Η Σύνοδος στη Σλοβενία διεξάγεται σε τεταμένο περιβάλλον για Ευρώπη και Μέση Ανατολή, με αιχμή τα ελληνοτουρκικά.
Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, πραγματοποιείται στο Πορτορόζ της Σλοβενίας η Σύνοδος Κορυφής των MED9. Η Ελλάδα συμμετέχει με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ παράλληλα ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, βρίσκεται στο Λουξεμβούργο για το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όπου θα έχει συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν — λίγες ώρες μετά τις νέες προκλητικές δηλώσεις του τελευταίου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει τη σημασία της συνεργασίας των μεσογειακών χωρών απέναντι σε κοινές προκλήσεις, όπως η κλιματική κρίση και οι μεταναστευτικές ροές. Παράλληλα, θα παρουσιάσει την πρωτοβουλία «5Χ5», που προβλέπει συνάντηση Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, Τουρκίας και Λιβύης, με στόχο τη συνεργασία σε ζητήματα όπως οι θαλάσσιες οριοθετήσεις, η προστασία του περιβάλλοντος και η πολιτική προστασία.
Την ίδια ώρα, τα βλέμματα στρέφονται στη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν. Παρά το γεγονός ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας Αθήνας – Άγκυρας παραμένουν ανοιχτοί, η ελληνική πλευρά επαναλαμβάνει ότι οι θέσεις της στα εθνικά θέματα είναι «σταθερές και μη διαπραγματεύσιμες».
«Η Ελλάδα ασκεί ενεργητική και συνεπή εξωτερική πολιτική που στηρίζεται στις οικουμενικές αξίες του διεθνούς δικαίου και δεν ετεροκαθορίζεται», τόνισε ο Γιώργος Γεραπετρίτης, απαντώντας στις κατηγορίες του Χακάν Φιντάν περί «αντιτουρκικών πρωτοβουλιών». Ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι «υποδείξεις και μομφές δεν είναι αποδεκτές».
Από την πλευρά του, ο Φιντάν είχε δηλώσει ότι «κάθε φορά που υπάρχει ένα εσωτερικό πρόβλημα, αμέσως αναφέρουν την Τουρκία», ενώ αναφερόμενος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE σημείωσε πως «είναι ένα θέμα που πρέπει να παρακολουθείται με προσοχή».
Η Αθήνα, ωστόσο, παραμένει σαφής: «Για την Ελλάδα δεν τίθεται κανένα ζήτημα συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, εάν δεν αντιμετωπιστούν πάγια ελληνικά αιτήματα, όπως η άρση του casus belli και της θεωρίας των “γκρίζων ζωνών”», είχε επισημάνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η Ελλάδα έχει τον καθοριστικό λόγο για την πορεία της Τουρκίας στο ζήτημα αυτό, τονίζοντας πως η Άγκυρα είναι εκείνη που οφείλει να δείξει διάθεση αποκλιμάκωσης.