Με τον κορονοϊό να εξαπλώνεται διαρκώς, κανείς δεν ξέρει πότε ακριβώς θα λήξουν τα μέτρα πρόληψης, ενώ δεν αποκλείεται και η επιβολή νέων μέτρων εφόσον κριθεί απαραίτητο, όπως δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Σύμφωνα με τον υπουργό, αναλόγως των επιδημιολογικών, γεωγραφικών και άλλων περιβαλλοντικών δεδομένων, δεν αποκλείονται υψηλότερα πρόστιμα, ευρύτεροι περιορισμοί στην κίνηση στο εσωτερικό της χώρας και επιπλέον ανάσχεση στις πύλες εισόδου στη χώρα.
Για την περίοδο του Πάσχα θα υπάρχουν αυστηρότατοι έλεγχοι, για να διασφαλιστεί η τήρηση των μέτρων, όπως τόνισε σε συνέντευξή του στο CNN Greece ο υπουργός Επικρατείας. Αναφορικά με τα μέτρα στήριξης σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις, ο κ. Γεραπετρίτης σημείωσε πως αν χρειαστεί θα επεκταθούν και το Μάιο.
– Κύριε υπουργέ, θεωρείτε πως τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας, έχουν αποτέλεσμα;
Για τη διαχείριση της μείζονος υγειονομικής κρίσης, η κυβέρνηση ακολούθησε μία βασική προεπιλογή. Αυτή ήταν η υπεροχή της δημόσιας υγείας με οποιοδήποτε τίμημα απέναντι σε άλλες εκδοχές δημοσίου συμφέροντος, όπως είναι η οικονομία. Σκοπός της κυβέρνησης ήταν να χαθούν όσο το δυνατό λιγότερες ανθρώπινες ζωές. Για να υπηρετήσουμε αυτήν την αξιακή θέση, ακολουθήσαμε δύο μεθοδολογικές αρχές. Η πρώτη ήταν να υιοθετήσουμε τις συστάσεις των ειδικών.
Για τον λόγο αυτό περιβάλαμε με μεγάλη εμπιστοσύνη την ομάδα ειδικών του Υπουργείου Υγείας, η οποία εργάστηκε με μεγάλο ζήλο και αφοσίωση. Η δεύτερη ήταν να ενημερώνουμε διαρκώς τους πολίτες, ώστε να τους καταστήσουμε κοινωνούς της κρισιμότητας της κατάστασης και του απαιτούμενου μέτρου εθνικής και κοινωνικής αλληλεγγύης.
Με βάση τις παραδοχές αυτές, λειτούργησε όχι ένας τυφλός καταναγκασμός, αλλά περισσότερο η πειθώ του ορθού λόγου. Ήταν αυτή η πειθώ που ανέδειξε μια πρωτόγνωρη κοινωνική συστράτευση, όχι μόνο στο επίπεδο της συμμόρφωσης στα σκληρά μέτρα που ελήφθησαν, αλλά και στο επίπεδο της κοινωνικής προσφοράς από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Αισθάνομαι ότι το υπόδειγμα αυτό παρήγαγε εξαιρετικά αποτελέσματα. Αν και ακόμη δεν μπορούμε να πούμε κατηγορηματικά ότι έχουμε ξεφύγει από την «μέγγενη» της πανδημίας, διαφαίνεται εντούτοις ότι η συνέπεια που επιδείξαμε, επιβραβεύεται.
– Τα νέα περιοριστικά μέτρα ήταν αναγκαία; Θα προχωρήσετε και σε περαιτέρω περιοριστικά μέτρα;
Για κατανοήσει κάποιος την αναγκαιότητα των αυστηρών μέτρων που έχουν ληφθεί, δεν χρειάζεται να προστρέξει στα αρνητικά παραδείγματα της Ιταλίας, της Ισπανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου ή της Γαλλίας. Αρκεί να έχει πρόσβαση στα στατιστικά δεδομένα χωρών με ανάλογα πληθυσμιακά χαρακτηριστικά με την Ελλάδα, αν και με πολύ πλουσιότερες υποδομές υγείας, όπως η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία, όπου η εξάπλωση του ιού ξεκίνησε τον ίδιο περίπου χρόνο.
Αισθάνομαι ότι σήμερα όλοι πολίτες έχουν πειστεί ότι η προνοητικότητα προφύλαξε τη χώρα από τα χειρότερα. Από την αρχή της κρίσης, η ελληνική κυβέρνηση διείδε το διαγραφόμενο κίνδυνο και συνέταξε ένα πλήρες επιχειρησιακό σχέδιο δράσης τόσο σε επίπεδο δημόσιας υγείας όσο και πολιτικής προστασίας. Από το σχέδιο αυτό απελευθερώνονταν σταδιακά τα μέτρα εκείνα που κρίνονταν κατάλληλα κάθε φορά, έτσι ώστε να προλαμβάνεται η εξάπλωση του ιού χωρίς, όμως, να μηδενίζεται η κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα. Προφανώς, το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει και επόμενα στάδια, εφόσον απαιτηθεί, με νέα μέτρα αναλόγως των επιδημιολογικών, γεωγραφικών και άλλων περιβαλλοντικών δεδομένων, όπως υψηλότερα πρόστιμα, ευρύτερους περιορισμούς στην κίνηση στο εσωτερικό της χώρας και επιπλέον ανάσχεση στις πύλες εισόδου στη χώρα.
Είναι χρέος όλων όσων λαμβάνουν αποφάσεις να επιδεικνύουν σεβασμό απέναντι στη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών που συμμορφώνονται απολύτως στα μέτρα, διασφαλίζοντας, με ευλαβική προσήλωση, τα αναγκαία μέτρα πρόληψης και προφύλαξης.
– Η κυβέρνηση, μέχρι στιγμής, έχει ανακοινώσει τέσσερα πακέτα στήριξης των επιχειρήσεων και εργαζομένων. Θεωρείτε πως πρέπει να επεκταθούν περαιτέρω;
Ήδη η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει τέσσερα πακέτα μέτρων για τη στήριξη των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και γενικά της αγοράς. Τα μέτρα αυτά ήδη καταλαμβάνουν τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο και, βεβαίως, μπορεί να επεκταθούν και για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο. Τα μέτρα αυτά έχουν χαρακτήρα ταμειακό και δημοσιονομικό, περιλαμβανομένων των ειδικών επιδομάτων, αναστολών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, επιστρεπτέα προκαταβολή σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προγράμματα κατάρτισης στο επιστημονικό δυναμικό της χώρας, εγγυήσεις δανείων, οικονομική ενίσχυση του προσωπικού που βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή για την καταπολέμηση της κρίσης, ενώ τράπεζες και εκμισθωτές συμβάλουν ουσιαστικά για να απάμβλυνση των αρνητικών συνεπειών της κρίσης.
Με το πρόγραμμα αυτό, βρισκόμαστε σημαντικά πάνω από το μέσο όρο ενίσχυσης που παρέχουν τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός της κυβέρνησης είναι να αντληθούν πόροι από όλες τις ευρωπαϊκές πηγές, ώστε να διαφυλάξουμε, κατά το δυνατόν, τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους. Και τούτο, διότι είναι εξαιρετικά κρίσιμο να διατηρήσουμε για την επόμενη μέρα την αυτάρκεια της χώρας στο διεθνές οικονομικό στερέωμα, για να μη διακινδυνεύσουμε νέες περιπέτειες.
Οι πληττόμενες κατηγορίες συμπολιτών μας θα ενισχυθούν όσο απαιτείται, αλλά δεν θα υποκύψουμε στην «σειρήνες» της αλόγιστης πλειοδοσίας, που ανεύθυνα ακούγονται στο πολιτικό περιβάλλον.
– Εν όψει του εορτασμού του Πάσχα, σχεδιάζονται αυστηροποίηση των ελέγχων και μπλόκα στα διόδια;
Με βάση τους υφιστάμενους περιορισμούς, δεν επιτρέπονται οι μετακινήσεις παρά μόνον για πολύ συγκεκριμένους λόγους και κατ’ εξαίρεση. Είναι αυτονόητο ότι και κατά την περίοδο του Πάσχα θα υπάρχουν αυστηρότατοι έλεγχοι, για να διασφαλιστεί η τήρηση των μέτρων. Αυτό δεν είναι υποχρέωση μόνο απέναντι στην δημόσια υγεία γενικά, αλλά και ηθικότερη ευθύνη απέναντι στους κατοίκους της επαρχίας, ιδιαίτερα δε της νησιωτικής χώρας.
Είναι προφανές ότι δυσπρόσιτες περιοχές έχουν πολύ μικρότερες δυνατότητες υποστήριξης σε περίπτωση ευρείας κλίμακας εξάπλωσης του ιού σε σχέση με τις αστικές περιοχές. Και εκεί οφείλουμε όλοι να δείξουμε πολύ μεγαλύτερη μέριμνα και ευθύνη.
– Ο πρωθυπουργός μαζί και με άλλους ηγέτες τονίζουν την ανάγκη έκδοσης ευρωομολόγου. Πόσο εφικτό είναι να «σπάσει» το συγκεκριμένο ταμπού;
Η υγειονομική κρίση ανέδειξε για μία φορά ακόμη τις αντιθέσεις στην Ευρώπη τόσο σε επίπεδο θεσμικό όσο και οικονομικό. Σε θεσμικό επίπεδο, γίναμε μάρτυρες δημοκρατικής διολίσθησης από χώρες όπως η Ουγγαρία, που δυστυχώς παραπέμπει στις εφιαλτικές στιγμές της Ιστορίας με την κατάργηση του κοινοβουλίου και την ανάληψη όλης της νομοθετικής λειτουργίας από τη ναζιστική κυβέρνηση στη Γερμανία του Μεσοπολέμου. Πρόκειται για πρακτική η οποία είναι απολύτως καταδικαστέα και δεν προσιδιάζει στην ευρωπαϊκή συνταγματική παράδοση.
Όπως συνέβη και στο παρελθόν, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ο καθοριστικός κρίκος που οδήγησε στην αποβολή του κόμματος Fidesz από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, έτσι και σήμερα ανέλαβε την πρωτοβουλία μαζί με άλλους 11 επικεφαλής κομμάτων για την καταδίκη των αντιδημοκρατικών αυτών πρακτικών, αφού πρόκειται για σαφή παραβίαση των ιδρυτικών αρχών της φιλελεύθερης δημοκρατίας και των ευρωπαϊκών αξιών, επισημαίνοντας ότι η μάχη κατά του ιού απαιτεί μεν εκτεταμένα μέτρα αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την επέκταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης επ’ αόριστον.
Σε οικονομικό επίπεδο, χώρες που πλήττονται καίρια, μαζί τους και η Ελλάδα, ανέλαβαν την πρωτοβουλία για να τεθούν πιο ριζοσπαστικές προτάσεις κυκλοφορίας νέου χρήματος, μέσω της έκδοσης ειδικού ευρωπαϊκού ομολόγου.
Στον αντίποδα, χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ολλανδία φαίνεται να εμμένουν στην παραδοσιακή εκδοχή των υφιστάμενων μηχανισμών στήριξης των χωρών, που εντούτοις περισσότερο μοχλεύουν το πρόβλημα παρά το επιλύουν.
Είναι προφανές ότι πρόκειται για μία διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με το απαιτούμενο επίπεδο αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών της Ένωσης, αλλά εν τέλει και σε σχέση με το όραμα για το μέλλον της Ευρώπης. Αισθάνομαι ότι βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για την ήπειρό μας και οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα είναι καθοριστικές.
Σε αυτή τη συζήτηση, η Ελλάδα θα είναι παρούσα, με το κύρος και την αξιοπιστία που έχει κερδίσει το τελευταίο διάστημα. Και, επιτέλους, δεν θα εμφανίζεται η χώρα μας ως πρόβλημα αλλά ως καθοριστικό μέρος της λύσης.