Μετά τον Ναβάλνι ποιος;
Ο θάνατος του σφοδρού επικριτή του Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι, δεν αφήνει κανένα προφανή διάδοχο στον αγώνα για δημοκρατία στη Ρωσία.
Θεωρούμενος ως ο ηγέτης της αντιπολίτευσης της Ρωσίας, ο Ναβάλνι πέρασε χρόνια πολεμώντας το καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν και τη διαφθορά.
Με τον κορυφαίο ηγέτη της τώρα νεκρό, τι απομένει από την αντιπολίτευση στη Ρωσία;
Το Sky News μίλησε με ειδικούς της ρωσικής πολιτικής, οι οποίοι σημειώνουν ότι τα πιο ενεργά στελέχη της αντιπολίτευσης βρίσκονται πλέον εκτός Ρωσίας.
Ο δρ Μπεν Νόμπλ, αναπληρωτής καθηγητής ρωσικής πολιτικής στο University College του Λονδίνου, λέει: «Ο Ναβάλνι επέκρινε τον Πούτιν, αλλά ταυτόχρονα και αυτός, με την ομάδα του, έφτιαξε ένα όραμα μιας διαφορετικής Ρωσίας».
Ο στρατιωτικός αναλυτής καθηγητής Μάικλ Κλαρκ είπε ότι ο Ναβάλνι ήταν «ο πιο αξιόπιστος επικριτής στη Ρωσία», προσθέτοντας ότι είχε πίσω του ένα μεγάλο κίνημα που ήταν ενεργό ακόμη κι όσο ο ίδιος ήταν στη φυλακή.
Αλλά, τόνισε επίσης, ο Ναβάλνι «δεν ήταν τόσο φιλελεύθερος όσο θα ήθελαν να πιστεύουν οι άνθρωποι στη Δύση» και είχε μια «μάλλον ρωσική ιμπεριαλιστική άποψη» για θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Τι θα γίνει τώρα;
Η αντιπολίτευση στο εσωτερικό της Ρωσίας είναι «πολύ κατακερματισμένη», λέει ο δρ Νομπλ και προσθέτει ότι παρά το σοκ και την οργή, δεν θα περίμενε μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους στη Ρωσία, όπου το όνομα του Ναβάλνι δυσφημίζεται εδώ και πολλά χρόνια.
Η ομάδα του Ναβάλνι, με έδρα τη Λιθουανία, θα προσπαθήσει να συντονίσει τα επόμενα βήμα, πρόσθεσε ο Νομπλ, οι οποίες θα γίνουν σαφέστερες το προσεχές διάστημα.
Η Σαμάνθα ντε Μπεντέρμ, συνεργάτης στο think tank Chatham House, είπε ότι κανένας θάνατος εξέχουσας προσωπικότητας της ρωσικής αντιπολίτευσης δεν οδήγησε σε διαμαρτυρίες.
Όμως πρόσθεσε: «Το πλαίσιο σήμερα είναι διαφορετικό: η Ρωσία βρίσκεται σε πόλεμο στην Ουκρανία και ένας νέος υποψήφιος της αντιπολίτευσης, ο Μπόρις Ναντεζντίν, έχει δημιουργήσει ένα εμβρυϊκό αντιπολεμικό κίνημα που διψά για αλλαγή στη Ρωσία».
Μπόρις Ναντεζντίν: Διάδοχος του Ναβάλνι;
Δεν υπάρχει προφανής διάδοχος, λέει ο δρ Νομπλ και συμπληρώνει: «Αυτό δείχνει την αποτελεσματικότητα και την σκληρότητα, με την οποία το Κρεμλίνο έχει ‘κάψει’ το τοπίο μιας αξιόπιστης αντιπολίτευσης στον Πούτιν».
Οι ρωσικές εκλογές πλησιάζουν τον επόμενο μήνα και ο πρόεδρος Πούτιν είναι σίγουρος νικητής, λέει ο δρ Νομπλ.
Ο 60χρονος πολιτικός Μπόρις Ναντεζντίν, που προσπάθησε να είναι υποψήφιος εναντίον του Πούτιν στις επερχόμενες εκλογές, είναι ίσως το σημαντικότερο πρόσωπο της ρωσικής αντιπολίτευσης αυτή την στιγμή.
Έχει ζητήσει να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και προέτρεψε τη Ρωσία να ξεκινήσει διάλογο με τη Δύση.
Όμως του έχει απαγορευτεί να είναι μέλος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής.
«Μια αισιόδοξη άποψη είναι ότι ο θάνατος του Ναβάλνι μπορεί να δώσει μια νέα ζωή στον Ναντεζντίν… και να γεννήσει ένα πραγματικό κίνημα» είπε η ντε Μπεντέρμ.
Ο δρ Νομπλ σημειώνει ότι το Κρεμλίνο αρχικά ανέχτηκε τον Ναντεζντίν, αλλά «τρόμαξε» όταν είδε την υποστήριξη που κέρδισε.
«Νομίζω ότι τώρα θα είναι ακόμη πιο προσεκτικοί στην προοπτική ο Ναντεζντίν να γίνει άλλο ένα σημείο αβεβαιότητας σε ένα σύστημα που όλο και περισσότερο δεν ανέχεται την αβεβαιότητα και την αντίθεση».
Και πρόσθεσε: «Δεν νομίζω ότι πρέπει να περιμένουμε από τον Ναντεζντίν να προσπαθήσει να πάρει τη θέση του Ναβάλνι, κυρίως επειδή απλώς δεν θα το επιτρέψουν».