Χρεώσεις στον τηλεφωνικό τους λογαριασμό διαπιστώνουν χρήστες, μετά από μηνύματα που έρχονται στα κινητά τους από πενταψήφια νούμερα. Τι αναφέρει η αναπληρώτρια συνήγορος του Καταναλωτή, μιλώντας στο Sputnik.
Είναι πρωί και βρίσκεσαι στην εργασία σου. Ξαφνικά λαμβάνεις ένα γραπτό μήνυμα από ένα πενταψήφιο νούμερο. «Ο κωδικός 9248 για εγγραφή στην υπηρεσία είναι 9241, χρέωση 2, 08 ανά SMS. Διαγραφή με stop στο 54800» Το SMS παρέχει και τηλέφωνο επικοινωνίας για την εξυπηρέτηση πελατών.
Κοιτάς προσεκτικά το μήνυμα και αναρωτιέσαι ποια υπηρεσία χρησιμοποίησες, ή που έκανες εγγραφή. Δεν θυμάσαι κάτι σχετικό. Στο τέλος του μήνα βλέπεις το λογαριασμό του τηλεφώνου σου φουσκωμένο κατά 20 ευρώ περίπου, ανάλογα και με το πόσα μηνύματα θα σου στείλουν
Τα πενταψήφια νούμερα υψηλής χρέωσης πρόκειται για τηλεφωνικούς αριθμούς που αντιστοιχούν σε Υπηρεσίες Πολυμεσικής Πληροφόρησης (ΥΠΠ).
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι αριθμοί αυτοί σου στέλνουν μηνύματα ,για τα οποία χρεώνεσαι με την λήψη τους. Το κόστος των χρεώσεων μπορεί να φτάσει από τα δύο και σε κάποιες περιπτώσεις να ξεπεράσει τα 50 ευρώ.
Τα αυξημένα κρούσματα επιβεβαιώνει παρέχοντας διευκρινίσεις σχετικά με το κόλπο των επιτηδείων που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια, παρέχει στο Sputnik, η Αναπληρώτρια Συνήγορος Καταναλωτή και Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας, Αθηνά Κοντογιάννη.
«Μεγάλο ποσοστό των καταγγελιών και των περιπτώσεων που έχουμε αντιμετωπίσει έχουν να κάνουν με τα πενταψήφια όσο αφορά τον εμπορικό κλάδο των ηλεκτρονικών επικοινωνιών» επισημαίνει. Πρόκειται για τον κλάδο με το μεγαλύτερο αριθμό υποβληθεισών αναφορών ενώπιον της Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Καταναλωτή» για το 2018, σε ποσοστό 40,3%».
Πως μπορείς να πέσεις θύμα;
«Υπάρχουν τα λεγόμενα banner, τα παράθυρα που ξεπετιούνται χωρίς να τα έχεις αναζητήσει εσύ κατά την πλοήγηση σου στο διαδίκτυο, ειδικότερα στο facebook ή το Instagram. Μπορεί κατά λάθος να πατήσεις κάτι σαν ΟΚ ενώ έχεις προσπαθήσει απεγνωσμένα να το κλείσεις, ή μπορεί να έχει μια παραπλανητική επιλογή που να μην είναι ΟΚ, αλλά στην πραγματικότητα να σε οδηγήσει να αποδεχθείς την υπηρεσία».
Και προσθέτει:
«Θα πρέπει πάντως να υπογραμμισθεί ότι, ανεξαρτήτως της μεθόδευσης που ακολουθήθηκε στις συγκεκριμένες υποθέσεις, ο μέσος καταναλωτής ηλεκτρονικών/ψηφιακών υπηρεσιών περιέρχεται συχνά σε εξαιρετικά δυσχερή και μειονεκτική θέση, λόγω των τεχνικών μέσων απόδειξης που μπορεί να διαθέτει.
Τι πρέπει να κάνει ο καταναλωτής
Η Αθηνά Κοντογιάννη παρέχει συμβουλές για το τι πρέπει να κάνει ο καταναλωτής σε αυτήν την περίπτωση:
- Η πρώτη σου κίνηση πρέπει να είναι η επικοινωνία με τον πάροχο και αίτηση για φραγή του πενταψήφιου αριθμού και γενικότερα των πενταψήφιων.
- Αν έχεις χρεωθεί και δεν έχεις συναινέσει, πρέπει να απαντήσεις και να δείξεις με ένα stop ότι δεν επιθυμείς τη συνέχιση της υπηρεσίας που σου παρέχεται.
- Στη συνέχεια παρακολουθείς το λογαριασμό του τηλεφώνου σου και αν έχεις χρεωθεί με κάποιο ποσό στο οποίο δεν έχεις συναινέσει, επικοινωνείς με το Συνήγορο του Καταναλωτή που μεσολαβεί για την υποχρέωσή σου.
- Αν δεν αντιδράσουμε και στην εταιρεία κινητής τηλεφωνίας και στην εταιρεία που στέλνει τα μηνύματα, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο οι χρεώσεις να συνεχιστούν. Και έτσι επτά μήνες αργότερα ενδέχεται να εντοπίσουμε μερικές δεκάδες ευρώ στο λογαριασμό μας.
Όπως αναφέρει, η ανεξάρτητη αρχή εντόπισε περιπτώσεις, με θύματα ευάλωτους καταναλωτές με υπερήλικες, αλλά και άτομα με ψυχικές διαταραχές.
«Οι υποθέσεις που διερευνήθηκαν από τον Συνήγορο του Καταναλωτή είχαν ως βασικό δέλεαρ για τον καταναλωτή τη χωρίς οικονομική του επιβάρυνση συμμετοχή σε διαγωνισμό ή έρευνα ικανοποίησης καταναλωτή με έπαθλο δωροεπιταγή αξίας 500 ευρώ από γνωστές αλυσίδες supermarket. Κοινή συνισταμένη ήταν η εμφάνιση των δωρεάν αυτών διαγωνισμών ως χορηγούμενων διαφημίσεων ή «προτεινόμενων δημοσιεύσεων» κατά την πλοήγηση στο διαδίκτυο και, πιο συχνά, στο facebook είτε, σε περιπτώσεις πιο επιθετικών πρακτικών, ως αναδυόμενα παράθυρα(banners), τα οποία δύσκολα κλείνουν ή είναι εύκολο, με ακούσια κίνηση, να οδηγήσουν έναν άπειρο καταναλωτή σε αποδοχή πρότασης για κατάρτιση σύμβαση. Συχνά συνοδεύονταν και από φράσεις όπως ««ο όμιλος Χ γιορτάζει τα 500 καταστήματα και μοιράζει δωροεπιταγές σε αγαπημένους πελάτες». Στη συνέχεια, όσοι χρήστες ολοκλήρωναν τις απαντήσεις, έβλεπαν να αναγράφεται στην οθόνη «έλεγχος απαντήσεων» και φαίνονταν να συνδέονται με συγκεκριμένο supermarket, ενώ στην πραγματικότητα συνδέονταν με διάφορες ιστοσελίδες ΥΠΠ και εξελισσόταν μια διαδικασία εγγραφής τους ως συνδρομητών».
Οι ενέργειες της Ανεξάρτητης Αρχής
Σε μια προσπάθεια οριζόντιας προστασίας του καταναλωτικού κοινού ο Συνήγορος του Καταναλωτή ξεκίνησε, αυτεπάγγελτη έρευνα, για τις πρακτικές αυτές που θίγουν απροσδιόριστο αριθμό καταναλωτών, συλλέγοντας το αναγκαίο υλικό και κοινοποίησε του πόρισμά του στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, ενώ υπέβαλε και σχετική μηνυτήρια αναφορά.
Από πλευράς μη ποινικής διαχείρισης των υποθέσεων αυτών, για αρκετούς μήνες μετά την ενημέρωση των αρμόδιων αρχών από τον Συνήγορο του Καταναλωτή οι διαγωνισμοί αυτοί, με μικρές παραλλαγές, εξακολουθούσαν να εμφανίζονται στο διαδίκτυο και ιδίως στο facebook, παρά το γεγονός ότι τα supermarkets είχαν αναρτήσει ανακοινώσεις στις ιστοσελίδες τους ότι δεν έχουν σχέση με την πρακτική και ότι έχουν ήδη απευθυνθεί στην Υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
«Η δημοσιοποίηση του θέματος, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 5 ν. 3297/2004, και της Σύστασης που απηύθυνε η Αρχή προς τις εμπλεκόμενες εταιρείες απέδωσε τελικά καρπούς: Οι περισσότερες από τις εμπλεκόμενες εταιρείες που παρέχουν Υπηρεσίες Πολυμεσικής Πληροφόρησης δήλωσαν στην Αρχή ότι αποσύρουν τόσο τις επίμαχες προωθητικές ενέργειες και παύουν, γενικότερα, τις σχετικές αθέμιτες πρακτικές, τις οποίες, σε κάποιες περιπτώσεις, απέδωσαν σε συστημικό σφάλμα σε κάποιες άλλες στην απειρία του χρήστη καταναλωτή, χωρίς αναγνώριση δικής τους υπαιτιότητας. Παράλληλα, προχώρησαν σε μαζική επιστροφή των ποσών που είχαν εισπράξει μέσω των λογαριασμών των τηλεπικοινωνιακών παρόχων από τους θιγόμενους καταναλωτές, μέσω των διαμεσολαβητικών διαδικασιών του Συνηγόρου του Καταναλωτή», καταλήγει η Αθηνά Κοντογιάννη.
