Τη σαφή υποστήριξή τους στην ενταξιακή προοπτική των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων εξέφρασαν σήμερα οι ηγέτες των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσφέροντας επίσης μεγαλύτερη οικονομική στήριξη ώστε να βοηθήσουν την περιοχή να αντιμετωπίσει τα επακόλουθα της κρίσης του νέου κορoνοϊού.
Στην τηλεδιάσκεψη κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, στην οποία συμμετείχαν οι ηγέτες της Σερβίας, του Κοσόβου, του Μαυροβουνίου, της Αλβανίας, της Βοσνίας και της Βόρειας Μακεδονίας, οι Βρυξέλλες υποσχέθηκαν ένα «εύρωστο οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για την περιοχή», όπως αναφέρεται στην τελική διακήρυξή τους.
Παράλληλα, οι ηγέτες της ΕΕ επισήμαναν ότι όλες οι βαλκανικές χώρες που φιλοδοξούν να ενταχθούν στην Ένωση θα πρέπει να τηρούν τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, μια συγκαλυμμένη αναφορά στις ανησυχίες που εκφράζονται για τις χώρες εκείνες που ευθυγραμμίζονται περισσότερο με τη Ρωσία και την Κίνα.
Κατά την τοποθέτησή του στη σύνοδο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε την ανάγκη να κρατηθεί ζωντανή η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Έκανε αναφορά στη Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης, στην οποία είχε καταλήξει η Σύνοδος ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων στη Θεσσαλονίκη το 2003, για να θυμίσει ότι η ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων ξεκίνησε από την Ελλάδα, η οποία και την στηρίζει.
«Το κείμενο της Θεσσαλονίκης είναι επίκαιρο 17 χρόνια μετά», τόνισε ο πρωθυπουργός. Πρόσθεσε ότι «αποτελεί στρατηγική επιλογή της Ελλάδας η ευρωπαϊκή ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων».
Ο κ. Μητσοτάκης κάλεσε την κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας να σεβαστεί τις δεσμεύσεις της που απορρέουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών. Όπως είπε, «οι σχέσεις καλής γειτονίας αποτελούν μονόδρομο για την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας».
Aναλυτικά τα συμπεράσματα
Εμείς, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και των κρατών μελών της, σε διαβούλευση με τους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων και παρουσία περιφερειακών και διεθνών παραγόντων, επαναλαμβάνουμε σήμερα την αμέριστη αλληλεγγύη μας στους εταίρους μας στην κρίση του κορωνοϊού. Σε αυτές τις πρωτοφανείς στιγμές που βιώνουμε, καταλήξαμε στα εξής:
- Υπενθυμίζοντας τις συνόδους κορυφής του Ζάγκρεμπ το 2000, της Θεσσαλονίκης το 2003 και της Σόφιας το 2018, η ΕΕ επαναλαμβάνει για μιαν ακόμα φορά την αμέριστη στήριξή της στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Οι εταίροι των Δυτικών Βαλκανίων επανέλαβαν τη δέσμευσή τους στην ευρωπαϊκή προοπτική ως σταθερή στρατηγική επιλογή τους. Η αξιοπιστία αυτής της δέσμευσης εξαρτάται επίσης από τη σαφή ενημέρωση των πολιτών και από την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.
- Η έκταση της κρίσης του κορωνοϊού απαιτεί να είμαστε ενωμένοι και αλληλέγγυοι. Η ΕΕ συμπαρίσταται στους εταίρους της των Δυτικών Βαλκανίων και παραμένει προσηλωμένη στην ενεργό στήριξη των προσπαθειών τους να καταπολεμήσουν την επιδημία του κορωνοϊού και τις επιπτώσεις της σε κοινωνίες και οικονομίες.
- Η ΕΕ και τα Δυτικά Βαλκάνια συναγωνίζονται για να αντιμετωπίσουν τον κορωνοϊό και τις επιπτώσεις του. Η ΕΕ κινητοποίησε ταχύτατα δέσμη μέτρων που υπερβαίνουν τα 3,3 δις ευρώ υπέρ των Δυτικών Βαλκανίων, όπως τονίστηκε στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 29ης Απριλίου για τη στήριξη στα Δυτικά Βαλκάνια ενόψει της αντιμετώπισης της CODIV-19 και της ανάκαμψης μετά την πανδημία. Σε αυτήν εντάσσεται η άμεση στήριξη στον τομέα της υγείας, ειδικότερα μέσω της παράδοσης ειδών πρώτης ανάγκης ώστε να σωθούν ανθρώπινες ζωές, η σημαντική στήριξη των αναγκών των εταίρων μας για κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη, καθώς και μια δέσμη μακροχρηματοπιστωτικής βοήθειας ύψους 750 εκατ. ευρώ και μια δέσμη συνδρομής ύψους 1,7 δις ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
- Η συνεχιζόμενη πανδημία αποτελεί απτό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η ΕΕ και τα Δυτικά Βαλκάνια αντιμετωπίζουν μαζί κοινές προκλήσεις. Η συνεργασία τους περιλαμβάνει από κοινού προμήθειες καθώς και την άνευ περιορισμών ροή συναλλαγών όσον αφορά προστατευτικό ατομικό εξοπλισμό, εξασφαλίζοντας την ταχεία ροή ειδών πρώτης ανάγκης μέσω πράσινων λωρίδων που συνδέουν την ΕΕ και τα Δυτικά Βαλκάνια, την προμήθεια, από πλευράς ΕΕ, υλικού δοκιμής για τον έλεγχο της σωστής λειτουργίας των εξετάσεων ανίχνευσης του κορωνοϊού στα Δυτικά Βαλκάνια καθώς και τη στενή συνεργασία με αρμόδιους φορείς υγείας.
- Το γεγονός ότι αυτή η στήριξη και η συνεργασία υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά οποιουδήποτε άλλου εταίρου προς την περιοχή, αξίζει να τύχει γενικής αναγνώρισης. Η ΕΕ αναγνωρίζει επίσης την πολύτιμη στήριξη που έχουν προσφέρει τα Δυτικά Βαλκάνια κατά τη διάρκεια της πανδημίας προς τους άμεσους γείτονές τους και προς την ΕΕ. Η στάση αυτή αποτυπώνει την αλληλεγγύη και την αμοιβαία στήριξη στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Αυτή η συνεργασία και ο συντονισμός θα πρέπει να συνεχιστούν και στο μέλλον, μεταξύ άλλων καθ’ όλη τη διάρκεια της φάσης εξόδου και ανάκαμψης.
- Κοινός στόχος της ΕΕ και των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων είναι μια ειρηνική, ισχυρή, σταθερή και ενωμένη Ευρώπη, που θα στηρίζεται στους ιστορικούς, πολιτιστικούς και γεωγραφικούς δεσμούς μας, καθώς και στα αμοιβαία συμφέροντά μας σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και σε επίπεδο ασφάλειας. Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να εντείνει περαιτέρω τη δέσμευσή της σε όλα τα επίπεδα προκειμένου να στηρίξει τον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό της περιοχής και επικροτεί τη δέσμευση των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές και να υλοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις με ενδελέχεια και αποφασιστικότητα. Η αύξηση της βοήθειας της ΕΕ θα συνδεθεί με απτή πρόοδο όσον αφορά το κράτος δικαίου και τις κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις, καθώς και τη συμμόρφωση των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων προς τις αξίες, τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ.
