Σε άρθρο με τίτλο «Τι προβλέπουν οι ειδικοί για την πανδημία τον προσεχές φθινόπωρο και χειμώνα» αναφέρεται η γνώμη των ειδικών για το σχετικό θέμα.
H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).
Καθώς η Αμερική προσπαθεί να επιστρέψει στην κανονικότητα, οι επιστήμονες διατυπώνουν τις απόψεις τους ότι η έλευση ενός πανδημικού κύματος είναι πιθανή τον επόμενο χειμώνα, διαφωνώντας όμως σχετικά με το πόσο πιθανή είναι καθώς και τι θα μπορούσε να προκαλέσει.
Ο Ali Mokdad, Καθηγητής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι θεωρεί πιθανή την έλευση ενός νέου πανδημικού κύματος, παρά την ταχεία αύξηση των εμβολιασμών στις ΗΠΑ. Ενώ τα κρούσματα και οι θάνατοι θα συνεχίσουν να μειώνονται στις ΗΠΑ το καλοκαίρι, είπε, οι μολύνσεις θα αυξηθούν ξανά το φθινόπωρο και πιθανόν ακόμα περισσότερο το χειμώνα. Ο αριθμός των θανάτων θα εξαρτηθεί κυρίως από το επίπεδο των εμβολιασμών μέχρι τότε καθώς και την παρουσία των μεταλλαγμένων στελεχών που θα υπάρχουν στην κοινότητα. Για να αποτραπεί ένα επερχόμενο νέο κύμα COVID-19, είπε ο Mokdad, θεωρεί ότι θα πρέπει να εμβολιαστεί το 80% -85% του πληθυσμού μέχρι το τέλος του έτους.
Λόγω της εξασθένησης της ανοσίας από τα εμβόλια, θεωρεί ότι τα άτομα που εμβολιάστηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2021 θα χρειαστούν πιθανώς μια αναμνηστική δόση πριν από το χειμώνα. Ο Mokdad επίσης δεν συμφωνεί με τη νέα σύσταση του CDC αναφορικά με τη κατάργηση της προστατευτικής μάσκας θεωρώντας ότι λόγω της μειωμένης χρήσης μάσκας αναμένεται αύξηση των περιστατικών COVID-19 ήδη από τον επερχόμενο Αύγουστο.
Ο Peter Katonah, Καθηγητής ιατρικής και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Λος Άντζελες (UCLA), δήλωσε ότι είναι παρακινδυνευμένο να κάνουμε προβλέψεις αλλά θεωρεί πιθανό ένα νέο κύμα. Προς το παρόν τα εμβόλια φαίνεται να προστατεύουν από το COVID-19, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, όπου τα κρούσματα έχουν μειωθεί σημαντικά. Αναφορικά με την οδηγία του CDC, τόνισε, ότι η χρήση μάσκας και η κοινωνική αποστασιοποίηση από τους μη εμβολιασμένους είναι απαραίτητες για τον περιορισμό της διασποράς του ιού. Ο Katonah θεωρεί ότι δεν μπορούμε να προσθέσουμε όσους έχουν ήδη μολυνθεί με COVID-19 στα εμβολιασμένα άτομα για να φτάσουμε το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης σε 70% -80% που απαιτείται για την ανοσία αγέλης.
Η Preeti Malani, Καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, δήλωσε ότι δεν είναι γνωστή η διάρκεια της φυσικής ανοσίας. Σε κάθε περίπτωση, είπε, δεν πρόκειται να ζήσουμε σε έναν κόσμο χωρίς COVID-19. Ας ελπίσουμε ότι κρούσματα θα μειωθούν, και θα συνεχίσουν να παραμένουν χαμηλά, και ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα εμβολιαστούν, οπότε θα διατηρείται το ποσοστό ανοσίας στα επίπεδα του 70%. Είτε έχουμε χειμώνα είτε όχι, είπε, η πορεία της πανδημίας εξαρτάται από τι ποσοστό της κοινότητας έχει ανοσία στον ιό. Κάτι άλλο που παραμένει άγνωστο είναι το πόσο διαρκεί η προστασία από τα εμβόλια.
Επί του παρόντος, το Βρετανικό στέλεχος (B.117) κυριαρχεί στις ΗΠΑ και επειδή έχει κυριαρχήσει έναντι άλλων στελεχών για τα οποία τα εμβόλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά, δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση στους θανάτους όπως σε άλλες χώρες, δήλωσε ο Mokdad. Αλλά η εικόνα θα μπορούσε να αλλάξει εάν τα στελέχη της Νότιας Αφρικής ή της Βραζιλίας κυριαρχήσουν, λόγω του ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά έναντι αυτών και λόγω ότι μπορούν να μολύνουν ξανά άτομα που είχαν μολυνθεί στο παρελθόν με άλλα στελέχη.
Ο Katonah δηλώνει ότι δεν ανησυχεί για τα μεταλλαγμένα στελέχη όπως πριν από λίγους μήνες. Εάν τα στελέχη αρχίσουν να δημιουργούν προβλήματα, τα εμβόλια μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα.
Ο David Hardy, κλινικός Καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Keck, University of Southern California, δήλωσε ότι δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματικά είναι τα τρέχοντα εμβόλια έναντι των στελεχών της Νοτίου Αφρικής και της Βραζιλίας. Ο ίδιος διαφωνεί αναφορικά με την εποχικότητα του SARS-CoV-2. Η αύξηση του περασμένου χειμώνα, σημείωσε, συνέβη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στη Δυτική Ακτή από ό,τι στα Βορειοανατολικά, όπου μια εποχική τάση θα ήταν αναμενόμενη λόγω της χαμηλής εξωτερικής θερμοκρασίας. Οι αυξήσεις στα κρούσματα που σημειώθηκαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο δεν συνέβησαν λόγω αλλαγών στις κλιματολογικές συνθήκες αλλά λόγω αλλαγών στην ανθρώπινη συμπεριφορά.
Ενώ οι υπόλοιποι ειδικοί εξέφρασαν ανησυχία σχετικά με την ανοσία από τα εμβόλια που θα μπορούσε να εξασθενήσει στο τέλος του έτους, ο Hardy θεωρεί ελπιδοφόρα την εμπειρία μας με την ανοσία που επάγεται από τα εμβόλια έναντι της γρίπης.
Η ανοσία αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και στους δύο τύπους γρίπης Α και Β, είτε κάποιος έχει εμβολιαστεί τακτικά ή αν έχει εμβολιαστεί μόνο τα τελευταία χρόνια, σημείωσε. Ο Mokdad προέβλεψε επίσης ότι, ακόμη και αν έχουμε σημαντική αύξηση στα κρούσματα τον χειμώνα, δεν θα έχουμε μεγάλη αύξηση στις μολύνσεις ή τους θανάτους όσο είδαμε τον Δεκέμβριο και Ιανουάριο.
Σενάριο για 4ο κύμα και νέα lockdown
Είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο 4ου κύματος από τον Σεπτέμβριο και μετά, ανέφερε μεταξύ άλλων ο ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο καρκίνου των ΗΠΑ, Γιώργος Παυλάκης μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ.
Όπως ανέφερε το καλοκαίρι θα πέσουν τα κρούσματα αλλά είναι πιθανό τον Σεπτέμβριο να ανέβουν πάλι. «Από τον 15 Αύγουστο και μετά είναι πιθανό ότι ο ιός δεν θα έχει εξαλειφθεί. Υπενθύμισε ότι στην Ελλάδα τώρα υπάρχουν δεκαπλάσια κρούσματα και ο ιός κυκλοφορεί παντού…Με το καλοκαιρινό αεράκι ελπίζουμε ότι θα πέσουν τα κρούσματα αλλά δεν θα εξαφανιστούν», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Παυλάκης σημείωσε ότι υπάρχει πάντα κίνδυνος μετεξέλιξης των στελεχών του ιού που υπάρχουν τώρα και συγκεκριμένα για την ινδική μετάλλαξη τόνισε ότι έχει πιο γρήγορο τρόπο μετάδοσης και ότι την «πιάνουν» λιγότερο τα εμβόλια.
Ενδεχόμενο νέου lockdown
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο του νέου lockdown. «Θα εξαρτηθεί από το πιο στέλεχος θα επικρατήσει και πόσο γρήγορα».
Επεσήμανε πως ο μόνος τρόπος για να γλιτώσουμε και να κάνουμε καλό χειμώνα θα ήταν αν έπεφταν τα κρούσματα στο επίπεδο του περσινού καλοκαιριού και υπήρχε μια αυστηρή επιτήρηση με ομάδες που έκαναν ιχνηλάτηση και έβρισκαν όλα τα κρούσματα και τα απομόνωναν.
«Ο μόνος καλός ιός είναι ο νεκρός ιός. Η μόνη λύση είναι 0 κρούσματα» τόνισε και επεσήμανε πως αυτό δεν έχει επικρατήσει ούτε στην Β. Αμερική ούτε στην Ευρώπη αναφέροντας πως οι 5 χώρες που τα έχουν πάει πολύ καλά, τουλάχιστον για την ώρα, εξαλείφοντας τον ιό είναι η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, η Ισλανδία,η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία. «Έκαναν πιο γρήγορα τα lockdown και δεν κινήθηκαν μετά. Όπως έγινε μια πολύ καλή αρχή και στην Ελλάδα. Τώρα κινδυνεύουμε από την υπερβολική χαλάρωση» σημείωσε μεταξύ άλλων.
Ο καθηγητής υπογράμμισε πως και οι εμβολιασμένοι μπορούν να μολυνθούν αναφέροντας πως σύμφωνα με τα δεδομένα των ΗΠΑ 1 στους 100 των ήδη εμβολιασμένων έχουν μολυνθεί ξανά από τον κορωνοιο ελαφρύτερα. Ωστόσο, ο άνθρωπος που έχει εμβολιαστεί και με τις 2 δόσεις αν νοσήσει θα είναι πολύ ηπιότερα από τον μη εμβολιασμένο.
«Το φθινόπωρο δεν θα υπάρχει δικαιολογία για να μην κάνει κάποιος εμβόλιο. Θα υπάρχουν αρκετά εμβόλια. Από κει και πέρα είναι ευθύνη του καθενός να κανονίσει τη συμπεριφορά του που περιλαμβάνει και το εμβόλιο» ανέφερε χαρακτηριστικά και σημείωσε πως τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί δουλεύουν. Παράλληλα, συμβούλευσε να μην πετάξουμε τις μάσκες γιατί όπως είπε θα τις φοράμε και το φθινόπωρο και το χειμώνα.
Σχετικά με τις περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας μετά το εμβόλιο σε εφήβους που αναφέρεται ότι εξετάζει το CDC δήλωσε πως είναι πολύ σπάνιες. «Πολύ σπανιότερες απ’ ότι λέγεται και για τις θρομβώσεις και αυτό δεν έχει διαπιστωθεί αλλά εξετάζεται» ανέφερε χαρακτηριστικά.