Την επικαιροποίηση των μέτρων πρόληψης για την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισης κρουσμάτων ασθενών με κορονοϊό στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας της χώρας, ανακοίνωσε η υφυπουργός Υγείας.
Η κ. Ζωή Ράπτη, κατά την τοποθέτησή της τόνισε για μια ακόμη φορά πως από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η πανδημία του κορονοϊού στη χώρα μας, η κυβέρνηση έθεσε – μεταξύ άλλων – ως βασικό της μέλημα την προστασία των ευάλωτων συμπολιτών μας.
Όπως επεσήμανε, έχουν ληφθεί όλα τα αναγκαία προληπτικά μέτρα για τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, αλλά και για άτομα που χρήζουν ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, τόσο κατά τη διάρκεια όσο μετά την έξαρση της πανδημίας.
Στο πλαίσιο αυτό, η αρμόδια υφυπουργός για θέματα Ψυχικής Υγείας και Εξαρτήσεων παρουσίασε μία νέα δέσμη μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο κίνδυνος που ελλοχεύει για τους ψυχικά νοσούντες συμπολίτες μας.
Αναλυτικά, από την υφυπουργό Υγείας κ. Ζωή Ράπτη ανακοινώθηκαν τα εξής μέτρα:
Α. ΚΕΝΤΡΑ ΗΜΕΡΑΣ – ΚΙΝΗΤΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ – ΚΈΝΤΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ – ΕΞΩΤΕΡΙΚΆ ΙΑΤΡΕΙΑ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ
1. Αναστολή πραγματοποίησης των δια ζώσης ομαδικών δραστηριοτήτων καθώς και όλων των εξωτερικών δράσεων των Κέντρων Ημέρας και των Κινητών Μονάδων που κρίνονται μη απολύτως απαραίτητες από τον/την Επιστημονικά υπεύθυνο/η.
2. Πραγματοποίηση δια ζώσης ατομικών υποστηρικτικών-θεραπευτικών δράσεων για τους εξυπηρετούμενους των μονάδων, τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής (αντισηπτικά, σταθερός αερισμός των χώρων), ατομικής προστασίας (μάσκες) και μέριμνα απολύμανσης των χώρων. Ακύρωση της ατομικής συνεδρίας εφόσον ο ωφελούμενος δεν δύναται να τηρεί τα μέτρα ή παρουσιάζει συμπτώματα.
3. Πραγματοποίηση δια ζώσης ατομικών υποστηρικτικών-θεραπευτικών δράσεων για τους εξυπηρετούμενους της γραμμής 10306 που θα παραπεμφθούν για συστηματική υποστήριξη, τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο.
4. Ενεργοποίηση/αξιοποίηση διαύλων επικοινωνίας και ψυχολογικής υποστήριξης μέσω skype, messanger, viber, whats’ app και κινητών τηλεφώνων με προτεραιότητα στους εξυπηρετούμενους που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.
5. Σύσταση και λειτουργία εξ αποστάσεως διαδικτυακών ομάδων μέσω ειδικών διαδικτυακών εφαρμογών (π.χ. skype /zoom) ειδικά για τους ενοίκους των στεγαστικών δομών και τους εξυπηρετούμενους που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.
6. Συμμετοχή σε εικοσιτετράωρη βάση στην στελέχωση των βαρδιών της τηλεφωνικής γραμμής ψυχοκοινωνικής υποστήριξης (10306) όλων των πολιτών που πλήττονται από τις επιπτώσεις του νέου κορονοϊού που αποτελεί βασική στρατηγική του Υπουργείου Υγείας για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη του πληθυσμού.
7. Υποχρεωτική και καθολική χρήση μάσκας από τους εργαζόμενους και τους εξυπηρετούμενους των εν λόγω μονάδων ψυχικής υγείας κατά την προσέλευση και παραμονή στους χώρους πραγματοποίησης των συνεδριών και των δράσεων. (Προσοχή! Να μην χρησιμοποιείται η προσωπίδα – ασπίδα προσώπου ως εναλλακτικό, ισοδύναμο με τη μάσκα, μέσο ατομικής προστασίας. Σε ειδικότητες, όπως οι λογοθεραπευτές, όπου κρίνεται αναγκαία ορατή η περιοχή του στόματος ως εργαλείο εκπαίδευσης και αποκατάστασης, δύναται να χρησιμοποιείται η προσωπίδα τηρώντας παράλληλα όλα τα σχετικά μέτρα προστασίας).
8. Παροχή ειδικής άδειας απουσίας αποκλειστικά και μόνο σε εκείνους τους υπαλλήλους που ανήκουν αποδεδειγμένα σε ομάδες αυξημένου κινδύνου αποδεδειγμένα και εφόσον στην υπηρεσία δεν είναι εφικτό να εξασφαλιστούν οι όροι διαφύλαξης των μέτρων υγείας και προστασίας από τη διασπορά του κορωνοϊού ή απαιτείται για αποδεδειγμένους σοβαρούς λόγους υγείας η παραμονή του κατ΄ οίκον ή δεν δύνανται να παρέχουν υπηρεσίες σε θέσεις υπηρεσιών που δεν έρχονται σε επαφή με κοινό. Εφαρμογή, βάσει των αναγκών των μονάδων, εξ αποστάσεως εργασίας σε όσους το επιτρέπει το αντικείμενο με εκ περιτροπής παρουσία στους χώρους των μονάδων βάσει αποφάσεων των Επιστημονικά Υπευθύνων.
9. Υποστήριξη των στεγαστικών δομών της περιοχής ευθύνης τους, μετά από σχετικό αίτημα του Επιστημονικά Υπευθύνου, λόγω των αυξημένων αναγκών που έχουν προκύψει.
Β. ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
1. Συνέχιση ισχύος για όλες τις ενέργειες προστασίας των ενοίκων και του προσωπικού, της πρόληψης της έκθεσης και αντιμετώπισης κάθε πιθανού ύποπτου συμβάντος. Όλο το προσωπικό καθώς και οι εξωτερικοί συνεργάτες πρέπει να φορούν απλή χειρουργική μάσκα όλη τη διάρκεια παραμονής τους στη δομή.
2. Απαγόρευση επισκέψεων κοινωνικού χαρακτήρα από άτομα του συγγενικού, φιλικού περίγυρου και τρίτων στις στεγαστικές μονάδες μέχρι νεωτέρας. Σε περιπτώσεις όπου προκρίνεται από την ΠΘΟ, ως σημαντική και απαραίτητη (θεραπευτικά, υποστηρικτικά, κοινωνικά, για άλλους πρακτικούς λόγους) η πραγματοποίηση επίσκεψης κάποιου συγγενικού προσώπου σε ένοικο, αφού έχει προηγηθεί αίτημα της, αυτή θα πραγματοποιείται σε ανοιχτό χώρο της δομής τηρώντας όλα τα μέτρα ατομικής προστασίας και πρόληψης και αποφεύγοντας την ταυτόχρονη και μαζική επισκεψιμότητα. Η επίσκεψη ενοίκων σε σπίτια οικείων επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις εφόσον υπάρχει η σύμφωνη γνώμη της θεραπευτικής ομάδας.
3. Λήψη σχετικού ιστορικού εκτίμησης κινδύνου και διενέργεια τεστ σε περιπτώσεις έκτακτου νεοπροσληφθέντος προσωπικού στις μονάδες.
4. Εξασφάλιση λειτουργίας ειδικού χώρου (κλίνη, συμπυκνωτής οξυγόνου, φαρμακευτική αγωγή, υποστηρικτικός εξοπλισμός, ιματισμός) αρχικά ως χώρου βραχείας παραμονής και διαχείρισης περιστατικού και δευτερευόντως για την αυξημένη νοσηλευτική φροντίδα και την αντιμετώπιση ήπιας νόσησης εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο για την αποφυγή διασποράς
5. Άμεση πρόσληψη του αναγκαίου προσωπικού με τρίμηνη σύμβαση (με δυνατότητα ανανέωσης βάσει των αναγκών και των μέτρων) ανά Οικοτροφείο ή ανά Ξενώνα για ενίσχυση των παρεχόμενων υπηρεσιών ώστε να αντιμετωπισθούν κενά βαρδιών.
6. Λειτουργία με ειδικές βάρδιες κατά παρέκκλιση του προγράμματος. Στην παρούσα φάση Διασποράς κρίνεται σκόπιμη η λειτουργία με μειωμένο σταθερό προσωπικό ανά βάρδια ώστε να εξασφαλισθεί η ύπαρξη εφεδρειών ανά οικοτροφείο. Προτείνεται η εβδομαδιαία αλλαγή του προσωπικού ανά βάρδια τόσο για εξοικονόμηση δυνάμεων όσο και αποφυγή μετάδοσης του ιού στο λοιπό προσωπικό.
7. Εφαρμογή Αυξημένων μέτρων πρόληψης στα προστατευμένα διαμερίσματα. Στην παρούσα φάση Διασποράς κρίνεται σκόπιμο οι στεγαστικές δομές που έχουν στην ευθύνη τους Προστατευόμενα Διαμερίσματα να εξασφαλίσουν τα αντίστοιχα μέτρα πρόληψης και προμήθειας υλικών και να συμπεριλάβουν στα σχέδια αντιμετώπισης του πιθανού κρούσματος ενέργειες για τους ενοίκους. Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων ο ένοικος να μεταφέρεται στον χώρο της στεγαστικής.
8. Στις περιπτώσεις νόσησης και νοσηλείας διασφαλίζεται η αναγκαία εξειδικευμένη υποστήριξη με προμήθεια εξωτερικών υποστηρικτικών υπηρεσιών φροντίδας τόσο για ανάγκες στο νοσοκομείο.
9. Ένταξη στον προγραμματισμό προμηθειών των ΥΠΕ των κατά τόπους μονάδων ψυχικής υγείας για τον εφοδιασμό τους με το ειδικό υγειονομικό υλικό προστασίας, ειδικά σε μάσκες, γάντια, στολές προστασίας.
10. Προσωρινή αναστολή πραγματοποίησης δια ζώσης διεπιστημονικών ομάδων, εποπτειών και εκπαιδεύσεων προσωπικού.
11. Διατήρηση των ατομικών εξόδων στο μέτρο του δυνατού με τη λήψη όλων τον αναγκαίων μέτρων προφύλαξης. Στα πλαίσια αυτά, για τους ενοίκους που δεν αποτελούν άμεσα ευπαθή άτομα, συνεχίζει να ενθαρρύνεται για λόγους αποφόρτισης η εξωτερική δραστηριοποίηση (περίπατος) τους, με τη συνοδεία προσωπικού, σε ανοιχτούς χώρους και τηρώντας τις ανάλογες προϋποθέσεις (π.χ. μικρές ευέλικτες και ολιγομελείς ομάδες).
12. Διασφάλιση της δυνατότητας επικοινωνίας μέσω διαδικτύου (βιντεοκλήσεις, συμμετοχή σε διαδικτυακές ομάδες, παροχή υποστήριξης) στους ενοίκους με την παροχή δωρεάν πρόσβασης στο διαδίκτυο και τη διάθεση του αναγκαίου εξοπλισμού.
13. Ένταξη νέων ενοίκων
Α) στην περίπτωση που ο ψυχικά ασθενής νοσηλεύεται σε Ψυχιατρικό Νοσοκομείο, Ψυχιατρική Κλινική Γενικού Νοσοκομείο, Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου κ.α., η θεραπευτική μονάδα του φορέα, φροντίζει για την διενέργεια σχετικού διαγνωστικού τεστ στον εν λόγω ασθενή πριν την εκκίνηση της διαδικασίας προετοιμασίας του ασθενή. Θα ακολουθήσει και νέο διαγνωστικό τεστ την προηγούμενη μέρα της οριστικής μετάβασης του ασθενή στη δομή ψυχικής υγείας.
Β) στην περίπτωση που ο ψυχικά ασθενής διαμένει στην κοινότητα, τα μέλη της θεραπευτικής ομάδας του φορέα υποδοχής θα πρέπει τηρώντας όλα τα μέτρα προφύλαξης που έχουν καθοριστεί από τον ΕΟΔΥ, να φροντίσουν ώστε να πραγματοποιηθεί σχετικό διαγνωστικό τεστ σε δημόσια μονάδα υγείας κατά την πρώτη τους επίσκεψη στην οικία του ασθενή. Θα ακολουθήσει η προβλεπόμενη διαδικασία προσαρμογής και θα πραγματοποιηθεί επαναληπτικό διαγνωστικό τεστ σε δημόσια μονάδα υγείας την προηγούμενη μέρα της οριστική του μετάβασης στη δομή ψυχικής υγείας. Σε περίπτωση που η διενέργεια του διαγνωστικού τεστ δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί σε δημόσια μονάδα υγείας, τότε το σχετικό κόστος θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό της μονάδας ψυχικής υγεία και θα κριθεί ως επιλέξιμη δαπάνη κατά τον έλεγχο των ετήσιων απολογιστικών της στοιχείων.
14. Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση υπόνοιας νόσησης πρώτα γίνεται αξιολόγηση από τον ιατρό της μονάδας και στη συνέχεια επικοινωνία για αναφορά στον ΕΟΔΥ και ανάλογα με τις κατευθύνσεις που θα λάβουν ακολουθεί επικοινωνία με το ΕΚΑΒ για διακομιδή σε νοσοκομείο.
Γ. ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ & ΕΝΔΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
1. Τα ψυχιατρικά τμήματα γενικών ή ψυχιατρικών νοσοκομείων θα πρέπει να προβαίνουν στην τακτική αξιολόγηση της αναγκαιότητας συνέχισης της ακούσιας νοσηλείας των νοσηλευομένων και όποτε κρίνεται ενδεδειγμένο, τηρουμένων των μέτρων προφύλαξης και ελέγχου για κορωνοϊό, στη χορήγηση εξιτηρίου ή και στην παραπομπή τους σε κοινοτικές μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης
2. Τηρουμένων των μέτρων προφύλαξης, να προγραμματιστεί η καθημερινή πρόσβαση σε ανοικτούς χώρους των νοσηλευομένων στις μονάδες αυτές.
3. Δεδομένης της απαγόρευσης του επισκεπτηρίου και των αδειών λόγω της πανδημίας κορωνοϊού (Covid-19), θα πρέπει να διευκολύνεται η επικοινωνία των νοσηλευομένων μέσω των κινητών τηλεφώνων και βιντεο-συνομιλίας με τα συγγενικά ή φιλικά τους πρόσωπα, καθώς και η πρόσβαση στο internet.
4. Στις περιπτώσεις που νοσηλευόμενοι με προβλήματα ψυχικής υγείας τίθενται σε καραντίνα ως ύποπτα κρούσματα θα πρέπει να διασφαλίζεται η παροχή επικοινωνίας και υποστήριξης από το προσωπικό της μονάδας σε τακτά χρονικά διαστήματα.
5. Στις περιπτώσεις ασθενών μακράς παραμονής που διαβιούν σε ενδονοσοκομειακές μονάδες των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, ισχύουν αναφορικά με τις μετακινήσεις τους οι συστάσεις που περιλαμβάνονται στην ενότητα των μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.
Δ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (ΚοιΣΠΕ)
1. Λειτουργία διαύλων επικοινωνίας και ψυχολογικής υποστήριξης μέσω εφαρμογών επικοινωνίας, τηλεδιάσκεψης και κινητών τηλεφώνων από το επιστημονικό προσωπικό των ΚοιΣΠΕ προς τα άτομα της κατηγορίας Α΄.
2. Αυξημένα προληπτικά μέτρα ατομικής υγιεινής του προσωπικού και καθαρισμός των χώρων όπως έχουν ήδη αναφερθεί.
3. Σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο, δύναται ο ΚοιΣΠΕ να προβεί στην πρόσληψη του απαιτούμενου προσωπικού, για χρονικό διάστημα έως 4 μηνών, για την ενίσχυση των παρεχόμενων υπηρεσιών ώστε να αντιμετωπισθούν τυχόν κενά και αυξημένες ανάγκες.