Delphi ονόμασε ο καθηγητής του αμερικανικού πανεπιστημίου ΜΓΓ, Δημήτρης Μπερτσιμάς, το επιδημιολογικό μοντέλο που ανέπτυξε μαζί με τους φοιτητές του και το οποίο προβλέπει την τάξη μεγέθους των κρουσμάτων C0VID-19 για ολόκληρο το καλοκαίρι σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Ο κ. Μπερτσιμάς, 58 ετών, σήμερα είναι ένας από τους διακεκριμένους ακαδημαϊκούς των ΗΠΑ. Είναι καθηγητής Επιχειρησιακής Ερευνας και αναπληρωτής κοσμήτωρ στη Σχολή Ανάλυσης Επιχειρήσεων Associate Deanof Business Analytics του MIT στη Βοστώνη. Μεταξύ 2012-2016 ήταν πρόεδρος του Συμβουλίου Ιδρύματος Σ.Ι του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η συνέντευξη του Δημήτρη Μπερτσιμάς στην «Καθημερινή» και η αισιόδοξη πρόβλεψη για την Ελλάδα:
Πώς αποφασίσατε να αναπτύξετε το μοντέλο Delphi;
Οταν επιβλήθηκε το lockdown στη Βοστώνη στις 16 Μαρτίου σκέφτηκα πώς θα μπορούσα να βοηθήσω με αυτά που γνωρίζω. Εχω μια σπουδαία ομάδα από 25 διδακτορικούς φοιτητές και πέντε που φοιτούν σε επίπεδο master. Πρόκειται για φοιτητές από όλο τον κόσμο. Ελληνικής καταγωγής μέλη της ομάδας covid-analytics είναι η Αγνή Ορφανουδάκη, απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου, ο Τεντ Παπαλεξόπουλος, απόφοιτος του Γέιλ και ο ΒασίληςΔιγαλάκης απόφοιτος από το Πολυτεχνείο Κρήτης στα Χανιά.
Ολοι μαζί συνεργαστηκαμε και αναπτύξαμε ένα μοντέλο για να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα ώς τις 15 Ιουνίου. Πρόσφατα βελτιώσαμε το μοντέλο με την εισαγωγή δεδομένων για τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις και επεκτείναμε τις προβλέψεις ώς τον Σεπτέμβριο.
Είστε αισιόδοξος;
Η αισιοδοξία εξαρτάται από τη χώρα ή την Πολιτεία στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα τα πράγματα πηγαίνουν καλά. Δεν προβλέπουμε ιδιαίτερη αύξηση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων μέσα στο καλοκαίρι ακόμα και χωρίς τη λήψη μέτρων. Για αμερικανικές Πολιτείες όπως το Τέξας βέβαια που έκλεισαν αργά την οικονομία και την άνοιξαν νωρίς δεν είμαι αισιόδοξος. Ο ιός είναι πολύ μεταδοτικός και εύκολα μπορεί να ξεφύγει. Βεβαία όλα εξαρτώνται από την εκδήλωση δεύτερου κύματος.
Η άρση των μέτρων δεν ενθαρρύνει τη μετάδοση μέσα στο καλοκαίρι;
Ολα θα εξαρτηθούν από τα τεστ και στη συνέχεια από την ιχνηλάτηση των επαφών όσων βρεθούν θετικοί. Η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ αυτό έκαναν και συγκράτησαν τη μόλυνση. Στην Ελλάδα αντιδράσαμε σωστά αλλά ήμασταν και τυχεροί. Ωστόσο στη Σιγκαπούρη άνοιξαν λίγο την οικονομία και τώρα έχουν δεύτερο κύμα . Στην Ελλάδα δέκα νέοι ασθενείς την ημέρα δεν είναι μεγάλος αριθμός. Σκεφτείτε όμως: Τι θα συμβεί αν ένας ασθενής έλθει σε επαφή με άλλους δέκα και ο καθένας από τους δέκα με άλλους δέκαq Σε κάθε χώρα το πράγμα μπορεί να ξεφύγει.
Μπορεί οι ασυμπτωματικοί φορείς να είναι 50-80 φορές περισσότεροι από τους φορείς με συμπτώματα;
Ο αριθμός των ασυμπτωματικών διαφέρει από χώρα σε χώρα αλλά δεν μπορεί να είναι τόσο μεγάλος. Στη Νέα Υόρκη μπορεί ακόμα και 20%-25 του πληθυσμού να είναι ασυμπτωματικοί, αλλά στην Ελλάδα είναι σίγουρα πολύ λιγότεροι.
Πώς λειτουργεί το μοντέλο;
Ασχολούμαστε με το επίπεδο υγείας level ofhealth. Αντλούμε στοιχεία για τη θνησιμότητα και τα υποκείμενα νοσήματα και με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης προχωράμε σε προβλέψεις με βάση πιθανότητες. Πρόκειται για παρεμφερές μοντέλο με εκείνο που χρησιμοποιείται από τις υπηρεσίες υγείας για την αξιολόγηση της κατάστασης ασθενών από το τηλέφωνο ή για την καλύτερη διανομή των αναπνευστήρων στα νοσοκομεία μιας χώρας. Τελικά πολλοί αναπνευστήρες δεν χρειάστηκαν αλλά ίσως χρειαστούν εφόσον εκδηλωθεί δεύτερο κύμα.
Εκτιμάτε ότι θα εκδηλωθεί δεύτερο κύμα;
Η δύσκολη περίοδος είναι τώρα επειδή δεν έχουμε στα χέρια μας θεραπείες και εμβόλιο. Γι αυτό το άνοιγμα της οικονομίας πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά. Στην πανδημία του 1918 το 70% των κρουσμάτων εκδηλώθηκε στο δεύτερο κύμα, από Σεπτέμβριο ώς Ιανουάριο.
Περισσότερες πληροφορίες στην εφημερίδα «Καθημερινή»