Ενα εμβόλιο για την Covid-19 ήδη από φέτος; Οι φαρμακευτικές εταιρείες είναι αισιόδοξες, αλλά προειδοποιούν ότι τα προβλήματα είναι «κολοσσιαία» για την παραγωγή και την διανομή των δισεκατομμυρίων αναγκαίων δόσεων.
Περισσότερα από εκατό εργαστήρια στον κόσμο συμμετέχουν στην κούρσα για την ανάπτυξη ενός ή περισσότερων εμβολίων κατά του νέου κορονοϊού. Δέκα από αυτά βρίσκονται σε φάσεις κλινικών δοκιμών.
«Η ελπίδα πολλών ανθρώπων είναι ότι θα έχουμε ένα, μπορεί πολλά, εμβόλιο, μέχρι το τέλος του έτους», δήλωσε χθες ο Πασκάλ Σοριό, γενικός διευθυντής της AstraZeneca, κατά την διάρκεια on line συνέντευξης Τύπου.
Η βρετανική εταιρεία συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για την παραγωγή και την διανομή σε ολόκληρο τον κόσμο ενός εμβολίου που βρίσκεται στο στάδιο των δοκιμών.
Ο Αλμπερτ Μπούρλα, επικεφαλής της Pfizer, πειραματικό εμβόλιο της οποία βρίσκεται σε φάση δοκιμών σε συνεργασία με την γερμανική εταιρεία Biontech, θεωρεί ότι θα υπάρξει εμβόλιο πριν από το 2021.
«Εάν τα πράγματα πάνε καλά, εάν υπάρξει συναστρία, θα έχουμε επαρκείς αποδείξεις για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα ώστε να είμαστε σε θέση να έχουμε εμβόλιο πριν από το τέλος του Οκτωβρίου».
Συνήθως, χρειάζονται χρόνια για την ανάπτυξη και την κυκλοφορία ενός εμβολίου, όμως, απέναντι στην πανδημία Covid-19, πειραματικά εμβόλια που θα έχουν κριθεί αρκετά ασφαλή και αποτελεσματικά είναι πιθανόν να κυκλοφορήσουν σε χρόνους ρεκόρ. Προειδοποιεί ωστόσο ότι η παραγωγή και η διανομή του εμβολίου αντιμετωπίζει «κολοσσιαία» προβλήματα.
Κούρσα απέναντι στον χρόνο
Το παράδοξο είναι ότι ένα από τα προβλήματα είναι η ταχεία πτώση του αναπαραγωγικού ρυθμού της επιδημίας στην Ευρώπη, όπου πραγματοποιούνται πολλές κλινικές δοκιμές.
Σύντομα ο ρυθμός μετάδοσης θα είναι πολύ χαμηλός για να είναι δυνατή η παρακολούθηση των συνεπειών της σε φυσικό περιβάλλον, προειδοποιεί ο Πασκάλ Σοριό της AstraZeneca, τονίζοντας ότι οι έρευνες στις οποίες οι εθελοντές εκτίθενται εκουσίως στον ιό για να μετρηθεί η αποτελεσματικότητα ενός εμβολίου δεν είναι αποδεκτές, σε ηθικό επίπεδο, στην περίπτωση της Covid-19.
«Δεν έχουμε πολύ χρόνο», λέει.
Ο νέος κορονοϊός έχει προκαλέσει 355.000 θανάτους στον κόσμο και έχει προσβάλει τουλάχιστον 5,7 εκατομμύρια ανθρώπους από την εμφάνισή του στα τέλη του Δεκεμβρίου στην Κίνα.
Ο κόσμος θα χρειασθεί δύο δόσεις του εμβολίου κατ΄άτομο, δηλαδή 15 δισεκατομμύρια δόσεις, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, πραγματική σπαζοκεφαλιά σε επίπεδο παραγωγής και διανομής, υπενθυμίζει ο διευθυντής της IFPMA Τόμας Κουένι.
Η φαρμακευτική βιομηχανία έχει δεσμευθεί να διασφαλίσει ισότιμη διανομή του ή των εμβολίων που θα λάβουν έγκριση, αλλά «δεν θα έχουμε τις απαιτούμενες ποσότητες από την πρώτη ημέρα, ακόμη και αν επιταχύνουμε», προειδοποιεί.
Μόλις ένα εμβόλιο είναι διαθέσιμο, θα πρέπει να τοποθετηθεί σε γυάλινα φιαλίδια. Ομως, δεν υπάρχουν αρκετά φιαλίδια στον κόσμο”, λέει ο επικεφαλής της AstraZeneca. Η εταιρεία του και άλλες φαρμακευτικές εταιρείες εξετάζουν το ενδεχόμενο αποθήκευσης πολλών δόσεων ανά φιαλίδιο.
Προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας
Ο Πολ Στόφελς, αναπληρωτής διευθυντής και επιστημονικός διευθυντής της Johnson and Johnson, προσθέτει ότι, εάν απαιτούνται 15 δισεκατομμύρια δόσεις, πολλά εμβόλια θα πρέπει να λάβουν έγκριση για να ικανοποιηθεί η αρχική ζήτηση.
«Είναι πιθανόν να μην είναι κατάλληλα όλα τα υποψήφια εμβόλια για ολόκληρο τον κόσμο ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους», λέει.
Κυρίως διότι ορισμένα εμβόλια απαιτούν διατήρηση σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία, πράγμα που δεν είναι δυνατό παντού.
Αναγνωρίζοντας εξάλλου την ανάγκη οικουμενικής διανομής του εμβολίου, οι επικεφαλής της φαρμακοβιομηχανίας συμφωνούν στην ανάγκη υπεράσπισης της πνευματικής ιδιοκτησίας των προϊόντων καινοτομίας.
«Είναι κρίσιμη στον τομέα μας», λέει η επικεφαλής της GlaxoSmithKlein Εμα Γουόλσμλι.
Τα εργαστήρια επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια χωρίς μεγάλες ελπίδες να βγάλουν τα έξοδά τους, προειδοποιεί ο επικεφαλής της AstraZeneca. «Εάν δεν προστατευθεί η πνευματική ιδιοκτησία, κανείς δεν θα έχει ενδιαφέρον στην καινοτομία».
