξος, ότι θα έχουμε ακόμα μια ευκαιρία οι δύο κοινότητες να καθίσουν στο τραπέζι, να υπάρχει μια επανέναρξη των συνομιλιών στα πλαίσια των αποφάσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, με ορισμένους όρους οι οποίοι είναι απαράβατοι: πρέπει να υπάρχει μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μια διεθνής προσωπικότητα. Αυτές είναι μη διαπραγματεύσιμες έννοιες για το μέλλον της Κύπρου, εφόσον θα μπορούσε να υπάρχει μια συμφωνία…
*Σία Κοσιώνη:* Νιώθετε ότι είναι και η Τουρκία έτοιμη να πιάσει το νήμα;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Δεν το ξέρω.
*Σία Κοσιώνη:* Το λέω επειδή είδατε πρόσφατα και τον Πρόεδρο Erdoğan.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Δεν το ξέρω, αλλά έχοντας δει και τον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος πραγματικά πιστεύει ότι αυτή είναι ακόμα μια ευκαιρία την οποία πρέπει να αρπάξουμε, η Ελλάδα είναι εδώ να βοηθήσει με όποιον τρόπο μπορεί. Όμως, όπως καταλαβαίνετε, οι διαπραγματεύσεις και οι αποφάσεις αφορούν τις δύο κοινότητες.
*Σία Κοσιώνη:* Σκοπιανό. Μπήκαν στο ΝΑΤΟ, λένε πολλοί πολίτες, και τώρα άρχισαν το ίδιο βιολί. Είπατε ότι έχουμε όπλα. Τι όπλα έχουμε;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Όντως, η Βόρεια Μακεδονία μπήκε στο ΝΑΤΟ επειδή λύθηκε το ζήτημα του ονόματος, μέσα από τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η Συμφωνία των Πρεσπών είχε άλλες αδυναμίες αλλά το ένα άρθρο της Συμφωνία των Πρεσπών που αφορά την ενιαία ονομασία, το erga omnes, το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» έναντι όλων, δεν επιδέχεται καμίας αμφισβήτησης ούτε νομικής ερμηνείας. Αυτό είναι το όνομα της χώρας και δεν μπορεί κανείς να την αποκαλεί με άλλο όνομα.
Αυτό είναι κάτι το οποίο το κατέστησα απολύτως σαφές στον Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, εντός της Συνόδου του ΝΑΤΟ, ότι βρίσκεται σε αυτό το τραπέζι γιατί ακριβώς υπεγράφη μια συμφωνία την οποία αυτή τη στιγμή δεν τηρεί.
Η Ελλάδα προφανώς και έχει όπλα. Δεν αναφέρομαι στα όπλα που απορρέουν από την ίδια τη Συμφωνία, αλλά το μεγαλύτερο όπλο το οποίο έχει στην διάθεσή της είναι ότι είναι «τοποτηρητής» της ευρωπαϊκής πορείας των Σκοπίων.
Και είναι δεδομένο ότι δεν μπορεί να υπάρχει καμία προσέγγιση προς την Ευρώπη, ούτε βήμα, εάν δεν λυθεί το ζήτημα αυτό μέσα από ρητή δήλωση της ηγεσίας της γειτονικής χώρας ότι το όνομα της χώρας είναι αυτό, είναι έναντι όλων. Να επαναληφθεί δηλαδή το προφανές, αυτό το οποίο έχουν υπογράψει, έτσι δεν είναι; Δεν ζητάμε κάτι διαφορετικό. Pacta sunt servanda. Κι εγώ έχω…
*Σία Κοσιώνη:* Άρα, μιλάτε για ελληνικό βέτο στην ενταξιακή πορεία της χώρας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Και θέλω να σας πω ότι στο ζήτημα αυτό η Ελλάδα δεν είναι μόνη. Η Ελλάδα έχει στήριξη από όλη την Ευρώπη στο ζήτημα αυτό, γιατί πολλές φορές στο παρελθόν βρεθήκαμε μόνοι. Γιατί μπορεί…
*Σία Κοσιώνη:* Η αλήθεια είναι ότι έχουμε ξοδέψει ατελείωτο διπλωματικό κεφάλαιο, κ. Πρόεδρε.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ακριβώς. Και γι’ αυτό και…
*Σία Κοσιώνη:* Δεν ξέρω πόσο ακόμα είμαστε διατεθειμένοι να ξοδέψουμε.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Μα εδώ δεν ξοδεύουμε διπλωματικό κεφάλαιο, γιατί η θέση μας είναι κατανοητή, απολύτως κατανοητή. Υπάρχει μία συμφωνία. Εγώ είχα σοβαρές επιφυλάξεις για τη Συμφωνία, για την έννοια της «μακεδονικής» εθνότητας και γλώσσας. Σοβαρές επιφυλάξεις. Ήταν ο λόγος για τον οποίο αντιτάχθηκα στη Συμφωνία, όχι το όνομα. Ήμουν πολύ σαφής όταν μίλησα στη Βουλή.
Λοιπόν, αυτή τη Συμφωνία πρέπει να την τηρήσουν οι γείτονές μας γιατί τους θέλουμε κοντά στην Ευρώπη, δεν θέλουμε να είμαστε τσακωμένοι.
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, έχετε αποφασίσει, μιας που ολοκληρώνονται και οι ψηφοφορίες στην Ευρώπη -η κυρία Metsola έκλεισε, να δούμε τι θα γίνει και με την κυρία von der Leyen μεθαύριο-, ποιον θα προτείνετε για Επίτροπο;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καταρχάς συγχαρητήρια στην κα Metsola. Εξελέγη πανηγυρικά, είναι μία ικανότατη Πρόεδρος του Κοινοβουλίου, προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, προσωπική φίλη και χάρηκα πάρα πολύ για την εκλογή της. Ευελπιστώ ότι το ίδιο θα γίνει και με την Πρόεδρο von der Leyen. Είναι μυστική η ψηφοφορία αλλά είμαι σίγουρος ότι τελικά θα εκλεγεί. Δεν υπάρχει εξάλλου και plan B για την περίπτωσή της.
Το πρόσωπο το οποίο θα προτείνω, ο ή η Επίτροπος, θα εξαρτάται από το χαρτοφυλάκιο το οποίο θα μπορέσει να διεκδικήσει η χώρα. Δεν είναι όλοι…
*Σία Κοσιώνη:* Δεν έχει «κλειδώσει» στο μυαλό σας το πρόσωπο; Θα είναι ανάλογα;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Έχω τις προτεραιότητές μου, αλλά, όπως καταλαβαίνετε, αυτό είναι μία απόφαση που αφορά μόνο την Πρόεδρο της Επιτροπής, κανέναν άλλο. Είναι σαν τον Πρωθυπουργό, ο οποίος ορίζει Υπουργούς. Νομικά έχει αυτή τη δυνατότητα. Οπότε, ανάλογα το χαρτοφυλάκιο ανάλογα και το πρόσωπο.
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα. Έχετε παραπάνω από ένα πρόσωπο στο μυαλό σας αυτή τη στιγμή.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ναι.
*Σία Κοσιώνη:* Έχετε ιδανικό χαρτοφυλάκιο;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Θέλω ένα χαρτοφυλάκιο το οποίο να είναι προφανώς σημαντικό όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη, γιατί ούτως ή άλλως δεν στέλνουμε Επίτροπο για να διευθετούμε τα δικά μας ζητήματα. Ο Επίτροπος, τη στιγμή που πηγαίνει, φοράει ευρωπαϊκό καπέλο.
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα. Λοιπόν, επειδή καταλαβαίνω ότι δεν θα μου πείτε το όνομα, όσο και να σας πιέσω, θα πάω λίγο παρακάτω, γιατί μας έχει μείνει λίγος χρόνος, να έρθουμε και στα πολιτικά. ΠΑΣΟΚ…
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Πολιτικά ήταν όλα αυτά.
*Σία Κοσιώνη:* Ναι. Εννοώ στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και θα ξεκινήσω από το ΠΑΣΟΚ. Προφανώς και δεν θα σας ρωτήσω ποιον Πρόεδρο προτιμάτε, αλλά θα σας ρωτήσω το εξής: όταν θα δείτε την ή τον, επόμενη ή επόμενο ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, τι θα βλέπετε; Θα βλέπετε τον νέο σας αντίπαλο ή θα βλέπετε τον νέο πιθανό σας συγκυβερνήτη;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και έτσι θα αντιμετωπιστεί από την κυβέρνηση. Αυτό είναι και το θεμιτό. Έτσι λειτουργεί η δημοκρατία. Το ΠΑΣΟΚ είναι το τρίτο κόμμα, προχωρά σε μία διαδικασία εκλογής, ανοιχτή, δημοκρατική. Αυτό είναι καλό για τη δημοκρατία μας, γενικά να υπάρχουν ανοιχτές συμμετοχικές διαδικασίες.
Δεν θα υπάρχει καμία παρέμβαση, ούτε από εμένα ούτε από στελέχη της Νέας Δημοκρατίας. Έχω απαγορεύσει δια ροπάλου στα στελέχη μας να εκφράσουν οποιαδήποτε άποψη ή προτίμηση για το τι γίνεται σε ένα άλλο κόμμα, θα ήταν εξάλλου πολύ άκομψο να το κάνουμε. Αλλά θέλω να επαναλάβω ότι η Νέα Δημοκρατία κυβερνά αυτοδύναμα και πιστεύω στις αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
*Σία Κοσιώνη:* Ναι, αλλά ο εκλογικός νόμος κάνει τα πράγματα πολύ δύσκολα για τις αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ο εκλογικός νόμος είναι αυτός που είναι.
*Σία Κοσιώνη:* Και αυτός θα μείνει;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αυτοί είναι οι κανόνες του παιχνιδιού. Ο εκλογικός νόμος είναι αυτός που είναι. Πιστεύω στις αυτοδύναμες κυβερνήσεις, αλλά αυτός είναι ο εκλογικός νόμος.
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, με τον παρόντα εκλογικό νόμο το πρώτο κόμμα χρειάζεται 38,5%. Με βάση και τα τελευταία αποτελέσματα των εκλογών δεν προκύπτει αυτοδυναμία.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Μισό λεπτό, μπορεί να χρειάζεται και 36%, μπορεί να χρειάζεται και 40%…
*Σία Κοσιώνη:* Ναι.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* …ανάλογα με το πόσα κόμματα είναι στη Βουλή. Κατά συνέπεια εγώ θα σας ξαναπώ: με αυτούς τους κανόνες… Θυμάστε τις πιέσεις που δεχόμουν πριν τις εκλογές για αλλαγή του εκλογικού νόμου.
*Σία Κοσιώνη:* Μήπως τις ξαναδέχεστε;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Έχουμε εκλογές σε τρία χρόνια. Οι κανόνες είναι αυτοί. Όταν πολλοί αμφισβητούσαν τη δυνατότητά μας να είμαστε αυτοδύναμοι, εγώ επέμενα και τελικά το στόχο μας τον πετύχαμε. Αλλά δεν με απασχολούν οι εκλογές, οι εκλογές θα γίνουν το 2027.
Νομίζω ότι όσο μιλάμε για το ζήτημα αυτό, τόσο δίνουμε την εντύπωση στους πολίτες ότι μας ενδιαφέρουν οι τακτικισμοί και η διαιώνιση της θητείας μας και όχι τα πραγματικά προβλήματα. Να σας το πω όπως το αισθάνομαι…
*Σία Κοσιώνη:* Οφείλω να σας ρωτήσω, ξέρετε γιατί; Περάσαμε από τη δοκιμασία της απλής αναλογικής. Τότε, λοιπόν, κι εσείς κατηγορούσατε τον κ. Τσίπρα ότι με αυτή την αλλαγή του εκλογικού νόμου ουσιαστικά δημιούργησε συνθήκες ακυβερνησίας στη χώρα. Κανείς λοιπόν μπορεί να πει ότι τώρα κι εσείς έχετε θεσμική υποχρέωση να εξασφαλίσετε τη σταθερότητα και την κυβερνησιμότητα της χώρας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Και είχα απολύτως δίκιο, αλλά προσέξτε τις ιδιαιτερότητες του εκλογικού νόμου. Με το ίδιο ποσοστό, πρακτικά, η Νέα Δημοκρατία στη μία κάλπη έβγαλε 146 βουλευτές και στην άλλη έβγαλε 158. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, αυτοί είναι οι κανόνες του παιχνιδιού και με αυτούς θα πάμε.
*Σία Κοσιώνη:* Μάλιστα, άρα δεν θα τους πειράξετε. Σαφές.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αλλά, να πω και κάτι ακόμα: εάν μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας και όλα αυτά τα οποία συζητήσαμε σήμερα -για τα οποία νομίζω ότι αναγνωρίζεται από τους πολίτες ότι υπάρχει πρόοδος, όχι αρκετή, αλλά ότι η χώρα κινείται στη σωστή κατεύθυνση-, μπορέσουμε να τα πετύχουμε, νομίζω ότι θα είμαστε μια χαρά το 2027.
*Σία Κοσιώνη:* Κύριε Πρόεδρε, την υποψηφιότητα της κας Διαμαντοπούλου, που ανακοινώθηκε σήμερα, πώς την βλέπετε; Σας ρωτώ συγκεκριμένα για την κα Διαμαντοπούλου, γιατί είχατε μαζί της μία καλή συνεργασία, την προτείνατε και για μία πολύ υψηλή θέση στον ΟΟΣΑ και παραλίγο να σας βγει κιόλας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* No comment, που θα έλεγαν και οι Αγγλοσάξονες. Κανένα σχόλιο.
*Σία Κοσιώνη:* Να πάμε στον ΣΥΡΙΖΑ. Βλέπω τον κ. Κασσελάκη να επιμένει, σας πιέζει πάρα πολύ στο θέμα των μαύρων χρημάτων, στο θέμα του πόθεν έσχες. Γιατί δεν καταθέτετε το πόθεν έσχες σας να τελειώνει αυτή η συζήτηση μιας που έχει αρχίσει; Αυτό είναι το πρώτο ερώτημα που θέλω να σας κάνω.
Και δεύτερον, ακούω και τον Κυβερνητικό σας Εκπρόσωπο να λέει και να ξαναλέει ότι η Νέα Δημοκρατία δεν έχει τίποτα να φοβηθεί σε σχέση με τα οικονομικά της κλπ. Η Νέα Δημοκρατία δεν έχει πάρει ποτέ μαύρα χρήματα;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καταρχάς να ανοίξω μια παρένθεση: το ζήτημα των μαύρων χρημάτων είναι ζήτημα το οποίο δεν αφορά τη Νέα Δημοκρατία. Ο κ. Κασσελάκης το άνοιξε για το κόμμα του, στον ΣΥΡΙΖΑ αναφερόταν. Άρα, νομίζω ότι πρώτα ας λύσουν τα εσωτερικά τους, αν έπαιρναν ή δεν έπαιρναν, ποιος έπαιρνε, αν αναφερόταν στον κ. Τσίπρα ή όχι, και μετά να μιλήσει για τη Νέα Δημοκρατία.
Τώρα για το δικό μου πόθεν έσχες…
*Σία Κοσιώνη:* Ναι, μπορεί να σας ρωτάει ταυτόχρονα.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Η απάντησή μου είναι προφανής στο ζήτημα αυτό.
Αλλά να έρθω στο πόθεν έσχες. Εγώ έχω καταθέσει πόθεν έσχες 20 χρόνια και τώρα το κατέθεσα πάλι. Το δικό μου πόθεν έσχες…
*Σία Κοσιώνη:* Ξέρετε γιατί σας το λέω; Αφού σας το ζητάει, έχουν έρθει έτσι τα πράγματα που έχουμε να δούμε από το 2022 πόθεν έσχες.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Μα το κατέθεσα το πόθεν έσχες μου και ελέγχεται. Όπως έκανε και ο κ. Κασσελάκης με καθυστέρηση, όχι πόθεν έσχες, δήλωση πρώτης περιουσιακής κατάστασης, την κατέθεσε ο κ. Κασσελάκης. Με το που θα ελεγχθούν, θα δημοσιευθούν.
Όλο αυτό το ζήτημα, ξέρετε, το δημιούργησε ο ίδιος ο κ. Κασσελάκης. Θα μπορούσε κάλλιστα να το είχε κάνει αυτό πριν από κάποιους μήνες, όπως είχε υποχρέωση να το κάνει.
Νομίζω ότι τελικά όλη αυτή η συζήτηση, η οποία μονοπώλησε και την τελευταία εβδομάδα, κάπου νομίζω ότι αδίκησε και την πολιτική αντιπαράθεση. Διότι πάλι έβγαλε τη συζήτηση από τα προβλήματα των πολιτών, από τα σημαντικά ζητήματα της Ευρώπης και πήγε σε ένα εσωτερικό ζήτημα το οποίο αφορά το πολιτικό σύστημα και δεν νομίζω ότι τελικά ακουμπά τους πολίτες.
*Σία Κοσιώνη:* Δεν μπορώ να μην σας ρωτήσω για τους δύο πρώην Προέδρους της Νέας Δημοκρατίας και πρώην Πρωθυπουργούς. Τελευταία φορά που τα είπαμε εδώ, προεκλογικά, σας ρώτησα αν πιστεύετε ότι θα έχετε τη στήριξη τους στις εκλογές που είχαμε μπροστά μας. Και μου απαντήσατε ότι το θεωρείτε αυτονόητο. Μετά τις πρόσφατες ομιλίες τους, τι λέτε; Θεωρείτε και τώρα αυτονόητη τη στήριξή τους;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Κοιτάξτε, εγώ σέβομαι και τιμώ πρόσωπα τα οποία έκατσαν σε αυτή την καρέκλα. Είναι τέως Πρωθυπουργοί, έχουν μια σωρευμένη εμπειρία, έχουν τις απόψεις τους. Με κάποιες από αυτές δεν συμφωνώ, είναι προφανές αυτό, αλλά έχουν το δικαίωμα να τις εκφράζουν. Αυτό σημαίνει ανοιχτό δημοκρατικό κόμμα. Και έχουμε αυτή τη δυνατότητα, ξέρετε, να μπορούμε να αντέχουμε και τη διαφορετική άποψη.
*Σία Κοσιώνη:* Δεν σας ενόχλησε;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Η άποψη όπως εκφράζεται είναι μια άποψη ενός τέως Πρωθυπουργού. Ο ένας είναι ακόμα βουλευτής, ο άλλος δεν είναι, γι’ αυτό και δεν νομίζω ότι πρέπει να τους βλέπουμε κατ’ ανάγκη και ως δίδυμο. Ο καθένας έχει τη δική του αυτόνομη πορεία.
Όμως, η πολιτική αυτή τη στιγμή, της Νέας Δημοκρατίας, εκφράζεται από εμένα και από την κυβέρνηση και από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η οποία πήρε ισχυρή εντολή να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα, το οποίο και υλοποιεί.
Είναι άλλο η άποψη η διαφορετική, την καταλαβαίνω, και άλλο η κριτική ότι κάνετε διαφορετικά από αυτά τα οποία είπατε ότι θα κάνατε.
*Σία Κοσιώνη:* Η κριτική πάντως που ασκήθηκε από τους πρώην Πρωθυπουργούς εκφράζει και ένα κομμάτι της Κοινοβουλευτικής σας Ομάδας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Και αυτό νομίζω ότι σε έναν βαθμό μπορεί να είναι κατανοητό. Είμαστε ένα κόμμα το οποίο πήρε ένα πολύ υψηλό ποσοστό. Μέσα σε αυτό το κόμμα είναι προφανές ότι υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις σε επιμέρους ζητήματα.
Θα ήταν πρακτικά αδύνατο να είχαμε ένα κόμμα το οποίο πήρε 41% και να συμφωνούμε όλοι σε όλα. Συμφωνούμε στα περισσότερα και έχουμε μια κοινή συνισταμένη η οποία μας επιτρέπει να συμπορευόμαστε και να μπορούμε να ενσωματώνουμε απόψεις, να τις επεξεργαζόμαστε, να τις βελτιώνουμε και να γινόμαστε καλύτεροι.
Αυτή είναι η επιτυχία της Νέας Δημοκρατίας. Και η διεύρυνση αυτή της Νέας Δημοκρατίας, που είναι μια διεύρυνση, ας μην κοροϊδευόμαστε, που έγινε στον κεντρώο χώρο, αυτό το οποίο αποκαλούμε πολιτικό κέντρο…
*Σία Κοσιώνη:* Και σας λένε οι δύο πρώην Πρωθυπουργοί ότι αφήσατε ακάλυπτα τα δεξιά.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Εγώ ξέρω ότι η Νέα Δημοκρατία…
*Σία Κοσιώνη:* Και δυσαρεστήσατε ένα παραδοσιακό κομμάτι της Νέας Δημοκρατίας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Δύο απαντήσεις σε αυτό. Νομίζω ότι είναι μια κριτική η οποία πρέπει με έναν τρόπο να απαντηθεί.
Η πρώτη, τα αποτελέσματα. Έχω κερδίσει πέντε εθνικές εκλογές, έχουμε μάλλον, ως Νέα Δημοκρατία, δεν μου αρέσει ο πρώτος ενικός γιατί είναι πάντα μια συλλογική προσπάθεια. Έχουμε πάρει δύο φορές ποσοστά 40%. Δεν φανταζόταν κανείς ότι θα μπορούσε η Νέα Δημοκρατία να ξαναπάρει αυτά τα ποσοστά. Άρα, κάτι σωστό κάναμε ως προς το αποτέλεσμα.
Δεύτερον, στους πολίτες οι οποίοι έχουν πιο πατριωτικές ανησυχίες, θα τους απαντήσω να κοιτάξουν με πολλή προσοχή αν σήμερα η θέση της χώρας αμυντικά, στην εξωτερική πολιτική, στην οικονομία, σε αυτό που αποκαλούμε ήπια διπλωματία, είναι πιο ισχυρή ή λιγότερο ισχυρή.
Εγώ πιστεύω ότι η Ελλάδα σήμερα είναι πολύ πιο ισχυρή. Όταν η Ελλάδα εμφανίζεται σήμερα σε οποιοδήποτε διεθνές φόρουμ, ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, διεθνείς οργανισμούς, η άποψή της μετράει.
Και στους δείκτες της σκληρής, θα έλεγα, αποτροπής, για δείτε την κατάσταση των Ενόπλων Δυνάμεων, επειδή άκουσα και διάφορες απίστευτες θεωρίες συνωμοσίας ότι δήθεν αδυνατίζουμε την άμυνα της χώρας. Είμαστε σοβαροί; Μια χώρα η οποία έχει Rafale, αναβαθμισμένα F-16, ελικόπτερα Romeo, Belh@ra, υποβαθμίζει την άμυνα της χώρας;
*Σία Κοσιώνη:* Επειδή με πιέζει πολύ ο χρόνος και πρέπει να ολοκληρώσουμε. Αυτή η ανησυχία, να το πω έτσι, στην Κοινοβουλευτική σας Ομάδα, η οποία έχει ως αφορμή κυρίως το θέμα των ομόφυλων ζευγαριών, στο οποίο εν πάση περιπτώσει χρέωσαν πολλοί και την εκλογική αυτή επίδοση, το 28%, θα επηρεάσει την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καταρχάς, δείτε το ως μια δημιουργική ζύμωση και όχι ως ανησυχία. Έχω περάσει και εγώ πολλά χρόνια ως βουλευτής συμπολίτευσης, χωρίς κυβερνητική θέση. Και πάντα οι βουλευτές έχουν το θάρρος της γνώμης τους, καταθέτουν…
*Σία Κοσιώνη:* Εσείς το έχετε δείξει και με τον κ. Παυλόπουλο η αλήθεια είναι.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καταθέτουν ερωτήσεις στους Υπουργούς και τους ενθαρρύνω να το κάνουν, αυτός είναι ο ρόλος τους. Αλλά ταυτόχρονα είναι και συντονισμένοι και συντεταγμένοι για την υπηρέτηση των κεντρικών πολιτικών επιλογών. Έτσι δουλεύει ένα κοινοβουλευτικό κόμμα.
*Σία Κοσιώνη:* Ναι, αλλά φαντάζομαι επηρεάζει και τον αρχηγό η άποψη της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Βεβαίως. Αλλά θα έλεγα ότι…
*Σία Κοσιώνη:* Θα σας επηρεάσει στο θέμα του προσώπου που θα προτείνετε για την Προεδρία της Δημοκρατίας;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Γι΄ αυτό δεν θα σας πω απολύτως τίποτα, για έναν λόγο μόνο. Θα ήταν θεσμικά πολύ άκομψο, γιατί αντιμετωπίζω την Προεδρία της Δημοκρατίας και την Πρόεδρο με σεβασμό, όχι μόνο ως πρόσωπο αλλά και ως θεσμό, να πω οτιδήποτε για το ζήτημα αυτό πριν λήξει η θητεία της.
Και σε αυτό κι αν θα είμαι κάθετος. Δεν θέλω και δεν πρόκειται να δεχτώ να ακούσω από κανέναν βουλευτή οποιαδήποτε άποψη για την Προεδρία της Δημοκρατίας, διότι αφορά αμφισβήτηση του θεσμού, όχι του προσώπου, μέχρι που να ανοίξει η συζήτηση. Η συζήτηση θα ανοίξει συντεταγμένα τον Φεβρουάριο του 2025.
Προφανώς και δεν κάθομαι εδώ σε αυτό το γραφείο να αποφασίζω μόνος μου, σέβομαι όμως απόλυτα και τη συνταγματική επιταγή η οποία περιγράφει τον ή την Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως ένα πρόσωπο το οποίο πρέπει να έχει ευρύτερη αποδοχή. Και θα σταματήσω εδώ.
*Σία Κοσιώνη:* Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Πρόεδρε.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Εγώ σας ευχαριστώ.
*Σία Κοσιώνη:* Εύχομαι να έχουμε ένα ήσυχο καλοκαίρι.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Κι εγώ το εύχομαι.
