H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει φέτος αλλά είναι έτοιμη να προσαρμόσει τη νομισματική της πολιτική για να επιτύχει τον στόχο αυτό, τόνισε η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
«Κατανοούμε ότι η άνοδος στις τιμές δημιουργεί ανησυχία σε πολλούς ανθρώπους, και λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη αυτή την ανησυχία» υπογράμμισε η Λαγκάρντ, μετά την άνοδο του πληθωρισμού στο 5% τον περασμένο μήνα.
«Η δέσμευσή μας στην σταθερότητα των τιμών παραμένει αταλάντευτη» σημείωσε σε ομιλία. «Θα λάβουμε όποιο μέτρο είναι αναγκαίο για να επιτύχουμε τον στόχο του 2% για τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα», πρόσθεσε.
Είναι προφανές πως η ΕΚΤ «βρίσκεται σε αλλαγή φάση» και πως ακόμη η πολιτική της είναι προσανατολισμένη στην αντιμετώπιση των αποπληθωριστικών πιέσεων του 2020 και όχι των πληθωριστικών πιέσεων του 2021 και του 2022.
Και πράγματι η ΕΚΤ και η ηγεσία της μοιάζουν να έχουν «παγιδευτεί» στο αφήγημα που ανέπτυξαν όταν προ μηνών προχώρησαν στην «επανεξέταση» της νομισματικής πολιτικής και στην αλλαγή των στόχων για τον πληθωρισμό.
Για τους μη γνωρίζοντες, η νέα αυτή στρατηγική υποστηρίζει ότι η σταθερότητα των τιμών διατηρείται καλύτερα με την επιδίωξη στόχου για τον πληθωρισμό ίσο με 2% μεσοπρόθεσμα. Σε σύγκριση με τη διατύπωση που ίσχυε προηγουμένως που στόχευε σε πληθωρισμό κάτω, αλλά πλησίον του 2%, η νέα προσέγγιση καθιστά πλέον σαφές ότι το 2% δεν αποτελεί το ανώτατο επίπεδο το οποίο θεωρείται αποδεκτό για τον πληθωρισμό, αλλά τον συμμετρικό στόχο. Οι αποκλίσεις του πληθωρισμού από τον στόχο αυτό, τόσο οι αρνητικές, όσο και οι θετικές, είναι εξίσου ανεπιθύμητες.
Κατά την ΕΚΤ, ο επαναπροσδιορισμός της σταθερότητας των τιμών αντανακλά την ανάγκη να τίθεται ένα αρκετά μεγάλο θετικό περιθώριο για το επίπεδο του πληθωρισμού που θεωρείται επιθυμητό.
Λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα που αποκομίσθηκαν από τις πρόσφατες κρίσεις, η ΕΚΤ διαπίστωσε την ανάγκη να καθορίζεται υψηλότερος στόχος για τον πληθωρισμό, ώστε να παρέχεται μεγαλύτερος χώρος στη νομισματική πολιτική για μειώσεις επιτοκίων σε περίπτωση αποπληθωριστικών πιέσεων και να αποφεύγονται επεισόδια όπου τα ονομαστικά επιτόκια περιορίζονται από το κατώτατο όριο (effective lower bound).
Επιπλέον παράγοντες που ελήφθησαν υπόψη στον καθορισμό του στόχου του πληθωρισμού είναι οι διαφορές στο επίπεδο πληθωρισμού μεταξύ των χωρών, οι δυσκαμψίες στην προσαρμογή των ονομαστικών μισθών προς τα κάτω, και η μεροληψία στον τρόπο μέτρησης του δείκτη μέτρησης των τιμών καταναλωτή.
Αν και η ΕΚΤ υποστηρίζει πως η υιοθέτηση συμμετρικού στόχου συνδράμει στην ορθή διαμόρφωση των προσδοκιών για τα μελλοντικά επίπεδα των επιτοκίων πολιτικής και του πληθωρισμού, ωστόσο αυτό δεν είναι εμφανές σήμερα.
Η αντίληψη που επικρατούσε παλιότερα ήταν ότι η ΕΚΤ – ειδικά επί Τρισέ- ασκούσε πιο αυστηρή νομισματική πολιτική σε προς τα πάνω αποκλίσεις του πληθωρισμού από τον στόχο, ενώ αντίθετα, αντιδρούσε με άτολμα βήματα και καθυστέρηση στις προς τα κάτω αποκλίσεις. Στην τωρινή στρατηγική, διαπιστώνεται ατολμία στην σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής και απροθυμία στην εγκατάλειψη της χαλάρωσης.
