Υπήρξε η πρώτη Ελληνίδα ηθοποιός που διακρίθηκε σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και η πρώτη μη Αμερικανίδα ηθοποιός που πήρε βραβείο Όσκαρ. Ο λόγος για την Κατίνα Παξινού ή κατά κόσμον Αικατερίνη Κωνσταντοπούλου.
Η Κατίνα Παξινού γεννήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 1900 στον Πειραιά. Κόρη μεγαλοαστικής οικογένειας, ο πατέρας της ήταν ο αλευροβιομήχανος Βασίλης Κωνσταντόπουλος.
Φοίτησε στη Σχολή Χιλλ και στη συνέχεια στη Σχολή Καλογραιών της Τήνου. Λόγω όμως του ατίθασου χαρακτήρα της οι δικοί της την έστειλαν σε οικοτροφείο στην Ελβετία. Σπούδασε μουσική και τραγούδι στο Ωδείο της Γενεύης, στη Βιέννη και στο Βερολίνο.
Στα 17 της παντρεύτηκε τον βιομήχανο Παξινό, και απέκτησε μαζί του δύο κόρες. Ο γάμος τους κράτησε μόλις 6 χρόνια. Η πρωτότοκη κόρη της πέθανε νωρίς από λευχαιμία.
Ο πρώτος της σημαντικός ρόλος ήταν αυτός της Βεατρίκης, στην ομώνυμη όπερα Αδελφή Βεατρίκη, που την έγραψε ειδικά γι’ αυτήν ο Δημήτρης Μητρόπουλος και ανέβηκε το 1920 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
Το 1931 συνεργάστηκε με τον κορυφαίο Έλληνα καλλιτέχνη Αιμίλιο Βεάκη με τον οποίο εισχωρεί στον συνεταιρικό θίασο του Αλέξη Μινωτή. Ανεβάζουν μεγάλα κλασικά έργα, όπως “Ο Πατέρας” του Στρίνμπεργκ, “Πόθοι κάτω από τις λεύκες” του Ο’ Νιλ και “Θείος Βάνιας” του Τσέχωφ. Το 1940 έγινε μόνιμο μέλος του Εθνικού Θεάτρου. Με τη Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου εμφανίσθηκε στο Λονδίνο, στη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο. To 1940 παντρεύτηκε τον Αλέξη Μινωτή όπου η κοινή ζωή τους κράτησε 40 ολόκληρα χρόνια.
Κατά την περίοδο του πολέμου εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ όπου και εμφανίσθηκε στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης.
Το έργο που την επέβαλε σε διεθνή κλίμακα και που της χάρισε στις 2 Μαρτίου του 1944 το Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου ήταν το ‘’Για ποιον χτυπά η καμπάνα, όπου υποδυόταν το ρόλο της φλογερής πατριώτισσας της Ισπανίας, Πιλάρ. Η Παξινού ήταν η πρώτη μη Αμερικανίδα ηθοποιός που τιμήθηκε με όσκαρ και φυσικά η πρώτη από την Ελλάδα. Παίρνοντας το αγαλματίδιο φέρεται να δήλωσε: «Το δέχομαι, για λογαριασμό όλων των συναδέλφων μου του Εθνικού Θεάτρου, ζωντανών ή νεκρών». Το 1947 βραβεύτηκε με το βραβείο Κοκτώ για το κινηματογραφικό έργο ‘’Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα’’.
Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1950 όπου και άρχισε ξανά τις εμφανίσεις της στο Εθνικό Θέατρο με τον Αλέξη Μινωτή. Εμφανίσθηκε και στις ταινίες “Ο κύριος Αρκάντιν” του Όρσον Γουέλς και “Ο Ρόκο και τ΄ αδέλφια του” του Λουκίνο Βισκόντι (1960).
Το 1968 η Κατίνα Παξινού και ο Αλέξης Μινωτής, συγκροτούν θίασο που εμφανίζεται στο Θέατρο «Αυλαία» της Θεσσαλονίκης, και στο Θέατρο «Διάνα» της οδού Ιπποκράτους. Στο «Σινεάκ», το κινηματοθέατρο που αργότερα θα μετονομαστεί σε «Θέατρο Παξινού», παίζει στα έργα «Η Ήρα και το παγώνι» του Σον Ο’ Κέιζι, «Οι παλαιστές» του Στρατή Καρρά, οι «Βρικόλακες» του Ίψεν, «Ματωμένος Γάμος» του Λόρκα, ενώ την περίοδο 1971 – 1972 ερμηνεύει στο Θέατρο «Πάνθεον», την τελευταία μεγάλη επιτυχία της, ως «Μάνα Κουράγιο» στο ομώνυμο έργο του Μπέρτολντ Μπρεχτ.
Η Παξινού έπαιξε σε μια και μόνο ταινία ελληνικής παραγωγής, το 1969, στο «Νησί της Αφροδίτης» του Γιώργου Σκαλενάκη, βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Αλέξη Πάρνη.Το 1969 η μεγάλη ηθοποιός πληροφορήθηκε ότι έπασχε από καρκίνο. Το καλοκαίρι του 1972, είχε πια αποσυρθεί από την ενεργό δράση. Τότε επισκέφτηκε τον αγαπημένο της χώρο. Την Επίδαυρο. Κάθισε ανάμεσα στους θεατές και όχι εκεί που ανήκε, στη σκηνή. Το κοινό όμως αντιλήφθηκε την παρουσία της. Αυθόρμητα, οι θεατές σηκώθηκαν, την κοίταξαν και της χάρισαν το καλύτερο αντίο. Η Κατίνα Παξινού πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου 1973 στην Αθήνα, σε ηλικία 72 ετών.
